آیا طالبان با تجهیزات آمریکایی به یک ارتش قدرتمند تبدیل شده است؟

به گزارش «پارسینه» به نقل از «لوس آنجلس تایمز»، صبح سه شنبه جنگجویان طالبان سوار بر خودرو‌های نظامی آمریکایی و با لباس‌های یک شکل و تفنگ‌های ام ۴ و ام ۱۶ که آمریکا در اختیار ارتش افغانستان قرار داده بود وارد فرودگاه کابل شدند. آن‌ها سپس مشغول بررسی تجهیزاتی شدند که آمریکایی‌ها در افغانستان به جا گذاشته بودند.

یکی از نیرو‌های طالبان که یوینوفرم و دستکش نظامی به تن داشت و عینک دید در شب را روی کلاه خود بالستیکی خود نصب کرده است با اشاره به تجهیزات می‌گوید «این‌ها غنیمت است.» او مجهز به تجهیزاتی است که قرار بود برای کشتن افرادی مانند خودش به کار گرفته شوند. او با دیگر نیرو‌های طالبان وارد آشیانه‌ای می‌شود که محل استقرار بالگرد‌های متعلق به سفارت آمریکا است.

بالگرد‌ها تنها بخشی از میلیارد‌ها دلار تجهیزات نظامی و تسلیحات آمریکایی است که طالبان در جریان تصرف برق آسای افغانستان به دست آوردند. ۱۱ روز پیش از آنکه آن‌ها بتوانند کابل را تصرف کنند، سربازانی افغانستانی که تسلیم نشده بودند با رها کردن لباس‌ها و وسایل خود، همچون رهبران سیاسی وفرماندهان نظامی راه فرار را پیش گرفته بودند.

تجهیزات غنیمت گرفته شده توسط طالبان شامل نزدیک به ۲۰۰۰ فروند هاموی و کامیون و بیش از ۵۰ خودروی زرهی از جمله خودرو‌های ضدمین، تعداد زیادی توپ و خمپاره، ده‌ها بالگرد و جنگنده قدیمی، اما فعال، ده‌ها تانک، ۷ پهپاد ساخت بوئینگ و میلیون‌ها گلوله می‌شود.

برآورد‌ها می‌گویند که نزدیک به یک سوم ۸۳ میلیارد دلار هزینه‌ای که واشنگتن برای نیرو‌های نظامی افغانستان خرج کرده است صرف تجهیزات شده است. این تجهیزات که اکنون در دست دشمن سابق ایالات متحده است، مایه شرمساری دولت بایدن شده و دونالد ترامپ هم در بیانیه‌ای در روز دوشنبه اظهار داشت که «باید درخواست داده شود تمام تجهیزات فورا به ایالات متحده بازگردانده شوند» و تمام هزینه‌های آن هم پرداخت شود.

دان گرازیر، که به عنوان تفنگدار دریایی در افغانستان خدمت کرده و اکنون تحلیلگر سیاست دفاعی در پروژه نظارت بر دولت در واشنگتن است، با اشاره به شیوه رفتار جنگوجویان طالبان می‌گوید انگار آن‌ها بخشی از نیرو‌های امنیتی افغانستان هستند که توسط آمریکایی‌ها آموزش داده شده اند.

او گفت: «حالت ایستادن، نحوه نگه داشتن تفنگ ها، حالت انگشت ماشه که چگونه صاف است و خارج از محافظ ماشه قرار دارد. این نشان آموزش نظامی آمریکا در آنجاست.»

وسایل باقیمانده آمریکایی در همه جای کابل وجود دارد؛ جایی که جنگجویان طالبان اسلحه‌های ام ۴ مشکی براق را روی کامیون‌های فورد رنجر سبز تیره دست گرفته اند، یک منظره متداول است. هاموی‌ها هم از ساختمان‌های دولتی بزرگتر محافظت می‌کنند.

البته تسلیحات مرگبارتر کمتر دیده می‌شوند، چرا که به سادگی قابل استفاده نیستند. هواپیما‌های تهاجمی «اِی ۱۹ سوپر توکانو» و بالگرد‌هایی مانند «ام دی ۵۳۰ اس» و «بلک هاک» از آن جمله اند.

فرماندهی مرکزی ایالات متحده گفت، نیرو‌های آمریکایی ۷۳ هواپیما را که در فرودگاه کابل باقی مانده بودند به همراه ۷۰ خودروی زرهی ضد مین و ۲۷ هاموی، «غیرنظامی» یا غیر قابل استفاده کرده اند. هنگامی که مقامات طالبان در محوطه فرودگاه مشغول بازدید بودند، آثار خرابکاری‌های عمدی را می‌شد دید.

این بی نظمی برخی از افغان ها، از جمله یک روزنامه نگار را که دوست طالبان هم نیست عصبانی کرده است. هرچند او می‌گوید که این غیرمنتظره نبوده است: «این همان چیزی است که ما از آمریکایی‌ها انتظار داشتیم.»

بخشی از ناوگان نیروی هوایی افغانستان نیز توسط خلبانان افغان به دره پنجشیر در شمال افغانستان، جایی که مقاومت ضد طالبان در آن پناه گرفته است، و یا به ازبکستان منتقل شده بودند. مقامات ازبکستان ماه گذشته تأیید کردند که ۴۶ هواپیمای نظامی افغان در این کشور فرود آمده اند.

اگرچه شایعات در مورد «نیروی هوایی طالبان» در رسانه‌های اجتماعی بزرگنمایی شده اند، اما این گروه موفق شده است چند بالگرد را که پیش از نابودی توسط نیرو‌های افغان غنیمت بگیرد، به کار اندازد. ده‌ها خلبان نیروی هوایی افغانستان، که بسیاری از آن‌ها کارآموز هستند، هنوز در افغانستان گیر افتاده اند. خلبانانی که با لس آنجلس تایمز مصاحبه کردند گفتند که برخی از این خلبانان مجبور شده اند بالگرد‌ها را برای طالبان به پرواز درآورند.

ویدئو‌های منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی از شهر قندهار در جنوب نشان می‌دهد که یک بلک هاک در هنگام رژه نظامی این هفته، پرچم سفید طالبان را به اهتزاز درآورده است. همچنین گهگاه صدای بالگرد‌های می ۱۷ روسی هم در کابل شنیده می‌شود.

یک سرهنگ نیروی هوایی افغانستان که هم میگوید، هر آنچه که اکنون پرواز می‌کند، چند ماه دیگر زمین گیر خواهد شد. به گفته وی، حتی زمانی که ارتش افغانستان وجود داشت، برای نگهداری هواپیما بدون پیمانکاران و جریان ثابت قطعات یدکی راهی وجود نداشت. برای تعمیرات اساسی‌تر هم لازم بود که هواپیما به پایگاه‌های آمریکایی در امارات متحده عربی یا قطر منتقل شود.

او اضافه کرد: «این هواپیما‌ها قابل پرواز نیستند. خوشحالم که آن‌ها سعی می‌کنند با آن‌ها پرواز کنند، چرا که با این کار تعداد زیادی از طالبان را به کشتن خواهند داد.»

در هر حال، همان گونه که دامین اسپلیترز، معاون عملیات در مرکز «تحقیق درباره نبرد‌های مسلحانه» می‌گوید، وضعیت نظامی طالبان نسبت به گذشته بهتر است و تسلیحاتی مانند سلاح‌های هدایت شونده ضد تانک یا سامانه‌های ضدهوایی دوش پرتاب حتی اگر در میدان نبرد کاربردی نداشته باشند، می‌توانند برای استفاده‌های تبلیغاتی به خوبی به کار گرفته شوند.

به گفته اسپلیترز نگرانی بیشتر این است که این سلاح‌ها می‌توانند به سایر گروه‌های شبه نظامی در افغانستان - با یا بدون تأیید طالبان - منتقل شوند. وی به آنچه در عراق، سوریه و یمن اتفاق افتاد، اشاره می‌کند که سلاح‌هایی که آمریکا به گروه‌های نیابتی می‌داد اغلب به دست گروه‌های دشمن آمریکا می‌رسید.

او اضافه می‌کند: «حرف آخر این است که هنگامی که به طرفین درگیر در یک نبرد سلاح می‌دهید، جعبه پاندورا را باز می‌کنید. این اسلحه‌ها ممکن است سرانجام به دست طرف مقابل بیافتد.»