در مناقشه اوکراین چه موضعی بگیریم؟

پارسینه: ظرفیتها و توانمندیهای سیاسی ایران بالاتر از این است که در چمبره تحریک و تحریص کشورهای سودجو منطقه و جریانهای خام داخلی قرار گیرد؛ اشتباه نشود ایران در" تئوری بازی ها" هوشمندتر از هوشمندان است.

قبل از اینکه تحلیلی از موضع ایران ارایه بدهم، ابتدا از مفهوم قدرت میگویم، تبین مفهوم قدرت و ابزارهای آن میتواندتراز قضاوتهای واقع بینانه ما در مواضع سیاسی مان باشد.
۱. قدرت اساسیترین مسئله در روابط بین دولت هاست، اکثر مکاتب مادی تعریف شان از قدرت این جمله است. 《 قدرت حق است و حق با قدرت 》و《شکست خورده محکوم است. هرچند که ما در مکتب اسلام " قدرت مشروع" راحق میدانیم و اصالت را به حق میدهیم و نه به قدرت. اما با همه سختی و پیچیده گیهای دنیای امروز، نه از قدرت غیر مشروع استفاده میکنیم و نه تسلیم قدرتهای غیر مشروع میشویم. با این نگاه به چند تصویر از تحلیل خود اشاره میکنم.
۲. بدون شک این قدرت است که متضمن منافع ملی و امنیت ملی کشور است، هر چقدر قدرت قوی باشد منافع ملی و امنیت ملی پایاتر و ماناتر میشود.
۳. سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر پایه سه رکن بالا تعریف میشود، با این وصف میتوان گفت ایران در سیاست خارجی اش " خود محور است" یعنی نه در محوریت غرب و نه در محوریت شرق قرار دارد؛ چیزی که متاسفانه برخی افکار و رسانهها "خود هویت زنی" و"خود غروریت زنی" میکنند و ایران را در محوریت روسیه و چین تعریف میکنند و این بزرگترین ظلم به ساحت جمهوری اسلامی ایران است!
به گمانم چنین افراد و جریانهایی، فرق بین اتحاد و ضرورتهای ائتلاف را نمیدانند و اگر هم میدانند، دنبال نق زنی و بهانه تراشیهای بی حجت ِ همیشگی خود هستند! در صورتی که ایران بعد از انقلاب آقا و سرور خودش بوده و هست و توانسته به "محور قدرت" تبدیل شود.
۴. ما هر جنگی را محکوم میکنیم و به شدت از آن متنفریم. طعم تلخ آن را در جنگ ۸ ساله دیده و چشیده ایم. در جنگ روس با اوکراین و اروپا نیز متحد روسیه نیستیم و نخواهیم شد، اما توسعه طلبی اروپا و زیاده خواهی آمریکا را در ناامن سازی منطقه که در همسایگی مان درحال اتفاق است، به شدت محکوم میکنیم.
۵. ما از قدرتهای غیرمشروع دفاع نکرده و دفاع نمیکنیم، اما میزان مشروعیت آمریکا-اروپا با روسیه را نیز یکسان نمیبینیم. سهم بحران آفرینیهای منطقهای و جهانی کدام یک از قدرتهای دنیا از جنگ جهانی اول گرفته تاجنگ دوم و تا به امروز بیشتر بوده؟ خوب است آنها و جریانهایی که از سر جهل و فقدان دانش سیاسی و با تعصبات بی روح جناحی ایران را متهم به شرق گرایی میکنند و خطر شرق را ازغرب مهلکتر میدانند. تاریخ روابط بین الملل را بخوانند و بدون تخصص و دانش فنی نظر ندهند! اگر حوصله ندارند به نقطه دور ِ تاریخ نروند و فقط کافی است تاریخ چنددهه گذشته را بخوانند و به این سئوالها پاسخ بدهند؛ از کودتای ۲۸مرداد ۳۲ آمریکا و بریتانیا که منجر به سقوط دولت مصدق شد تا به امروز، بحران آفرینیهای آمریکا و اروپا بیشتر بوده یا چین و روسیه؟!
جنگ تحمیلی، کودتای نوژه، قائله کردستان، تلاش برای تجزیه کشور، بکار گیری صدها شبکههای ماهوارهای علیه ایران، دست اندازی ودخالت در سرنوشت کشور، حمایت از منافقین و اسکان آنها در قلب اروپا، ساقط کردن هواپیمای مسافربری، غرق کردن کشتیهای جنگی ایران، حمایت از تروریسم و داعش، ترور ناجوانمردانه سردار سلیمانی، و تحریمهای ظالمانه اروپا و آمریکا علیه ملت ایران که از مصادیق جنایت علیه بشریت وصدها نمونههای دیگر!
در کدام یک از این جنایتها رد پای روسها بوده است؟! ممکن است بهانه برخیها دست اندازی روسها در عهدنامههای ننگین شاهان صفوی در تجزیه کشور باشد، اما یادشان باشد آنروز ایران رهبری به نام خمینی و خامنهای نداشت! ضمن اینکه ما روسیه را نه تقدیس میکنیم و نه تابع سیاست او میشویم. در جنگ با تروریسم، تمام جهان به چشم خود دید که سردار سلیمانی چگونه توانست قدرت نظامی پوتین را علیه منافع آمریکا بکار بگیرد! با این مستندات آیا اتهام شرق محوری بر ایران وارد است؟
نمیدانم یک جریان همیشه نق زنی به نام اصلاحات دچار چه سندرم خود بیماری شده؟ و "غروریت" خود و کشور را به حراج گذاشته است!
۶. جمهوری اسلامی ایران، با" محوریت خود" و با قدرت مشروعی که توانسته اولین قدرت بازدارندگی منطقه باشد، تلاش میکند با قدرت هوشمندش و ظرفیتهای منطقهای و بین المللی که دارد، عامل واسط و صلح میان کشورها باشد و طرفهای درگیر را، همچنان که ریاست جمهوری ایران در تماس با پوتین تاکید داشت، منطقه را از گزند آتش جنگ دور نگهدارد.
نکته پایانی ام تاکید بر این است که ظرفیتها و توانمندیهای سیاسی ایران بالاتر از این است که در چمبره تحریک و تحریص کشورهای سودجو منطقه و جریانهای خام داخلی قرار گیرد؛ اشتباه نشود ایران در" تئوری بازی ها" هوشمندتر از هوشمندان است.
*حسین حاجی، تحلیلگر سیاست بین الملل
ارسال نظر