رصد قدیمی‌ ترین کهکشان جهان توسط تلسکوپ جیمز وب+ تصاویر

‌GLASS-z۱۳ تنها ۳۰۰ میلیون سال قدمت دارد و دانشمندان بر این باورند که جیمز وب می‌تواند خوشه‌های ستاره‌ای قدیمی‌تر را نیز پیدا کند.

به نقل از خبر آنلاین: مجموعه ستارگانی که با نام GLASS-z۱۳ شناخته می‌شوند، قدمتی ۱۳.۸ میلیارد ساله دارند. این کهکشان ، ۳۰۰ میلیون سال پس از انفجار بزرگ ( مهبانگ ) تشکیل شده است.



رکورد قبلیِ «قدیمی‌ترین کهکشان» متعلق به کهکشان GN-Z۱۱ بود که به‌وسیله تلسکوپ فضایی هابل ، در صورت فلکی دب اکبر در سال ۲۰۱۶ کشف شد. قدمت GN-Z۱۱، به ۴۰۰ میلیون سال پس از آغاز جهان بازمی‌گردد و نور شگفت انگیز و درخشان این کهکشان، ۱۳.۴ میلیارد سال قبل، ساطع شده بود.

تصویری از GN-z۱۱ که توسط تلسکوپ هابل ثبت شده است.

اما حالا تلسکوپ ۱۰میلیارد دلاری جیمز وب توانسته است کهکشان GLASS-z۱۳ را که حدود ۳۰۰ میلیون سال پس از انفجار بزرگ متولد شده، به تصویر بکشد.

محققان مرکز اخترفیزیک هاروارد و اسمیت سونین (Harvard and Smithsonian) در ماساچوست، کهکشان دیگری به نام GLASS-z۱۱ را کشف و تصاویر آن را مشاهده کردند. هر دو کهکشان دارای جرمی معادل یک میلیارد خورشید هستند؛ این همان چیزی است که از یک کهکشان با قدمت ۵۰۰ میلیون سال انتظار می‌رود. این موضوع می‌تواند نشان دهد که ستارگان حتی زودتر از آنچه که دانشمندان فکر می‌کنند، شکل گرفته‌اند.

همچنین لازم به ذکر است که این دو کهکشان در مقایسه با کهکشان راه شیری که ۱۰۰هزار سال نوری قُطر دارد، بسیار کوچکتر هستند. عرض کهکشان GLASS-z۱۳ تقریباً برابر ۱۶۰۰ سال نوری است و کهکشان GLASS-z۱۱ حدود ۲۳۰۰ سال نوری وسعت دارد.

روهان نایدو (Rohan Naidu)، دانشجوی فارغ‌التحصیل دپارتمان نجوم، می‌گوید: اگر این کهکشان‌ها در فاصله‌ای که ما تصور می‌کنیم قرار داشته باشند، جهان در آن نقطه تنها چند صد میلیون سال پس از مه‌بانگ قدمت دارد.

این امکان وجود دارد که تلسکوپ فضایی جیمز وب بتواند فواصل دورتر را هم رصد کرده و کهکشان‌هایی با قدمت تنها ۲۰۰میلیون سال پس از مه‌بانگ را کشف کند. اگر چنین اتفاقی رخ دهد، گام مهمی در تحقق اهداف تلسکوپ جیمز وب برای ترسیم تاریخچه کیهانی برداشته می‌شود.

دیگر دستاوردهای تلسکوپ جیمز وب

افزون بر کهکشان‌هایی که در بالا ذکر شد، تلسکوپ فضایی جیمز وب مشاهدات متعدد دیگری هم (از زمان پرتاب در کریسمس ۲۰۲۲) انجام داده است؛ از جمله: ثبت تصاویری از سحابی‌های کارینا، حلقه جنوبی، مجموعه‌کهکشانیِ پنج قلوی استفان و طیفی نوری از سیاره فراخورشیدیِ WASP-۹۶b.

سحابی کارینا

سحابی حلقه جنوبی

پنج‌قلوی استفان

سیاره گازی WASP۹۶-b

ناسا همچنین به تازگی اولین تصاویر ثبت‌شده از سیاره مشتری و قمرهایش را منتشر کرده است. تصاویر خروجی، قمرهای جوویان اروپا، تبه، متیس و حتی سایه اروپا را در نزدیکی نقطه قرمز بزرگ نشان می‌دهد.

در این تصویر، لکه قرمز بزرگ قابل رؤیت است، اما به دلیل نحوه پردازش تصویر، مایل به رنگ سفید به‌نظر می‌رسد.
تصویر خروجی، قمرهای جوویان اروپا، تبه، متیس و حتی سایه اروپا را در نزدیکی نقطه عظیم قرمز نشان می‌دهد.

تصویر ثبت‌شده از برخی حلقه‌های مشتری با استفاده از فیلتر ۳.۲۳ میکرونی NIRCam