هشدار جدی ناسا به "اسپیس‌ایکس" در مورد "استارلینک"
پارسینه: ناسا می‌گوید تعداد زیاد ماهواره‌های اینترنتی "استارلینک"، توانایی سیاره ما برای شناسایی و احتمالاً تغییر مسیر یک سیارک فاجعه‌بار را کاهش می‌دهند.
۲۴ بهمن ۱۴۰۰ - ۱۷:۱۶
۰
کد خبر: ۷۵۹۷۲۳
در حالی شرکت فضایی خصوصی "اسپیس‌ایکس" می‌خواهد تقریبا ۳۰ هزار ماهواره اینترنتی "استارلینک" را در مدار زمین مستقر کند، به نظر می‌رسد ناسا طرفدار این طرح نیست، چرا که در نامه‌ای پنج صفحه‌ای به کمیسیون ارتباطات فدرال که وظیفه اعطای مجوز به "اسپیس‌ایکس" را بر عهده دارد، توضیح داده است که نسبت به استقرار صورت فلکی ماهواره‌های "نسل دوم" (Gen ۲) این شرکت نگرانی دارد.
"استارلینک" (Starlink) نام شرکت و مجموعه ماهواره‌هایی است که توسط "ایلان ماسک" اداره می‌شود و از موشک‌های شرکت "اسپیس‌ایکس" (SpaceX) برای پرتاب و قرار دادن آن‌ها در مدار زمین استفاده می‌کند.
نگرانی اصلی ناسا این است که ماهواره‌های نسل دوم "استارلینک" که به منظور ارائه اینترنت به مردم با هزینه ۵۰۰ دلار در ماه پرتاب می‌شوند، در شناسایی تعداد زیادی از اجرام آسمانی توسط تلسکوپ‌ها که به دور زمین می‌چرخند و خطر بالقوه با زمین را دارند، اختلال ایجاد کنند.
در حال حاضر، ناسا با همکاری وزارت دفاع آمریکا ۲۵ هزار شی از جمله ایستگاه فضایی بین‌المللی، تلسکوپ فضایی "هابل" و هزاران ماهواره‌ای که در مدار زمین هستند را به همراه انواع زباله‌های فضایی باقی‌مانده در مدار، نظارت و بررسی می‌کند و این در حالی است که تکمیل صورت فلکی "استارلینک" این رقم را بیش از دو برابر خواهد کرد، ضمن اینکه خطر برخورد این ماهواره‌های پرتعداد با دیگر ماهواره‌ها و تولید زباله‌های کلان فضایی نیز قابل توجه است.
ناسا در این نامه هشدار داده است: افزایش تعداد ماهواره‌ها تا این اندازه، خطر بیشتری را برای حوادث برخورد مولد زباله‌های فضایی به همراه دارد.
"دونالد کسلر" دانشمند بازنشسته ناسا، سال گذشته میلادی در مصاحبه‌ای گفت: بدون اضافه شدن این ماهواره‌های جدید نیز هم اکنون میزان زباله‌های فضایی از «نقطه اوج» گذشته است، زباله‌هایی که حتی در صورت توقف همه پرتاب‌ها نیز همچنان افزایش می‌یابند.
ناسا ادعای "اسپیس‌ایکس" را مبنی بر اینکه سیستم‌های خودکار ماهواره‌های استارلینک، از برخورد آن‌ها با اجرام دیگر جلوگیری می‌کند، رد و استدلال می‌کند که آسمانی مملو از صورت‌های فلکی مانند استارلینک چنان شلوغ خواهد بود که این برخورد‌ها اجتناب‌ناپذیر خواهند بود.
در نامه ناسا همچنین اشاره شده است که این ماهواره‌ها در ارتفاع ۳۲۸ تا ۳۶۰ کیلومتری زمین، درست زیر مدار ایستگاه فضایی بین‌المللی قرار خواهند گرفت. به عنوان مثال، وقتی فضاپیما‌ها برای تحویل تجهیزات یا آوردن خدمه جدید به ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌روند، معمولاً مدتی را در آن ارتفاع می‌گذرانند تا با ایستگاه فضایی برای اتصال مناسب و لنگر انداختن آماده شوند.
ناسا می‌گوید: تعداد روزافزون این ماهواره‌ها که مستقیماً در ارتفاعات مشترک پارک می‌شوند، می‌تواند منجر به از دست رفتن فرصت‌های پرتاب و اتصال به ایستگاه فضایی شود و انجام عملیات در ایستگاه فضایی را با وقفه مواجه می‌کند.
در ماه دسامبر، دولت چین اعلام کرد که دو ماهواره "استارلینک" در شرف برخورد با ایستگاه فضایی چین که در مدار ۵۵۵ کیلومتری در حال گردش است، بودند.
ناسا می‌گوید، انبوه ماهواره‌ها همچنین پنجره‌های پرتاب ایمن را کوتاه می‌کند. این در حالی است که پنجره‌های پرتاب، اغلب زودگذر هستند و برای باز شدن آن‌ها باید همه چیز از موقعیت زمین در فضا گرفته تا شرایط آب و هوایی محلی در شرایط مطلوبی باشد. ناسا به طور خاص از ماموریت "اروپا کلیپر" در سال ۲۰۲۴ به عنوان نمونه‌ای از یک پرتاب که می‌تواند در معرض خطر قرار گیرد، نام برد.
البته نباید از نقش اساسی "اسپیس‌ایکس" در صنعت فضایی چشم پوشید، زیرا این شرکت با موشک‌های قابل بازیابی امتحان پس داده خود، به ویژه موشک "فالکون ۹"، پرتاب‌های کم‌خطر و پربازدهی را با هزینه کمتر نسبت به سایر رقبا و آژانس‌های فضایی دولتی انجام می‌دهد. به عنوان مثال ناسا سال گذشته اعلام کرد که ۱۷۸ میلیون دلار برای پرتاب همین "اروپا کلیپر" به "اسپیس‌ایکس" خواهد پرداخت.
اما در نهایت، ناسا می‌گوید صورت فلکی "استارلینک" می‌تواند جلوی چشم‌انداز‌های مهم برای اکتشافات فضایی، علوم زمین و حتی ایمنی سیاره را بگیرد.
تقریباً یک سوم از این ماهواره‌ها بر فراز تلسکوپ فضایی "هابل" که در ارتفاع ۵۳۵ کیلومتری از سطح دریا قرار دارد، به دور زمین می‌چرخند؛ بنابراین طبق نامه ناسا، این ماهواره‌ها ۸ درصد از تصاویر ترکیبی را که "هابل" می‌گیرد، خراب می‌کنند. ناسا می‌گوید افزودن ۱۰ هزار ماهواره در مدار فراتر از تلسکوپ "هابل" می‌تواند اختلال تصاویر "هابل" را بیش از دو برابر کند.
همچنین این ۳۰ هزار ماهواره، جلوی دید چندین ماهواره را که از ابزار‌های لیدار و راداری که طیف الکترومغناطیسی رادیویی و نوری را در بر می‌گیرند و برای نظارت بر آب و هوای زمین استفاده می‌شوند، می‌گیرند. ناسا می‌گوید درخشش خورشید و بازتاب‌های ماهواره‌های استارلینک می‌تواند اندازه‌گیری‌های آن‌ها را با خطا مواجه کند.
این صورت فلکی همچنین می‌تواند مانع از دید واضح تلسکوپ‌های روی زمین شود.
ناسا در این نامه نوشته است: ناسا تخمین می‌زند که در هر تصویر بررسی سیارکی که برای دفاع از زمین در برابر برخورد‌های خطرناک گرفته می‌شود، یک ماهواره استارلینک وجود خواهد داشت که با غیرقابل استفاده کردن بخش‌هایی از تصاویر، کارایی بررسی سیارک‌ها را کاهش می‌دهد.
این اولین بار نیست که ناسا در مورد یک صورت فلکی ماهواره‌ای نگرانی‌هایی را مطرح می‌کند. ناسا در سال ۲۰۲۰ نیز نگرانی‌های جدی را در مورد شبکه ۲۴۳ ماهواره‌ای که شرکت "AST & Science" واقع در تگزاس می‌خواست در مدار زمین قرار دهد، ابراز کرد. البته آن ماهواره‌ها هنوز روی زمین هستند و پرتاب نشده‌اند.
در حالی که "استارلینک" با انتقادات زیادی از سوی ستاره‌شناسان مواجه شده است که می‌گویند این ماهواره‌ها دید آن‌ها را از آسمان شب مخدوش می‌کنند، اما نباید غافل شد که این صورت فلکی برای برقراری ارتباط اینترنتی با مناطقی که دچار بلایای طبیعی شده‌اند، استفاده می‌شود. به عنوان مثال هفته گذشته بود که ماهواره‌های "استارلینک" به بازیابی اتصال به اینترنت به جزیره "تونگا" پس از یک سونامی ویرانگر کمک کردند.
در پایان قابل ذکر است که "اسپیس‌ایکس" هنوز پاسخی به اعتراضات ناسا نداده است.
"استارلینک" (Starlink) نام شرکت و مجموعه ماهواره‌هایی است که توسط "ایلان ماسک" اداره می‌شود و از موشک‌های شرکت "اسپیس‌ایکس" (SpaceX) برای پرتاب و قرار دادن آن‌ها در مدار زمین استفاده می‌کند.
نگرانی اصلی ناسا این است که ماهواره‌های نسل دوم "استارلینک" که به منظور ارائه اینترنت به مردم با هزینه ۵۰۰ دلار در ماه پرتاب می‌شوند، در شناسایی تعداد زیادی از اجرام آسمانی توسط تلسکوپ‌ها که به دور زمین می‌چرخند و خطر بالقوه با زمین را دارند، اختلال ایجاد کنند.
در حال حاضر، ناسا با همکاری وزارت دفاع آمریکا ۲۵ هزار شی از جمله ایستگاه فضایی بین‌المللی، تلسکوپ فضایی "هابل" و هزاران ماهواره‌ای که در مدار زمین هستند را به همراه انواع زباله‌های فضایی باقی‌مانده در مدار، نظارت و بررسی می‌کند و این در حالی است که تکمیل صورت فلکی "استارلینک" این رقم را بیش از دو برابر خواهد کرد، ضمن اینکه خطر برخورد این ماهواره‌های پرتعداد با دیگر ماهواره‌ها و تولید زباله‌های کلان فضایی نیز قابل توجه است.
ناسا در این نامه هشدار داده است: افزایش تعداد ماهواره‌ها تا این اندازه، خطر بیشتری را برای حوادث برخورد مولد زباله‌های فضایی به همراه دارد.
"دونالد کسلر" دانشمند بازنشسته ناسا، سال گذشته میلادی در مصاحبه‌ای گفت: بدون اضافه شدن این ماهواره‌های جدید نیز هم اکنون میزان زباله‌های فضایی از «نقطه اوج» گذشته است، زباله‌هایی که حتی در صورت توقف همه پرتاب‌ها نیز همچنان افزایش می‌یابند.
ناسا ادعای "اسپیس‌ایکس" را مبنی بر اینکه سیستم‌های خودکار ماهواره‌های استارلینک، از برخورد آن‌ها با اجرام دیگر جلوگیری می‌کند، رد و استدلال می‌کند که آسمانی مملو از صورت‌های فلکی مانند استارلینک چنان شلوغ خواهد بود که این برخورد‌ها اجتناب‌ناپذیر خواهند بود.
در نامه ناسا همچنین اشاره شده است که این ماهواره‌ها در ارتفاع ۳۲۸ تا ۳۶۰ کیلومتری زمین، درست زیر مدار ایستگاه فضایی بین‌المللی قرار خواهند گرفت. به عنوان مثال، وقتی فضاپیما‌ها برای تحویل تجهیزات یا آوردن خدمه جدید به ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌روند، معمولاً مدتی را در آن ارتفاع می‌گذرانند تا با ایستگاه فضایی برای اتصال مناسب و لنگر انداختن آماده شوند.
ناسا می‌گوید: تعداد روزافزون این ماهواره‌ها که مستقیماً در ارتفاعات مشترک پارک می‌شوند، می‌تواند منجر به از دست رفتن فرصت‌های پرتاب و اتصال به ایستگاه فضایی شود و انجام عملیات در ایستگاه فضایی را با وقفه مواجه می‌کند.
در ماه دسامبر، دولت چین اعلام کرد که دو ماهواره "استارلینک" در شرف برخورد با ایستگاه فضایی چین که در مدار ۵۵۵ کیلومتری در حال گردش است، بودند.
ناسا می‌گوید، انبوه ماهواره‌ها همچنین پنجره‌های پرتاب ایمن را کوتاه می‌کند. این در حالی است که پنجره‌های پرتاب، اغلب زودگذر هستند و برای باز شدن آن‌ها باید همه چیز از موقعیت زمین در فضا گرفته تا شرایط آب و هوایی محلی در شرایط مطلوبی باشد. ناسا به طور خاص از ماموریت "اروپا کلیپر" در سال ۲۰۲۴ به عنوان نمونه‌ای از یک پرتاب که می‌تواند در معرض خطر قرار گیرد، نام برد.
البته نباید از نقش اساسی "اسپیس‌ایکس" در صنعت فضایی چشم پوشید، زیرا این شرکت با موشک‌های قابل بازیابی امتحان پس داده خود، به ویژه موشک "فالکون ۹"، پرتاب‌های کم‌خطر و پربازدهی را با هزینه کمتر نسبت به سایر رقبا و آژانس‌های فضایی دولتی انجام می‌دهد. به عنوان مثال ناسا سال گذشته اعلام کرد که ۱۷۸ میلیون دلار برای پرتاب همین "اروپا کلیپر" به "اسپیس‌ایکس" خواهد پرداخت.
اما در نهایت، ناسا می‌گوید صورت فلکی "استارلینک" می‌تواند جلوی چشم‌انداز‌های مهم برای اکتشافات فضایی، علوم زمین و حتی ایمنی سیاره را بگیرد.
تقریباً یک سوم از این ماهواره‌ها بر فراز تلسکوپ فضایی "هابل" که در ارتفاع ۵۳۵ کیلومتری از سطح دریا قرار دارد، به دور زمین می‌چرخند؛ بنابراین طبق نامه ناسا، این ماهواره‌ها ۸ درصد از تصاویر ترکیبی را که "هابل" می‌گیرد، خراب می‌کنند. ناسا می‌گوید افزودن ۱۰ هزار ماهواره در مدار فراتر از تلسکوپ "هابل" می‌تواند اختلال تصاویر "هابل" را بیش از دو برابر کند.
همچنین این ۳۰ هزار ماهواره، جلوی دید چندین ماهواره را که از ابزار‌های لیدار و راداری که طیف الکترومغناطیسی رادیویی و نوری را در بر می‌گیرند و برای نظارت بر آب و هوای زمین استفاده می‌شوند، می‌گیرند. ناسا می‌گوید درخشش خورشید و بازتاب‌های ماهواره‌های استارلینک می‌تواند اندازه‌گیری‌های آن‌ها را با خطا مواجه کند.
این صورت فلکی همچنین می‌تواند مانع از دید واضح تلسکوپ‌های روی زمین شود.
ناسا در این نامه نوشته است: ناسا تخمین می‌زند که در هر تصویر بررسی سیارکی که برای دفاع از زمین در برابر برخورد‌های خطرناک گرفته می‌شود، یک ماهواره استارلینک وجود خواهد داشت که با غیرقابل استفاده کردن بخش‌هایی از تصاویر، کارایی بررسی سیارک‌ها را کاهش می‌دهد.
این اولین بار نیست که ناسا در مورد یک صورت فلکی ماهواره‌ای نگرانی‌هایی را مطرح می‌کند. ناسا در سال ۲۰۲۰ نیز نگرانی‌های جدی را در مورد شبکه ۲۴۳ ماهواره‌ای که شرکت "AST & Science" واقع در تگزاس می‌خواست در مدار زمین قرار دهد، ابراز کرد. البته آن ماهواره‌ها هنوز روی زمین هستند و پرتاب نشده‌اند.
در حالی که "استارلینک" با انتقادات زیادی از سوی ستاره‌شناسان مواجه شده است که می‌گویند این ماهواره‌ها دید آن‌ها را از آسمان شب مخدوش می‌کنند، اما نباید غافل شد که این صورت فلکی برای برقراری ارتباط اینترنتی با مناطقی که دچار بلایای طبیعی شده‌اند، استفاده می‌شود. به عنوان مثال هفته گذشته بود که ماهواره‌های "استارلینک" به بازیابی اتصال به اینترنت به جزیره "تونگا" پس از یک سونامی ویرانگر کمک کردند.
در پایان قابل ذکر است که "اسپیس‌ایکس" هنوز پاسخی به اعتراضات ناسا نداده است.
