هنگام غم و اندوه، چطور به خودمان کمک کنیم؟

دست شما به‌شدت درد می‌کند. سردرد دارید. کلافه و عصبی هستید. آرام و قرار ندارید و می‌خواهید به کوچه بزنید. می‌خواهید خرید کنید. می‌دانید مسأله‌ای روان شما را آزرده، اما اصلا فکرش را هم نمی‌کنید که این حالت‌ها نشانه غم باشد.

بغض تا پشت پلک‌های شما آمده، اما با خودتان مبارزه می‌کنید تا اشک پایین نریزد. در همه این حالت‌ها شما با حس خودتان روراست نیستید. درحالی که روبه‌رو شدن با احساسات، درک و برون‌ریزی صحیح آن، یکی از راهکار‌های حفظ سلامت جسم و روان است.

غم و اندوه یکی از حس‌هایی است که ممکن است هرازگاهی، به هر دلیل سراغ ما بیاید. در این حالت باید چطور آن را درست شناسایی کرده و چطور آن را مدیریت و تخلیه کنیم؟

«اجازه بدهید غمگین باشد!» بله درست است؛ باید با احساسات خودمان روراست باشیم. درواقع نخستین گام برای رفع هر مشکلی، «پذیرش» آن است. دوم این‌که باید این باور اشتباه را کنار بگذاریم که همیشه باید خوشحال و خندان باشیم. روان ما گاهی به‌دلایل متعدد دچار غم و اندوه می‌شود. سوم این‌که غم، شکلی از دفاع روان برای شناسایی و آزادکردن احساس‌های منفی است؛ بنابراین بپذیرید غمگین هستید و برای رفع غم خود باید کاری کنید.

اشک‌هایی که باید بریزد

اول از همه این افکار که «گریه نشانه ضعف من است» را دور بریزید؛ اگر بلند گریه کنم، همسایه‌ها فکر می‌کنند چه اتفاقی افتاده است! من برای این مسائل پیش‌پا افتاده گریه نمی‌کنم! آدمی به سن و سال من، نباید گریه کند و هر پیش‌فرض این‌گونه را کنار بگذارید. حقیقت این است که روان و حتی جسم شما، به‌دلیلی غمگین و آزرده شده است. گریه‌کردن، از اولین راهکار‌های زدودن روان و جسم از غم است؛ بنابراین هرقدر می‌خواهید و به هر شکلی که می‌خواهید گریه کنید.

کاغذ را سیاه کنید

بدون توجه به این‌که در حال نوشتن چه جملات و کلمه‌هایی هستید، هرچه را که حس می‌کنید و به زبان یا ذهن شما می‌رسد، بنویسید. جمله‌ها ممکن است بی‌سرو‌ته باشد. کلمه‌ها درهم و برهم و نامنظم. اشکالی هم ندارد؛ چون ذهن شما آسیب دیده و نظم خودش را از دست داده‌است؛ بنابراین فقط بنویسید. بعد از این‌که روان شما کاملا تخلیه شد، کاغذ‌ها را پاره کرده و دور بریزید.

نکته: ممکن است کلمه یا جمله‌ای به ذهن شما نرسد. به جای آن احساس خود را با نقاشی یا حتی خط‌خطی کردن کاغذ بیرون بریزید.

گریه همیشه بد نیست!

به هر دلیل ـ مثلا واکنش تدافعی روان ـ ممکن است نتوانید گریه کنید. اما شما به گریه‌کردن نیاز دارید؛ بنابراین باید شرایط را برای گریستن فراهم کنید تا روان شما آرام شود. برای این کار می‌توانید از موسیقی، فیلم، کتاب یا هر عامل محرک خوبی که می‌تواند باعث گریه و تخلیه روانی شما شود، کمک بگیرید.

بیرون بزنید

در روانشناسی معتقدند که باید از مسائل فاصله بگیرید تا بتوانید دید بهتری نسبت به آن‌ها داشته باشید؛ بنابراین وقتی غمگین هستید از خانه بیرون بروید. در هوای آزاد قدم بزنید؛ حتی اگر درحال گریه‌کردن باشید یا به موضوعی دائم فکر کنید. تغییر موقعیت مکانی و فاصله گرفتن از ماجراها، می‌تواند راه‌حل مسائل را به ما نشان دهد. ممکن است بیرون رفتن شما یک روز تمام طول بکشد؛ مسأله‌ای نیست، اما قطعا بعد از این خلوت، حال بهتری خواهید داشت.

آرام‌تن و آرام‌روان شوید

ورزش برای کمک به کاهش تنش جسم و ورزش‌های آرام‌تنی، راهکار خوبی برای کاهش تنش روانی است. دویدن، دوچرخه‌سواری، ایروبیک و هر ورزش پرتحرک دیگر می‌تواند به کاهش تنش جسمی و جلوگیری از ابتلا به بیماری جسمی ناشی از کاهش عملکرد سیستم ایمنی ناشی از غم، کمک کند. ورزش‌های آرام‌تنی نیز از دیگر راهکار‌های خوب کاهش تنش روانی است.

کار و کار و کار

بله! سخت است وقتی غمگین هستید، کار کنید. به قول معروف «دست و دل آدم به کار نمی‌رود.»، اما باید برود! به این دلیل که یکی از راهکار‌های گذر از غم و اندوه، فعالیت بدن و ذهن است. سعی کنید خانه را تمیز کنید. به گل و گیاهان خانه رسیدگی کنید. غذای جدیدی بپزید. ماشین را کارواش ببرید. خرید‌های لازم منزل را انجام دهید و هزار و یک کار مفید دیگری که امکان انجام آن وجود دارد.

خرید و خوردن را کنترل کنید

در زمان تنش روانی، آدم‌ها در مقابل خوردن و خرید، دو نوع رفتار را پیش می‌گیرند. عده‌ای به خرید و خوردن حریص می‌شوند و عده‌ای دیگر کاملا بی‌اشت‌ها شده و نه تنها خرید نمی‌روند، بلکه به سر و وضع خود نیز رسیدگی نمی‌کنند. گرچه کنترل و تغییر این موقعیت‌ها سخت است، اما تلاش کنید با کمک گرفتن از درمانگر، آن‌ها را کنترل کنید.

زمان بدهید و مطمئن باشید

برای هر تغییری زمان نیاز است، حتی وقتی دست شما دچار جراحت می‌شود برای ترمیم آن زمان لازم است؛ بنابراین به روان خود اجازه و فرصت ترمیم بدهید. این نکته را به‌خاطر بسپاریم که پیش از این نیز دچار رنج و غم شده‌ایم؛ دیگران هم دچار می‌شوند، اما این موقعیت گذراست و می‌توانید از آن به سلامت بگذرید. اما برای این منظور هرچه زودتر به خودتان بیایید بهتر است.

منبع:روزنامه جام جم