.svg)
بازی «تولید» و «دپو» در صنعت خودروی ایران +جدول قیمت‌ها در بازار خودرو
پارسینه: بازار خودرو در ایران در حال متعادل شدن است: تعهدات معوق خودروسازان کاهش پیدا کرده، تولید اگر چه از برنامه عقب است، افزایش پیدا کرده و البته، معضل دپوی خودرو‌های ناقص در انبار‌های خودروسازان همچنان ادامه دارد. در این میان، اما این پرسش به میان می‌آید که چرا چنین سیکل معیوبی به وجود آمده و آیا راه گریزی از آن هست؟
به گزارش پارسینه؛ در ماه‌های اخیر، اتفاق جالب توجهی در حوزه تولید و فروش خودرو به وقوع پیوسته که نشانه‌ای مثبت برای صنعت و بازار خودرو است، اما تا حدی فریبنده است. بر اساس اطلاعات پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی ، در ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۰، به جز ماه خرداد، رشد فروش بیش از رشد تولید بوده که نشان می‌دهد موجودی انبار خودروسازان هم باید نزولی بوده باشد. به این ترتیب، تعهدات معوق خودروسازان هم به شدت کاهش پیدا کرده و این موضوع می‌تواند اهداف افزایش تولید خودرو در سال‌های آینده را به تحقق نزدیک‌تر کند.
کم و زیاد شدن موجودی انبار خودروسازان، اما به جز وابستگی به فروش، با میزان تولید، به ویژه تیراژ خودرو‌های ناقص نیز در ارتباط است. در واقع، بخشی از آمار خودرو‌های دپو شده در انبار خودروسازان، به خودرو‌های ناقص بر می‌گردد که به نوبه خود نشان دهنده مشکل در زنجیره تولید خودرو در ایران است.
یکی از اساسی ترینِ این مشکلات هم دستوری بودن صنعت خودرو است، به این معنی که خودروسازان همپای شعار‌های سیاسیِ دولت برای افزایش تولید خودرو، تیراژ تولید را افزایش می‌دهند، اما ممکن است تولید قطعات در صنعت قطعه سازی، همپای تولید در صنعت خودروسازی پیش نرود و این یعنی دپوی خودرو‌های ناقص در انبار‌های خودروسازان.
آمار‌ها نشان می‌دهند که در سال‌های اخیر، دپوی خودرو‌های ناقص در انبار خودروسازان تا سقف ۲۰۰ هزار دستگاه هم رسیده (معادل حدود یک چهارم تا یک پنجم تولید سالانه خودرو در کشور) است. اکنون هم تخمین زده می‌شود که بین ۱۰۰ تا ۱۴۰ هزار دستگاه خودروی ناقص در انبار خودروسازان وجود داشته باشد.
اما آیا این روند می‌تواند تاثیری هم در افزایش تیراژ تولید خودرو در کشور داشته باشد؟ احتمالاً بله، اما این افزایش تیراژ تولید، آماری فریب دهنده از صنعت خودروی ایران مخابره می‌کند. ماجرا از این قرار است که سیدرضا فاطمی‌امین ، وزیر صنعت، معدن و تجارت، وعده داده که تیراژ تولید خودرو در سال ۱۴۰۱ به یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه خواهد رسید و تا پایان سال ۱۴۰۴ نیز شاهد تولید ۳ میلیون خودرو در ایران خواهیم بود. (قرار است یک میلیون دستگاه از این تولیدات هم صادر شود.)
اگر بنا به یک مقایسه ساده باشد و آمار‌های کنونی با همین نسبت در سال‌های آینده هم تکرار شوند، یعنی در سال ۱۴۰۱ ایران حدود ۴۰۰ هزار دستگاه خودروی ناقص خواهد داشت و این آمار در سال ۱۴۰۴ به حدود ۷۰۰ هزار دستگاه خواهد رسید. (این یک فرضِ خام و بی دقت است، اما می‌تواند اصل مطلب را برساند.)
اصل مطلب این است: اگر دستوراتی که از بالا به صنعت خودرو داده می‌شود، صرفاً در آینه افزایش آمار تولید منعکس شود، تیراژ تولید خودرو می‌تواند به ۳ میلیون دستگاه برسد، اما آیا این بدان معنی است که همه این تولیدات (چه در قالب مصرف داخلی و چه در قالب صادرات) به فروش خواهد رسید. قطعاً نه.
در واقع، روند کنونی نشان می‌دهد که فشار به خودروساز برای افزایش تولید، می‌تواند به دپوی محصولات ناقص در انبار‌های خودروسازان بینجامد و بدهی خودروسازان به قطعه سازان را هم افزایش دهد.
راه حل هم روشن است: اقتصاد کلان ایران باید به نحوی بهبود پیدا کند که قدرت خرید خانوار افزایش پیدا کند و راه فروش خودرو هموار شود. در بعد صادرات هم مادامی که قیمت و کیفیت خودرو‌های ایرانی رقابتی نشوند و مشکلات مربوط به تحریم‌ها و FATF رفع و رجوع نشود، نمی‌توان به صادرات سالانه یک میلیون دستگاه خودرو امید بست، کما اینکه مجموع صادرات خودروی از مبداء ایران در سال گذشته (دست کم بر اساس آمار‌های رسمی)، کمتر از هزار دستگاه بوده است.
در ادامه فهرست قیمت برخی از خودرو‌های داخلی و خارجی در بازار ایران را در پایان هفته منتهی به ۲۳ مهر را مشاهده می‌کنید:
قیمت انواع خودرو در بازار ایران در هفته منتهی به ۲۳ مهر ۱۴۰۰
منبع:
پارسینه
ارسال نظر