زمان پرداخت افزایش حقوق بازنشستگان در هاله‌ای از ابهام/ تعلل دولت و جیب خالی بازنشستگان!

تحریریه پارسینه - زهرا شیخ باقری| زمان پرداخت افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی که قرار بود در فیش حقوقی اردیبهشت ماه باشد، هنوز بلاتکلیف است و بازنشستگان منتظر تصمیم نهایی دولت هستند. مصوبه افزایش حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۱ به گفته عبدالملکی وزیرکار، تعاون و رفاه اجتماعی برای تائید نهایی به هیئت دولت ارسال شده است و بلافاصله پس از تصویب در فیش حقوقی بازنشستگان اعمال خواهد شد که البته با تعلل دولت در تائید افزایش حقوق بازنشستگان فیش حقوقی اردیبهشت ماه بازنشستگان تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری همانند فیش حقوقی اردیبهشت ۱۴۰۰ صادر شده است.

طبق ماده ۴۱ قانون کار؛ حقوق کارگران باید مطابق با نرخ تورم و سبد معیشت افزایش پیدا کند و طبق ماده ۹۶ و ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی حقوق مستمری‌بگیران باید مطابق با مصوبه‌ی شورایعالی کار افزایش پیدا کند. هر سال هیات امنا تامین اجتماعی، افزایش حقوق بازنشستگان را به اندازه‌ی مصوبه‌ی شورایعالی کار تعیین می‌کند و این مصوبه جهت تایید نهایی توسط وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به هیأت دولت ارجاع می‌گردد.

امسال در عین ناباوری بیش از پانزده روز است که هیات دولت انقلابی و حامی قشر ضعیف جامعه هنوز مصوبه‌ی افزایش حقوق را تصویب نکرده است.

امروزه با توجه به تورم افسارگسیخته کشور و گرانی لحظه به لحظه، مایحتاج و ارزاق عمومی مردم، بازنشستگان و به ویژه حداقل‌بگیران به سختی تامین می‌شود. در چنین شرایطی عجیب است که دولت برای افزایشِ حقوق بازنشستگان این اندازه تعلل می‌کند.

اگر دولت همان دو ماه پیش افزایش حقوق را تصویب کرده بود، امروز بازنشستگان و مستمری بگیران می‌توانستند با قیمت قبل از گرانی‌های اخیر بسیاری از وسایل معاش خود را تهیه کنند. دولت، اما می‌گوید که افزایش حقوق مستمری تورم را دامن زده و بار مالی برای دولت دارد. سوال ما این است که آیا اندک افزایش حقوق بازنشستگان تورم زاست یا اقدام یک شبه دولت که بسیاری از قیمت‌ها را یک شبه دو برابر و در برخی کالا‌ها ۱۵۰درصد رشد قیمتی رقم زده است؟ کدام یک از این تصمیمات تورم‌زا هستند؟

از طرفی طرح متناسب سازی حقوق بازنشستگان نیز به طور کامل اجرایی نشده است و بازنشستگان بابت آن نیز از دولت طلب دارند.

کسانی که ۳میلیون و ۲۰۰هزارتومان دریافتی خالص دارند، حداقل بگیر هستند. کسانی مشمول ۵۷.۴ افزایش حقوق هستند، باید خالص دریافتی ۳میلیون و ۲۰۰هزارتومان داشته باشند و مزایا و سایر مبالغ فیش حقوقی حساب نمی‌شود. هرکس خالص دریافتی بیشتری از این رقم می‌گیرد، متوسط بگیر حساب شده و افزایش ۳۸درصدی به همراه ۵۱۵هزارتومان مبلغ ثابت دارند.

مستمری بگیران تامین اجتماعی عموما کارگران بازنشسته هستند. در حال حاضر شمار مستمری بگیراصلی این سازمان دست‌کم ۴٫۲ میلیون نفر است.

برخلاف تصور نادرست، سازمان تامین اجتماعی استقلال مالی و اداری دارد و تنها مدیریت آن برعهده دولت است. این به معنی مستقل بودن بودجه این سازمان از منابع دولتی است.

در همین راستا برای سال۱۴۰۱ صحبت بود که هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی قصد دارد حقوق کارگران بازنشسته مطابق مصوبه افزایش مزد شورای عالی کار زیاد شود. این به معنی افزایش ۵۷ درصدی حداقل مستمری و افزایش ۳۸ درصدی و پلکانی مستمری سایر سطوح است.

در رابطه با مزایای جانبی نیز صحبت از افزایش ۱۰ درصدی حقوق معیشت و مسکن در میان است. راجع به حقوق عائله مندی و اولاد نیز قرار است افزایش معادل مزایای مشابه بازنشستگان کشوری باشد. در نهایت اینکه همه این افزایش‌ها از نظر تشریفات اداری و حقوقی به مصوبه هیات وزیران نیازدارد.

صندوق بازنشستگی کشوری، حقوق ماهانه کارمندان سابق دولت را پرداخت می‌کند. تعداد بازنشستگان این صندوق تا ۱٫۶ میلیون نفر هم برآورد می‌شود.

برخلاف سازمان تامین اجتماعی، صندوق بازنشستگی کشور وابسته به دولت است. مطابق قانون بودجه، افزایش حقوق کارمندان شاغل و بازنشسته به اتکای منابع و اعتبارات دولتی مقدور است.

برای سال ۱۴۰۱ با موافقت مجلس، حقوق کارکنان شاغل و بازنشسته دولت ۱۰ درصد افزایش یافت، از نظر تشریفات اداره اعمال این افزایش نیازمند مصوبه هیات دولت و صدور مجوز پرداخت سازمان برنامه و بودجه است.

صرف نظر از متفاوت بودن الگو‌های افزایش حقوق در صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تامین اجتماعی، کارگران و کارمندان بازنشسته همچنان بابت متناسب سازی حقوقشان از دولت طلبکارند.

به صورت مشخص کارگران بازنشسته بابت ۲۵ درصد از اعتبارت متناسب سازی سال ۱۴۰۰ و کارمندان بازنشسته نیز ردیف اعتباری ۹ هزار میلیارد تومانی برای متناسب سازی حقوق خود طلب دارند.

تامین اعتبارات متناسب سازی هر دو گروه برعهده دولت است. تخصیص منابع نیازمند سپری شدن تشریفات اداری در هیات دولت و سازمان برنامه است. از همین رو هنوز وضعیت نحوه توزیع این اعتبارات نهایی نشده روشن نیست.

افزایش ۵۷ درصدی و ۳۸ درصدی حقوق بازنشستگان برای چه کسانی است؟