گوگل پلی دسترسی ایرانی‌ ها را محدود کرد؟

طی روزهای گذشته تعدادی از کاربران ایرانی اعلام کرده‌اند که نمی‌توانند اپلیکشن‌های مورد نیاز خود را از گوگل پلی دانلود و نصب کنند و این سوال بوجود آمده که آیا گوگل پلی قصد دارد محدودیت‌های جدیدی را اعمال کند؟

برخی شواهد بر این دلالت دارند که گوکل‌پلی نحوه شناسایی کشور کاربر را از آی‌پی به فعالیت‌های حساب کاربری تغییر داده و سبب شده است کاربرهای بسیاری از ایران، کوبا و روسیه نتوانند هیچ اپلیکیشنی را از گوگل‌پلی نصب کنند.

‌در گذشته هم نصب تعداد خیلی کمی از اپلیکیشن‌ها در ایران محدود بود که با پاک کردن کَش گوگل‌پلی و تغییر آی‌پی مشکل حل می‌شد، ‏اما حالا چنانچه کشور کاربر از طریق حساب کاربری شناسایی شود، اجازه نصب هیچ اپلیکیشنی (حتی آپ‌های ایرانی) به کاربر داده نمی‌شود.

در همین رابطه یک کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره این موضوع توضیح داد: گوگل از مدت‌ها قبل تعدادی از سرویس‌های خود را برای ایران، کوبا و روسیه و کشورهای تحت تحریم آمریکا، محدود کرده بود.

میلاد نوری افزود: گوگل از طریق آی پی متوجه می‌شد که کاربران از کدام کشورها هستند؛ اما از حدود شش یا هفت ماه قبل برای اولین بار این قابلیت را برای یوتیوب اجرا کرد. بدین ترتیب تبلیغات یوتیوب که اول یا اواسط ویدیو هستند را براساس پارامترهای گوناگونی به کاربر نشان می‌داد که یکی از آن جنسیت، سن و کشور کاربر است و کشور را از طریق آی پی تشخیص می‌داد.

وی ادامه داد: به طور مثال برای کاربرانی را که یوتیوب برایشان فیلتر است و از وی پی ان آلمانی و هلندی استفاده می‌کنند، به عنوان کاربران آلمانی و هلندی می‌شناخت و در همه جای دنیا به همین صورت بود. همچنین بسیاری از کاربرانی که از وی پی ان استفاده می‌کردند، تبلیغات غیر مرتبط‌تری برای آنها نمایش داده می‌شد و این سبب شد تا بازدهی تبلیغات کمتر شود.

به گفته وی، گوگل برای اینکه بازدهی تبلیغات بالا برود، شناسایی کاربر را به جای آی پی به حساب کاربری (اکانت) تغییر داد. شناسایی از روی حساب کاری هم با پارامترهای گوناگونی انجام می‌شود که می‌توان به شماره موبایل، منطقه زمانی ذخیره شده بر موبایل و تبلت و غیره اشاره کرد؛ دیگری از طریق فعالیت‌های مختلفی است که کاربران انجام می‌دهند زیرا گوگل به ایمیل و سایر موارد دسترسی دارد و از همه این موارد به صورت ترکیبی استفاده می‌کند.

نوری افزود: بسیاری از کاربرانی که به سایر کشورها مهاجرت می‌کنند، پس از دو یا سه ماه بعد حساب کاربری آن‌ها همچنان بروی کشور خودشان باقی می‌ماند. زمانی که این اقدام برای یوتیوب انجام شد، در همان زمان درآمد یوتیوبرهایی که آی پی کشورشان محدود شده بود، کاهش بسیاری پیدا کرد زیرا بازدیدکننده‌های یوتیوب با هر وی پی انی هم که وارد شوند، گوگل می‌داند که آنها در کدام کشور هستند؛ بنابراین اقدامی که انجام داد، این بود که به مرور شناسایی کاربر از آی پی را به حساب کاربری تغییر داد و برای سایر سرویس‌های خود را که تحریم هست هم از این روش استفاده کرده است.

این کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در ادامه گفت گوگل پلی حدود چهار هفته است که با این روش( شناسایی از حساب کاربری) کشور کاربران را شناسایی می‌کند و کاربران روسیه، کوبا و ایران بیشترین توئیت را در این باره داشته‌اند.

وی همچنین تشریح کرد: در گذشته زمانی که این اتفاق برای کاربر رخ می‌داد و تعدادی از اپلیکیشن‌ها در گوگل پلی مسدود بود، تعدادی اپلیکیشن‌های خاص بود که خود آن توسعه دهنده زده بود تا نمایش داده نشود و با استفاده از وی پی ان، پاک کردن حافظه کش اپلیکیشن گوگل پلی این موضوع حل می‌شد اما مدلی که اکنون اتفاق افتاده، این است که روی همه اپلیکیشن‌ها دسترسی دانلود را حتی برای اپلیکیشن‌های رایگان و ایرانی می‌بندد.

نوری معتقد است زمانی که این اتفاق رخ می‌دهد، روش‌های ذکر شده دیگر کار ساز نیست اما بعضی از کاربران با تغییر حساب کاربری خود (اکانت) می‌توانند این محدودیت را برطرف کنند.

این کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه این موضوع هنوز برای همه کاربران اعمال نشده است، افزود: گویا با گذشت هر دو، سه روز یک بار تعداد بیشتری کاربر با این مساله روبه رو می‌شود. از جمله اقداماتی که می‌تواند این محدودیت گوگل پلی را از بین برد، ست کردن کارت اعتباری است اما ما در ایران کارت اعتباری هم نداریم؛ در هر صورت این روش هم به صورت موقتی بوده و اکانت طی یک الی دو ماه دوباره شناسایی می‌شود.

وی گفت: ممکن است کاربر برای اپلیکیشن‌های عمومی مشکلی پیدا نکند چون برنامه‌های مشابه ایرانی را داریم اما تعدادی از اپلیکیشن‌ها هستند که در داخل کشور حذف شده و گوگل پلی هم اجازه دانلود و نصب آن‌ها را نمی‌دهد، بنابراین اگر شخصی به این اپلیکیشن‌ها نیاز داشته باشد، مجبور است که به منابع ناشناس مراجعه کند و در این میان اگر فردی به دنبال سوء استفاده باشد، ممکن است اپلیکشن‌های دستکاری شده و بد افزاری را قرار دهد یا اطلاعات کاربر را به سرقت ببرد.