توانبخشی کووید۱۹ برای سلامت جسمی و روانی

دکتر علیرضا ملازاده ، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، نویسنده و روان درمانگر و مبینا سهرابی، مشاور در یادداشتی مشترک در ارتباط توانبخشی کووید۱۹ برای سلامت جسمی و روانی نوشتند: در حالی که اکثر مردم از کووید۱۹ بهبود کامل می یابند ، در برخی از آنان عوارض باقی می ماند. توانبخشی کووید۱۹ به افراد برای کمک به بازیابی توانایی های جسمی و شناختی خود پس از بیماری متمرکز است. علایم این بیماری از خفیف تا شدید متغیر است . اگرچه در همه افراد علایمی ایجاد نمی شود.

ا فرادی که علایم شدید یا ناتوان کننده را تجربه می کنند ، ممکن است حتی بعد از بهبودی به حمایت نیاز داشته باشند. این حمایت ها و توانبخشی شامل موارد زیر باشد :

- فیزیوتراپی

- توانبخشی ریوی

- توانبخشی شناختی

- حمایت از سلامت روان

شواهد اولیه نشان می دهد که برخی از عوارض ، مانند آسیب قلبی یا ریوی ، ممکن است با گذشت زمان بهبود یابد ، به ویژه اگر مراقبت های توانبخشی سریع دریافت شوند.

این مقاله به بررسی این موضوع می پردازد که چرا برخی از افراد ممکن است بعد از کووید۱۹ به توانبخشی نیاز داشته باشند ، انواع مختلف موجود و برخی منابع آنلاین و حضوری که ممکن است کمک کننده باشد را بررسی می کنیم.

افرادی که بعد از کووید۱۹ به توانبخشی نیاز دارند

کووید19 می تواند به طرق مختلف بر بدن تأثیر بگذارد. در حالی که ۸۱ % منبع مورد اعتماد افراد نسبت به بیماری متوسط ملایم هستند و بدون درمان بهبود می‌یابند، ۱۴ % علائم جدی را ایجاد می‌کنند که می‌تواند چندین هفته یا چند ماه طول بکشد. برخی از افراد همچنین به بیماری "کووید طولانی" مبتلا می شوند که زمانی اتفاق می افتد که علایم کووید19 هفته ها یا ماه ها پس از ابتلا به عفونت اولیه باقی می مانند. برخی افراد از این گروه به عنوان "مسافران طولانی" یاد می کنند. افرادی که در حال بهبودی از بیماری شدید هستند یا مبتلا به کووید طولانی هستند ، ممکن است نیاز به توانبخشی داشته باشند تا اثرات ناشی از کووید19 را مدیریت کنند. به گفته منبع معتبر سازمان بهداشت جهانی (WHO) ، این موارد عبارتند از :

- آسیب ریه

- آسیب یا التهاب قلبی ، مانند میوکاردیت یا پریکاردیت

- اختلالات شناختی که بر حافظه یا تمرکز تأثیر می گذارد

- شرایطی که بر عروق خونی تأثیر می گذارد ، مانند لخته شدن

- اثرات دائمی ناشی از عوارض ، مانند حمله قلبی ، سکته مغزی یا آمبولی ریه

- اضطراب ، افسردگی یا ضربه

- درد عضلانی یا مفصلی

- خستگی مزمن

افرادی که در هنگام ابتلا به کووید19 برای تنفس به تهویه ( دستگاه اکسیژن ) نیاز داشتند، ممکن است عوارض دیگری مانند دلیریوم یا آسیب به مجاری تنفسی را تجربه کنند. خستگی طولانی مدت یا اقامت طولانی مدت در بخش مراقبت های ویژه (ICU) نیز می تواند به دلیل استراحت طولانی مدت باعث ضعیف شدن ماهیچه ها شود. در زیر بخش هایی از انواع توانبخشی که ممکن است به افراد در حال بهبودی از کووید19 و اثرات طولانی مدت آن کمک کند ، ذکر کردیم.

توانبخشی جسمی

برخی از افرادی که از کووید۱۹ نجات پیدا می کنند ، ممکن است نیاز به توانبخشی جسمانی داشته باشند تا به آنها کمک کند فعالیت های عادی خود را پس از ماندن در بیمارستان و یا دوره های طولانی مدت انزوا ادامه دهند. فیزیوتراپی می تواند به افرادی که قدرت کمتری دارند کمک کند تا بیشتر حرکت کنند و به تدریج استقامت خود را تقویت کنند. بر اساس یک تحقیق در سال ۲۰۲۰ ، فیزیوتراپی برای کسانی که از کووید۱۹ بهبود می یابند به شرح زیر است :

- بازگرداندن عملکرد به ماهیچه ها

- کاهش احتمال بیماری های روانی که ممکن است در نتیجه محدودیت حرکتی ایجاد شود.

- افراد را قادر می سازد تا به زندگی عادی خود بازگردند.

نحوه دست یابی متخصصان فیزیوتراپی به شرایط منحصر به فرد و مرحله بهبودی بستگی دارد. اگر آنها هنوز در بیمارستان هستند ، ممکن است شامل موارد زیر باشد :

- کمک به افراد برای یادگیری تغییر موقعیت در رختخواب

- انجام حرکت مفصل منفعل ، که شامل یک درمانگر است که بدن شخص را برای او حرکت می دهد.

- تمرینات کششی که شخص می تواند در رختخواب یا کنار تخت خود انجام دهد.

- کمک به مردم برای تمرین راه رفتن بدون کمک

پس از خروج فردی از بیمارستان ، متخصص فیزیوتراپی ممکن است موارد زیر را توصیه کند :

- تمرینات هوازی که افراد می توانند در خانه انجام دهند ، مانند بالا و پایین رفتن از پله ها.

- تمرینات مقاومتی با شدت کم ، مانند چمباتمه زدن یا حمل اجسام

- آموزش تعادل

ضعف پس از تمرین

ذکر این نکته ضروری است که بسیاری از افراد مبتلا به کووید طولانی گزارش می دهند که ورزش می تواند علایم آنها را به طور موقت بدتر کند. این حالت به عنوان ضعف پس از تمرین (PEM) شناخته می شود. به همین دلیل ، موسسه ملی سلامت و تعالی مراقبت (NICE) در انگلستان به پزشکان توصیه می کند که از تمرینات ورزشی درجه ای برای درمان افراد مبتلا به کووید طولانی استفاده نکنند. اگر فردی متوجه شدید شدن علایمش در حین یا بعد از ورزش شد ، باید فعالیت را متوقف کرده و استراحت کند. برای هرکسی که از کووید19 بهبود می یابد مهم است که ورزش خود را با دقت انجام دهد تا PEM ، آسیب یا سایر عوارض جانبی را تجربه نکند.

توانبخشی ریوی

کووید۱۹ می تواند اثرات طولانی مدت بر عملکرد ریه در برخی افراد داشته باشد. این ها به احتمال زیاد در افرادی که بیماری مزمن فعلی دارند که بر ریه ها تأثیر می گذارد ، مانند بیماری انسدادی مزمن ریوی ، منبع معتبری است.

توانبخشی ریوی یا فیزیوتراپی تنفسی دارای اهداف زیر است :

- کاهش تنگی نفس

- بهبود ظرفیت ریه

- مدیریت هرگونه عارضه تنفسی

- کاهش تأثیر علائم تنفسی بر سلامت روان

مانند فیزیوتراپی ، توانبخشی ریوی نیز باعث بهبود قدرت و استقامت عضلات می شود. با کمک به فعالیت بیشتر افراد ، می توانند تنفس خود را نیز بهبود بخشند.

با این حال ، مداخلات خاص می تواند علائم مانند سرفه ، خس خس سینه و تنگی نفس را کاهش دهد. این تمرینات عبارتند از :

- آموزش تنظیم ریتم تنفسی افراد

- تکنیک هایی برای تقویت عضلات تنفسی

- آموزش خلط آور ، که به فرد کمک می کند مخاط را از مجاری تنفسی پاک کن

توانبخشی شناختی

کووید19 همچنین می تواند بر سیستم عصبی ، از جمله مغز تأثیر بگذارد. برای برخی افراد ، این ممکن است منجر به تغییر در شناخت شود. طبق مقاله ای در سپتامبر 2020 در The LancetTrusted Source ، کسانی که مبتلا به کووید طولانی هستند، ممکن است موارد زیر را تجربه کنند :

- مشکلات حافظه

- مشکل در تمرکز

- مه مغزی

- تغییرات خلقی چشمگیر

- از دست دادن طعم یا بو

افراد مبتلا به کووید19 شدید نیز ممکن است تغییرات شناختی را تجربه کنند. تا 80 درصد افرادی که تهویه می شوند دچار هذیان می شوند که می تواند شامل توهم شود. برای بیماران بدحال که نیازی به تهویه ندارند ، این وضعیت 20 تا 40 درصد را تحت تأثیر قرار می دهد. پزشکان هنوز در حال یادگیری بهترین راه ها برای کاهش احتمال بروز این عوارض هستند. با این حال ، درمان توانبخشی شناختی (CRT) می تواند به مدیریت یا بهبودی بالقوه آنها کمک کند.

CRT به فرد کمک می کند تا الگوها و رفتارهای تفکر خاصی را برای تقویت توانایی های شناختی خود تمرین کند. این ممکن است شامل موارد زیر باشد :

- آموزش حافظه

- گفتاردرمانی

- تمرینات ذهنی

- حمایت روانی از افرادی که احساس سردرگمی یا بی نظمی می کنند.

حمایت از سلامت روان

زندگی از طریق یک بیماری شدید می تواند سلامت روان فرد را از جهات مختلف تحت تأثیر قرار دهد. برخی از افرادی که از کووید۱۹ جان سالم به در می برند ممکن است ضربه روانی را تجربه کنند که پاسخی به استرس شدید است. ضربه روحی ممکن است باعث اضطراب ، افسردگی یا عدم ارتباط شود ، که به احساس قطع ارتباط با افکار ، احساسات یا تجربیات فرد اشاره دارد. افرادی که یک رویداد آسیب زا را پشت سر می گذارند ممکن است آن را به طور واضح به خاطر نیاورند ، یا فقط قسمت های خاصی را به خاطر بسپارند.

برخی از افرادی که ضربه روحی را تجربه می کنند ، دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می شوند ، که باعث علائم طولانی مدت تر ، از جمله تصور تکرار حادثه ، کابوس های شبانه و پرخاشگری می شود. این منبع به احتمال زیاد در افرادی که نیاز به بستری در بخش مراقبت های ویژه یا مراقبت های اورژانسی دارند به احتمال زیاد بسیار مفید است.

علاوه بر تأثیر بیماری اولیه ، علایم مزمن یا عوارضی که افراد ممکن است تجربه کنند نیز می تواند چالش برانگیز باشد. به گفته منبع مورد اعتماد موسسه ملی سلامت روان (NIH) ، افرادی که بیماری مزمن دارند بیشتر در معرض افسردگی هستند. با این حال ، درمان ها و درمان های موثری برای تروما ، PTSD ، افسردگی و سایر بیماری های روانی وجود دارد که ممکن است به دلیل ابتلا به کووید19 ایجاد شود. یک فرد ممکن است از موارد زیر بهره مند شود :

- درمان ، به صورت آنلاین یا حضوری

- گروه های حمایتی برای افراد دارای شرایط خاص

- گروه های بازمانده ، برای افرادی که از کووید۱۹ جان سالم به در برده اند

- فعالیت هایی که استرس و اضطراب را کاهش می دهد ، مانند یوگا یا ذهن آگاهی

امید واریم با انجام توانبخشی در حوزه های مختلف بتوانیم بیماران مبتلا به کرونا را زودتر از شرایط نامناسب پس از کرونا خارج کنیم.

منبع: اندیشه معاصر