بیماری‌های آمیزشی در طول بارداری

STI نوعی بیماری‌های با منشأ ویروسی یا باکتریایی هستند که در اثر داشتن رابطه‌ی جنسی از طریق آلت تناسلی، دهان و یا مقعد با فرد آلوده منتقل می‌شوند. در دوران بارداری STI می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی مادر و جنین به دنبال داشته باشد.

هم‌چنین باید توجه داشت انتقال برخی از این عفونت‌ها تنها از طریق رابطه‌ جنسی صورت نمی‌گیرد. به عنوان مثال، ویروس هپاتیت B می‌تواند در خارج از بدن به مدت حداقل یک هفته زنده بماند و از طریق تماس با سوزن‌های آلوده و یا سایر وسایل نوک تیز، تماس با خون یا زخم‌های باز فرد آلوده و یا حتی استفاده‌ی مشترک از وسایل شخصی مانند مسواک یا تیغ منتقل شود.

برخی از این عفونت‌ها در دوران بارداری می‌توانند از جفت عبور کرده و سبب آلودگی جنین شوند. عفونت در برخی از موارد می‌تواند در طول زایمان و یا در هنگام پاره شدن کیسه‌ی آب، به جنین منتقل شود. عفونت جنین بسیار جدی بوده و در مواردی منجر به بروز اختلالات غیر قابل برگشت می‌شود و در نهایت تهدیدکننده‌ی حیات جنین است.

برخی از بیماری‌های STI خطر ابتلا به سقط جنین، پارگی زودرس کیسه‌ی آب، تولد زودرس، عفونت رحم و تولد نوزاد مرده را افزایش می‌دهد.

شایع‌ترین بیماری‌های STIs
کلامیدیا
تب خال تناسلی
سوزاک
هپاتیت B
HIV / AIDS
HPV زگیل تناسلی
سفیلیس
تریکوموناس

منشأ عفونت‌های مقاربتی عبارتند از:

باکتری‌ها (سفلیس، سوزاک، کلامیدیا)
انگل (تریکوموناس)
ویروس (ویروس پاپیلومای انسانی، تبخال تناسلی، HIV)
رابطه‌ی جنسی نقش مهمی در گسترش بسیاری از عوامل عفونی دارد، اگر چه بدون رابطه‌ی جنسی نیز می‌توان به عفونت‌هایی مانند هپاتیت A، B و C، شیگلا و ژیاردیا مبتلا شد.

عواملی که سبب افزایش STI در افراد می‌شوند عبارتند از:

داشتن رابطه‌ی جنسی محافظت‌نشده: رابطه‌ی جنسی واژینال و یا مقعدی توسط فرد آلوده بدون استفاده از کاندوم، ابتلا به STI به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. استفاده نادرست از کاندوم نیز می‌تواند خطر ابتلا به STI را افزایش دهد.

داشتن رابطه‌ی جنسی با شرکای جنسی متعدد: به طور کلی، رابطه‌ی جنسی با افراد مختلف، خطر ابتلا به عفونت مقاربتی را افزایش می‌دهد.

داشتن سابقه‌ی بیماری‌های STI: داشتن سابقه‌ی قبلی ابتلا به یکی از بیماری‌های مقاربتی باعث می‌شود فرد آسان‌تر به سایر بیماری‌های STI مبتلا شود. به طور مثال، در صورت ابتلا به یکی از بیماری‌های آمیزشی مانند تب‌خال، سفیلیس، سوزاک یا کلامیدیا، با داشتن رابطه‌ی جنسی محافظت‌نشده با شریک جنسی HIV مثبت، احتمال ابتلا به ویروس ایدز بسیار بالا می‌رود.

مصرف الکل و یا مواد مخدر: مصرف مواد با از بین بردن هوشیاری و اختیار، منجر به بروز رفتار‌های مخاطره‌آمیز جنسی می‌شود.
تزریق مواد مخدر: استفاده از سرنگ‌های مشترک، خطر انتقال بیماری‌های STI مانند HIV، هپاتیت B و C را افزایش می‌دهد.

در دختران نوجوان: دهانه‌ی رحم دختران نوجوان نابالغ بوده و سلول‌های آن دائماً در حال تغییر هستند. این سلول‌های ناپایدار دهانه‌ی رحم، خانم‌های نوجوان را نسبت به عفونت‌های مقاربتی آسیب‌پذیرتر می‌کنند.

برخی داروها: استفاده از دارو‌ها برای درمان اختلال در نعوظ در آقایان مانند دارو‌های سیلدنافیل (Viagra)، تادالافیل (Cialis) و واردنافیل (لویترا).

عوارض احتمالی عبارتند از:

زخم یا برآمدگی در هر جای بدن.
زخم تناسلی راجعه.
درد بیضه، قرمزی و تورم.
درد لگن.
ریزش مو.
التهاب چشم.
ورم مفاصل.
بیماری التهابی لگن.
ناباروری.
برخی سرطان‌ها، مانند سرطان دهانه‌ی رحم و سرطان راست‌روده.

کدام بیماری‌های جنسی در دوران بارداری و زایمان به جنین منتقل می‌شود؟

سوزاک، کلامیدیا، HIV و سیفلیس از جمله بیماری‌های مقاربتی (STI) هستند که در دوران بارداری از مادر آلوده، به جنین منتقل می‌شوند. در دوران جنینی عفونت‌های منتقل شونده از راه جنسی، برای جنین مشکلات جدی ایجاد می‌کنند و ممکن است کشنده هم باشند. به همین دلیل تمام خانم‌های باردار در معرض عفونت، باید درمان شوند.

تشخیص بیماری‌های جنسی در بارداری

از آن جا که تشخیص و درمان بیماری‌های مقاربتی (STI) در دوران بارداری بسیار با اهمیت است، پزشک در اولین ویزیت، مادر را از لحاظ ابتلا به این عفونت‌ها مورد بررسی قرار می‌دهد. در این شرایط بهتر است فرد به پزشک خود اطمینان داشته و او را در مورد هر نوع رابطه‌ی جنسی در گذشته مطلع سازد. به طور مثال اگر فرد یا همسر او بیش از یک شریک جنسی داشته و یا تا به حال از سرنگ مشترک برای مصرف مواد مخدر و یا خالکوبی استفاده می‌کرده است، باید این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارد. اگر احتمال ابتلا در مادر بالا باشد، مجدداً در سه‌ماهه‌ی سوم بارداری نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.

انجام آزمایش خون: به طور مثال، آزمایش خون، HIV و یا مراحل بعدی سیفلیس را تشخیص می‌دهد.

انجام آزمایش ادرار: می‌توان برخی از بیماری‌های مقاربتی را با نمونه‌ی ادرار تأیید کرد.

انجام آزمایش بر روی نمونه‌های گرفته شده از مایعات بدن: در صورت داشتن زخم‌های تناسلی، آزمایش از مایع و نمونه‌گیری از زخم برای تشخیص نوع عفونت بسیار مفید است. انجام تست‌های آزمایشگاهی از زخم ناحیه‌ی تناسلی یا ترشحات آن برای تشخیص اولیه‌ی بیماری‌های مقاربتی بسیار شایع است.

چگونه باید از ابتلا به بیماری‌های جنسی جلوگیری کرد؟

مطمئن‌ترین راه برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های مقاربتی (STI) پرهیز از رابطه‌ی جنسی به طور کامل (رابطه از طریق واژن، دهان و مقعد) و یا داشتن رابطه‌ی جنسی با شریک جنسی کاملاً مطمئن است. به طور مثال، ارتباط با فردی که دارو‌های داخل وریدی استفاده نمی‌کند و با کس دیگری رابطه‌ی جنسی ندارد، مطمئن‌تر است.

توصیه می‌شود فرد از داشتن رابطه‌ی جنسی با افرادی که اعتقادی به تک‌همسری ندارند و همچنین با افرادی که دارای زخم یا علایم بیماری‌های مقاربتی هستند پرهیز کند. اگر فرد به شریک زندگی خود در مورد داشتن رابطه‌ی جنسی با سایر افراد و یا مصرف مواد مخدر داخل وریدی شک دارد، حتماً باید از کاندوم لاتکس استفاده کند و از انجام رابطه‌ی جنسی دهانی پرهیز کند تا خطر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی کاهش پیدا کند.

آگاه باشید که عدم درمان بیماری‌های مقاربتی، خطر ابتلا به بیماری‌های خطرناک‌تر مانند HIV را (در صورت مواجهه با آن) افزایش می‌دهد.

اگر فرد بیمار و همسر وی هر دو تحت درمان باشند، باید تا اتمام کامل دوره‌ی درمان و از بین رفتن علایم بیماری، از رابطه‌ی جنسی پرهیز کنند، در غیر این صورت، فرد ممکن است عفونت را حفظ نماید.

اگر فرد در معرض خطر بالای بیماری‌های مقاربتی باشد و یا همسر وی یا یکی از اعضای خانواده‌ی فرد، ناقل هپاتیت B باشد، برای اطمینان خاطر باید واکسیناسیون ضد ویروس هپاتیت B انجام شود. این واکسن در دوران بارداری بی‌خطر است.

بعد از اتمام بارداری، اگر فرد ۲۶ سال یا کمتر دارد، می‌تواند در برابر چهار گونه از HPV واکسینه شود، ویروسی که می‌تواند باعث ایجاد سرطان دهانه‌ی رحم شود.

درمان STI در دوران بارداری

درمان بسته به نوع بیماری مقاربتی، متفاوت است. آنتی‌بیوتیک، عفونت‌های غیر ویروسی مانند کلامیدیا، سوزاک و سیفلیس را درمان می‌کند. تعدادی از آنتی‌بیوتیک‌های مورد استفاده در دوران بارداری بی‌خطر هستند.

عفونت‌های ویروسی مانند تبخال و اچ آی وی به آنتی‌بیوتیک‌ها پاسخ نمی‌دهند و قابل درمان نیستند، اما پزشک با تجویز یک داروی ضد ویروس در ماه‌های آخر بارداری، خطر بیماری را به حداقل می‌رساند. اگر بیمار HIV مثبت باشد، به ترکیبی از دارو‌های ضد ویروس برای حفظ سلامتی خود و به حداقل رساندن خطر انتقال بیماری به جنین، نیاز خواهد بود. ​

منبع: مام