سلولهای بنیادی مادر همه سلولها است كه توانایی تبدیل به تمام سلولهای بدن را دارد. این سلولها واجد توانایی خودنوسازی و تمایز به انواع سلولها از جمله سلولهای خونی، قلبی، عصبی و غضروفی هستند همچنین در بازسازی و ترمیم بافت‌های مختلف بدن بدنبال آسیب و جراحت مؤثر بوده و می‌توانند به درون بافت‌های آسیب‌دیده‌ای كه بخش عمده سلولهای آنها از بین رفته است، پیوند زده شوند و جایگزین سلولهای آسیب دیده شده و به ترمیم و رفع نقص در آن بافت بپردازند.
راه‌های زیادی برای استفاده از سلولهای بنیادی در تحقیقات پایه و بالینی وجود دارد. با این وجود از نظر تكنیكی سختی‌های زیادی بین تئوری‌های امیدبخش در درمان بیماریها و رسیدن به یك روش عملیاتی مناسب در درمان آنها وجود دارد كه پر كردن این فاصله فقط با انجام آزمایشات و تحقیقات بیشتر امكان‌پذیر است.
مطالعه و تحقیق در زمینه سلولهای بنیادی جنینی انسان اطلاعات زیادی را درباره حوادث اتفاق افتاده در حین زندگی جنینی انسان به ما می‌دهد. یكی از نتایج اولیه این تحقیقات نحوه تبدیل شدن سلولهای غیرتمایز یافته كه در واقع همان سلولهای بنیادی هستند به سلولهای تمایز یافته و بالغ بافت‌های مختلف بدن است.
بروز بیماریهای جدیدی كه یا به درمانهای رایج پاسخ نمی‌دادند و یا اصلا درمانی برای آنها وجود نداشت محققان را بر آن داشت تا با استفاده از پیشرفت‌های پزشكی درمانهای موثرتری بر پایه این سلولها برای بیماریهای صعب العلاج ارائه كنند.
فهرست بیماریهای تحت درمان با سلولهای بنیادی
1: ضایعات نخاعی: پزشكان با استفاده از سلولهای جنینی انسان توانسته‌اند به افراد دچار آسیب‌های نخاعی كمك كنند دوباره تا حدودی حس و كنترل اندام‌های تحتانی خود را به دست آورند. این درمان به تایید سازمان نظارت بر غذا و داروی آمریكا رسیده است.
2: دیابت: برای بسیاری از مردم مبتلا به دیابت نوع یك كه سلولهای انسولین ساز لوزالمعده توسط سلولهای ایمنی بدن از بین می‌روند، سلولهای بنیادی می‌تواند یك راه حل باشد.
دانشمندان توانسته‌اند سلولهای بنیادی جنینی انسان را به سلولهای انسولین ساز و تنظیم كننده قند خون در موشهای دیابتی تبدیل كنند. این درمان اكنون در برخی كشورهای پیشرفته بر روی انسان انجام می‌شود.
در سال 2010 ، 347 میلیون نفر در سراسر جهان به دیابت مبتلا بودند و گفته می‌شود این آمار با توجه به رژیم غذایی نامناسب و عدم فعالیت بدنی كافی در سراسر جهان رو به افزایش است.
3: بیماریهای قلبی: بیماری قلبی یكی از مهمترین بیماریهای مرگبار در سراسر جهان است و سلولهای بنیادی می‌تواند در این زمینه به یاری بیماران بیاید. محققان توانسته‌اند با تزریق سلولهای بنیادی، عضله قلب آسیب دیده ناشی از سكته قلبی را ترمیم كنند.
همچنین تزریق سلولهای بنیادی موجب ترمیم عروق آسیب دیده قلبی شده است. براساس آمارهای جهانی 29 درصد علل مرگ و میر در كل دنیا مربوط به بیماریهای قلبی- عروقی است.
4: بیماری پاركینسون: سلول های بنیادی همچنین به یاری مبتلایان پاركینسون نیز آمده است. بیماری تحلیل عصبی كه موجب بروز مشكلات حركتی، گفتاری و سفتی عضلات می شود.
مطالعات نشان داده است كه سلول های بنیادی جنینی می توانند موجب افزایش نورون های سازنده دوپامین در بیماران مبتلا به پاركینسون شود كه این ماده شیمیایی در بدنشان كاهش یافته است.
این شیوه درمان كه با موفقیت بر روی مغز موش ها انجام شده، هنوز برای استفاده انسانی به بازار عرضه نشده است.
5- بیماری آلزایمر: در این بیماری نیز مانند پاركینسون سلولهای بنیادی جنینی می‌تواند یك راه حل درمانی باشد. سلولهای بنیانی می‌تواند در آینده به یك شیوه درمانی موثر برای مبتلایان به آلزایمر تبدیل شود.
آلزایمر یكی از بیماریهای رایجی است كه در آن فرد قدرت حافظه خود را از دست می‌دهد. شیوه‌های درمانی كنونی می‌تواند روند پیشرفت بیماری را در افراد كند كند اما درمان قطعی هنوز برای آن ارائه نشده است. در سال 2010 حدود 35.6 میلیون نفر در سراسر جهان به آزایمر مبتلا بودند و گفته می‌شود تا سال 2030 این تعداد به 65.7 میلیون نفر برسد.
6- ترمیم ساییدگی زانو: یكی از رایج‌ترین شیوه‌های درمانی با استفاده از سلولهای بنیادی درمان و ترمیم ساییدگی زانو است كه در ایران نیز انجام می‌شود. این درمان درصد موفقیت بالایی دارد و نیاز بیمار را به پیگیری دیگر شیوه‌های درمانی از بین می‌برد.
7- دیستروفی عضلانی: یكی از بزرگترین موانع در توسعه درمانهای مبتنی بر سلول برای اختلالات عصبی عضلانی مانند دیستروفی عضلانی دستیابی به سلولهای ماهیچه مولد كافی برای تولید یك واكنش موثر درمانی بوده است. اما دانشمندان با حل این مشكل راه را برای درمان دیستروفی عضلانی با استفاده از سلولهای بنیادی هموار ساخته‌اند. این شیوه درمانی نیز به زودی به مراكز درمانی ارائه می‌شود.
در این میان لوسمی و لنفوم و دیگر سرطان‌های خون، تومورهای مغزی، نوروبلاستوم، سرطان تخمدان، سرطان ریه سلول كوچك، سرطان بیضه، كارسینوم سلول كلیوی، اختلالات نارسایی مغز استخوان، هموگلوبینوپاتی و بیماری سلولهای داسی شكل، اختلالات هیستیوسیتیك، اختلالات سوخت و سازی ارثی، اختلالات سیستم ایمنی ارثی و ام اس نیز فهرست بیماری‌هایی هستند كه سلول بنیادی درمانی در آنها در فاز تحقیقات و یا آزمایش بالینی قرار دارد و هنوز به طور جدی به عنوان یك روش درمانی به كار گرفته نمی‌شود.
محققان امیدوارند كه روزی بتوانند دریچه امیدی برای درمان این بیماریها از طریق سلولهای بنیادی بیابند.
.svg)
ارسال نظر