قیمت مواد غذایی پر مصرف از ابتدای سال ۳۰ تا ۹۰ درصد افزایش یافت

حمیده مولائی

هرچند در ماه‌های گذشته روند افزایش قیمت مواد غذایی در بازار ایران سرعت گرفته و برخی کالاهای اساسی با تورم جدی مواجه شده‌اند اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سطح جهانی نیز به خصوص در دو سال گذشته این روند سرعت گرفته و همین موضوع نگرانی‌هایی در سطح بین المللی به وجود آورده است.

هرچند روند افزایش قیمت مواد غذایی در سطح جهان در ماه‌های گذشته قدری ملایم‌تر شده اما به نظر می‌رسد برخی عوامل همچنان در این حوزه تاثیراتی منفی خواهند گذاشت. اتاق بازرگانی تهران در گزارش خود چهار عامل تاثیر گذار در این زمینه را تشریح کرده است.

در این بررسی آمده است: هرچند در دوره همه گیری کرونا، بسیاری از محصولات غذایی با افزایش قیمت مواجه شدند اما به نظر می‌رسد روند افزایش قیمت محصولات غذایی در سال ۲۰۱۸ و پیش از شیوع کرونا آغاز شده است.

پس از آن قیمت تمام شده سایر اقلام گوشتی نیز اوج گرفت و با افزایش قیمت نهاده‌های دامی این روند سرعت بیشتری پیدا کرد.

دومین عامل تاثیرگذار به دوره شیوع کرونا و اعمال قرنطینه از سوی دولت‌ها باز می‌گردد که باعث ایجاد اختلال در زنجیره‌های تامین مواد غذایی شد. کاهش تقاضا برای خرید غذا در رستوران‌ها و افزایش خرید از خرده فروشی‌ها نیز دیگر عامل تاثیرگذار در این زمینه بود.

سومین عامل تاثیرگذار در این زمینه به افزایش هزینه حمل و نقل باز می‌گردد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که نرخ حمل و نقل دریایی در طول یک دوره ۱۲ ماهه، دو تا سه برابر شده است. در این حوزه افزایش قیمت سوخت و کمبود راننده کامیون برای جابجایی کالا نقشی کلیدی ایفا کرده‌اند و افزایش هزینه انتقال غذا از مزرعه به محل مصرف به چالشی جدی در این زمینه بدل شده است.

چهارمین عامل تاثیر گذار در این زمینه نیز به افزایش قیمت تولیدکننده مواد غذایی به بالاترین سطح خود در سال‌های گذشته اختصاص دارد. گرم شدن آب و هوای جهان موجب بروز خشکسالی در برخی کشورهای تامین کننده محصول شده و از سوی دیگر نگرانی درباره آینده به افزایش تقاضا منجر شده است و تداوم این شرایط باعث ایجاد این نگرانی شده که در سال جاری میلادی و همچنین سال‌های آینده، روند افزایش قیمت محصولات غذایی در سطح جهانی سرعت بگیرد.

دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی از افزایش ۳۰ تا ۹۰ درصدی قیمت مواد غذایی پرمصرف از ابتدایی سال تاکنون خبر داد. اگرچه مرکز آمار نیز در گزارش شاخص قیمتی مصرف کننده، نرخ تورم سالانه مواد خوراکی را ۵۷.۴ درصد اعلام کرد که نشان از شدت گرفتن روند افزایش قیمت مواد غذایی در یک سال منتهی به مرداد سال جاری دارد. قاسمعلی حسنی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه با بالا رفتن هزینه تولید شاهد افزایش قیمت محصولات غذایی پرمصرف هستیم، گفت: «در سال جاری قیمت مواد اولیه تولید محصولات کشاورزی مانند سم، کود و بذر و مولفه های تاثیرگذار در هزینه تمام شده مواد غذایی مانند کارگری و حمل و نقل و... رشد قابل توجهی داشته است. با رشد قیمت عوامل مذکور، افزایش قیمت مواد غذایی اجتناب ناپذیر است و باید مطابق با رشد آنها منتظر افزایش قیمت ها برای مصرف کننده باشیم.» با استناد به گزارش مرکز آمار، روغن ها و چربی ها همچنین شیر، پنیر و تخم مرغ نیز در صدر افزایش قیمت های سالانه به ترتیب با ۸۶ و ۶۶.۵ درصد قرار دارند. البته که افزایش قیمت محدود به این دو گروه کالا نمی شود و در هفته ابتدایی شهریور نیز خبرهایی مبنی بر افزایش قیمت برنج ایرانی و فروشش به کیلویی ۴۵ هزار تومان نیز در رسانه ها مطرح شده بود. با وجود اینکه برخی مسوولان از کاهش قیمت طی روزهای آتی گفته بودند، اما به نظر نمی رسد این ریزش قیمتی شدید باشد. او از جمله این مواد غذایی پرمصرف را کره با ۳۰ درصد افزایش قیمت، خرما با ۳۰ درصد افزایش قیمت، روغن با ۳۵ درصد افزایش قیمت، حبوبات با ۳۰ تا ۳۵ درصد افزایش قیمت، برنج با ۳۸ درصد افزایش قیمت عنوان کرد. او رکورددار بیشترین افزایش قیمت از ابتدای سال تاکنون بین مواد غذایی پر مصرف را مربوط به شکر با ۹۰ درصد افزایش عنوان کرد. حسنی معتقد است؛ شاید قابل لمس ترین افزایش قیمت مواد غذایی در زندگی مردم در ماه های اخیر مربوط به برنج باشد. حسنی گفت: در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم برنج داخلی از ۳۱ تا ۴۳ هزار تومان رسیده و قیمت برنج خارجی نیز همپای آن بالا رفته است. افزایش قیمت نان و غلات نیز یکی دیگر از نگرانی های مسوولان است. چرا که این گروه کالا سهم زیادی را در سبد مصرفی خانواده ها دارد و اگر تغییری در قیمت آن ایجاد شود مستقیما میزان دریافت مواد غذایی توسط افراد را تحت تاثیر قرار می دهد. افزایش اخیر قیمت مواد غذایی تبدیل به یک نگرانی برای دولت ها در سراسر جهان شده به طوری که بانک جهانی نیز هشدار داده است که قیمت بالای مواد غذایی می تواند میلیون ها نفر را به فقر و گرسنگی سوق دهد . اما کارشناسان می گویند در مواجهه با افزایش جمعیت، جهانی شدن و تغییرات آب و هوایی ، ممکن اس