اعتراضات کم سابقه در عمان؛ هشدار برای کشور‌های حاشیه خلیج فارس

به گزارش «پارسینه» به نقل از «میدل ایست نیوز»، اعتراضاتی که در شهر‌های صحار و صلاله شکل گرفت، از زمان درگذشت سلطان قابوس بن سعید و به تخت نشستن سلطان هیثم بن طارق در ژانویه سال ۲۰۲۰ میلادی بی‌سابقه بوده است و گزارش‌های امنیتی نشانگر آن است که این اعتراضات به دیگر مناطق عمان از جمله الرستق، نزوی و صور نیز کشیده خواهد شد و احتمالا در صورت تداوم و گسترش آن می‌تواند همه عمان و حتی دیگر کشور‌های شورای همکاری را نیز به دلیل شرایط مشابه درگیر کند.

به دنبال اعتراضات که منجر به بازداشت شماری از معترضان و توقیف تلفن های همراه آنها شد، سلطان هیثم فورا در تلویزیون حضور پیدا کرد و خطاب به مردم گفت: «جوانان ثروت و منبع تمام نشدنی کشور هستند ما متعهد به شنیدن صدای آن‌ها و تلاش برای رفع نیاز‌ها و تامین خواسته‌های مشروع‌شان هستیم.»

«محمد مبارک العریمی»، رئیس اتحادیه روزنامه‌نگاران عمان درخصوص اعتراضات اخیر این کشور گفت: اعتراضات اخیر به دلیل انباشت بیش از ۱۰ سال مشکلات و وخامت اوضاع اقتصادی عمان و همه کشور‌های جهان اتفاق افتاده است.

رایو دویچه وله آلمان هم در این باره گزارش داده است اعتراضات اخیر در پی برنامه ریاضت‌طلبانه و سفت و سخت سلطان عمان که منجر به بیکار شدن بسیاری و اعمال مالیات بر ارزش افزوده شده، شکل گرفته است.

بر اساس برنامه‌‍‌های ریاضتی دولت عمان، کمک‌ها و یارانه‌های دولتی کاهش و روند بازنشستگی زودهنگام افزایش یافته است و کارمندان جدید با حقوق‌ها پایینی به کار گمارده می‌شوند و برای برخی خدمات دولتی، مالیات‌هایی اعمال شده است.

عمان که به دلیل کاهش تقاضای نفت و تداوم پیامد‌های اپیدمی کرونا در وضعیت اقتصادی نابسامان و وخیمی به سر می‌برد، اخیرا برای جبران کسری بودجه سال جاری خود تقاضای وام ۲.۲ میلیارد دلاری کرده است.

هزینه‌های عمان در سال ۲۰۲۱ میلادی علیرغم کاهش ۱۴ درصدی به ۱۰.۸۸ میلیارد ریال (۲۸.۲۸ میلیارد دلار) با کسری بودجه ۲.۲۴ میلیارد ریالی (۵.۸۲ میلیارد دلاری) رسیده است

در صورتی که قیمت نفت بالای ۷۰ دلار باشد، مسقط می‌تواند در صورت آغاز اصلاحات فوری به اصلاح وضعیت اقتصادی خود اقدام کند.

از منظر کشور‌های شورای همکاری، اعتراضات عمان امری نگران‌کننده است و به دلیل شرایط مشابه این کشور‌ها با عمان، این اعتراضات می‌تواند همانند سال ۲۰۱۱ میلادی به دیگر کشور‌های عربی همسایه هم سرایت کند.

در همین ارتباط، «یوسف بن علوی»، وزیر امور خارجه پیشین عمان در توضیحاتی نگران‌کننده پیش‌بینی کرد به دلیل تداوم شرایطی که منجر به بهار عربی شد، خیزشی و اعتراضات در کشور‌های عربی قابل انتظار است، وی همچنین هشدار داد که ممکن است این کشور‌ها نتوانند در برابر این خیزش‌ها تاب بیاورند.

تماس تلفنی پادشاه عربستان با سلطان عمان نیز بیانگر آن است که ریاض از گسترش دامنه اعتراضات به به دیگر مناطق عمان نگران است.

به عبارتی دیگر، دلایل بروز اعتراضات در عمان در دیگر کشور‌های شورای همکاری نیز وجود دارد به ویژه که به دلیل تداوم پیامد‌های اقتصادی کرونا و بهای پایین نفت، جنگ عربستان و امارات علیه یمن، اوضاع اقتصادی این کشور‌ها نیز تعریفی ندارد.

پادشاه عمان پس از دو روز تظاهرات در این کشور نسبت به شرایط اقتصادی و رکود بازار کار، طرحی جهت ایجاد فرصت‌های شغلی برای جویندگان کار را کلید زد.

بر اساس طرحی که پادشاه عمان ارائه کرد، بیش از ۳۲ هزار فرصت شغلی برای سال جاری میلادی در نظر گرفته شده که ۱۲ هزار مورد آن‌ها در دو بخش نظامی و غیرنظامی دولت مطابق با نیاز‌های واقعی طرف‌های مختلف هستند.

همچنین طبق این طرح، در مجموع ۲۰۰۰ فرصت شغلی به صورت قرارداد موقت در بخش دولتی مطابق با نیاز‌های واقعی نهاد‌های دولتی در استان‌های مختلف عمان و نیز یک میلیون ساعت کار موقت در نهاد‌های دولتی استان‌های مختلف ایجاد خواهند شد و وزارت کار شرایط و سازوکار اجرایی آن‌ها را اعلام خواهد کرد.

در بند‌های بعدی این طرح نیز حمایت از دستمزد نیرو‌های جدید در بخش خصوصی به مبلغ دویست ریال عمانی به مدت دو سال و کمک‌های ماهانه به صاحبان مشاغلی که تحت تاثیر شرایط اقتصادی دچار زیان شده و یا فعالیت‌شان در کشور‌های شورای همکاری تعطیل شده، به مدت شش ماه در نظر گرفته شده و وزارت کار عمان شرایط و ضوابط این حمایت‌ها را اعلام خواهد کرد.