فیزیوتراپی فلج بلز

فیزیوتراپی فلج بلز صورت ): آسیب عصب زوج ۷ صورت ( آسیب عصب فاشیال ) به صورتی نیست که خیلی بیمار را درگیر کند و ارزش حیاتی چندانی برای بیمار ندارد. ولی وقتی (عصب زوج هفت) یا همان عصب Facial آسیب میبیند، کیفیت زندگی بیمار به شدت تحت تاثیر قرار میگیرد.

برای مثال فردی که دچار آسیب این عصب شده است، حالت صورتش دچار تغییراتی میشود که در معرض دید است و فرد تصور میکند که مردم به خاطر این حالت به او توجه میکنند.

نکته جالب توجه درباره عصب Facial این است که بخش اعظم اعصاب، ارتباط مستقیم با هیجانات فرد دارد و هنگامی که عصب آسیب ببیند به علت این که فرد نمیتواند هیجانات خود را ابراز کند، از جامعه کناره میگیرد.

با توجه به گفته های فوق عصب Facial برای فرد چندان حیاتی نیست ولی کیفیت زندگی را به شدت دچار تغییر میکند، تا جایی که ممکن است فرد آرزوی مرگ کند.

تنها کسانی که میتوانند در بهبود و یا بهتر کردن شرایط فردی که دچار آسیب عصب Facial شده اند کمک کنند فیزیوتراپیست ها هستند.

این عصب به طور کلی حدود ۸۹ % عضلات صورت را عصب دهی میکند. این عصب سه شاخه حسی ، حرکتی و سوماتیک دارد.

معمولا شاخه حرکتی عصب زوج ۷ را به ۳ شاخه فوقانی ، میانی و تحتانی تقسیم میکنند. شاخه فوقانی عضلات پیشانی و اطراف چشم، شاخه میانی ناحیه گونه و شاخه تحتانی اطراف لب را عصب دهی میکند.

حرکات عضلات صورت :

1. حالت چهره و احساسات
2. بالا بردن ابرو (عضله فرونتالیس)
3. بستن چشم
4. لبخند زدن
5. خرناس کشیدن
6. سوت زدن و فوت کردن

مشکل اصلی بیماران عصب فاشیال

مشکل اصلی این بیمارن dyskinesia(دیسکینزی) است. دیسکینزیا یعنی یک حرکت غیر ارادی هنگام حرکات ارادی که بعد از آسیب عصب Facial ایجاد میشود. که بیشتر درعضلات اطراف چشم و اطراف دهان رخ میدهد. مثلا هنگامی که از بیمار میخواهیم لبخند بزند، دیده می شود که همزمان چشم بیمار نیز بسته میشود. یا وقتی که از بیمار میخواهیم ابروهای خود را بالا بیاورد، بصورت غیر ارادی، همزمان گوشه دهان به سمتی کشیده میشود.

علت دیسکینزیا هنوز مشخص نیست.

ولی ۳ فرضیه وجود دارد:

1. در اثر ژنراسیون آکسون عصب صورت و رفتن به مسیری دیگر این اتفاق رخ میدهد.
2. کاهش میلین آکسون عصب صورت.
3. الگوی حرکتی در کورتکس حرکتی تغییر میکند.

فرضیه اول بیشتر مورد قبول است.

۳ ماه بعد از آسیب عصب، دیسکینزیا در عصب فاشیال صورت رخ میدهد و تا ۲ سال بعد نیز ادامه دارد.

درمان عصب صورت :

منظور ما از آسیب عصب Facial آسیب های است که از هسته به پایین است یعنی آسیبهای محیطی عصب.

بیماران عصب صورت که به ما مراجعه میکنند دو گروه هستند.

1. ضایعات با علت ناشناخته: که سر دسته آنها فلج بلز است.
2. ضایعات تروماتیک، شکستگیها ایسکیمیها و تومورهای پاروتید.

شیوع آسیب های عصب فاشیال ۲۳-۲۴ در ۱۰۰,۰۰۰ نفر است که ۷۵ % آنها را فلج بلز تشکیل

میدهد.

درمان ما به طور کلی شامل:

1. جراحی ۲. دارو درمانی ۳. توانبخشی و فیزیوتراپی

دارودرمانی خیلی موثر واقع نمیشود.

میتوان از nerve graft (پیوند عصب)، مایوکتومی، muscle transfer استفاده کرد.

فیزیوتراپی فلج بلز : در توانبخشی میتوان عصب را گرم کرد، ماساژبدهیم، از تحریک

الکتریکی، US (اولتراسوند)، لیزر، کینزیوتیپ و تمرین و ورزش درمانی استفاده کنیم.

Mime therapy

این تکنیک یک پکیج درمانی است برای بیماران مبتلا به آسیب عصب زوج هفت که شامل ماساژ و تمرینات relaxation و مهار سینکینزیس و حرکات اضافی و تمریناتی که فرد احساساتش را با حرکات صورت بیان میکند می شود.

فلج بلز

فیزیوتراپی فلج بلز هرجلسه حدود ۴۸ دقیقه طول می کشد و هر هفته یک تا سه بار این تمرینات انجام میشود.هدف این تکنیک بهبود تقارن در عضلات صورت و این که فرد بتواند احساسات را با صورت بیان کند و حرکات عضلات صورتش را کنترل کند.یک جلسه میم تراپی شامل ۵ قسمت است و ترتیب این ۵مورد هم مهم است.

1. ماساژ صورت و گردن
2. تمرینات تنفسی و ریلکسیشن
3. از فرد حرکات هماهنگ صورت را می خواهیم
4. تمرینات گفتاری
5. تمریناتی که فرد احساساتش را از طریق صورت بیان می کند.

فیزیوتراپی خیابان دولت

این تمرینات حتما باید جلوی آینه انجام شود برای اینکه هم فرد بتواند نحوه پیشرفتش را ببیند

و هم این که مراقب سینکیزیا باشد.

فیزیوتراپی دایان

Follow up : سه تا شش ماه بعد از تمام شدن جلسات درمانی همچنان فرد باید این تمرینات

را انجام دهد. یکسری تمرینات خانگی به صورت stretch به بیمار میدهیم که باید انجام دهد.

تشخیص فلج بلز

هیچ آزمایش تشخیصی خاصی برای فلج بلز وجود ندارد.

پزشک نگاهی به صورت تان خواهد انداخت و از شما خواهد خواست که با بستن چشمها، بالا بردن ابروها، نشان دادن دندانها، اخم کردن و حرکات دیگر عضلات صورت تان را حرکت دهید.

عارضه های دیگری مانند سکته، عفونت، بیماری لایم و تومورها نیز می‌توانند موجب ضعف عضلات صورت شوند و علائمی مشابه فلج‌بلز ایجاد کنند.

اگر دلیل علائم شما مشخص نباشد پزشک احتمالاً تست های دیگری را پیشنهاد خواهد داد، مانند:

الکترومیوگرافی، یا نوار عصب و عضله (EMG)

این تست وجود آسیب عصبی و شدت آن را مشخص می کند. یک تست عصب و عضله فعالیت الکتریکی عضلات را در پاسخ به تحریکات و ماهیت و سرعت هدایت پالس های الکتریکی در یک عصب را اندازه گیری می کند.

اسکن های تصویربرداری

عکسبرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) یا توموگرافی کامپیوتری (یا همان سی تی اسکن) برای رد کردن احتمال وجود منشا دیگر فشار بر روی اعصاب صورت مانند یک تومور یا شکستگی جمجمه نیاز خواهد بود.

درمان فلج بلز

اکثر افراد مبتلا به فلج بلز با درمان یا بدون درمان به طور کامل بهبود می یابند. یک درمان واحد برای فلج بلز وجود ندارد.

پزشک ممکن است داروها یا فیزیوتراپی را برای کمک به تسریع روند ریکاوری پیشنهاد دهد. جراحی به ندرت به عنوان یک گزینه درمان برای فلج بلز در نظر گرفته می شود.

داروها

داروهایی که معمولا برای درمان فلج بلز استفاده می شوند عبارتند از:

کورتیکواستروئیدها

کورتیکواستروئیدهایی مانند پردنیزون عوامل ضد التهابی قوی هستند. اگر آنها بتوانند تورم عصب صورت را کم کنند عصب می تواند راحت تر در محفظه استخوانی که اطرافش را فرا گرفته است جا شود.

کورتیکواستروئیدها احتمالاً در صورتیکه طی چند روز اول بروز علائم مصرف شوند بیشترین تاثیر را خواهند داشت.

داروهای ضد ویروس

نقش داروهای ضد ویروس در هاله ای از ابهام قرار دارد. نشان داده شده است که مصرف آنتی ویروس ها به تنهایی در مقایسه با پلاسیبو تاثیر چندانی ندارد.

مصرف داروهای آنتی ویروس در کنار استروئیدها ممکن است برای برخی از افراد مبتلا به فلج بلز مفید باشد اما این موضوع هنوز به اثبات نرسیده است.

اما با این وجود، گاهی اوقات به افراد مبتلا به فلج بلز شدید، همراه با پردنیزون، والاسیکلوویر (Valtrex) یا آسیکلوویر (Zovirax) داده می شود.

فیزیوتراپی

عضلات فلج شده ممکن است جمع شده و کوتاه شوند و انقباضات دائمی ایجاد کنند.

یک فیزیوتراپیست می تواند به شما آموزش دهد که چگونه برای پیشگیری از بروز دوباره این مشکل عضلات صورت‌تان را ماساژ و ورزش دهید.

جراحی

در گذشته برای کاهش فشار روی اعصاب صورت از جراحی دکامپرشن استفاده می‌شد. در این جراحی مسیر استخوانی که عصب از آن عبور می کرد باز می شد.

امروزه جراحی دکامپرشن پیشنهاد نمی‌شود. این جراحی خطرات احتمالی چون جراحت عصب صورت و از دست رفتن دائمی قدرت شنوایی دارد.

در موارد نادر ممکن است برای اصلاح مشکلات دائمی عصب صورت به جراحی پلاستیک نیاز باشد.

عمل ری انیمیشن صورت (جراحی بازیابی حرکت، عملکرد و تقارن صورت پس از آسیب عصبی و حادثه)کمک می کند که صورت متقارن تر به نظر برسد و ممکن است قدرت حرکات عضلات صورت بازیابی شوند.

نمونه هایی از این نوع جراحی شامل لیفت ابرو، لیفت پلکف کاشت ایمپلنت ها در صورت و پیوند عصب است. بعضی از عمل ها مانند لیفت ابرو ممکن است پس از چند سال نیاز به تکرار داشته باشند.

سبک زندگی و درمان های خانگی

درمان های خانگی شامل موارد زیر هستند:

محافظت از چشم ها در صورتی که قادر به بستن آنها نیستید.

با استفاده از قطره های چشم در طول روز و یک روغن چشم در شب می‌توانید چشم هایتان را مرطوب نگه دارید.

زدن عینک در طول روز و یک چشم بند در شب می تواند از چشم هایتان در برابر خراشیده شدن و برخورد اجسام نوک تیز محافظت کند.

مصرف مسکن های بدون نسخه

مصرف آسپرین، ایبوپروفن یا استامینوفن می تواند به تسکین درد کمک کند.

انجام تمرین های فیزیوتراپی

ماساژ و ورزش دادن صورت طبق توصیه فیزیوتراپیست عضلات صورت را آرام می کند.

داروهای جایگزین

اگرچه شواهد علمی کمی برای تایید تاثیر داروهای جایگزین برای افراد مبتلا به فلج بلز وجود دارد اما برخی از افراد مبتلا به این عارضه ممکن است از فواید درمان هایی مانند موارد زیر بهره مند شوند:

طب سوزنی

تحریک اعصاب و ماهیچه ها با فرو کردن سوزن های ریز در نقاط خاصی از پوست مفید است.

آموزشهای بیوفیدبک

بیوفیدبک با آموزش نحوه استفاده از قدرت تفکر برای کنترل بدن می‌تواند به شما در بازیابی قدرت کنترل عضلات صورت کمک کند.

آمادگی برای ملاقات با پزشک

شما احتمالا در ابتدا به پزشک خانوادگی خود مراجعه می کنید اما در بعضی موارد وقتی برای تنظیم یک نوبت قرار ملاقات تماس میگیرید ممکن است شما را مستقیماً به یک نورولوژیست ارجاع دهند.

بهتر است خود را برای این قرار ملاقات آماده کنید. در اینجا به مواردی اشاره می‌کنیم که می‌توانند شما را برای مراجعه به پزشک آماده کنند..

کارهایی که می توانید انجام دهید

تمام علائم تان را یادداشت کنید

حتما هر موردی را که حتی با دلیل مراجعه تان به پزشک مرتبط به نظر نمی رسد یادداشت کنید.

اطلاعات شخصی تان را بنویسید

آیا اخیراً دچار استرس زیادی شده اید یا زندگی تان دچار تغییراتی شده است؟ به اشتراک گذاشتن این نوع اطلاعات ممکن است به پزشک در تشخیص کمک کند.

لیستی از تمام داروهایی که مصرف می کنید تهیه کنید

این لیست باید شامل میزان دوز مصرفی هر کدام از داروها یی که مصرف می کنید باشد. فراموش نکنید که همه ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید را نیز بنویسید.

در صورت امکان یکی از اعضای خانواده یا دوستان تان را با خود ببرید .گاهی اوقات ممکن است برایتان سخت باشد که تمام اطلاعاتی که در طول جلسه ملاقات با پزشک دریافت می کنید را به خاطر بسپارید.

شخص همراه شما ممکن است چیزهایی را به یاد بیاورد که شما فراموش کرده اید و متوجه نشده اید.

سوالاتی را که می خواهید از پزشک بپرسید بنویسید.

تهیه لیست سوالات به شما کمک می‌کند که از زمان ملاقات تان با پزشک بیشترین بهره را ببرید. در زیر به برخی از سوالات اصلی اشاره می‌کنیم که می توانید در مورد فلج بلز از پزشک بپرسید.

• محتمل ترین دلیل علائم من چیست؟
• آیا دلیل احتمالی دیگری برای علائم من وجود دارد؟
• چه تست هایی را باید انجام بدهم؟
• این احتمال وجود دارد که این عارضه موقتی باشد یا دائمی است؟
• چه درمان هایی برای فلج بلز وجود دارد؟ کدام یک را پیشنهاد می دهید؟
• آیا روش های جایگزینی برای این روش اصلی که پیشنهاد می دهید وجود دارد؟
• من بیماریها و مشکلات سلامتی دیگری دارم. چگونه می توانم به بهترین نحو این عارضه ها را در کنار یکدیگر مدیریت کنم؟
• آیا بروشور یا مطالب پرینت شده دیگری وجود دارد که بتوانم به خانه ببرم؟ چه وب سایت هایی را پیشنهاد می دهید؟

برای پرسیدن هر سوال دیگری که در طول ملاقات برای تان به وجود می آید تعلل نکنید.

آنچه از پزشک میتوان انتظار داشت

آماده باشید که به سوالات پزشک پاسخ دهید، مانند اینکه:

• علائم تان از چه زمانی شروع شد؟
• آیا علائم تان دائمی بوده اند یا گهگاه ایجاد می شوند؟
• علائم تان چقدر شدید است؟
• آیا موردی هست که به نظر برسد موجب بهبود علائم تان می شود؟ اگر هست چیست؟
• آیا موردی هست که به نظر برسد موجب بدتر شدن علائم تان می‌شود؟ اگر هست چیست؟
• آیا هیچ کدام از اقوام تان دچار فلج بلز یا مشکلات مربوط به فلج صورت شده اند؟
• آیا علائمی شبیه عفونت های معمولی داشته اید؟

در طول این مدت چه کارهایی میتوانید انجام دهید؟

اگر صورت تان درد می کند:

مسکن های بدون نسخه مصرف کنید

آسپرین، ایبوپروفن یا استامینوفن می توانند به تسکین درد کمک کنند.

از گرمای مرطوب استفاده کنید

گذاشتن یک تکه پارچه خیس شده در آب گرم بر روی صورت، چند مرتبه در طول روز، ممکن است به تسکین درد کمک کند.

اگر چشمان تان به طور کامل بسته نمی شوند این موارد را امتحان کنید

• مکرراً در طول روز با انگشت چشمان تان را ببندید
• از قطره های نرم کننده مخصوص چشم استفاده کنید
• برای محافظت از چشم ها در طول روز عینک بزنید و هنگام خواب چشم بند بپوشید.