فشار حقوقی‌ها و کاهش قیمت دلار؛ مقصران ریزش بورس

تحریریه پارسینه|محمد مهدی حاتمی: بورس تهران امروز بخشی از راه رفته روز گذشته را برگشت و نتوانست کانال یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی را فتح کند. این، اما در حالی است که روز گذشته، بیشترین ورود پول حقیقی به بازار از ۱۹ مردادماه به این سو به وقوع پیوست که نشان می‌داد حقوقی‌ها در سمت عرضه قرار گرفته اند.

این روند در جریان معاملات امروز هم تکرار شد و به این ترتیب، بخشی از نزول شاخص را می‌توان عرضه گسترده از سوی حقوقی‌ها ربط داد. از آن سو، اما وقوع چند رخداد موجب شده احتمال کاهش نرخ ارز طی روز‌های آتی افزایش پیدا کند. در صورت کاهش نرخ ارز و تثبیت آن در کانال‌های قیمتی پایین تر، نزول بیشتر شاخص کل هم محتمل خواهد بود.

شاخص کل بورس امروز حدود ۱۷ هزار واحد، معادل ۱.۱ درصد افت کرد و در حالی که در انتهای معاملات روز گذشته شاخص مرز یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی را لمس کرده بود، ارتفاع نماگر اصلی بازار سرمایه امروز در سطح یک میلیون و ۵۷۹ هزار واحدی ایستاد. امروز، اما روند چهار روزه رشد شاخص کل هم وزن هم متوقف شد و این شاخص با افت حدود ۲ هزار و ۵۰۰ واحدی، معادل ۰.۶۱ درصد، به کار خود پایان داد.

مجموع ارزش معاملات در بازار، اما امروز رکورد روز گذشته را هم شکست و در سطحی قرار گرفت که در هفته‌های اخیر سابقه نداشت. امروز در فرابورس حدود ۱۶ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان و در فرابورس نیز حدود ۵ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان سهام معامله شد و به این ترتیب، مجموع ارزش معاملات در بازار بالغ بر ۲۱ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان شد. افزایش مجموع ارزش معاملات خبر خوبی برای بازار است و نشان می‌دهد که نقدشوندگی در بازار سرمایه ایران افزایش پیدا کرده است.

با این همه، افزایش مجموع ارزش معاملات را می‌توان با افزایش فعالیت حقیقی‌ها در بازار هم مرتبط دانست، رخدادی که به نظر می‌رسد طی چند روز گذشته و به دنبال رشد نسبی قیمت‌ها در بازار رخ داده باشد. بر این اساس، در جریان معاملات روز یکشنبه، بازار شاهد بیشترین ورود پول حقیقی از ۱۹ مردادماه به این سو بود که نشان می‌دهد هنوز امیدواری‌هایی در مورد رشد بورس وجود دارد. این، اما در حالی است که برخی صنایع، بنا به دلایل فنی، موتور این رشد بوده اند. به عنوان نمونه، رشد قیمت در نماد‌های گروه بانکی به دلیل تسعیر ذخایر ارزی که در این صنعت وجود داشت، روی داد و صنایعی که تحت تاثیر رشد قیمت بازار‌های جهانی قرار داشتند نیز با افزایش همراه شدند.

امروز همچنین نماد‌های «شپنا»، «خودرو» و «اخابر» بیشترین تاثیر مثبت و نماد‌های «فولاد»، «فملی» و «تاپیکو» بیشترین تاثیر منفی را بر روند تغییرات شاخص کل بر جای گذاشتند. امروز همچنین نماد شرکت پالایش نفت اصفهان بعد از توقف یک هفته‌ای برای برگزاری مجمع عمومی و افزایش سرمایه، بازگشایی شد. در دوره پیش‌گشایش قیمت هر سهم» شپنا» حدود هفت درصد رشد کرد و در ادامه با شروع معاملات عادی سهم، شاهد تشکیل صف خرید و افزایش قیمت ۱۲.۷ درصدی در این نماد بودیم. دیروز هم شتران با رشد ۳۰ درصدی بازگشایی شد و حالا می‌توان گفت: پرونده افزایش سرمایه و بازگشایی نماد‌های پالایشگاهی بسته شده و باید منتظر آغاز معاملات صندوق سرمایه‌گذاری پالایشی یکم باشیم.

چرا روند بورس معکوس شد؟
افت شاخص در جریان معاملات امروز احتمالاً ناشی از دو علت اصلی بوده است. نخست اینکه تلاش‌های دولت برای کاهش نرخ ارز صورت تازه‌ای به خود گرفته که می‌تواند این متغیر مهم در پیش بینی روند‌های اقتصادی را ظرف چند روز آینده دستخوش تغییرات اساسی کند.

در همین راستا، سفر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه به چین که گفته می‌شود مذاکره در مورد روابط اقتصادی ۲۵ ساله میان ایران و چین در دستور کار آن قرار داشته از یک سو و سفر عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی به عراق که نتیجه آن می‌تواند آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده ایران در این کشور باشد، هر دو سیگنال‌هایی کاهشی برای نرخ دلار بودند. افزون بر این، بانک مرکزی اعلام کرده که روزانه ۵۰ میلیون دلار به صورت اسکناس در بازار عرضه خواهد کرد.

به این ترتیب، از ساعات پایانی روز یکشنبه، قیمت ارز و طلا در بازار‌های ایران نزولی شد: سکه به کانال ۱۵ میلیون تومانی بازگشت و دلار هم به کانال ۳۰ هزار تومانی. این دو هر چند دوباره در جریان معاملات روز جاری افزایش قیمت داشتند، اما تداوم سیاست بانک مرکزی می‌تواند روند رشد آن‌ها را دوباره معکوس کند.

از آن سو، اما در جریان معاملات روز یکشنبه، عرضه سنگین سهام در صف خرید نماد‌هایی همچون «فولاد» و «خودرو» از سوی حقوقی ها، کفه عرضه را سنگین‌تر از کفه تقاضا کرد. در جریان معاملات امروز هم این «خودرو»، «خساپا» و «شپنا» بیشترین کاهش مالکیت حقوقی را شاهد بودند و این در حالی بود که ۵ نماد با بیشترین میزان افزایش مالکیت توسط حقوقی ها، همه بانکی بودند. بر این اساس، نماد‌های «وتجارت»، «وبملت»، «ونوین»، «وبصادر» و «وپارس»، در جریان معاملات امروز بیشترین تغییر مالکیت از سمت حقیقی به حقوقی را شاهد بودند.