.svg)
تحلیل دکتر حسن لاسجردی از بحران سوریه
پارسینه: نشست گروه تماس در ژنو روز شنبه با حضور اعضاي دائم شوراي امنيت، دبيركل سازمان ملل، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا، دبيركل اتحاديه عرب و چهار كشور قطر، تركيه، كويت و عراق برگزار شد.
اين نشست كه در پي پيشنهاد قبلي روسيه مبني‌بر تشكيل گروه تماس با مقدماتي از جمله جلسات كارشناسي برگزار شد، قرار بود تا درخصوص شكل‌گيري فضاي جديد سياسي در دمشق پيشنهاداتي ارائه دهد كه مورد قبول حاضرين در جلسه بوده و سپس به دولت بشار اسد نيز اعلام شود كه در اين بين كوفي‌عنان به‌عنوان رابط اين نشست و دولت سوريه، تصميمات مذكور را انتقال مي‌داد. قبل از شكل‌گيري نشست ژنو، اقداماتي انجام شد كه صاحب‌نظران بر اين باور بودند كه اين فعاليت‌‌ها با هدف تحت‌تاثير قرار دادن اصل نشست و گرفتن امتيازات بيشتر، قابل رصد و پيگيري بوده است چرا كه اقداماتي از قبيل عدم‌دعوت از ايران و عربستان به ژنو، ديدار كلينتون و لاوروف در روسيه، ادبيات تهديدآميز مقامات عربي و غربي ضد اسد با عنوان پايان زمان حاكميت دولت در سوريه و تشديد فشارها بر روسيه وچين براي خالي كردن پشت اسد براي دوام حاكميت از جمله اين فعل و انفعالات ديپلماتيك بوده است.
آنچه كه نشست ژنو را حائز اهميت نشان داده است مجموعه خواسته‌ها، مطالبات و پيشنهادات دوقطب مداخله‌گر يا تاثيرگذار بر تحولات سوريه است كه هر كدام با مشتي اظهارنظر و ديدگاه پا به عرصه مذاكرات ژنو گذاشته‌اند و به بيان بهتر مي‌توان گفت كه مهم‌ترين صحنه يا دستاورد عيني مذاكرات در ژنو، چانه‌زني دوطرف موافق و مخالف دولت بشار اسد در جلسه رايزني و گفت‌و‌گوي دوطرفه بوده كه حتي با ادبيات تند هركدام دنبال شده است.
در جلسه روز شنبه مي‌توان دومفهوم مهم را خميرمايه اصلي مذاكرات برگزار شده توسط دو طرف در ژنو دانست كه يك‌طرف بر تشكيل دولت انتقال و طرف ديگر بر تشكيل دولت ائتلاف تاكيد داشته است.
همراهان دولت اسد حاضر در نشست ژنو بر اين باورند كه هرگونه تغيير در سامانه سياسي دولت در دمشق بايد برخاسته از فضاي دروني و براساس تركيب هيات حاكم فعلي و با راي مردم صورت گيرد و به همين جهت هرگونه فشار خارجي يا مداخله بيروني براي تغييرات سريع هيات حاكم را تاكنون نپذيرفته است.
اين اختلاف‌نظر بزرگ روسيه - آمريكا درباره شكل حكومت آتي در سوريه در حالي است كه دوطرف بر مسائل مختلفي همچون نحوه تداوم حمايت تسليحاتي از مخالفين، روند ناآرامي‌ها در سوريه، ميزان و دامنه اصلاحات، چگونگي اجراي طرح عنان، روند نقض حقوق بشر و وضعيت فعلي امور جاري در داخل سوريه ديدگاه‌هاي متناقضي دارند.
در همين حال ارائه نظرات لاوروف و كلينتون به‌عنوان دو طرف اصلي نشست ژنو نشان مي‌دهد كه اين دوطرف علاوه‌بر اختلاف در ديدگاه تلاش مستمري براي عدم‌اجراي ديدگاه‌هاي طرف مقابل در نشست ژنو به خرج داده‌‌اند تا آنجا كه لاوروف در تشريح ديدگاه دولت متبوع خود درخصوص پرونده سوريه اعلام كرد؛ مسكو بر اين باور است كه بايد به سوري‌ها اجازه داد تا سرنوشت خود را، خودشان تعيين كنند و آنها بايد درباره دوره انتقالي تصميم بگيرند و هيچ طرفي هم نبايد از اين روند كنار گذاشته شود.
اين در حالي است كه هيلاري كلينتون در اين‌باره گفت كه واشنگتن هيچ نقشي براي بشار اسد در دولت جديد سوريه قائل نيست و او بايد برود.
حال براساس مجموعه نظرات و ديدگاه‌هاي فوق مي‌توان چنين نتيجه‌گيري كرد كه اگر در نشست ژنو بر نكاتي مهم همانند پايان خشونت‌ها در سوريه، انجام خلع سلاح گروه‌هاي مسلح، كمك كشورها براي موفقيت طرح صلح، اجراي فوري توقف خشونت‌ها، تاكيد بر پيگيري طرح عنان براي اجرايي شدن، عدم‌ارائه هيچ پيش‌شرطي براي مرحله انتقالي، مشاركت تمامي گروه‌ها براي عملياتي شدن مرحله انتقالي، نرفتن پرونده سوريه ذيل بند 7 شوراي امنيت و توافق براي تشكيل دولت آشتي ملي، تاكيد شده است، اين دستاوردها و نتايج به‌طور حتم پيش از آنكه با نگاه جبهه ضدسوري غربي- عربي همخواني داشته باشد، امتيازات مناسبي براي ديدگاه جبهه همراه سوريه خواهد بود كه اجلاس ژنو را به محلي براي اثبات و به كرسي نشاندن ديدگاه‌هاي خود تبديل كرد.
منبع: تهران امروز
ارسال نظر