افشاگری گاردین درباره لابی عربستان علیه هیئت تحقیق جنگ یمن

پارسینه: منابع آگاه به «گاردین» گفته اند که عربستان سعودی برای متوقف کردن تحقیقات سازمان ملل متحد در مورد نقض حقوق بشر در جنگ یمن، به سیاست «تشویق و تهدید» روی آورده است.

به گزارش «پارسینه»، تلاش عربستان در نهایت نتیجه داد و شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد (HRC) در ماه اکتبر علیه تمدید تحقیقات مستقل جنایات جنگی رای داد. این رای اولین شکست یک قطعنامه در تاریخ ۱۵ ساله این نهاد بود.
مقامات سیاسی، منابع دیپلماتیک و فعالان مدنی که اطلاعات دست اولی از لابی سعودیها برای تحت فشار قرار دادن دیگران دارند، به توصیف این کمپین پرداختند.
در یک مورد، گفته میشود که ریاض به اندونزی - پرجمعیتترین کشور مسلمان جهان - هشدار داده است که اگر به قطعنامه ۷ اکتبر رای منفی ندهند، برای سفر اندونزیاییها به مکه موانعی ایجاد خواهد کرد.
در مورد دیگری، کشور آفریقایی توگو در زمان رای گیری اعلام کرد که سفارت جدیدی در ریاض افتتاح خواهد کرد و از عربستان برای حمایت از فعالیتهای ضد تروریسم کمک مالی دریافت خواهد کرد.
هر دو کشور اندونزی و توگو که به قطعنامه یمن در سال ۲۰۲۰ رای ممتنع داده بودند، امسال، به این اقدام رای منفی دادند.
این قطعنامه با اکثریت ساده ۲۱ بر ۱۸ شکست خورد و هفت کشور به آن رای ممتنع دادند. قطعنامه مشابه در سال ۲۰۲۰ با ۲۲ رای موافق در برابر ۱۲ رای مخالف و ۱۲ رای ممتنع تصویب شده بود.
یکی از مقامات گفت: «این نوع نوسان - از ۱۲ مخالف به ۲۱ - یک اتفاق نیست.»
جان فیشر، دبیر «دیدبان حقوق بشر» گفت: «از دست دادن این مأموریت ضربه بزرگی به مسئولیت پذیری در یمن و به طور کلی اعتبار شورای حقوق بشر است. شکست دادن یک حکم توسط یکی از طرفین درگیری بدون دلیلی جز فرار از بررسی جنایات بینالمللی، مضحک است.»
شورای حقوق بشر برای اولین بار در سال ۲۰۱۷ به تشکیل تیمی از کارشناسان رای داد که نقض احتمالی قوانین بشردوستانه و حقوق بشر در یمن را بررسی کنند.
یکی از افرادی که موضوع را از نزدیک دنبال میکند اظهار داشت این کارشناسان که به «گروه کارشناسان برجسته مسئله یمن» معروفند، هرگز اجازه سفر به یمن را دریافت نکردند، اما گزارشهای آنها در طول سالها «حیاتی تر» شد.
در سال ۲۰۲۰، این گروه برای اولین بار توصیه کرد که جامعه بین المللی توجه خود را بر مسئولیت جنایات جنگی احتمالی در جنگ یمن متمرکز کند. یکی از توصیههای گروه این بود که موضوع توسط شورای امنیت سازمان ملل به دادستان دادگاه کیفری بین المللی ارجاع شود.
یکی از منابع آگاه، گفت: «فکر میکنم این لحظهای بودکه ائتلاف سعودی متوجه شد موضوع واقعا خیلی پیش رفته است.»
کشورهایی که به رهبری هلند از این اقدام حمایت میکردند، ظاهراً با تاکتیکهای تهاجمی سعودیها غافلگیر شدند.
به گفته منابع آگاه هنوز بیشتر از یک هفته به رأی گیری مانده بود که «زنگ هشدار» برای طرفداران این اقدام به صدا درآمد. زمانی که آنها دریافتند که این بار کارزار سعودیها با سالهای گذشته بسیار تفاوت دارد، تا حدی به این دلیل که عربستان با افراد تصمیم گیر در پایتختهای مختلف در سراسر جهان ارتباط برقرار کرده بود.
یکی از افراد آشنا به این موضوع گفت: «میتوانستید ببینید که کل ماجرا عوض شده است، و این بهت برانگیز بود.» معمولاً مواضع رای گیری چند روز قبل از اخذ رأی مشخص میشود. اما در ماه اکتبر، کشورهای عضو در برابر به اشتراک گذاشتن موضع نهایی خود مقاومت میکردند؛ چیزی که موافقان آن را نشانه نگران کنندهای میدانستند از اینکه برخی کشورها تحت فشار شدیدند.
حامیان قطعنامه تصمیم گرفتند به رای گیری ادامه دهند، اگرچه نتیجه آن نامشخص بود.
یک منبع آگاه گفت: «پیروز شدن در این نبرد به قیمت جان مردم یمن برای سعودیها وحشتناک است. اما همچنین یک پرونده آموزنده برای کشورهای دیگر مانند روسیه و چین است که هرگونه تحقیق دیگری را نابود کنند.»
اعضای شورای حقوق بشر برای یک دوره سه ساله انتخاب میشوند. از میان کشورهایی که هم در سال ۲۰۲۰ و هم در سال ۲۰۲۱ عضو این شورا هستند، چهار کشور در مورد قطعنامه یمن رای خود را از ممتنع به «نه» تغییر دادند: اندونزی، بنگلادش، سنگال و توگو.
در مورد اندونزی مشخص شده است که عربستان سعودی اعلام کرده که اگر رای منفی ندهد، ممکن است گواهیهای واکسیناسیون کرونایی اندونزیاییها برای سفر به مکه تایید نشود. به گفته یکی از ناظران، این تهدید نشان میدهد که سعودیها میخواهند از اماکن مقدس استفاده ابزاری کنند.
یک هفته پس از رای گیری، امارات متحده عربی، متحد عربستان سعودی در جنگ یمن، از سنگال دعوت کرد تا برای ایجاد یک شورای تجاری مشترک یادداشت تفاهم امضا کنند.
مقامات سیاسی، منابع دیپلماتیک و فعالان مدنی که اطلاعات دست اولی از لابی سعودیها برای تحت فشار قرار دادن دیگران دارند، به توصیف این کمپین پرداختند.
در یک مورد، گفته میشود که ریاض به اندونزی - پرجمعیتترین کشور مسلمان جهان - هشدار داده است که اگر به قطعنامه ۷ اکتبر رای منفی ندهند، برای سفر اندونزیاییها به مکه موانعی ایجاد خواهد کرد.
در مورد دیگری، کشور آفریقایی توگو در زمان رای گیری اعلام کرد که سفارت جدیدی در ریاض افتتاح خواهد کرد و از عربستان برای حمایت از فعالیتهای ضد تروریسم کمک مالی دریافت خواهد کرد.
هر دو کشور اندونزی و توگو که به قطعنامه یمن در سال ۲۰۲۰ رای ممتنع داده بودند، امسال، به این اقدام رای منفی دادند.
این قطعنامه با اکثریت ساده ۲۱ بر ۱۸ شکست خورد و هفت کشور به آن رای ممتنع دادند. قطعنامه مشابه در سال ۲۰۲۰ با ۲۲ رای موافق در برابر ۱۲ رای مخالف و ۱۲ رای ممتنع تصویب شده بود.
یکی از مقامات گفت: «این نوع نوسان - از ۱۲ مخالف به ۲۱ - یک اتفاق نیست.»
جان فیشر، دبیر «دیدبان حقوق بشر» گفت: «از دست دادن این مأموریت ضربه بزرگی به مسئولیت پذیری در یمن و به طور کلی اعتبار شورای حقوق بشر است. شکست دادن یک حکم توسط یکی از طرفین درگیری بدون دلیلی جز فرار از بررسی جنایات بینالمللی، مضحک است.»
شورای حقوق بشر برای اولین بار در سال ۲۰۱۷ به تشکیل تیمی از کارشناسان رای داد که نقض احتمالی قوانین بشردوستانه و حقوق بشر در یمن را بررسی کنند.
یکی از افرادی که موضوع را از نزدیک دنبال میکند اظهار داشت این کارشناسان که به «گروه کارشناسان برجسته مسئله یمن» معروفند، هرگز اجازه سفر به یمن را دریافت نکردند، اما گزارشهای آنها در طول سالها «حیاتی تر» شد.
در سال ۲۰۲۰، این گروه برای اولین بار توصیه کرد که جامعه بین المللی توجه خود را بر مسئولیت جنایات جنگی احتمالی در جنگ یمن متمرکز کند. یکی از توصیههای گروه این بود که موضوع توسط شورای امنیت سازمان ملل به دادستان دادگاه کیفری بین المللی ارجاع شود.
یکی از منابع آگاه، گفت: «فکر میکنم این لحظهای بودکه ائتلاف سعودی متوجه شد موضوع واقعا خیلی پیش رفته است.»
کشورهایی که به رهبری هلند از این اقدام حمایت میکردند، ظاهراً با تاکتیکهای تهاجمی سعودیها غافلگیر شدند.
به گفته منابع آگاه هنوز بیشتر از یک هفته به رأی گیری مانده بود که «زنگ هشدار» برای طرفداران این اقدام به صدا درآمد. زمانی که آنها دریافتند که این بار کارزار سعودیها با سالهای گذشته بسیار تفاوت دارد، تا حدی به این دلیل که عربستان با افراد تصمیم گیر در پایتختهای مختلف در سراسر جهان ارتباط برقرار کرده بود.
یکی از افراد آشنا به این موضوع گفت: «میتوانستید ببینید که کل ماجرا عوض شده است، و این بهت برانگیز بود.» معمولاً مواضع رای گیری چند روز قبل از اخذ رأی مشخص میشود. اما در ماه اکتبر، کشورهای عضو در برابر به اشتراک گذاشتن موضع نهایی خود مقاومت میکردند؛ چیزی که موافقان آن را نشانه نگران کنندهای میدانستند از اینکه برخی کشورها تحت فشار شدیدند.
حامیان قطعنامه تصمیم گرفتند به رای گیری ادامه دهند، اگرچه نتیجه آن نامشخص بود.
یک منبع آگاه گفت: «پیروز شدن در این نبرد به قیمت جان مردم یمن برای سعودیها وحشتناک است. اما همچنین یک پرونده آموزنده برای کشورهای دیگر مانند روسیه و چین است که هرگونه تحقیق دیگری را نابود کنند.»
اعضای شورای حقوق بشر برای یک دوره سه ساله انتخاب میشوند. از میان کشورهایی که هم در سال ۲۰۲۰ و هم در سال ۲۰۲۱ عضو این شورا هستند، چهار کشور در مورد قطعنامه یمن رای خود را از ممتنع به «نه» تغییر دادند: اندونزی، بنگلادش، سنگال و توگو.
در مورد اندونزی مشخص شده است که عربستان سعودی اعلام کرده که اگر رای منفی ندهد، ممکن است گواهیهای واکسیناسیون کرونایی اندونزیاییها برای سفر به مکه تایید نشود. به گفته یکی از ناظران، این تهدید نشان میدهد که سعودیها میخواهند از اماکن مقدس استفاده ابزاری کنند.
یک هفته پس از رای گیری، امارات متحده عربی، متحد عربستان سعودی در جنگ یمن، از سنگال دعوت کرد تا برای ایجاد یک شورای تجاری مشترک یادداشت تفاهم امضا کنند.
منبع:
پارسینه
ارسال نظر