راهکار‌هایی برای آموزش صبر به کودکان

نازنین دسترنج، کارشناس ارشد مشاوره خانواده و مشاور کودک و نوجوان، در خصوص آموزش مهارت صبوری به کودکان اظهار کرد: مهارت‌های فرزند پروری از جمله مسائلی است که همه والدین باید نسبت به آن آگاهی داشته باشند.

او افزود: در بین هزاران مهارتی که والدین ملزم به آموزش آن‌ها به کودکانشان هستند، صبوری یکی از آنهاست که به شدت زندگی آینده فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد اما متاسفانه بسیاری از والدین به دلیل این که فرزندشان هیچ کمی و کاستی را در دوران کودکی خود تجربه نکند به سرعت تمام نیاز‌ها و خواسته‌های کودشان را برآورده می‌کنند در حالی که با پاسخ سریع به نیاز‌های کودک نه تنها معقوله صبر به کودک آموزش داده نمی‌شود بلکه این امر مشکلاتی را در بزرگسالی برای فرد به همراه خواهد داشت.

دسترنج ادامه داد: برآورده کردن نیاز‌های کودک به سرعت شاید در ظاهر ایده بسیار خوبی باشد و پدر و مادر احساس خوبی نسبت به این موضوع داشته باشند، اما در دراز مدت باعث می‌شود که کودک زمانی که با مشکل و بحرانی مواجه می‌شود، توانایی مقابله با آن ناکامی را نداشته و نمی‌توانند به خوبی به حل مسئله در خصوص موضوع پیش آمده بپردازد.

کارشناس ارشد مشاوره خانواده تصریح کرد: عدم کنترل احساسات در بزرگسالی از مشکلات کودکانی است که صبرکردن در موقعیت‌های مختلف را به خوبی آموزش ندیده اند.

این مشاور کودک و نوجوان گفت: صبور بودن و بالابردن آستانه تحمل در کودکان و حتی در بزرگسالان مانند هر مهارت دیگری نیاز به آموزش خواهد داشت اما نکته حائز اهمیت در کودکان این است که والدین باید به شکل غیر مستقیم و تدریجی این مسئله را به کودکشان بیاموزند.

اوادامه داد: زمانی والدین برآورده شدن نیاز‌های فرزندشان را به تعویق می‌اندازند با بی‌قراری و خشم و عصبانیت کودکشان مواجه می‌شوند که این واکنش ناشی از موقعیت و شرایط جدیدی است که کودک در آن قرار گرفته است. الدین باید نسبت به این موضوع آگاهی داشته باشند و صبوری کرده تا به نتیجه دلخواهشان برسند.

دسترنج گفت: بی‌قراری کودک ناشی از یک احساس ناامنی و عدم اطمینان نسبت به برآورده شدن نیازهایش است، اما اگر کودک به این تجربه دست پیدا کند و ببیند که بعد از صبر کردن می‌تواند به خواسته‌هایش برسد به تدریج از آن بی‌قراری‌ها کاسته خواهد شد.

این متخصص و روانشناس کودک تصریح کرد: انسان‌ها به طور ذاتی در کودکی تمایل زیادی به برآورده شدن خواسته‌هایش دارند اما زمانی که از نظر ذهنی رشد می‌کنند آستانه صبر و تحملشان تا حد قابل توجهی افزایش می‌یابد؛ بنابراین هرچند نمی‌توان از یک کودک سه ساله انتظار صبور بودن را به دلیل عدم رشد ذهنی کافی داشت، اما والدین باید از همان سال‌های نخستین و به تدریج این مهارت به کودک آموزش داده شود.

او گفت: دنیای بزرگسالی و حتی کودکی سرشار از موقعیت‌های استراس آور است. کودکان بخصوص کودکان تک فرزند، زمانی که در مهد کودک ثبت نام می‌شوند به دلیل این که در یک محیط با شرایط متفاوت و جدیدی قرار گرفته اند محیط برایشان استرس زا خواهد بود و اگر زمانی که کودک صبور بودن را آموزش ندیده باشد، در موقعیت‌های مختلف مانند قرار گرفتن در صف بازی، تقسیم کردن خوراکی و یا اسباب بازی هایش با دیگر کودکان، قابلیت حل مسئله و مواجه شدن با ناکامی را نخواهد داشت و رفتار‌های پرخاشگرانه‌ای را از خود نشان می‌دهد.

دسترنج با اشاره به این که راهکار‌های متفاوتی برای آموزش صبر به کودکان وجود دارد، افزود: در مرحله اول والدین بهترین الگو برای کودکانشان خواهند بود، در واقع والدین با ایفای نقش‌های مختلف می‌توانند صبور بودن را به فرزندشان آموزش دهند.

این متخصص و روانشناس کودک بیان کرد: خواندن کتاب‌ها و داستان‌های با محوریت صبور بودن از دیگر راه‌هایی است که والدین می‌توانند از این طریق اقدام کنند. نکته‌ای که در زمان تعرف داستان برای کودک باید به آن توجه شود این است که بصورت غیر مستقیم صبور بودن در موقعیت‌های مختلف را برای کودک تداعی کنند تا کودک تجربه صبر کردن را درون داستان پیدا کند.

او افزود: تهیه یک ساعت شنی برای کودک به او کمک می‌کند تا از لحاظ بصری گذر زمان را احساس کند و تا تمام شدن شن‌های ساعت برای برآورده شدن نیاز هایش صبوری کند. پرورش گل و گیاه از دیگر روش‌های است که برای آموزش صبر به کودکان می‌توان از آن استفاده کرد.

این متخصص و روانشناس کودک یادآوری کرد: هنگام به تعویق انداختن نیاز‌های کودک باید توجه داشت که زمان، آخرین چیزی است که او درک می‌کند، زیرا کودک تفکر عینی دارند، بنابراین بهتر است به جای استفاده از کلماتی که در آن‌ها زمان وجود دارد یک مفهوم عینی را به کودک بگوییم به عنوان مثال وقتی که آخر هفته مادر بزرگ به خانه ما آمد، عروسکی را که می‌خواهی برایت تهیه می‌کنیم.