.svg)
چه شد که کشورهای عربی به تنش‌زدایی با ایران روی آوردند؟
پارسینه: همزمان با گفتگو‌های برجامی ایران و غرب، کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس تلاش‌ها برای کاهش تنش با ایران را بیشتر کرده اند. آنها دریافته اند که فارغ از نتیجه گفتگو‌های هسته ای، تعامل و گفتگو با ایران برای حفظ امنیتشان ضروری است.
به گزارش «پارسینه» به نقل از سی‌ان‌ان ، از ژانویه ۲۰۱۶ که کشورهای عربی خلیج فارس روابط خود با ایران را کاهش دادند، اتفاقات زیادی افتاده است.
توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی در همان ماه اجرایی شد، اما دولت ترامپ تنها دو سال بعد از توافق خارج شد، که موجی از حملات متقابل را به همراه داشت و بر صادرات نفت و کشتی‌رانی در خلیج فارس تأثیر گذاشت.
این تنش‌ها در حمله سال ۲۰۱۹ به تاسیسات نفتی عربستان سعودی به اوج خود رسید که نیمی از تولید نفت خام این کشور را از بین برد و هسته اصلی اقتصاد کشورهای حاشیه خلیج فارس را تهدید کرد. این حمله بخشی از درگیری نیابتی بین ایالات متحده و ایران بود که کشورهای عربی در خط آتش گرفتار شدند.
با افزایش تنش ها، کشورهای حاشیه خلیج فارس متوجه شدند که ایالات متحده کنار ایستاده است، یا نمی‌خواست یا نمی‌توانست به کمک آنها بیاید، و خطوط ارتباطی خود آنها با ایران هم قطع شده است.
اما از آن زمان خیلی چیز‌ها تغییر کرده است. امارات متحده عربی قرار است روابط دیپلماتیک خود را به عالی‌ترین سطح بازگرداند و روز یکشنبه اعلام کرد که سیف محمد الزابی، سفیر این کشور، «در روز‌های آینده» به تهران بازخواهد گشت. کویت هفته گذشته سفیر خود را بازگرداند و عربستان سعودی که شش سال پیش رهبری کشورهای حاشیه خلیج فارس در کاهش سطح روابط با ایران را بر عهده داشت، در حال مذاکره مستقیم با جمهوری اسلامی است.
محمد بهارون، مدیر کل مرکز پژوهش‌های سیاست عمومی دبی، به سی ان ان گفت: «بدیهی است که یک رویکرد منطقه‌ای همسو با جنبش سعودی وجود دارد.»
انور قرقاش، مشاور رئیس جمهور امارات، تصمیم برای بازگرداندن سفیر را «در جهت گیری منطقه‌ای امارات متحده عربی به سمت بازسازی پل ها، تقویت روابط، به حداکثر رساندن اشتراکات و ایجاد فضایی از اعتماد، تفاهم و همکاری» دانست.
دینا اسفندیاری، مشاور خاورمیانه در اندیشکده گروه بحران بین‌المللی، گفت که کشورهای عرب خلیج‌فارس یک «سیاست عمل‌گرایانه» را در مورد ایران بسط داده اند که هم شامل مهار و هم تعامل است «زیرا متوجه شده‌اند که تنها یکی [از این سیاست ها] به تنهایی کار نمی‌کند.»
او به سی‌ان‌ان گفت، پس از حملات به آرامکو که ایالات متحده از شرکای عرب خود دفاع نکرد، برای امارات متحده عربی «تامین امنیت خود بدون اتکا به دیگران - به ویژه ایالات متحده - امری ضروری شد و تعامل با ایران بخشی از آن است.»
روابط بین ابوظبی و تهران از آن زمان به تدریج بهبود یافته است. به گزارش رویترز، امارات متحده عربی اکنون بزرگترین صادرکننده به ایران است و تجارت دوجانبه از رقم ۷ میلیارد دلار در کل سال ۲۰۱۹ به ۲۱.۴ میلیارد دلار در چهار ماهه پس از مارس امسال رسیده است.
عبدالخالق عبدالله، استاد علوم سیاسی در امارات به سی‌ان‌ان گفت: «از نظر مالی و تجاری، امارات بیشترین سود را از کاهش تنش‌های منطقه‌ای می‌برد. حتی در بدترین تنش‌های سیاسی بین دو کشور، تجارت متوقف نشد. کاهش یافت، اما هرگز متوقف نشد.»
این نزدیکی در بحبوحه عدم اطمینان از پیشرفت مذاکرات غیرمستقیم بین ایالات متحده و ایران برای احیای توافق هسته‌ای صورت می‌گیرد. اگر توافق جدیدی به دست آید، میتواند احتمال مسابقه تسلیحات هسته‌ای در این منطقه پرتنش را کاهش دهد. اما کشورهای حاشیه خلیج فارس از این بیم دارند که لغو تحریم‌های ایران موجب آزادی میلیارد‌ها دلار شود که تهران میتواند برای تجهیز بیشتر و گسترش نفوذ خود در کشورهای عربی از طریق گروه‌های نیابتی استفاده کند. ناظران می‌گویند که اگر مذاکرات شکست بخورد تنش‌های منطقه‌ای میتواند مانند زمانی که دونالد ترامپ ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا از توافق خارج شد، تشدید شود و به طور بالقوه منطقه را به جنگ بکشاند. برای کشورهای خلیج فارس، هر دو سناریو باعث نگرانی است.
اسفندیاری گفت: برای اعراب خلیج فارس، بازگشت به توافق هسته‌ای یا عدم بازگشت کم و بیش یکسان است: آنها پیش بینی می‌کنند که ایران بدون توجه به نتیجه، در منطقه گسترش یابد. بنابراین، در حالی که آنها همچنان این موضوع را با دقت دنبال می‌کنند، تلاش‌ها برای بهبود روابطشان بیشتر با ادراکشان از امنیت و تهدید مرتبط است تا خود توافق هسته ای.»
عبدالله هم یکی از راه‌های مقابله با ایران را ادامه گفتگو و یافتن زمینه‌های مشترک برای روابط حسن همجواری می‌داند.
عربستان سعودی و بحرین تنها کشورهای عربی خلیج فارس هستند که هیچ سفیری در تهران ندارند.
ایران روز دوشنبه گفت که گفتگو با عربستان سعودی موضوعی جدا از گفتگو برای احیای توافق هسته‌ای است و افزود که همکاری تهران و ریاض میتواند به بازگرداندن آرامش و امنیت در خاورمیانه کمک کند.
بهارون گفت که از سرگیری روابط دیپلماتیک «چوب جادو» نیست و اضافه کرد: «با این حال، یک گام مهم است. روابط دیپلماتیک خطوط ارتباطی هستند که به طور مستقیم به کاهش تنش و مدیریت آن کمک می‌کند. اگر با یکدیگر صحبت نکنیم، نمی‌توانیم همکاری داشته باشیم.»
توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی در همان ماه اجرایی شد، اما دولت ترامپ تنها دو سال بعد از توافق خارج شد، که موجی از حملات متقابل را به همراه داشت و بر صادرات نفت و کشتی‌رانی در خلیج فارس تأثیر گذاشت.
این تنش‌ها در حمله سال ۲۰۱۹ به تاسیسات نفتی عربستان سعودی به اوج خود رسید که نیمی از تولید نفت خام این کشور را از بین برد و هسته اصلی اقتصاد کشورهای حاشیه خلیج فارس را تهدید کرد. این حمله بخشی از درگیری نیابتی بین ایالات متحده و ایران بود که کشورهای عربی در خط آتش گرفتار شدند.
با افزایش تنش ها، کشورهای حاشیه خلیج فارس متوجه شدند که ایالات متحده کنار ایستاده است، یا نمی‌خواست یا نمی‌توانست به کمک آنها بیاید، و خطوط ارتباطی خود آنها با ایران هم قطع شده است.
اما از آن زمان خیلی چیز‌ها تغییر کرده است. امارات متحده عربی قرار است روابط دیپلماتیک خود را به عالی‌ترین سطح بازگرداند و روز یکشنبه اعلام کرد که سیف محمد الزابی، سفیر این کشور، «در روز‌های آینده» به تهران بازخواهد گشت. کویت هفته گذشته سفیر خود را بازگرداند و عربستان سعودی که شش سال پیش رهبری کشورهای حاشیه خلیج فارس در کاهش سطح روابط با ایران را بر عهده داشت، در حال مذاکره مستقیم با جمهوری اسلامی است.
محمد بهارون، مدیر کل مرکز پژوهش‌های سیاست عمومی دبی، به سی ان ان گفت: «بدیهی است که یک رویکرد منطقه‌ای همسو با جنبش سعودی وجود دارد.»
انور قرقاش، مشاور رئیس جمهور امارات، تصمیم برای بازگرداندن سفیر را «در جهت گیری منطقه‌ای امارات متحده عربی به سمت بازسازی پل ها، تقویت روابط، به حداکثر رساندن اشتراکات و ایجاد فضایی از اعتماد، تفاهم و همکاری» دانست.
دینا اسفندیاری، مشاور خاورمیانه در اندیشکده گروه بحران بین‌المللی، گفت که کشورهای عرب خلیج‌فارس یک «سیاست عمل‌گرایانه» را در مورد ایران بسط داده اند که هم شامل مهار و هم تعامل است «زیرا متوجه شده‌اند که تنها یکی [از این سیاست ها] به تنهایی کار نمی‌کند.»
او به سی‌ان‌ان گفت، پس از حملات به آرامکو که ایالات متحده از شرکای عرب خود دفاع نکرد، برای امارات متحده عربی «تامین امنیت خود بدون اتکا به دیگران - به ویژه ایالات متحده - امری ضروری شد و تعامل با ایران بخشی از آن است.»
روابط بین ابوظبی و تهران از آن زمان به تدریج بهبود یافته است. به گزارش رویترز، امارات متحده عربی اکنون بزرگترین صادرکننده به ایران است و تجارت دوجانبه از رقم ۷ میلیارد دلار در کل سال ۲۰۱۹ به ۲۱.۴ میلیارد دلار در چهار ماهه پس از مارس امسال رسیده است.
عبدالخالق عبدالله، استاد علوم سیاسی در امارات به سی‌ان‌ان گفت: «از نظر مالی و تجاری، امارات بیشترین سود را از کاهش تنش‌های منطقه‌ای می‌برد. حتی در بدترین تنش‌های سیاسی بین دو کشور، تجارت متوقف نشد. کاهش یافت، اما هرگز متوقف نشد.»
این نزدیکی در بحبوحه عدم اطمینان از پیشرفت مذاکرات غیرمستقیم بین ایالات متحده و ایران برای احیای توافق هسته‌ای صورت می‌گیرد. اگر توافق جدیدی به دست آید، میتواند احتمال مسابقه تسلیحات هسته‌ای در این منطقه پرتنش را کاهش دهد. اما کشورهای حاشیه خلیج فارس از این بیم دارند که لغو تحریم‌های ایران موجب آزادی میلیارد‌ها دلار شود که تهران میتواند برای تجهیز بیشتر و گسترش نفوذ خود در کشورهای عربی از طریق گروه‌های نیابتی استفاده کند. ناظران می‌گویند که اگر مذاکرات شکست بخورد تنش‌های منطقه‌ای میتواند مانند زمانی که دونالد ترامپ ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا از توافق خارج شد، تشدید شود و به طور بالقوه منطقه را به جنگ بکشاند. برای کشورهای خلیج فارس، هر دو سناریو باعث نگرانی است.
اسفندیاری گفت: برای اعراب خلیج فارس، بازگشت به توافق هسته‌ای یا عدم بازگشت کم و بیش یکسان است: آنها پیش بینی می‌کنند که ایران بدون توجه به نتیجه، در منطقه گسترش یابد. بنابراین، در حالی که آنها همچنان این موضوع را با دقت دنبال می‌کنند، تلاش‌ها برای بهبود روابطشان بیشتر با ادراکشان از امنیت و تهدید مرتبط است تا خود توافق هسته ای.»
عبدالله هم یکی از راه‌های مقابله با ایران را ادامه گفتگو و یافتن زمینه‌های مشترک برای روابط حسن همجواری می‌داند.
عربستان سعودی و بحرین تنها کشورهای عربی خلیج فارس هستند که هیچ سفیری در تهران ندارند.
ایران روز دوشنبه گفت که گفتگو با عربستان سعودی موضوعی جدا از گفتگو برای احیای توافق هسته‌ای است و افزود که همکاری تهران و ریاض میتواند به بازگرداندن آرامش و امنیت در خاورمیانه کمک کند.
بهارون گفت که از سرگیری روابط دیپلماتیک «چوب جادو» نیست و اضافه کرد: «با این حال، یک گام مهم است. روابط دیپلماتیک خطوط ارتباطی هستند که به طور مستقیم به کاهش تنش و مدیریت آن کمک می‌کند. اگر با یکدیگر صحبت نکنیم، نمی‌توانیم همکاری داشته باشیم.»
منبع:
پارسینه
کشورهای مرتجع عربی به سرکردگی عربستان سعودی ، با سیاستهای غلط و منعلانه خود همیشه موجب مشکلات برای مسلمانان و جمهوری اسلامی ایران بوده اند . سران عربستان ، بحرین ، امارات ، مصر و اردن و ... باید تکلیف خود را با دشمنان تابلودار اسلام و رژیم صهونیستی مشخص کنند . گاو شیرده لقبی که آمریکا به عربستان داده است و آنها اهمیتی نمیدهند چون واقعاً در خدمت استکبار جهانی هستند . سیاست برگشت آنها در قبال ایران عزیز میتواند گام درستی از جانب سران این کشورها باشد . امنیت منطقه خلیج فارس و غرب آسیا باید توسط کشورهای منطقه تامین شود نه بیگانگان .
کمی کردیم باور این که ارباب ــــفقط خواهد که ما مانیم در خواب ـــ کند غارت همه اموالمان را ــــو.لی هرگز نیابد حالمان را ـــ گمان داریم که بیدار بوده باشیم ـــبود بهتر از آن کآسوده باشیم ـــ بزیر سایه ی ارباب زور گو ــــکه از فهم و ادب نا برده است بو ــــ قبول کردیم نمی گفت زور ایران ـــاگر چه بوده است بیشه ی شیران ـــ دراز خواهیم کرد پس دست یاری ـــبسویش تا کنیم آسوده کاری ـــ