آیین سنتی چهارشنبه سوری و قاشق زنی - همدان

پارسینه: چهارشنبه سوری از آیین کهن و رسوم بسیار زیبا و دلنشین ایران است. آخرین چهارشنبه سال در اسفند ماه را طبق آیین و آداب و رسوم آن هر ساله از روزگاران قدیم برگزار می‌کردند و ادامه آن هم به مردم عصر امروز رسیده است. چهارشنبه سوری جزو رسوم مورد علاقه ایرانیان است که در تمام این سال‌ها در تمام نقاط کشور برگزار می‌شود؛ مسئله این است که به رغم فراگیر بودن چهارشنبه سوری در سراسر ایران در هر منطقه با اندک تفاوتهایی برگزار می‌شود که این رسم را به نوعی بومی می‌کند. در گذر زمان هم این آیین تغییراتی را هم پشت سر گذاشته است که باعث دور شدن از اصل رسم چهارشنبه سوری شده است. در مراسم قاشق زنی، زن یا مرد، کودک یا بزرگ با پوشاندن سر و صورت خود به در خانه همسایه‌ها رفته و بدون آن که خود را معرفی کند یا صدایی از خود دربیاورد، هدیه خود را دریافت کرده و برمی‌گردد. سر و صورت فرد باید با چادر سایه یا ملحفه‌ای بزرگ پوشانده شود تا هویت او مخفی باقی بماند. هنگام تردد در محله هم باید به شکل ممتد با قاشق روی کاسه یا دیگ فلزی بزند و از خود سر و صدا ایجاد کند. این سر و صدا به صاحبان خانه می‌فهماند که قاشق‌زن به خانه آن‌ها آمده و هدیه خود را می‌خواهد. این هدایا ممکن است شکلات، تنقلات و اسباب بازی برای کودکان باشد یا برای بزرگسالان پول نقد و آجیل ریخته شود. این مراسم سنتی عصر امروز (سه‌شنبه ۲۴ اسفند) در مجموعه تاریخی تپه باستانی هگمتاته به صورت نمادین برگزار شد.