شوک مثبت بودجه ۱۴۰۰ به بورس تهران

تحریریه پارسینه|محمد مهدی حاتمی: بورس تهران امروز را با افت شروع کرد، اما در نهایت با رشد به پایان رساند. شاخص کل اکنون تنها ۱۰ هزار واحد با مرز یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی فاصله دارد و اگر تقاضا همچنان بیش از عرضه باشد، در جریان معاملات روز یکشنبه نماگر اصلی بازار سرمایه ابرکانال یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی را هم فتح خواهد کرد. در این میان، اما به نظر می‌رسد انتشار لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ و نشانه‌هایی مبنی بر تداوم کسری بودجه و تورم ساختاری در سال آینده در اقتصاد ایران، همچنان به عنوان عامل پیش برنده صعود بورس به کانال‌های بالاتر عمل کند.

شاخص کل بورس امروز با رشد نزدیک به ۲۰ هزار واحدی، معادل ۱.۳۴ درصد، به تراز یک میلیون و ۴۹۰ هزار واحدی پا گذاشت و در همان جا به کار خود پایان داد. به این ترتیب، در صورتی که در جریان معاملات فردا کفه تقاضا همچون سه هفته گذشته به کفه عرضه سنگینی کند، بورس تهران می‌تواند وارد کانال یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی بشود. این، اما در حالی است که رشد شاخص از کف مقداری خود در آبان ماه امسال، حدود ۲۲ درصد بوده و اکنون بدون تردید، فازی صعودی را از سر می‌گذراند.

امروز شاخص کل هم وزن نیز ۲.۰۵ درصد رشد کرد و باز هم مهر تاییدی زد بر روند اخیر بازار سرمایه در ایران: نماد‌های کوچک، اکنون با قدرت بیشتری در قیاس با نماد‌های بزرگ به سمت رشد قیمت در حرکت هستند.

از آن سو، مجموع ارزش معاملات در بازار امروز در مقایسه با میانگین هفته گذشته پایین‌تر بود و به حدود ۱۹ هزار میلیارد تومان رسید. بر این اساس، امروز حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در بورس و حدود ۶ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان نیز در فرابورس معامله شد.

در جریان معاملات امروز، نماد‌های «فارس»، «کگل» و «کچاد» بیشترین تاثیر مثبت و نماد‌های «شتران»، «شپنا» و «شبندر» بیشترین تاثیر منفی را بر عملکرد شاخص کل بر جای گذاشتند. از آن سو، بیشترین حجم تقاضا امروز به نماد‌های «خودرو»، «خگستر» و «وتوکا» اختصاص داشت و در مقابل، بیشترین حجم عرضه هم به نماد‌های «وسیلام»، «وسگلستا» و «وسکرشا» اختصاص پیدا کرد.

در این میان، اما هنوز هم در میان معامله گران بازار سرمایه، این نگرانی وجود دارد که آیا شاخص کل بورس می‌تواند طی روز‌های آینده به راحتی مرز یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی را پشت سر بگذارد یا اینکه باید منتظر مقاومت‌های جدی در این مسیر بود.

صعود سه هفته‌ای بازار بدون وقفه جدی این نگرانی را ایجاد کرده که وضعیت بازار می‌تواند دیر یا زود به وضعیتی مشابه تابستان امسال دچار شود، یعنی نزولی سنگین در پی صعودی بی وقفه. اما چرا بازار سرمایه ایران چنین چرخه‌هایی را تشکیل می‌دهد؟

یکی از دلایلی که کارشناسان برای این وضعیت بر شمرده اند، وابستگی بیش از اندازه بازار سرمایه ایران به متغیر تورم در اقتصاد کلان کشور است. بر این اساس، نماد‌های حاضر در بورس تهران به عنوان دارایی‌هایی که ارزش خود را در مقابل تورم حفظ می‌کنند، همزمان با افت ارزش پول و سرعت گرفتن تورم، دستخوش رشد قیمت می‌شوند. اکنون هم با انتشار بودجه سال ۱۴۰۰ و بررسی امکان بروز کسری بودجه در سال آینده، بسیاری از معامله گران و بازار‌ها را به این نتیجه رسانده که ظاهراً اوضاع کلان اقتصادی در سال آینده هم مشابه سال جاری خواهد بود.

به این ترتیب، با افزایش حجم نقدینگی، بروز تورم سنگین و افت ارزش ریال، به نظر می‌رسد در بر همان پاشنه قدیمی در اقتصاد ایران خواهد چرخید. از آن سو حتی افزایش احتمالی درآمد‌های ارزی دولت ایران در نخستین سال از قرن پانزدهم هجری شمسی هم به نظر بسیاری از معامله گران بیش از اندازه خوشبینانه فرض شده و این هم سیگنالی دیگر است مبنی بر اینکه بورس ممکن است تا اطلاع ثانوی نه بر اساس تحلیل، که بر اساس ارزش جایگزینی شرکت‌ها و البته تورم، به پیش بتازد.