گوناگون

مردم چقدر دلار در خانه دارند؟/ فرار سرمایه و دلار خانگی؛ محمل اصلی ارز غیر رسمی

مردم چقدر دلار در خانه دارند؟/ فرار سرمایه و دلار خانگی؛ محمل اصلی ارز غیر رسمی

پارسینه: در شرایطی نرخ در در بازار آزاد به حدود ۲۷ هزار تومان رسیده است که گمانه‌زنی‌ها حکایت از آن دارند که شهروندان ایرانی چیزی در حدود ۳۰ میلیارد دلار ارز خانگی در اختیار دارند.

مردم چقدر دلار در خانه دارند؟/ فرار سرمایه و دلار خانگی؛ محمل اصلی ارز غیر رسمی
تحریریه پارسینه - محمد مهدی حاتمی: با بروز نوسانات بسیار شدید در بازار ارز طی سال‌های اخیر، به طور مکرر گفته شده که ایرانی‌ها شروع به پس انداز میزان بسیار زیاد از ارز‌های خارجی کرده اند. در این مورد، اعداد متفاوتی هم ذکر شده و صد البته، هیچ گاه در مورد چگونگی اعلام آمار مربوط به میزان «ارز خانگی» در دست شهروندان ایرانی، اظهار نظر دقیقی صورت نگرفته است اما ایرانی‌ها واقعاً چقدر ارز در خانه‌های خود دارند؟

تراز تجاری ایران طی سال‌های اخیر همواره منفی بوده و چنانکه علم اقتصاد به ما می‌گوید، این یعنی ما طی این مدت، همواره به میزانی بیش از صادرات، واردات داشته ایم. از دیگر سو، میزان خروج سرمایه در قالب دلار و سایر ارز‌های خارجی از ایران هم طی نیم قرن اخیر همواره بسیار بالا بوده، تا آنجا که در زمستان ۱۳۹۶، محمدرضا پورابراهیمی، رییس وقت کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در اظهارنظری تکان دهنده، از خروج میلیاردها دلار ارز از کشور خبر داد.

این خبر البته به شیوه‌های مختلف تکذیب شد و یا مورد مناقشه قرار گرفت. هر چه باشد، اما هم شیوه انتشار خبر و هم شیوه تکذیب آن نشان داد که در مورد میزان دقیق ارز خارج شده از کشور، داده دقیقی در دسترس نیست، این در حالی است که خرید خانه در خاک ترکیه از سوی ایرانی‌ها در چند سال اخیر نه تنها قابل رصد نبود، که هیچ نهادی در ایران تا این لحظه قادر به جلوگیری از آن نبوده است. مجموع این موضوعات نشان می‌دهد که آمار دقیقی از میزان ارز در اختیار مردم و ارز خارج شده از کشور وجود ندارد و هر چه هست، گمانه زنی است.

در بهمن ماه سال ۱۳۹۶، غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، رقم دلار‌های خانگی را ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار اعلام کرد. رقم اعلامی بعدی برای دلار‌های خانگی در مهر ماه سال ۱۳۹۷ توسط هادی قوامی، نایب رئیس وقت کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، حدود ۳۰ میلیارد دلار اعلام شد. گمازنی‌ها هم حکایت از آن دارند که شهروندان ایرانی چیزی در حدود ۳۰ میلیارد دلار ارز خانگی در اختیار دارند.

با این حال، بانک مرکزی معتقد است تقاضا برای ارز‌های خارجی کمتر از قبل شده است. مسئولین بانک مرکزی همین چند روز پیش و بر اساس بررسی‌های میدانی اعلام کردند که حجم معاملات اسکناس در بازار غیر رسمی بسیار پایین بوده و حجم تقاضای روزانه در بازار رسمی اسکناس نیز طی چند روز اخیر رقمی بین پنج تا هشت میلیون دلار بوده است.

ارز‌هایی که بر نمی‌گردد

با این همه، جای این پرسش وجود دارد که آیا تنها مردم عادی کوچه و بازار دلار و سایر ارز‌های خارجی را در خانه نگه می‌دارند و یا زمانی که از این موضوع صحبت می‌کنیم، باید به ارز‌های حاصل از صادرات هم توجه کنیم؟

ماجر از این قرار است که از سال ۱۳۹۷ به این سو و همزمان با اعمال شدیدترین دور تحریم‌ها علیه اقتصاد ایران، دولت تصمیم گرفت صادرکنندگان عمده کالا به خارج از کشور را که عمدتاً شرکت‌های شبه دولتی در بخش‌ها پتروشیمی، فولاد و معدن بودند، ملزم به بازگشت ارز‌های حاصل از صادرات کند.

با این حال، برآورد نهاد‌های رسمی نشان می‌دهد که میزان عدول صادرکنندگان عمده از این تصمیم دولت بسیار زیاد بوده است. در این مورد هم داده‌های آماری جسته و گریخته‌ای اعلام شده، اما دست کم در یک مورد، حسن روحانی، رییس جمهور، اعلام کرد که حدود ۲۰ میلیارد دلار ارز صادراتی به کشور بازنگشته است.

در مورد مقصد دقیق این ارز‌های صادراتی هم اطلاعاتی وجود ندارد، اما خرید ملک توسط اتباع ایرانی در ترکیه، بدون جلب توجه نهاد‌های داخلی می‌تواند نشانه‌ای باشد از یکی از مقاصد احتمالی این ارز‌های خارج شده از اقتصاد ایران.
منبع: پارسینه

ارسال نظر

  • ناشناس

    حالا برنامه ریزی کنید برای تلکه کردن ارزهای مردم ، مملکت که نیست سر گردنه است

  • ناشناس

    حالا دیگه دلار کم شده کفاف خرجهاشون برای فلسطین و حماس و حزب الله لبنان را نمیده و از همه مهمتر برای جیب های گشاد خودشون کم اوردند میخواهند اگر بر فرض پولی دلاری کسی جایی داره ان را هم بالا بکشند

اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    اخبار از پلیکان

    نمای روز

    اخبار از پلیکان

    داغ

    حواشی پلاس

    صفحه خبر - وب گردی

    آخرین اخبار