آداب و رسوم چهارشنبه سوری اصیل و بدون خطر در ایران باستان
پارسینه: .
چهارشنبهسوری یکی از جشنهای آیینی و باستانی ایرانیان است که به سبب ریشههای کهن آن همچنان در مناطق مختلف کشور با آداب و رسوم سنتی برگزار میشود.
۲۶ اسفند ۱۳۹۹ - ۱۳:۰۶
۱
کد خبر: ۶۹۳۳۷۴

چهارشنبهسوری یکی از پرشورترین رسوم در استقبال از نوروز است که ریشه در آیینهای کهن پایان سال دارد و بازمانده از جشن فروردگان است. این آیین که مهمترین عنصر آن آتش است در دوره اسلامی با تغییر تقویم در آخرین چهارشنبه سال قرار گرفته است.
شب آخرین چهارشنبه سال یا همان "چهارشنبه سوری" از قدیم به عنوان یک جشن و نماد روشنی، سرخی و سلامتی گرامی داشته شده است و مردم در این آیین برای یکدیگر طلب سلامتی، دوری از بیماری، شادابی و بخت خوش میکنند.
برخی آیینهای منحصر به چهارشنبهسوری که همچنان پا بر جا مانده شامل کوزه شکستن، پریدن از روی آتش، گوی در آتش انداختن، شال اندازی، مراسم علفه، پخت غذاهای مخصوص، ملاقه زنی و طلب عیدی کردن است.
شب آخرین چهارشنبه سال یا همان "چهارشنبه سوری" از قدیم به عنوان یک جشن و نماد روشنی، سرخی و سلامتی گرامی داشته شده است و مردم در این آیین برای یکدیگر طلب سلامتی، دوری از بیماری، شادابی و بخت خوش میکنند.
برخی آیینهای منحصر به چهارشنبهسوری که همچنان پا بر جا مانده شامل کوزه شکستن، پریدن از روی آتش، گوی در آتش انداختن، شال اندازی، مراسم علفه، پخت غذاهای مخصوص، ملاقه زنی و طلب عیدی کردن است.
ریشه تاریخی آیین چهارشنبهسوری
ابوالفضل بروغنی پژوهشگر تاریخ و آداب و رسوم درباره ریشه تاریخی آیین چهارشنبهسوری گفت: قدیمیترین کتابی که درباره چهارشنبهسوری نوشته شده کتاب "تاریخ بخارا" ابوبکر نرشخی مربوط به قرن سوم هجری و در عهد سامانیان بوده که در کتابش از "شب سوری" یاد میکند که ایرانیان پیش از اسلام چگونه آتش به پا میکردند.
او افزود: همچنین در شاهنامه فردوسی به آیین چهارشنبهسوری در داستان "بهرام چوبینه و پرموده" اشاره شده است.
این پژوهشگر تاریخ و آداب و رسوم ادامه داد:، اما منبع موثقتری که پریدن از آتش یادگار آن روز است در شاهنامه فردوسی موضوع گذر سیاوش از آتش است که این گذر به سلامت از آتش نشان دهنده پاکی و بی گناهی وی بود.
بروغنی بیان کرد: ما نیز امروز به یاد سیاوش که از آتش گذشت از روی آتش میپریم که هم یاد و نام سیاوش زنده ماند و هم دلیلی بر بی گناهی و پاکی ایرانیان باشد.
کوزهشکستن، علفه و ملاقه زنی رسوم ماندگار چهارشنبه آخر سال در سبزوار
محمد عبدالله زاده ثانیپژوهشگر تاریخ ایران باستان نیز درباره آداب و رسوم شب چهارشنبه سوری در سبزوار گفت: با فرا رسیدن شب، مردم همچون گذشته آتشی را در کوچه یا صحن حیاط روشن میکنند و پیر و جوان برای تحقق آرزوهای خود، دفع بلا و رفع زشتیها از روی آتش میپرند و این شعر را میخواندند "زردی ما از تو؛ سرخی تو از ما" و بدین ترتیب سختیها وبلاها را از خود، خانواده و محل دور میکنند.
او همچنین درباره استمرار آیین کوزه شکستن در منطقه سبزوار افزود: گذشتگان معتقد بودند کوزه شکستن برای دفع بلاست لذا درون کوزه سفالین مقداری زغال، نمک و سکه به عنوان نمادهای سیاه بختی، شورچشمی و تنگدستی انداخته و پس از چرخاندن کوزه دور سر خود، آن را به بالای پشت بام برده و با گفتن عبارت "درد و بلای خونه را ریختم به توی کوچه" آن را میانداختند.
این پژوهشگر تاریخ ایران باستان ادامه داد: در زمان قدیم برخی معتقد بودند در این شب و روز، روح درگذشتگان آزاد است و به سراغ خانههای دنیوی خود میآید لذا غذایی به نام علفه میپختند و همراه با کاسه آبی پشت بام خانهها قرار میدادند تا روح مردگان از آن استفاده کنند برخی نیز نان را به صورت قلفی (قلفتی) پخته و از سمت بالا به پایین روستا بین مردم پخش میکردند و مردم فاتحهای برای شادی ارواح میخواندند.
عبدالله زاده بیان کرد: رسم ملاقه زنی نیز چنین است که کوچکترها به صورت گروهی کاسه به دست گرفته و با کوبیدن ملاقه به پشت آن در خانه همسایهها میرفتند و از آنان طلب عیدی میکردند برخی به آنها از آجیل و تنقلاتی که برای شب عید مهیا کرده بودند میدادند و برخی با ریختن کاسهای آب از بچهها پذیرایی میکردند.
او همچنین شال اندازی را نیز یکی دیگر از رسوم قدیمی این منطقه دانست و تصریح کرد: در این مراسم فردی از روزنه سقف نورگیرخانه در حالی که برای شناخته نشدن صورت خود را میپوشاند شال خود را پایین میانداخت و صاحب خانه در حد وسع خود تنقلات و یا قند و پول برای او میبست.
این پژوهشگر تاریخ ایران باستان تاکید کرد: در آیین چشم ابرو نیز کوزه را طراحی کرده نذر و نذورات خود را داخل آن میریختند و شب هنگام آن را در پشت بام از بالای سر رها کرده و میشکستند و به این ترتیب نیازمندان دمدمههای صبح صورت خود را بسته و از آن پولها بر میداشتند.
عبدالله زاده به پختن غذاهایی، چون آش، شوربا و آش جوشبره اشاره و اظهار کرد: در آش جوشبره خمیرهایی را به شکل مربع و مستطیل میبریدند و درون آن را با سبزیهای معطر پرمی کردند و پس از خشک شدن در آب جوش ریخته و پس از پخت و سردشدن به آن ماست میزدند.
او افزود: همچنین در شب چهارشنبه سوری اهل خانه دور هم جمع میشدند و شادی میکردند و انواع پلو، شیرینی و آجیل شامل انجیر، کشمش، خرما، توت خشک، فندق، پسته و بادام میخورند.
این پژوهشگر تاریخ باستان ایجاد برخی مزاحمتها در سالهای اخیر در شب چهارشنبهسوری را ناشی از ناآگاهی جوانان و نوجوانان نسبت به فلسفه و چرایی این آیین کهن دانست و ادامه داد: آیین چهارشنبهسوری نیاز به بازسازی و زنده سازی دارد تا آن طور که شایسته فرهنگ غنی ایرانی - اسلامی است برگزار شود.
منبع: ایرنا
1
کپی لینک
ناشناس
0
0
پاسخ
چهار شنبه سوری ادب و این خوبی بود امروز بی معناش کردن
ارسال نظر

تنها تصویر از رنگین کمان کامل جهان را شگفت زده کرد+ عکس

با «هلند ایران» آشنا شوید+ تصاویر

این رنوی نامحبوب بازار ایران در ترکیه خواهان دارد!+ تصاویر

عبور دیدنی قطارها با فاصله بسیار کم از یکدیگر + فیلم

پوشش زنان سفرا در «جشن نوروز وزارت خارجه» کشورمان+ تصاویر

ویژگی های اعجاب آور خودرو فراری روما+ تصاویر

استقبال از ناوهای نیروی دریایی چین و روسیه توسط ایران+ تصاویر

حیوانات عجیب ولی واقعی که تاکنون ندیده اید!+ تصاویر
رقص و حرکات موزون حامد آهنگی وسط ویژه برنامه نوروزی با اجرای جواد یساری+ فیلم (۴۱ نظر)
شرط محمود شهریاری برای خواندن یک شعر با حضور الهام چرخنده !+ فیلم (۷ نظر)
فعالیت سامانه موشکی ضد تانک "اشتورم-سی" روسیه در نزدیکی مارینکا+ فیلم (۳ نظر)
رنگ زیباترین اسب جهان حیرت زده تان می کند+ فیلم (۲ نظر)
فیلم تولد اولین نوزاد متولد سال ۱۴۰۲ در تهران + فیلم (۲ نظر)
اطلاعیه پلیس به مناسبت ماه مبارک رمضان (۲ نظر)
واکنش علم الهدی به اعلام «تحریم» او از سوی اتحادیه اروپا (۲ نظر)
طالبان تجلیل از نوروز را ممنوع کرد/ جشن غیراسلامی است (۲ نظر)
روسیه هواپیمای ۶ میلیارد دلاری خود را آزمایش کرد (۱ نظر)
فیلم رهگیری هواپیمای آمریکایی توسط نیروی هوایی روسیه+ فیلم (۱ نظر)
رقص ترکی احسان علیخانی همراه گروه آذربایجانی + فیلم (۱ نظر)
سوال عجیب حنیف عمرانزاده از هاشم بیکزاده در سفر به مکه در هنگام نماز! (۱ نظر)
تداوم بارندگی در سراسر کشور تا پنجشنبه/ صدور هشدار بارندگی در تهران و البرز (۱ نظر)
نخستین مسجد عظیم و بدون ستون جهان در عربستان+ فیلم (۱ نظر)
رقص و حرکات موزون حامد آهنگی وسط ویژه برنامه نوروزی با اجرای جواد یساری+ فیلم (۴۱ نظر)
مخوف ترین جنگنده سیاه روسیه به پرواز در آمد+ فیلم (۲۹ نظر)
گزارش جنجالی رسانه اوکراینی درباره پهپاد ایرانی مهاجر ۶+ فیلم (۲۴ نظر)
روایت "روز صفر" از لحظه بازداشت عبدالمالک ریگی+ فیلم (۲۴ نظر)
سکانس مرگ تراژدیک جری در قسمت پایانی کارتون تام و جری+ فیلم (۱۷ نظر)
انتشار تصویر یکی از عوامل ترور حاج قاسم که دیشب دستگیر شد (۱۴ نظر)
حیرت انگیزترین رژه نظامی تاریخ جهان را از دست ندهید+ فیلم (۱۱ نظر)
دعای تحویل سال نو با صدای استاد شجریان+ فیلم (۱۰ نظر)
ممنوع المعامله شدن ۵۳ سلبریتی و چهره سرشناس+ لیست اسامی (۱۰ نظر)
فوری؛ حکم بازداشت ولادیمیر پوتین صادر شد + جزییات (۱۰ نظر)
همکاری سه کشور برای تولید یکی از قدرتمندترین جنگنده های نسل ۶+ فیلم (۹ نظر)
نخ کردن سوزن به ساده ترین شکل ممکن + فیلم (۷ نظر)
شرط محمود شهریاری برای خواندن یک شعر با حضور الهام چرخنده !+ فیلم (۷ نظر)
پاسخ عجیب مجری معروف به توهین به علی دایی در تلویزیون + فیلم (۷ نظر)
توپ های رنگی آویزان در خطوط برق برای چیست؟ + فیلم (۳۶۷ نظر)
آگهی قیمت باورنکردنی تیگو ۸ پرو در بغداد + عکس (۱۱۸ نظر)
رادارگریزترین جنگنده آمریکا از سیستم راداری ایران در امان نیست +جزئیات (۷۹ نظر)
محیط دایره را به سبک خانم معلم قائمشهری به دست بیاورید+ فیلم (۶۷ نظر)
چرا نباید با مرد مسن ازدواج کرد؟ (۶۰ نظر)
عاقبت سرباز روس که با اسلحه قصد سرنگونی کوادکوپتر را داشت+ فیلم (۱۶+) (۵۸ نظر)
اعتراض کاربران فضای مجازی به آهنگ منشوری شروین حاجی پور + فیلم (۵۵ نظر)
معامله خصمانه جمهوری آذربایجان و اسرائیل علیه ایران (۵۲ نظر)
وقتی ایران خریدار گران ترین جنگنده مافوق صوت در تاریخ هوانوردی شد+ فیلم (۴۴ نظر)
علت مسمومیت دانش آموزان مدرسه خیام در پردیس مشخص شد+ فیلم (۴۴ نظر)
رقص و حرکات موزون حامد آهنگی وسط ویژه برنامه نوروزی با اجرای جواد یساری+ فیلم (۴۱ نظر)
هواپیمای نظامی یاسین ایران چگونه ساخته شده است؟+ جزئیات (۴۰ نظر)
تصمیم صدام برای تسویه حساب تاریخی با ایران+ فیلم (۳۸ نظر)
واکنش شدید آقای بازیگر به ضرب و شتم یک مادر مقابل مدرسه (۳۰ نظر)
توپ های رنگی آویزان در خطوط برق برای چیست؟ + فیلم (۳۶۷ نظر)
آگهی قیمت باورنکردنی تیگو ۸ پرو در بغداد + عکس (۱۱۸ نظر)
رادارگریزترین جنگنده آمریکا از سیستم راداری ایران در امان نیست +جزئیات (۷۹ نظر)
محیط دایره را به سبک خانم معلم قائمشهری به دست بیاورید+ فیلم (۶۷ نظر)
چرا نباید با مرد مسن ازدواج کرد؟ (۶۰ نظر)
عاقبت سرباز روس که با اسلحه قصد سرنگونی کوادکوپتر را داشت+ فیلم (۱۶+) (۵۸ نظر)
اعتراض کاربران فضای مجازی به آهنگ منشوری شروین حاجی پور + فیلم (۵۵ نظر)
معامله خصمانه جمهوری آذربایجان و اسرائیل علیه ایران (۵۲ نظر)
وقتی ایران خریدار گران ترین جنگنده مافوق صوت در تاریخ هوانوردی شد+ فیلم (۴۴ نظر)
علت مسمومیت دانش آموزان مدرسه خیام در پردیس مشخص شد+ فیلم (۴۴ نظر)
رقص و حرکات موزون حامد آهنگی وسط ویژه برنامه نوروزی با اجرای جواد یساری+ فیلم (۴۱ نظر)
هواپیمای نظامی یاسین ایران چگونه ساخته شده است؟+ جزئیات (۴۰ نظر)
تصمیم صدام برای تسویه حساب تاریخی با ایران+ فیلم (۳۸ نظر)
واکنش شدید آقای بازیگر به ضرب و شتم یک مادر مقابل مدرسه (۳۰ نظر)

۳ ثانیه پیش
فال روزانه امروز ۳ فروردین ۱۴۰۲

۵۰ دقیقه پیش
فال ابجد امروز ۳ فروردین ۱۴۰۲

۱ ساعت پیش
مهم ترین آداب روزه داری را بشناسید

۲ ساعت پیش
جشن تماشایی آغاز نوروز در تاجیکستان+ فیلم

۲ ساعت پیش
دانلود دعای ربنا محمدرضا شجریان+ صوت