زمین‌گیر شدن هند در بندر چابهار

به گزارش خبرنگار «پارسینه»، پایگاه خبری «پرینت» در گزارشی نوشت که دولت هند قرارداد خود را با «شرکت صنایع سنگین شانگ‌های ژنهوا» که قرار بود چهار جرثقیل دروازه ای ریلی برای پروژه توسعه بندر چابهار تامین کند، لغو کرده است. این قرارداد سه سال پیش و به مبلغ ۲۹.۸ میلیون دلار بسته شده بود.

تصمیم دهلی نو برای لغو قرارداد با شرکت چینی همزمان با افزایش تنش‌های مرزی دو کشور صورت گرفته است. البته مقامات کشتیرانی هندی می‌گویند که این توافق پیش از این و به علت تاخیر از طرف شرکت چینی لغو شده بود. قراداد مذکور در سال ۲۰۱۷ منعقد شده بود، اما به گفته طرف هندی در این مدت حتی یک جرثقیل هم تحویل داده نشده است. علت کارشکنی این شرکت چینی نگرانی‌های آن از تحریم‌های آمریکا و پذیرش مسئولیت آن از طرف هند بوده است.

سانجای باندوپادیای، معاون وزارت کشتیرانی هند، به «پرینت» گفت: «شرکت چینی از ما می‌خواست که تضمین مضاعف بدهیم. ما به آن‌ها گفتیم که برای ما مقدور نیست به یک شرکت چینی چنین تضمین‌های مضاعفی بدهیم؛ بنابراین تصمیم گرفتیم یک مناقصه تازه برگزار کنیم.»

ایران و هند از سال ۱۳۹۵ برای توسعه بندر چابهار توافق کردند. بسیاری از تحلیلگران ورود هند به بندر چابهار را ایجاد توازن در مقابل توسعه بندر گوادر پاکستان توسط چین ارزیابی می‌کنند. هندی‌ها همچنین از طریق این بند می‌توانند دسترسی راحت‌تر و سریع تری به بازار‌های افغانستان و آسیای مرکزی داشته باشند.

از نکات قابل توجه درباره طرح توسعه بندر چابهار این است که علیرغم خروج آمریکا از برجام و تلاش دولت ترامپ برای بازگرداندن تحریم‌های یکجانبه و بین المللی در راستای سیاست فشار حداکثری علیه ایران، طرح توسعه بندر چابهار تا کنون از تحریم‌های واشنگتن معاف مانده است و هند اجازه پیدا کرده تا به سرمایه گذاری خود در این بندر ادامه دهد.

همچنین در تیر ماه گذشته رسانه‌های هندی گزارش دادند که ایران این کشور را از پروژه ساخت راه آهن چابهار به زاهدان و مرز افغانستان کنار گذاشته است، اما این خبر یک روز بعد از سوی معاون سازمان بنادر و دریانوردی ایران تکذیب شد و گفته شد دو کشور اصلا توافقی در این زمینه نداشته اند که لغو شود.

شرکت دولتی هندی که طرف قرارداد ایران در پروژه چابهار است، با کارشکنی یک شرکت فنلاندی در تامین ۱۴ جرثقیل دروازه‌ای چرخ لاستیکی هم موجه شده است و قصد دارد این توافق را هم باطل کند.

یک مقام ارشد در وزارت کشتیرانی هند گفته علی رغم آن که این کشور از تحریم‌های آمریکا در بندر چابهار معاف شده است، اما شرکت‌ها همچنان نگرانند مشارکت در این پروژه به تجارت آن‌ها با آمریکا آسیب بزند. او همچنین گفته است بانک‌ها هم تمایلی به کار با ایران ندارند و در مورد شرکت فنلاندی مسئله این است که هیچ بانکی حاضر نشده است که به این شرکت ضمانت نامه بدهد.

هندی‌ها که نتوانسته اند طرح توسعه بندر چابهار را طبق برنامه پیش ببرند، اکنون یک قرارداد اجاره کوتاه مدت برای اداره عملیات‌های داخلی پروژه با ایران امضاء کرده اند. تا کنون چند محموله مواد غذایی و برنج هندی از طریق این بندر به افغانستان ارسال شده است.