راستی آزمایی وعده‌های نامزد‌های انتخابات در زمینه مسکن + جدول قیمتها

بازار مسکن در ایران در حالی یکی از عمیق‌ترین دوره‌های رکودی خود را می‌گذراند که نامزد‌های انتخابات ریاست جمهوری، بزرگ‌ترین و عجیب‌ترین وعده‌ها را برای رونق بازار مسکن در ۴ سال آینده می‌دهند. در حالی که ایران یکی از بدترین بحران‌های مالی و اقتصادی خود را از سر می‌گذارند، آیا این وعده‌ها عملیاتی خواهند بود؟

مسکن ، یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد اشاره کاندیدا‌ها در مناظره‌های انتخابات ریاست جمهوری بوده است. تا این لحظه، به غیر از محسن مهرعلیزاده و علیرضا زاکانی، بقیه نامزد‌ها وعده‌های بسیار بزرگ در حوزه مسکن داده اند.

به عنوان نمونه، ابراهیم رئیسی اعلام کرده که نخستین اولویت دولت او ساخت مسکن خواهد بود. او از «نهضت مسکن سازی» سخن گفته و اینکه دولتش در طول ۴ سال، ۴ میلیون واحد مسکونی خواهد ساخت. او همچنین گفته که دولتش زمین را به رایگان برای ساخت تخصیص خواهد داد و آورده نقدی مردم برای ساخت واحد‌های مسکونی هم صفر خواهد بود.

عبدالناصر همتی هم وعده ساخت ۳ میلیون واحد مسکونی در طول ۳ سال را داده و حداقل فعالیت دولتش در این زمینه را تکمیل حدود ۶۰۰ هزار واحد مسکونی در طرح «مسکن ملی» عنوان کرده است. محسن رضایی هم تعداد واحد‌های وعده داده شده را یک میلیون واحد دیگر کم کرده و به ۲ میلیون واحد کاهش داده است. او وعده داده که یک میلیون واحد مسکونی در بافت فرسوده و یک میلیون واحد مسکونی هم در خارج از این بافت خواهد ساخت. این در حالی است که دبیر کنونی مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرده که مصوبه مجلس برای ساخت حداقل یک میلیون واحد مسکونی در هر سال، باید اجرایی شود.

از آن سو، سعید جلیلی هم وعده داده که دولتش زمین را به شکل رایگان در اختیار تعاونی‌های مسکن قرار می‌دهد. امیرحسین قاضی زاده هاشمی هم وعده ساخت ۴.۵ میلیون واحد مسکونی در طول ۴ سال را داده و همچنین، به تسهیلاتی اشاره کرده که قرار است بازپرداخت آن‌ها برای خرید مسکن، ۳۰ ساله باشند.

پرسش اصلی، اما نه در مورد وعده ها، که در مورد اجرایی بودن یا اجرایی نبودن آن‌ها است. وعده ساخت ۲ تا ۴.۵ میلیون واحد مسکونی (اعدادی که نامزد‌های انتخابات مطرح کرده اند) در حالی صورت می‌گیرد که ساخت حدود ۲.۳ میلیون واحد مسکن مهر، حدود ۱۳ سال طول کشیده است. علاوه بر این، طرح مسکن مهر در زمانی کلید خورده بود که ایران، پررونق‌ترین دوران درآمد‌های نفتی خود را از سر می‌گذراند، حال آنکه اکنون منابع مالی برای اجرای طرح‌های بزرگ وجود ندارد.

از آن سو، وعده واگذاری زمین رایگان به مردم یا تعاونی‌های مسکن هم به همین میزان زیر سوال است. آیا منظور زمین‌های دولتی است؟ این زمین‌ها در کجا قرار دارند (در حاشیه شهر‌ها یا در دامنه کوه ها)؟ علاوه بر این، با فرض اینکه زمین رایگان باشد، آیا همچنان جذابیت ساخت واحد‌های مسکونی برای انبوه سازان وجود خواهد داشت؟

در جدول زیر، قیمت‌های پیشنهادی برای املاک مسکونی فروشی در تهران در پایان هفته منتهی به ۲۱ خرداد ماه را مشاهده می‌کنید: