باز هم یک مالیات دیگر برای خرید و فروش مسکن/ آیا قیمت مسکن باز هم می ریزد؟ + جدول قیمتها

طی هفته اخیر، نمایندگان مجلس کلیات طرح «مالیات بر عایدی سرمایه» را تصویب کردند که بر اساس آن، از این پس اگر فردی طلا، ارز، مسکن و خودرو خریداری و سپس با قصد انتفاع از محل افزایش قیمت، اقدام به فروش آن کند، باید از محل سود این معامله بخشی را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کند. نرخ مالیات در این طرح، بستگی به نوع دارایی و مدت زمان نگه داری آن دارد. بر این اساس، املاک در صورت نگهداری کمتر از یک سال، مشمول ۴۰ درصد مالیات بر عایدی سرمایه می‌شوند و البته معافیت‌هایی هم وجود دارند. اما آیا وضع این مالیات جدید در کنار اجرایی شدن اخذ مالیات بر خانه‌های خالی می‌تواند قیمت‌ها در بازار مسکن را بیش از پیش بشکند؟


ظاهراً سمت عرضه در بازار مسکن در حال کوتاه آمدن است و با این چشم انداز که قیمت‌ها در بازار احتمالاً بالاتر نخواهند رفت، آماده فروش شده است. داده‌های آماری اپلیکیشن آنلاین «دیوار» که در زمینه خرید و فروش کالا و دارایی فعالیت می‌کند، نشان می‌دهد که قیمت پیشنهادی برای فروش واحد‌های آپارتمانی در تهران در پایان اردیبهشت ماه در مقایسه با پایان فروردین ماه، یک درصد افت کرده است.

بر این اساس، میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران با استناد به این آمار‌ها در اردیبهشت ۱۴۰۰ به کمتر از ۳۰ میلیون تومان رسیده که دست کم، نشان دهنده توقف رشد قیمت‌ها است. همچنین، طی همین مدت، آمار مربوط به نبض معاملات مسکن نیز حکایت از افزایش حجم عرضه فایل به بازار و زیاد شدن تعداد آن‌ها نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال ۱۳۹۹ دارد.

بر اساس این آمارها، تعداد فایل‌های فروش مسکن در بازار نسبت به اسفندماه ۱۳۹۹، حدود ۱۵ درصد افزایش یافته است. از آن سو، تعداد فایل‌های فروش در اردیبهشت ماه در مقایسه با فروردین ماه سال جاری، ۱.۵ برابر شده است.

از آن سو، اما روز چهارشنبه هفته اخیر، نمایندگان مجلس کلیات طرح «مالیات بر عایدی سرمایه» را تصویب کردند و بالاخره، پس از سال ها، اخذ یکی از مهم‌ترین انواع مالیات که در تقریباً تمامیِ کشور‌های توسعه یافته مرسوم است، در ایران هم به تصویب رسید.

بر اساس این طرح، از این پس اگر فردی طلا، ارز، مسکن و خودرو خریداری و سپس با قصد انتفاع از محل افزایش قیمت، اقدام به فروش آن کند، باید از محل سود این معامله بخشی را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کند.

نرخ مالیات در این طرح، بستگی به نوع دارایی و مدت زمان نگه داری آن دارد. بر این اساس، املاک در صورت نگهداری کمتر از یک سال، مشمول ۴۰ درصد مالیات بر عایدی سرمایه می‌شوند. با نگهداری املاک بیش از یک سال، سالانه ۳ واحد درصد از نرخ مالیات بر عایدی سرمایه کم می‌شود و از سال دوازدهم به بعد، با نرخ ثابت ۴ درصد مشمول مالیات می‌شوند. این در حالی است که صاحبان اراضی بایر نیز باید معادل ۴۰ درصد مالیات بر عایدی سرمایه بپردازند.

با این همه، این طرح شامل برخی معافیت‌های مالیاتی در حوزه مالیات مسکن هم می‌شود. به عنوان نمونه، اگر واحد مسکونی یا وسیله نقلیه مورد معامله، تنها واحد مسکونی یا وسیله نقلیه تحت تملک اشخاص حقیقی بالای ۱۸ سال بوده و بیش از یک سال در تملک وی باشد، مشمول پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه نخواهد بود.

همچنین، اولین انتقال املاک نوساز و نیمه ساخت، انتقال باغ‌ها و زمین‌های زراعی بیرون از حریم شهری، انتقال بلاعوض به والدین، همسر دائم و فرزندان بالای ۱۸ سال و اعطای وکالت به آنها، انتقال ترکه به صورت ارث یا وصیت، انتقال به منظور وقف با تایید سازمان اوقاف امور خیریه و انتقال قهری املاک مسکونی مشمول پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه نمی‌شود.

اکنون که مالیات بر عایدی سرمایه هم به مالیات بر خانه‌های خالی اضافه شده، انتظار می‌رود عرضه مسکن در کشور در هفته‌ها و ماه‌های آینده روندی صعودی به خود بگیرد. به این ترتیب، انتظار کاهش قیمت مسکن در نیمه دوم سال جاری، کاملاً منطقی است.

در جدول زیر، قیمت‌های پیشنهادی برای املاک مسکونی فروشی در تهران در پایان هفته منتهی به ۷ خرداد ماه را مشاهده می‌کنید: