جزئیات رایزنی های ایران و عربستان درباره پرونده سیاسی لبنان

درحالی که تاکنون اقدامات فرانسه و قطر برای رسیدگی به پرونده سیاسی لبنان ثمربخش نبوده است و منابع آگاه لبنانی گزارش می‌دهند که بررسی این پرونده به سال آینده میلادی موکول شده است، برخی منابع غربی فاش کردند که نخستین گام‌ها برای گفتگوی ایران و عربستان درباره پرونده‌های مختلف از جمله پرونده ریاست‌جمهوری و تشکیل دولت لبنان آغاز شده است.

تسنیم نوشت: به‌نوشته روزنامه الاخبار، منابع غربی در این راستا گزارش دادند که تماس‌های غیرمستقیمی میان ایران و عربستان درباره چندین پرونده از جمله پرونده لبنان وجود دارد که این تماس‌ها چند روز قبل از کنفرانس «بغداد ۲» که دیروز در اردن برگزار شد و این دو کشور نیز در آن مشارکت داشتند آغاز شده بود.

بر اساس این گزارش چندین طرف از جمله فرانسه و قطر تلاش کرده‌اند مواضع ریاض و تهران را درباره پرونده لبنان نرم کنند که این امر، ضرورتی برای آغاز گفتگو درباره پرونده ریاست‌جمهوری و تشکیل دولت لبنان است.

این افشاگری‌ها در نوع خود برای اولین بار است که اتفاق می‌افتد؛ به‌ویژه بعد از آنکه عربستان سعودی سیگنال‌های جدی درباره ورود به پرونده لبنان ارسال نکرده اصرار داشت بگوید توجهی به پرونده ریاست‌جمهوری یا دولت لبنان ندارد، بنابراین اطلاعاتی که درباره گفتگوی غیرمستقیم ایران و عربستان درباره لبنان منتشر شده، کاملاً جدید است.

با توجه به اطلاعاتی که بیروت در این زمینه به دست آورده است، آنچه (درباره گفتگوی ایران و عربستان درباره پرونده سیاسی لبنان) مطرح شده جدی بوده و ناشی از ضرورت انتخاب رئیس جمهور لبنان برای ایجاد ثبات در این کشور و رسیدگی به پرونده‌های مالی و اقتصادی است، در این بین پرونده تشکیل دولت نیز به‌عنوان بخش جدایی‌ناپذیر از روند احیای فعالیت‌های نهاد‌های رسمی لبنان مطرح شده است که باید بعد از انتخاب رئیس جمهور، به آن پرداخته شود.

طبق سناریوی ترسیم‌شده در این راستا، قرار است ثبات بیشتری برای لبنان ایجاد شود و اقتصاد این کشور نیز برای آرامش داخلی بیشتر به مرحله فعال‌سازی برسد، این نشان می‌دهد که قرار است یک توافق اصولی برای انجام امور لبنان در مرحله بعدی با حداقل تثبیت اوضاع و بدون ترسیم ویژگی‌های مرحله آینده انجام شود.

الاخبار در گزارش خود به این منظور اعلام کرد: در مرحله جدید می‌توان گفت منطقی است که درباره افزایش شانس «ژوزف عون» فرمانده ارتش لبنان برای رسیدن به پست ریاست‌جمهوری صحبت کنیم، زیرا وی اخیراً سفری به قطر که یک کشور نزدیک (دوست) به ایران است، داشت، همچنین در تماس‌هایی که اخیراً انجام شده، فضا به این صورت بوده است که ژوزف عون به سایر نامزد‌ها ترجیح داده می‌شود و ممکن است سعودی‌ها نیز با او موافق باشند؛ به‌ویژه اینکه ژوزف عون در هماهنگی با آمریکایی‌ها است.

از طرف دیگر، توازن‌های ارتش و روابط آن با نیرو‌های سیاسی و در رأس آن‌ها حزب‌الله موجب می‌شود نام ژوزف عون به‌عنوان یک گزینه توافقی مطرح گردد، اما درباره نخست وزیر آینده هنوز مشخص نیست که توافقی در این باره انجام شده باشد؛ زیرا همه بحث‌های مربوطه در این زمینه مربوط به ضرورت تشکیل سریع دولت بوده و اسامی خاصی برای نخست‌وزیری معرفی نشده است.

اما با توجه به دیداری که اخیراً میان «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی و «نجیب میقاتی» نخست وزیر مکلف به تشکیل دولت لبنان برگزار شده بود، صحبت‌هایی مطرح می‌گردد با این مضمون که احتمال حل‌وفصل پرونده ریاست‌جمهوری و تشکیل دولت در یک بازه زمانی وجود دارد؛ بنابراین اگر مشخص شود که نشست اردن بازتاب مستقیمی بر مسیر توافق‌ها درباره پرونده‌های منطقه از بغداد تا دمشق و بیروت خواهد داشت، می‌توان منتظر نتایج آن بر وضعیت لبنان در چندین سطح نیز بود، البته لبنانی‌ها باید منتظر موضع واشنگتن در قبال این تلاش‌ها که در چندین پایتخت غربی و عربی انجام شده است، باشند؛ به‌ویژه در سایه روابط ناپایدار آمریکا با عربستان در دوره اخیر و همچنین انتظار واشنگتن برای ترتیبات بیشتر درباره پرونده هسته‌ای از سوی تهران؛ بنابراین امید‌ها درباره بازتاب تفاهم منطقه‌ای بر پرونده انتخاب رئیس جمهور لبنان یا متوقف شدن انگیزه‌ها در این زمینه، در حالت معلق قرار دارد. در داخل لبنان همه نسبت به توافق احتمالی بین ریاض و تهران بر سر نام رئیس جمهور جدید و تعامل با او به بهترین شکل، خوشبین هستند، این درحالی است که نیرو‌های اصلی لبنان هنوز تمایلی به توافق بر سر انتخاب رئیس جمهور ندارند، اما توافق احتمالی ایران و عربستان در این زمینه، راهی برای خروج از این بن‌بست خواهد بود.