خبر امیدوارکننده درمورد واکسن کرونا

با گذشت بیش از ۸ ماه از شیوع ویروس کرونا و جان باختن صد‌ها هزار نفر در جهان به دلیل ابتلا به این ویروس، دانشمندان تمام تلاش خود را برای یافتن راهکار درمانی موثر برای مقابله با آن به کار بسته اند.

غول‌های بزرگ داروسازی جهان در حال توسعه واکسن کرونا هستند و بیش از ۲۵ واکسن مرحله آزمایش انسانی خود را طی می‌کنند و ۱۵۰ واکسن دیگر نیز در حال تکمیل فرآیند آزمایش هستند. از ۷ واکسن کرونایی که هم اینک در مرحله آخر تست انسانی قرار دارند، ۴ واکسن در چین در حال توسعه است.

واکسن ویروس کشته شده یا ضعیف شده بوده و مکانیسم عملکرد آن بدین گونه است که در سیستم ایمنی بدن و گلبول‌های سفید مانند سلول‌های B خاطره، حافظه بلند مدت ایجاد می‌کند. سیستم ایمنی بدن با این روش می‌تواند در آینده به راحتی با عوامل بیماری زا مبارزه کند. با این حال، موضوع کشف واکسن ویروس کرونا به این سادگی نیست.

محققان از آن بیم دارند به دلیل جهش متوالی ویروس یا ناتوانی بدن در ایجاد سلول‌های ایمنی بلند مدت در مبارزه با ویروس کرونا، نتوان هیچ واکسن موثری برای مقابله با کووید ۱۹ یافت.

پیشتر نیز تدروس ادهانوم، رئیس سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده بود شاید هرگز سلاح جادویی برای مبارزه با ویروس کرونا یافت نشود. از این رو، مردم باید به رعایت بهداشت فردی و عمومی توجه بیشتری نشان دهند.

با این وجود، تحقیقات جدید دانشمندان بارقه‌های امید برای دستیابی به واکسن موثر برای مقابله با کرونا را روشن کرد. دانشمندان انگلیسی پیشتر اعلام کرده بودند به طور متوسط آنتی بادی (پادتن) مقابله با کرونا در بدن افراد پس از ۷۳ روز کاهش می‌یابد. با این حال، تحقیقات جدید نشان می‌دهد آنتی بادی در بدن افراد برای دستکم ۴ ماه باقی مانده است و سطح این آنتی بادی‌ها نیز به سرعت کاهش نیافته است.

در بزرگترین تحقیقات سیستم ایمنی بدن در مقابله به کرونا، دانشمندان بیش از ۳۰ هزار نفر را در ایسلند مورد مطالعه قرار دادند. تحقیقات نشان داد سیستم ایمنی بدن این افراد برای بیش از چهار ماه آنتی بادی لازم برای مبارزه با کرونا را در اختیار داشته است. این تحقیقات بهترین خبر برای دانشمندانی است که در تلاش برای یافتن واکسن موثر برای ویروس کرونا هستند.

دانشمندان دانشگاه هاروارد و محققان مرکز ملی بهداشت آمریکا در بیانیه‌ای درباره این تحقیقات اعلام کردند اگر یک واکسن بتواند باعث تولید آنتی بادی با طول عمر زیاد برای مقابله با ویروس کرونا شود، می‌توان برای دستیابی به یک واکسن موثر و ایجاد ایمنی گله‌ای در جامعه امیدوار بود. ایمنی گله‌ای (Herd safety) به حالتی اطلاق می‌شود که درصد بالایی از مردم یک کشور به طور طبیعی یا از طریق واکسیناسیون عمومی به یک ویروس یا باکتری مبتلا می‌شوند و پس از بهبودی به دلیل مقاومت در برابر بیماری، زنجیره شیوع قطع می‌شود و جامعه به ایمنی می‌رسد.

یکی از راز‌های بزرگ مربوط به همه گیری ویروس کرونا این است که افراد پس از ابتلا به کرونا تا چه زمانی در مقابل ابتلای مجدد به آن مصونیت خواهند داشت. پیشتر مطالعات در ابعاد کوچکتر نشان داده بود آنتی بادی‌ها که وظیفه مبارزه با ویروس را برعهده دارند، به سرعت در بدن فرد کاهش یافته بودند. همچنین افرادی که علائم ابتلا به کووید ۱۹ را نداشتند یا به کرونای خفیف مبتلا شده اند، به میزان کافی از آنتی بادی در بدنشان تولید نشده است.

با این حال، تحقیقات در ایسلند نتایج دیگری را نشان می‌دهد. در یک تحقیق بسیار گسترده، دولت ایسلند به همراه دانشگاه ها، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی از ماه فوریه (بهمن ماه) که نخستین فرد بیمار در این کشور شناسایی شد، اقدام به تست کرونا از ۱۵ درصد جمعیت این کشور کردند.

دانشمندان در این آزمایش گسترده، از دو روش برای تست کرونا بهره بردند. در روش اول آن‌ها از نمونه بزاق و مخاط و کشف تکه‌های ویروس استفاده کردند. در روش دوم میزان آنتی بادی خون برای سنجش ابتلای افراد را مورد استفاده قرار دادند که می‌توانست از ابتلای این افراد به کرونا در گذشته و حال خبر دهد.

تحلیل نمونه خونی افراد در ایسلند نشان داد از افراد بستری شده در بیمارستان تا کسانی که هیچ علائمی از ویروس کرونا نداشتند، به میزان کافی آنتی بادی برای مقابله با این ویروس در خونشان وجود داشت. بررسی‌ها در افرادی که پیشتر تست کرونایشان مثبت اعلام شده بود نشان داد تا دو ماه پس از ابتلا به کرونا میزان آنتی بادی در خون این افراد افزایش یافته است. همچنین پس از دو ماه سطح آنتی بادی در بدن به ثبات رسیده و تا بیش از ۴ ماه هنوز میزان کافی آنتی بادی در بدن فرد وجود داشته است.

از آنجا که فصل پاییز و زمستان می‌تواند باعث تشدید شیوع ویروس کرونا شود، دانشمندان امیدوارند بتوانند هر چه سریعتر به واکسن موثر برای مقابله با این بیماری دست یابند. ب

رآورد اولیه سازمان جهانی بهداشت این است که اوایل سال ۲۰۲۱ میلادی، نسخه اولیه واکسن کرونا به بازار عرضه خواهد شد. کشور‌های آمریکا، آلمان و انگلیس برنامه ریزی کرده اند از ماه ژانویه میلادی طرح واکسیناسیون عمومی در جامعه را اجرایی کنند.

مقامات بهداشت آمریکا تاکید دارند باید برای واکسیناسیون عمومی به واکسنی با اثرگذاری دستکم ۷۵ درصد دست یافت. در صورت دستیابی به این واکسن کودکان و زنان باردار به دلیل آسیب پذیری بیشتری که نسبت به افراد سالم و بزرگسال دارند، در مرحله آخر آن را دریافت خواهند کرد.