فیزیوتراپی تاندون شانه
به گزارش پارسینه،اختلالات روتاتور کاف و بافت های اطراف آن از عمده ترین دلایل درد شانه در افراد بالای ۴۰ سال است. تاندینوپاتی روتاتورکاف (اتهاب تاندون شانه) زمانی رخ می دهد که تاندون شانه ، ملتهب، حساس و دردناک می شود. در این مقاله به بررسی نقش فیزیوتراپی در درمان آسیب های تاندون شانه می پردازیم.
با ادامه این حساسیت، تاندون ملتهب شده و تاندونیت به وجود می آید که بیماری ای مزمن است.
افرادی که حرکات تکراری و مداوم با بالا بردن دست خود انجام می دهند مثل وزنه برداران، ورزشکاران و کارگران ساختمان بیش از سایرین در ریسک تاندینوپاتی قرار دارند.
طرز قرار گیری اشتباه بدن هم یکی از دلایل بروز این مشکل است.
متخصص فیزیوتراپی به تشخیص و اصلاح عوامل پرخطر در بروز تاندینوپاتی روتاتور کاف یا آسیب های تاندون شانه کمک کرده و به کاهش درد و افزایش توان حرکتی شانه و قدرت آن می پردازد.
تاندونیت روتاتور کاف چیست؟
عضلات روتاتورکاف، گروهی از چهار عضله اند که هومروس ( استخوان بالای بازو) را به اسکاپولا (کتف) وصل می کنند.
عضلات روتاتور کاف به بلند کردن، چرخاندن و ثابت کردن قسمت بالای دست کمک می کنند.
تاندون گروهی فیبر است که عضلات را به استخوان وصل می کند. تاندونیت روتاتور کاف وقتی رخ می دهد که تاندون متصل به عضلات روتاتورکاف ملتهب و حساس شود.
این مشکل به دلایل زیر رخ می دهد:
- حرکات مداوم و تکراری مثل کاری که آرایشگر یا نقاش ساختمان انجام می دهد.
- حرکات شانه در بالای سر مثل حرکاتی که بازیکنان بیسبال یا شناگران انجام می دهند.
- ضعف و عدم تعادل عضله کتف و عضلات شانه
- عضلات و بافت های سفت شده اطراف مفصل شانه
- ناهنجاری های استخوان در ناحیه شانه که تاندون تحت فشار قرار می گیرد.
- حالت غلط قرارگیری بدن مثل خم کردن شانه به علت نشستن طولانی مدت مقابل کامپیوتر ( سندروم گیر افتادگی شانه)
تاندونیت چه حسی دارد؟
تاندینوپاتی روتاتورکاف به تدریج و در طول زمان با درد شانه رخ می دهد و یا به یک باره به وجود می آید.
این درد در ناحیه شانه رخ داده و گاهی اوقات به بالای بازو هم می رسد. درد معمولاً به پایین تر از آرنج سرایت نمی کند اما امکانش همیشه وجود دارد و گاهی به انگشتان دست هم می رسد.
ممکن است در زمان استراحت علائم از بین بروند یا این که دردی بسیار خفیف داشته باشید. با این وجود درد با حرکات خاص شانه خفیف یا شدید می شود.
بردن دست به پشت برای انجام کاری مثل بستن کمربند ایمنی بسیار دردناک خواهد بود و همین طور کارهایی که نیاز به بالا بردن دست دارد مثل پرت کردن توپ، شنا، جستجو در کابینت های بالایی یا شانه کردن مو.
این درد احتمالا شب ها بد تر شود مخصوصاً وقتی که غلت زده شود یا فرد روی طرف دردناک بخوابد.
احتمالاً در زمان بلند کردن و دست دراز کردن برای رسیدن به وسایل خانه، بیمار احساس ضعف کند.
حتی نگهداری بشقابی سنگین یا بیرون آوردن ماهیتابه از فر هم سخت می شود. اگر این مشکل درمان نشود درد به سایر نقاط مثل گردن سرایت می کند.
تشخیص آسیب تاندون شانه و تاندونیت روتاتورکاف
تراپیست بیمار را معاینه کرده و درباره درد و سایر علائم از او سوال هایی می پرسد.
فیزیوتراپیست تست های قدرتی و حرکتی روی شانه فرد اجرا می کند، درباره شغل و سرگرمی های او می پرسد، طرز قرارگیری بدن را بررسی کرده و هرگونه عدم تعادل عضلانی و ضعفی که ممکن است بین شانه و عضلات اسکاپولار رخ دهد را ارزیابی می کند.
فیزیوتراپیست به آرامی شانه را لمس می کند تا مشخص شود کدام تاندون یا تاندون ها ملتهب اند و همچنین تست های تشخیصی دیگری هم انجام می دهد تا معلوم شود تاندینوپاتی روتاتور کاف به وجود آمده یا خیر.
عموماً معاینه فیزیکی تمام آن چیزی است که برای تشخیص تاندینوپاتی روتاتور کاف نیاز است.
اگر علائم با فیزیوتراپی از بین نرفتند عکس برداری مثل ام.آر.آی هم در نظر گرفته می شود تا هرگونه مشکل زمینه ای مشخص شود.
فیزیوتراپی تاندون شانه
درمان مناسب برای تاندونیت بسیار مهم است. در طول زمان، تاندون تحلیل رفته و فرسوده ای که درمان نشده، شروع به پاره شدن می کند و مشکلی جدی تر ایجاد خواهد کرد.
فیزیوتراپی در درمان تاندونیت روتاتور کاف، تاندونیت و سندروم گیر افتادن شانه بسیار موفقیت آمیز عمل می کند.
فیزیوتراپیست برنامه ای درمانی تهیه می کند که مخصوص خود فرد است. این برنامه درمانی شامل موارد زیر است:
کنترل درد
فیزیوتراپیست به تشخیص و اجتناب از انجام حرکات دردناک کمک می کند تا تاندون ملتهب، درمان شود.
یخ، ماساژ یا گرمای مرطوب برای کنترل درد بسیار مفید است. روش های درمانی مثل یوونتوفورسیس ( دارو از طریق برچسبی الکتریکی منتقل می شود) و TENS استفاده می شوند.
همچنین متخصص فیزیوتراپی ممکن است از تجهیزات پیشرفته تری همانند لیزر درمانی، مگنت درمانی، شاک ویو درمانی، طب سوزنی و موارد دیگر هم کمک بگیرد.
آموزش بیمار
آموزش طرز قرارگیری بدن بخش مهمی از توانبخشی است مثلا وقتی شانه با لم دادن مقابل کامپیوتر به جلو می افتد، تاندونی که در مقابل شانه قرار دارد تحت فشار قرار می گیرد.
فیزیوتراپیست توصیه هایی جهت اصلاح شرایط کاری و نحوه انجام کارها ارائه می دهد و همچنین آموزش هایی در زمینه نحوه صحیح نشستن، ایستادن و خوابیدن برای حذف علائم فراهم می کند.
تراپیست احتمالا راه های مختلفی برای انجام فعالیت های دردناک نشان می دهد و حرکاتی برای پیشگیری از بروز درد شانه آموزش خواهد داد.
منوال تراپی
تراپیست از تکنیک های منوال مثل حرکات آرام مفاصل، ماساژ بافت نرم و کشش شانه برای حرکت دادن دوباره شانه در تعامل با کتف استفاده می کند.
ورزش‌های دامنه حرکتی
ورزش و حرکات کششی برای انجام حرکات صحیح شانه و کتف آموزش داده می شود تا فرد بتواند بدون درد وسایل را بردارد یا بلند کند.
ورزش های قدرتی
فیزیوتراپیست تعیین می کند کدام ورزش قدرتی برای فرد مناسب است و بستگی به مشکل و شرایط فرد دارد.
بیمار احتمالاً از وزنه های طبی، باند های مقاومتی و سایر انواع تمرینات قوی سازی برای به چالش کشیدن عضلات ضعیف استفاده کند.
بیمار برنامه ورزشی خانگی هم دریافت می کند بنابراین تا مدت ها بعد از اتمام جلسات رسمی فیزیوتراپی، تمرینات روتاتور کاف و قوی سازی شانه ادامه پیدا می کند.
آموزش های عملکردی
با بهتر شدن علائم، فیزیوتراپیست به فرد کمک می‌کند به سطح قبلی عملکرد برسد مثل انجام کارهای منزل، انجام شغل و ورزش.
آموزش عملکردی شامل بلند کردن لیوان و قرار دادن در کابینت یا پرتاب توپ با استفاده از مکانیک صحیح شانه است.
بیمار و فیزیوتراپیست تصمیم می گیرند اهداف بیمار چه بوده و او را به سطح پیشین عملکرد می رسانند.
آیا آسیب تاندون شانه قابل پیشگیری است؟
احتمال بروز آسیب تاندون شانه و تاندینوپاتی روتاتورکاف با انجام موارد زیر کاهش می یابد:
- آگاه بودن از حرکات تکراری که منجر به درد می شوند (مخصوصاً حرکات دست بر بالای سر، اطراف بدن یا پشت کمر) و اصلاح فعالیت ها اگر هرگونه علائمی از ناراحتی وجود داشته باشد.
- حفظ حالت صحیح و مناسب شانه و ستون فقرات طی فعالیت های روزانه مثل نشستن پشت کامپیوتر. این امر از طرق زیر حاصل می شود:
- انجام حرکات کششی روزانه برای شانه و بالای کمر جهت حفظ حرکات نرمال. سفتی بالای کمر یا خم شدن شانه ها توانایی حرکت دادن تورسو را کاهش می دهد و همین امر سبب می شود شانه سخت تر کار کند.
- قوی تر نگه داشتن بالا تنه مثل بالای کمر و عضلات کتف که باعث پیشگیری از تاندونیت می شود.
بسیاری افراد روی عضلات سینه، بازو و شانه ها کار می کنند اما کار کردن روی عضلات اطراف کتف و بالای کمر هم ضروری است.
این عضلات پایه ای قوی برای عملکرد شانه فراهم می کنند. بدون زیربنایی قوی، عدم تعادل عضله رخ می دهد و شانه در معرض آسیب قرار می گیرد.
بیشتر بخوانید: تمرینات درد شانه
تجربه ای واقعی از فیزیوتراپی برای آسیب تاندون شانه
ماری معلم پیانو ۵۱ ساله ای است که ۱۴ دانش آموز دارد. او سه روز در هفته کار می کند و هر جلسه ۳۰ دقیقه طول می کشد.
همچنین ماری در اوقات فراغت خود برای کلیسا هم پیانو می نوازد. چند هفته قبل وقتی دستش را بالا آورد دردی در شانه چپ حس کرد.
حتی در زمان استراحت هم درد داشت. حالا دیگر پیانو نواختن برای او دشوار شده و شب ها با درد از خواب بیدار می شد.
ماری دیگر نمی توانست در سمت چپ خود بخوابد بنابراین به ملاقات فیزیوتراپیست رفت.
فیزیوتراپیست معاینه کاملی کرد و توان حرکتی و قدرتی شانه، کتف و بالای کمر او را سنجید.
ماری به او گفت که چه مدت پشت پیانو می نشیند. فیزیوتراپیست به آرامی اطراف شانه را لمس کرد و به این نتیجه رسید ناحیه روتاتور کاف بسیار حساس است.
ماری حین انجام تست های مقاومتی روتاتور کاف احساس درد می کرد.
فیزیوتراپیست دریافت که قسمت بالای کمر ماری سفت شده و توانایی او را برای چرخش کامل بدن به چپ و راست محدود کرده است.
او تست های خاصی روی شانه ماری انجام داد و نتیجه نشان داد که روتاتور کاف حساس شده است.
بر پایه این نتایج، او تشخیص تاندونیت روتاتورکاف داد. ماری و فیزیوتراپیست با هم کار کردند و هدف های کوتاه مدت و بلند مدتی برای درمان ترتیب دادند.
او کیسه یخ را برای کاهش درد پیشنهاد داد و چند حرکت آرام و قدرتی به ماری آموخت.
همچنین به او نشان داد چگونه طرز قرارگیری اش را در زمان نشستن پشت پیانو اصلاح کند و برنامه ورزشی خانگی شامل حرکات کششی، قوی سازی و حالت قرارگیری صحیح را به او آموزش داد تا طی جلسات فیزیوتراپی و با بهبود شرایط اش آن ها را هم در منزل انجام دهد.
این دو برای شش هفته و دو تا سه بار در هفته با یکدیگر کار کردند. فیزیوتراپیست حرکات آرامی روی شانه ماری، کتف و بالای کمر او انجام داد تا حرکات مفاصل افزایش یابند.
ماری الگوهای صحیح حرکتی برای بالا بردن دست را یاد گرفت و به این نتیجه رسید که استفاده از صندلی طبی به بهبود حالت قرارگیری و قوی سازی هسته مرکزی بدن در طول جلسات تدریس کمک خواهد کرد.
بعد از چند هفته جلسات فیزیوتراپی و انجام ورزش های خانگی، ماری متوجه شد که می تواند دوباره بدون درد روی سمت چپ بخوابد و به آسانی لیوانی را از کابینت بالای آشپزخانه بردارد.
ماری خیلی زود به تمامی فعالیت های هر روزه اش برگشت و از زندگی خود به عنوان معلم پیانو لذت ببرد. البته بدون درد!
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی سندروم گیرافتادگی شانه
چه فیزیوتراپیستی نیاز است؟
اگرچه تقریباً همه متخصصین فیزیوتراپی تحصیلات و تجربه کافی برای درمان انواع مختلفی از بیماری ها از جمله آسیب تاندون شانه و تاندونیت روتاتورکاف را دارند، اما بهتر است موارد زیر را هم در نظر بگیرید:
- فیزیوتراپیستی که در درمان تاندونیت روتاتورکاف مجرب است. تمرکز برخی فیزیوتراپیست ها فقط روی مشکلات ارتوپدیک و اسکلتی عضلانی است.
- فیزیوتراپیستی که بورد تخصصی بالینی داشته و مدرک تخصصی فیزیوتراپی ارتوپدیک شانه یا ورزشی دارد.
کلینیک فیزیوتراپی دایان واقع در شمال تهران با بهره گیری از کادر و فیزیوتراپیست های باتجربه و حرفه ای در محیطی کاملا مجهز و راحت برای مراجعین یک برنامه درمانی مناسب با آسیب هر فرد را جهت بهبود و توانبخشی انواع آسیب های شانه از جمله آسیب تاندون شانه ارائه می دهد.
شماره تماس های کلینیک دایان: ۰۲۱۲۲۷۶۴۵۵۵ – ۰۲۱۲۲۷۸۶۰۴۹ – ۰۹۱۲۸۳۴۰۵۳۶
برای اطلاع از آدرس جهت مراجعه حضوری به صفحه تماس با ما مراجعه کنید.
