آشنایی با خطاهای شناختی در مسیر اهداف
پارسینه: ذهنخوانی، فیلتر منفی، تفکر دوقطبی استدلال احساسی و ... از رایجترین تحریفهای شناختی هستند که مانع احساس شادی و دستیابی به موفقیت میشوند.
۱۸ ارديبهشت ۱۴۰۱ - ۱۴:۳۰
۰
کد خبر: ۷۷۳۶۳۴

همه ما دوست داریم آرامش بیشتری را در زندگی تجربه کنیم و به موفقیتهای بیشتری دست یابیم. در این بین، داشتن بعضی تصورات، مانند سرعت گیر یا حتی یک مانع عمل و کار ما را برای رسیدن به اهدافمان مشکل میکند.
طبق تحقیقات متعدد و گسترده پژوهشگران، مجموعهای از خطاهای شناختی که بر فرایند تفکر و ادراک و در نتیجه رفتار انسانها تاثیرات موثر دارد، جمعآوری شده است و توصیه میشود اگر شما هم با آنها درگیر هستید، هرچه زودتر در صدد اصلاح خطاهای شناختیتان برآیید.
در ادامه به رایجترین خطاهای شناختی اشاره خواهد شد.
طبق تحقیقات متعدد و گسترده پژوهشگران، مجموعهای از خطاهای شناختی که بر فرایند تفکر و ادراک و در نتیجه رفتار انسانها تاثیرات موثر دارد، جمعآوری شده است و توصیه میشود اگر شما هم با آنها درگیر هستید، هرچه زودتر در صدد اصلاح خطاهای شناختیتان برآیید.
در ادامه به رایجترین خطاهای شناختی اشاره خواهد شد.
ذهنخوانی
شما همیشه فرض را بر این میگذارید که میدانید آدمها درباره شما و رفتارهایتان چه فکری میکنند بی آنکه شواهد کافی درباره افکارشان داشته باشید. به طور مثال: «او فکر میکند من یک بازندهام.»
پیشگویی منفی
همیشه پیشبینی میکنید که اوضاع بدتر خواهد شد یا خطری در پیش است. بهطورمثال: «در امتحان قبول نخواهم شد» یا «این شغل را به دست نخواهم آورد.»
فاجعهسازی
شما بر این باورید آن چه اتفاق افتاده است یا اتفاق خواهد افتاد آنقدر دردناک و غیرقابل تحمل خواهد بود که شما نمیتوانید آن را تحمل کنید. بهطور مثال: «اگر در امتحان رد شوم، وحشتناک است.»
برچسبزدن
یک ویژگی منفی خیلی کلی را به خود و دیگران نسبت میدهید. بهطور مثال: «من دوست داشتنی نیستم» یا «او بیلیاقت است.» برچسب زدن شکل حاد تفکر همه یا هیچ چیز است. به جای این که بگویید: «اشتباه کردم»، به خود برچسب منفی میزنید: «من بازنده هستم». برچسب زدن غیرمنطقی است، زیرا شما با کاری که میکنید، تفاوت دارید. انسان وجود خارجی دارد، اما «بازنده» و «احمق» به این شکل وجود ندارد.
دست کم گرفتن جنبههای مثبت
مدعی هستید که دستاوردهای مثبت شما یا دیگران ناچیز و جزئی است. بهطور مثال: «این وظیفه زن خانه است بنابراین وقتی به من توجه میکند که شقالقمر نکرده است» یا «این موفقیتها که مهم نیستند، خیلی آسان به دست آمدند.»
فیلتر منفی
منحصراً بر جنبههای منفی متمرکز میشوید و به ندرت به جنبههای مثبت توجه میکنید. بهطور مثال: «اگر نگاهی بیندازید متوجه میشوید چه تعداد آدمهایی هستند که مرا دوست ندارند.»
تعمیم افراطی
صرفاً براساس یک رویداد خاص، یک الگوی کلی (فراگیر) منفی را استنباط میکنید. بهطور مثال: «این اتفاق همیشه برای من پیش میآید، انگار من خیلی جاها شکست میخورم.»
تفکر دو قطبی
آدمها یا اتفاقها را بهصورت همه یا هیچ میبینید. بهطور مثال: «همه مرا کنار گذاشته اند» یا «آن کار فقط وقت تلفکردن بود». در این نوع افکار قانون همه یا هیچ حاکم است. فرد یک رفتار، فکر، موفقیت، پدیده یا موضوع را کلا سفید یا سیاه میبیند. هر چیز کمتر از کامل، شکست بی، چون و چراست. نداشتن قناعت به مقدار یا بخشی از یک کار، یک فعالیت یا یک امتیاز، فرد را از مزایای آن امر محروم میکند.
شخصیسازی
بهخاطر اتفاقات ناخوشایند منفی، تقصیر زیادی را به صورت غیرمنصفانه به خود نسبت میدهید و به این موضوع توجه نمیکنید که دیگران باعث اتفاقات خاص میشوند. بهطور مثال: «ازدواجم به بنبست رسید، چون من خوب نبودم.»
مقصر دانستن دیگران
فرد دیگری را منبع اصلی احساسات منفیتان میدانید و مسئولیت تغییر خودتان را نمیپذیرید. بهطور مثال: «تقصیر اوست که من الان اینگونه احساس میکنم» یا «تمام مشکلات من تقصیر والدینم است.»
همیشه پشیمان بودن
تمرکز و اشتغال ذهنی با اینکه من میتوانستم بهتر از اینها عمل کنم بهجای توجه به اینکه من الان چه کارهایی را میتوانم بهتر انجام بدهم. بهطور مثال: «اگر تلاش کرده بودم میتوانستم شغل بهتری داشته باشم» یا «نباید این حرف را میزدم».
استدلال احساسی
اجازه میدهید که احساساتتان، تفسیرتان از واقعیت را هدایت کنند. بهطور مثال: «احساس افسردگی میکنم و این یعنی ازدواجم به بنبست خورده است!»
ناتوانی در تأیید نکردن شواهد
همه مدارک یا شواهد علیه افکار منفیتان را رد میکنید. مثلاً وقتی این تفکر را دارید که «دوستداشتنی نیستم»، هر مدرکی که نشان بدهد آدمها شما را دوست دارند، رد میکنید. در نتیجه افکارتان قابل رد کردن نیستند. یک مثال دیگر: «موضوع واقعاً این نیست، مشکلات عمیقتر از این حرفها هستند، دلایل و عوامل دیگری در کارند!»
مقايسههای غيرمنصفانه
اتفاق ها را بر اساس استانداردهايی تفسير میكنيد كه واقع بينانه نيستند. به اين ترتيب كه به افرادی توجه می كنيد كه بهتر از شما عمل می كنند و در نتيجه خودتان را در مقايسه با ديگران حقير و پست می بينيد. مثلاً: "او در مقايسه با من موفقتر است" يا "ديگران بهتر از من امتحان دادند".
چه می شود اگر
يک سلسه سؤالات می پرسيد كه همه به اين صورت هستند كه "چه می شود اگر اتفاق خاصی بيافتد؟" و البته شما هرگز از پاسخی كه به خود می دهيد راضی نيستيد. مثلاً: "درست ، ولی اگر مضطرب شوم چه؟" يا "اگر نتوانم درست نفس بكشم چه؟"
برخورد قضاوتی
خودتان، ديگران و اتفاق ها را به جای اين كه صرفاً فقط توصيف كنيد، بپذيريد يا درک كنيد، به صورت سياه و سفيد ارزيابی میكنيد (خوب و بد يا برتر و حقير ). خودتان و ديگران را بر مبنای معيارهای دلبخواه و سليقهای قضاوت میكنيد و به اين نتيجه می رسيد كه خودتان يا ديگران كوتاهی كردهايد. به قضاوت ديگران يا به قضاوت سختگيرانه از خودتان درباره خويش بها میدهيد . مثلاً "در دانشگاه خوب درس نخواندم " يا "اگر تنيس كار كنم، خوب از آب در نمی آيد " يا "ببين چقدر موفق است، من نيستم".
0
کپی لینک
ارسال نظر
ترانه زیبای «پریشان» با صدای محسن چاوشی + موزیک ویدیو

طراحی چهره کارتونی بازیکنان فوتبال به کمک هوش مصنوعی

ترانه خاطره انگیز «قدم زدن با کفشهام» از گروه دِپِش مُد + موزیک ویدیو

ترانه قاب عکس خالی با صدای سیروان خسروی+موزیک ویدیو

تصاویری دیدنی از تماشاگران دربی در دهه هفتاد

تصاویر کمتر دیده شده از بلوار کشاورز؛ ۶۰ سال قبل/ گزارش تصویری

رونمایی از موشک بالستیک خیبر/ گزارش تصویری
ترانه زیبای «پریشان» با صدای محسن چاوشی + موزیک ویدیو
فال حافظ امروز جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲ با تفسیر دقیق و زیبا
فال روزانه تاروت جمعه ۱۲ خرداد سال ۱۴۰۲
فال ابجد امروز جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲
اختلاف نظر جنجالی مجری زن با آقای روانشناس در برنامه پخش زنده+ فیلم
زمینخوردن رئیس جمهور آمریکا در یک مراسم رسمی!+ فیلم
توضیح انسیه خزعلی در مورد چرایی ایستادن مربیان مرد روی سکوهای دوم و سوم کشتی آلیش بانوان قهرمانی آسیا!
عصبانیت شدید رائفی پور از مخالفان ایرانی طالبان+ فیلم
آقای جبلی؛ کی لگد زد؟ دو برادر پناهنده شما یا «عادل فردوسی پور» که ایرانمانده!
بدشانس مثل این راننده؛ زیر گرفت یک عابر وسط پیاده رو+ فیلم
ویدئوی جدید از عملیات نقشهبرداری خط مرزی بین ایران و افغانستان!/ مهندس نقشه بردار افغان از 2.5 سانت خاک افغانستان نمیگذرد
ایلان ماسک دوباره ثروتمندترین مرد جهان شد
تقلید جالب راهرفتن رؤسای جمهور آمریکا و روسیه+ فیلم
ژاپنیها به تقلید از حیوانات، ربات عجیب ۱۰۰ پا ساختند+ عکس
آموزش نقاشی درخت، از ساده تا حرفهای +فیلم
موشک قائم ۱۱۴ ایرانی در راه اندونزی+ فیلم
لحظه شلیک آر پی جی به پاسگاه مرزی ایران+ فیلم
عکس بامزه و دیدنی دختران شاهرخ استخری در لباس مدرسه
حرکت عجیب بیرانوند در برابر هواداران استقلال قبل از بازی!
۵ قدرت برتر پهپادی جهان/ آیا ایران جزو پنج قدرت پهپادی جهان است؟+ تصاویر
تقابل دیدنی جنگندههای F-۳۵ با جنگنده سوخو-۳۰ روسیه بر فراز دریای بالتیک+ فیلم
صحنه جالب درخواست میمون از گردشگر برای نشان دادن موبایلش+ فیلم
ژست شیک و تابستانه آناهیتا درگاهی خبرساز شد
واکنش متفاوت احمد مسعود به درگیری ایران با طالبان+ عکس
آپشنهایی که پژو۲۰۶ دارد ولی لندکروز ندارد+ فیلم
نمایش توان و تجهیزات ارتش تاجیکستان در مرزهای افغانستان+ فیلم
بازگشت لوکادیا به پرسپولیس؟
ویدئوی پربازدید از حرکت نمایشی با اف ۱۶
سفارش بزرگ ۶۰۰ فروند هواپیمای بوئینگ و ایرباس توسط ترکیش ایرلاینز+ فیلم
خطرناک ترین و آرام ترین نژاد سگ ها کدامند؟ +عکس
پدر ایلان ماسک دوباره از دخترش بچهدار شد!+ عکس
اگر خار رفت تو دستت اینجوری درش بیار+ فیلم
مبارزه بروس لی با بولو یانگ؛ نبردی که قدرت واقعی بروس را به رخ حریف کشید!+ فیلم
لقب سلطان ماهی گيری قطعا به ايشون تعلق ميگيره!+ فیلم
یک عمر بادمجون کبابی رو اشتباه پوست کندیم!+ فیلم
این بنر تسلیت حتی تصورش هم شوکه کننده است!+ عکس
حک آرم سپاه روی بدنه ناوهای جنگی آمریکایی
خارهای خطرناک گزنه را در زیر میکروسکوپ ببینید+ فیلم
لحظاتی دلخراش از بز کوهی ای که یک پا ندارد+ فیلم
لحظه باز نشدن چرخ جنگنده اف ۵ ایرانی هنگام فرود + فیلم
توهین بیشرمانه تلویزیون آذربایجان به وزیر خارجه ایران+ فیلم
با معده خالی سیر بخورید
لحظه جدا شدن چرخ های هواپیمای مسافربری هنگام فرود+ فیلم
یک ترفند جالب برای وقتی که خودپرداز کارت شما را پس نمی دهد!+ فیلم
رفتار پدرانه رهبر انقلاب با یک دختر جوان در نمایشگاه کتاب+ عکس
پدر ایلان ماسک دوباره از دخترش بچهدار شد!+ عکس
اگر خار رفت تو دستت اینجوری درش بیار+ فیلم
مبارزه بروس لی با بولو یانگ؛ نبردی که قدرت واقعی بروس را به رخ حریف کشید!+ فیلم
لقب سلطان ماهی گيری قطعا به ايشون تعلق ميگيره!+ فیلم
یک عمر بادمجون کبابی رو اشتباه پوست کندیم!+ فیلم
این بنر تسلیت حتی تصورش هم شوکه کننده است!+ عکس
حک آرم سپاه روی بدنه ناوهای جنگی آمریکایی
خارهای خطرناک گزنه را در زیر میکروسکوپ ببینید+ فیلم
لحظاتی دلخراش از بز کوهی ای که یک پا ندارد+ فیلم
لحظه باز نشدن چرخ جنگنده اف ۵ ایرانی هنگام فرود + فیلم
توهین بیشرمانه تلویزیون آذربایجان به وزیر خارجه ایران+ فیلم
با معده خالی سیر بخورید
لحظه جدا شدن چرخ های هواپیمای مسافربری هنگام فرود+ فیلم
یک ترفند جالب برای وقتی که خودپرداز کارت شما را پس نمی دهد!+ فیلم
رفتار پدرانه رهبر انقلاب با یک دختر جوان در نمایشگاه کتاب+ عکس
ویدئوی جنجالی از نظر مردم افغانستان در مورد حق آبه ایران (۳ نظر)
عصبانیت شدید رائفی پور از مخالفان ایرانی طالبان+ فیلم (۳ نظر)
استایل شیک نفیسه روشن در ماشین لاکچری اش+ فیلم (۲ نظر)
آیت الله علوی بروجردی: وضعیت معیشتی مردم بحرانی است؛ برخی حتی توان خرید تخممرغ را ندارند (۲ نظر)
فرمانده کل سپاه: هیچ قدرتی یارای ایستادگی در مقابل ما را ندارد (۲ نظر)
واکنش همتی به صحبتهای قالیباف درباره هدردادن ثروتهای کشور (۲ نظر)
عربستان سعودی برای حجاج ایرانی سنگ تمام گذاشت+ فیلم (۲ نظر)
ویدئوی جدید از عملیات نقشهبرداری خط مرزی بین ایران و افغانستان!/ مهندس نقشه بردار افغان از 2.5 سانت خاک افغانستان نمیگذرد (۲ نظر)
تیپ مجری معروف زن ایرانی در آمریکا!+ عکس (۱ نظر)
بحران بالکان؛ آتش جنگی تازه دامن اروپا را میگیرد؟ (۱ نظر)
خودکشی یا قتل دانشجوی دختری که به یک کشف بزرگ فیزیک رسیده بود؟ (۱ نظر)
سگ گردانی یک نژاد پیتبول در سطح شهر بدون قلاده+ فیلم (۱ نظر)
تسهیلاتدهی بانکها تحت یک سیستم نظارتی قوی قرار دارد (۱ نظر)
سندی که باشگاه استقلال از اشتباه داوری دربی رو کرد+ فیلم (۱ نظر)
لحظه شلیک آر پی جی به پاسگاه مرزی ایران+ فیلم (۳۱ نظر)
پیامدهای زیانبار و باور نکردنی تحریم های اوکراین علیه ایران+ جزئیات (۱۷ نظر)
لحظه شهادت مرزبان ایرانی در درگیری با طالبان+ فیلم (۸ نظر)
طالبان در تیک تاک مشغول توهین، نفرت پراکنی و ایرانستیزی/ طالبان به دختران سرزمین ایران جسارت کرد!/+ فیلم (۷ نظر)
واکنش متفاوت احمد مسعود به درگیری ایران با طالبان+ عکس (۶ نظر)
دستور فرمانده پلیس درباره پاسخ قاطع به تحرکات خطرآفرین طالبان (۶ نظر)
وقوع درگیری بین مرزبانان ایران و طالبان/فرود موشکهای ایران در مرکز شهر زرنج/پهپاد های ایرانی در حال رصد درگیری در مرز هستند+ فیلم (۶ نظر)
مخالفت با واردات خودرو را باور کنیم یا ساعت میلیاردی شما؟ (۶ نظر)
سعید قاسمی: مهسا امینی «آموزشدیده» بود! (۶ نظر)
انتشار اولین تصاویر از شهید محمدمهدی احمدی که امروز به شهادت رسید (۶ نظر)
پیام توهین آمیز فرمانده گروه طالبان درباره فتح ایران+ فیلم (۶ نظر)
برخورد شرم آور ورزشکار اوکراینی با ورزشکار ایرانی روی سکو!+ فیلم (۶ نظر)
آپشنهایی که پژو۲۰۶ دارد ولی لندکروز ندارد+ فیلم (۵ نظر)
تغییر صدای محسوس مازیار لرستانی+ فیلم (۵ نظر)
توهین بیشرمانه تلویزیون آذربایجان به وزیر خارجه ایران+ فیلم (۲۵۶ نظر)
رفتار پدرانه رهبر انقلاب با یک دختر جوان در نمایشگاه کتاب+ عکس (۱۱۴ نظر)
پدر ایلان ماسک دوباره از دخترش بچهدار شد!+ عکس (۶۷ نظر)
این بنر تسلیت حتی تصورش هم شوکه کننده است!+ عکس (۵۱ نظر)
نام محبوب ایرانی ها، بیشترین نامگذاری نوزادان در آلمان را به خود اختصاص داد (۴۴ نظر)
لحظه باز نشدن چرخ جنگنده اف ۵ ایرانی هنگام فرود + فیلم (۴۰ نظر)
حمید رسایی خواستار اعدام ترانه علیدوستی شد!+ عکس (۴۰ نظر)
با معده خالی سیر بخورید (۳۴ نظر)
یک ترفند جالب برای وقتی که خودپرداز کارت شما را پس نمی دهد!+ فیلم (۳۳ نظر)
لحظه شلیک آر پی جی به پاسگاه مرزی ایران+ فیلم (۳۱ نظر)
مبارزه بروس لی با بولو یانگ؛ نبردی که قدرت واقعی بروس را به رخ حریف کشید!+ فیلم (۲۸ نظر)
تمسخر رئیس جمهور ایران از سوی مسئولین طالبان+ فیلم (۲۶ نظر)
اپرا خواندن شبیه انسان یک پرنده عجیب!+ فیلم (۲۴ نظر)
آیا فرح پهلوی از نسل آخوندزادگان بزرگ اسلام است؟ (۲۲ نظر)
توهین بیشرمانه تلویزیون آذربایجان به وزیر خارجه ایران+ فیلم (۲۵۶ نظر)
رفتار پدرانه رهبر انقلاب با یک دختر جوان در نمایشگاه کتاب+ عکس (۱۱۴ نظر)
پدر ایلان ماسک دوباره از دخترش بچهدار شد!+ عکس (۶۷ نظر)
این بنر تسلیت حتی تصورش هم شوکه کننده است!+ عکس (۵۱ نظر)
نام محبوب ایرانی ها، بیشترین نامگذاری نوزادان در آلمان را به خود اختصاص داد (۴۴ نظر)
لحظه باز نشدن چرخ جنگنده اف ۵ ایرانی هنگام فرود + فیلم (۴۰ نظر)
حمید رسایی خواستار اعدام ترانه علیدوستی شد!+ عکس (۴۰ نظر)
با معده خالی سیر بخورید (۳۴ نظر)
یک ترفند جالب برای وقتی که خودپرداز کارت شما را پس نمی دهد!+ فیلم (۳۳ نظر)
لحظه شلیک آر پی جی به پاسگاه مرزی ایران+ فیلم (۳۱ نظر)
مبارزه بروس لی با بولو یانگ؛ نبردی که قدرت واقعی بروس را به رخ حریف کشید!+ فیلم (۲۸ نظر)
تمسخر رئیس جمهور ایران از سوی مسئولین طالبان+ فیلم (۲۶ نظر)
اپرا خواندن شبیه انسان یک پرنده عجیب!+ فیلم (۲۴ نظر)
آیا فرح پهلوی از نسل آخوندزادگان بزرگ اسلام است؟ (۲۲ نظر)

۳ ثانیه پیش
قیمت انواع گوشی ۱۲ خرداد ۱۴۰۲

۱ ساعت پیش
۱ دقیقه زندگی در طبیعت به روش سنتی! + فیلم

۱ ساعت پیش
نبرد عجیب مار کبرا با دو شیر ماده!

۳ ساعت پیش
فیلم عجیب گدای چکشی در ترکیه!

۱۲ ساعت پیش
این همه جذابیت از بچه مارماهی؟ +فیلم

۲۳ ساعت پیش
صحنه پنالتی ای که برای پرسپولیس گرفته نشد+ عکس