سایه ویروس کرونا بر طلاق؛ آمار طلاق در دوران پاندمی کاهش یافت؟+حواشی

تحریریه پارسینه: از همان روز‌های آغازین شیوع ویروس کرونا در ایران، اخباری مبنی بر کاهش آمار طلاق در برخی استان‌ها شنیده شد، اما آیا کرونا در کنار تمام تلخی‌هایی که با خود آورد، منجر به کاهش آمار طلاق هم شد؟

تابستان امسال بود که معاون جوانان وزارت ورزش و جوانان از کاهش آمار طلاق در کشور خبر داد. محمد مهدی تندگویان در این باره گفت: در چهار ماه نخست امسال حدود ۲۰۰ هزار واقعه ازدواج و ۳۵ هزار واقعه طلاق ثبت شده در حالیکه در مدت مشابه سال قبل ۱۶۷ هزار ازدواج و ۳۷ هزار طلاق ثبت شده بود.

تندگویان این نکته را مورد توجه قرار داد که جای خوشحالی است در حوزه ازدواج با شعار شروع زندگی بدون مراسم و تشریفات به نوعی کرونا را شکست داده است.

رئیس سازمان امور اجتماعی کشور همچنین آماری را در مقایسه با سال گذشته داد. تقی رستم‌وندی، در همین باره گفت: در سه ماه نخست سال جاری در حوزه طلاق در مقایسه با مشابه سال گذشته ۸ درصد کاهش را شاهدیم. همچنین شاهد کاهش ۱۱ و نیم درصدی در حوزه ازدواج هستیم. هر چند که این کاهش آمار ازدواج ظرف ۳ سال گذشته به وقوع پیوسته است.

علاوه بر اینها، به گفته دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: برای نخستین بار در ۲ سال گذشته میزان طلاق کاهش یافته و افزایش پایداری خانواده از هفت سال به ۹ سال رسیده است؛ ۲۵۰ هزار خانواده نیز از طلاق منصرف شده‌اند. سعیدرضا عاملی در توضیح این خبر در پاییز سال جاری عنوان کرد: در بعد جنبه‌های مثبت به افزایش پایداری خانواده از هفت سال به ۹ سال، کاهش میزان طلاق در ۲ سال گذشته، برای اولین بار می‌توان اشاره کرد که بر اساس اعلام مشاوره خانواده، ۲۵۰ هزار خانواده در معرض طلاق نسبت به انصراف و نرفتن به سمت طلاق اقدام کرده‌اند.

نگاهی به آمار طلاق در استان‌ها در ۱۰ ماه اخیر

کاهش آمار طلاق و افزایش آمار ازدواج در استان قزوین موضوعی بود که برای خیلی از کارشناسان و تحلیلگران مسائل اجتماعی سئوالات فراوانی ایجاد کرد. کارشناسان معتقدند اگرچه کرونا شیوه ازدواج آسان را ترویج کرد و زوج‌ها می‌توانستند با کم‌ترین هزینه راهی خانه بخت شوند، اما این سادگی و تسهیل در خصوص طلاق نتیجه عکس داشته و باعث شد تا خیلی از زوج‌ها با انصراف موقت به زندگی ادامه دهند.

این خبر در خوزستان هم شنیده شد. نعمت الله بهروزی، معاون قضائی و برنامه‌ریزی رئیس‌کل دادگستری خوزستان با اشاره به این خبر گفت: سال گذشته ۱۲ درصد آمار طلاق در استان افزایش داشت که در مجموع با احتساب ۲۰ درصد کاهش امسال ۳۲ درصد از میزان طلاق در خوزستان کم شده است.

مدیرکل ثبت احوال گلستان هم با اعلام خبری مبنی بر کاهش آمار طلاق عنوان کرد: بیشترین نسبت کاهش طلاق در پنج ماهه نخست سال در شهرستان‌های استان مربوط به کردکوی و با ۲۷.۷ درصد کاهش و بیشترین میزان افزایش طلاق نیز مربوط به شهرستان‌های مراوه تپه و آق قلا بود که رشد چشمگیری در میزان طلاق نسبت به پنج ماهه نخست سال نداشتند. علی اکبر صافی رئیس کانون سردفترداران ازدواج و طلاق استان اصفهان گفت: در فروردین امسال نزدیک به هزار ازدواج در دفاتر استان ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته که این رقم دو برابر بوده کاهش چشمگیری داشته است. آمار ازدواج در سه ماه نخست امسال که تابع شرایط اقتصادی و شیوع ویروس کرونا نسبت به سال گذشته ۶۰۰ مورد کاهش داشته، اما آمار طلاق کاهشی نداشته است.

او، آمار ازدواج و طلاق در سه ماهه نخست سال ۹۹ و مدت مشابه سال گذشته را بدین شرح اعلام کرد: مجموع ازدواج‌های سه ماهه اول ۹۸ در استان ۵۹۷۹ مورد و مجموع طلاق‌های سه ماهه پارسال ۲۱۸۹ مورد بوده و، اما مجموع ازدواج‌های سه ماهه اول ۹۹ در استان ۵۳۷۴ و مجموع طلاق‌های سه ماهه امسال ۲۱۲۴ مورد بوده است.

البته در استانی همچون اصفهان هم مسئولان چنین آماری را اطلاع نداند. رئیس سازمان امور اجتماعی کشور هم چنین آماری را در مقایسه با سال گذشته داد. در سه ماه نخست سال جاری در حوزه طلاق در مقایسه با مشابه سال گذشته ۸ درصد کاهش را شاهدیم. همچنین شاهد کاهش ۱۱ و نیم درصدی در حوزه ازدواج هستیم. هر چند که این کاهش آمار ازدواج ظرف ۳ سال گذشته به وقوع پیوسته است.

او ادامه داد: با اینکه آمار مجموع ازدواج‌های استان در سه ماهه اول ۹۹ نسبت به سه ماهه اول ۹۸؛ حدود ۶۰۰ مورد کاهش داشته است، ولی آمار طلاق تقریبا برابر است و تنها ۶۵ مورد کاهش را نشان می‌دهد و این درحالی است در ایام پیک کرونا در فروردین ماه دو الی سه هفته هم دادگاه‌ها تعطیل شد و ما انتظار داشتیم آمار طلاق نسبت به سال قبل خیلی کمتر باشد، اما متاسفانه این مقایسه آماری نشان می‌دهد که حتی کرونا هم نتوانسته طلاق را دچار رکود کند و این موضوع پیام خوبی ندارد. رئیس کانون سردفترداران ازدواج و طلاق استان با اشاره به تاثیرات کرونا بر جامعه گفت: متاسفانه کرونا تاثیرات خودش را هم در حوزه فرهنگی و هم در حوزه اقتصادی در جامعه ما به جا گذاشته و در حال حاضر اوضاع خانواده‌ها در حوزه طلاق و حوزه ازدواج اوضاع مطلوب و امیدوار کننده‌ای نیست و بسیار نگران کننده است.

این آمار قابل توجه است؟

در شش ماه نخست سال جاری، ۱۲۷ هزار و ۲۴۵ مورد ازدواج و ۳۴ هزار و ۴۵۷ مورد طلاق ثبت شد. برخی از کارشناسان و مسؤولان معتقدند که شیوع ویروس کرونا و ایجاد شرایط خاص در سبک زندگی افراد باعث شده تا آمار طلاق کاهش یابد. از سوی دیگر، عده‌ای از کارشناسان هم معتقدند این موضوع و افزایش تنش‌های روانی، میزان اختلافات زناشویی را افزایش داده است. بهروز رجبی، زوج درمانگر معتقد است اگرچه این اعداد در طول سال‌های مختلف تغییر می‌کنند، اما با وحود شرایط پاندمی، چندان نمی‌توان به این عدد و ارقام توجهی کرد: «بروز پاندمی بزرگی همچون کرونا که اتفاقی خاص در یک قرن محسوب خواهد شد، بر روی تمامی ساحات زندگی انسان‌ها و روابط اجتماعی آن‌ها اثر می‌گذارد. همین اثرگذاری هم سبب می‌شود که تصمیمات پایه‌های دقیق و منطقی نداشته باشد. همین پایه غیرمنطقی هم مجددا بررسی و پژوهش‌ها را تحت تثیر قرار می‌دهد.»

او ادامه داد: «در حال حاضر ما با کاهش آمار طلاق در برخی استان‌ها روبرو هستیم که بسیار هم قابل توجه است. از سوی دیگر، استان‌هایی هم بوده‌اند که تغییر چندانی نکرده اند. از طرف دیگر، ما همچنین میخوانیم که آمار اختلافات خانوادگی و خشونت علیه زنان هم افزایش پیدا کرده است. با چنین وضعی پس نمی‌توان بگوییم که این کاهش آمار، مشخصا اتفاق خوبی است.»