لزوم اجرای سیاست هدفمند کردن یارانه کالا‌های اساسی

به گزارش پارسینه ؛ حیدری، کارشناس مسائل اقتصاد ایران و استادیار مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، درباره لزوم اجرای سیاست هدفمند کردن یارانه کالا‌های اساسی معتقد است: مطالعات روی تأثیر نرخ ارز بر برخی اقلام اساسی نشان می‌دهد، با افزایش نرخ ارز ترجیحی نسبت به نرخ ارز نیمایی کالا‌هایی مانند روغن‌نباتی، گوشت، مرغ و شیر هزینه‌های تولید افزایش خواهد یافت و چنانچه این آثار به نوعی برای خانوار‌ها جبران نگردد، روی مصرف و به دنبال آن خط فقر و در نهایت شاخص‌های فقر و نابرابری خود را نشان خواهد داد.

خلیل حیدری، کارشناس مسائل اقتصاد ایران و استادیار مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، در گفتگو با خبرنگار پارسینه گفت: درباره لزوم اجرای سیاست هدفمند کردن یارانه کالا‌های اساسی معتقد است: مطالعات روی تأثیر نرخ ارز بر برخی اقلام اساسی نشان می‌دهد که افزایش نرخ ارز از نرخ ترجیحی به نرخ ارز نیمایی برای کالا‌هایی مانند روغن‌نباتی، گوشت، مرغ و شیر، هزینه‌های تولید را بیشتر خواهد کرد. چنانچه آثار این امر به نوعی برای خانوار‌ها جبران نگردد، روی مصرف و به دنبال آن خط فقر و در نهایت شاخص‌های فقر و نابرابری خود را نشان خواهد داد.
حیدری در ادامه گفت:
برخی از اقلام اساسی که در حال حاضر از ارز ۴۲۰۰ استفاده می‌کنند، با وجود همین نرخ ارز میزان مصرفشان نزولی است. اقلام اساسی مثل گوشت، مرغ، روغن نباتی، شیر و سایر اقلامی که به نوعی به صورت مستقیم و غیر مستقیم از ارز ۴۲۰۰ برخوردار هستند، هم خود این اقلام و هم نهاد‌هایی که در تولید این اقلام به کار می‌روند، از این ارز استفاده می‌کنند و طبیعتا با افزایش نرخ ارز این روند مصرف نزولی‌تر هم خواهد شد و در نتیجه اتفاقی که می‌افتد این است که رفاه خانوار‌ها به شدت کاهش پیدا خواهد کرد؛ و از آنجا که درصد افزایش بسیار شدید و به صورت یک شوک برای درآمد خانوار‌ها خواهد بود، نتیجه این خواهد شد که فقر خانوار‌ها افزایش پیدا خواهد کرد و خانوار‌هایی که در حال حاضر حدود ۵۳ درصد فقر شهری و ۳۳ درصد فقر روستایی دارند، قطعا با این شوک شاهد شرایط بدتر خواهند بود و تعداد فقرای کشور افزایش پیدا خواهد کرد. در حقیقت این تاثیری است که بنده می‌بینم و باید برای جبران رفاه خانوار‌ها پیش بینی از قبل انجام شود. طبیعتا در شرایطی که اقتصاد کشورمان درگیر تورم است، راهکار‌هایی که برای کمک به خانوار‌ها می‌شود در نظر گرفت، چه به صورت نقدی یا به صورت روش‌های دیگری که وجود دارد، چیزی که ما تجربه اش را در بحث هدفمندی داشتیم، با این ساختار اقتصاد کلان کشور، در واقع خودش افزایش تورم است و افزایش تورم هم که باز فشار بیشتری بر خانوار‌های فقیر وارد می‌کند تا خانوار‌های پردرآمد. در حقیقت این جزئیات افزایش نرخ ارز و تاثیر آن بر رفاه خانوار‌ها است، ولی ظاهرا بعضی از مسئولین اعلام کردند که بیشتر از ۷ درصد افزایش تورم از این محل اتفاق نخواهد افتاد. با فرض درستی این فرضیه اتفاقی که خواهد افتاد این است که در حال حاضر ۴۲ درصد تورم داریم و ۷ درصد هم اضافه شود جمعا میشود ۵۰ درصد تورم. ماحصل این ۵۰ درصد تورم یعنی سالانه ارزش درامدی خانوار نصف خواهد شد؛ بنابراین بلافاصله از هزینه‌های فرهنگی، بهداشتی و تفریحی کاسته می‌شود تا خانواده‌ها بخصوص خانواده‌های فقیرتر بتوانند هزینه‌های خوراکی را تامین کنند و این باز خودش معضلات اجتماعی را به وجود خواهد آورد. کما اینکه اعلام می‌شود مثلا چیزی حدود ۶۰ درصد سرقت‌هایی که اتفاق می‌افتد سرقت اولی هستند و این‌ها نتیجه اتفاقاتی است که به صورت شوک، حادث می‌شود و بدون اینکه محلی برای جبران فقر خانواده‌ها پیش بینی کرده باشیم، محلی که تاثیر تورمی نداشته باشد و بدون اینکه تورم افزایش پیدا کند تا خانواده‌ها مطمئن باشند که رفاه شان کاهش پیدا نمی‌کند.

*سحرمحمدی