اسکیزوفرنی چیست؟ علائم، تشخیص و درمان اسکیزوفرنی

اندازه گیری شیوع دقیق اسکیزوفرنی دشوار است، اگرچه اسکیزوفرنی در هر سنی ممکن است رخ دهد، میانگین سن شروع آن در اواخر نوجوانی تا اوایل دهه ۲۰ برای آقایان و اواخر دهه ۲۰ تا اوایل ۳۰ برای زنان است. تشخیص اسکیزوفرنی در فرد کمتر از ۱۲ سال یا بالاتر از ۴۰ سال شایع نیست.

علائم اسکیزوفرنی

تشخیص اسکیزوفرنی در نوجوانان می‌تواند دشوار باشد. این امر به این دلیل است که اولین علائم می‌تواند شامل تغییر دوستان، افت نمره، مشکلات خواب و تحریک پذیری باشد یک رفتار عادی و غیر خاص در بزرگسالان. عوامل دیگر شامل جداسازی خود و جدا شدن از دیگران، افزایش افکار و سوء ظن‌های غیرمعمول و سابقه خانوادگی روان پریشی است. در جوانانی که به اسکیزوفرنی مبتلا می‌شوند، این مرحله از اختلال به دوره "پیشرونده" گفته می‌شود.


توهم :این موارد شامل شخصی است که صدا‌های عجیب می‌شنود، چیز‌های غیر واقعی می‌بیند، یا چیز‌هایی را که دیگران نمی‌توانند درک کنند بویید. توهم برای شخصی که آن را تجربه می‌کند بسیار واقعی است و ممکن است برای یک شخص شاهد بسیار گیج کننده باشد. صدا‌های موجود در توهم می‌تواند بسیار مهم یا تهدیدآمیز باشد. صدا‌ها ممکن است افرادی را که در حال شنیدن آن‌ها شناخته یا ناشناخته هستند، درگیر کند.

هذیان :این اعتقادات اشتباه است که این بیماری تاثیری بر زندگی فرد نمی‌گذارد حتی وقتی شخص با آن مقابله می‌کند خود را بروز می‌دهد. افرادی که دچار هذیان می‌شوند نیز اغلب در تمرکز، تفکر اشتباه و یا احساس اینکه فکرشان مسدود است دچار مشکل می‌شوند.

علائم منفی مواردی است که توانایی‌های یک فرد را کاهش می‌دهد. علائم منفی غالباً شامل یکنواخت بودن احساسات یا صحبت کردن با روشی کسل کننده و قطع است. افرادی که علائم منفی دارند ممکن است نتوانند فعالیت‌هایی را آغاز کنند یا از آن پیروی کنند، علاقه کمی به زندگی و یا حفظ روابط خود نشان می‌دهند. علائم منفی گاهی اوقات با افسردگی بالینی اشتباه گرفته می‌شود.

مسائل شناختی / تفکر بی نظم: افرادی که علائم شناختی اسکیزوفرنی دارند، اغلب برای به خاطر سپردن چیزها، سازماندهی افکار خود یا انجام کار‌های کامل، تلاش می‌کنند. معمولاً افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دچار بی هوشی یا "عدم بینش" می‌شوند. این بدان معنی است که فرد از این بیماری غافل است و این امر می‌تواند معالجه یا کار با او را بسیار چالش برانگیزتر کند.

علت‌های اسکیزوفرنی

تحقیقات نشان می‌دهد که اسکیزوفرنی ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد:

ژنتیک: اسکیزوفرنی فقط با یک تنوع ژنتیکی ایجاد نمی‌شود بلکه یک اثر متقابل پیچیده از ژنتیک و تأثیرات محیطی است. وراثت نقش مهمی ایفا می‌کند احتمال دارد اگر یک خویشاوند نزدیک مانند والدین یا خواهر و برادر با این اختلال مبتلا باشید، احتمال ابتلا به اسکیزوفرنی بیش از شش برابر بیشتر است.

محیط: در معرض قرار گرفتن در معرض ویروس‌ها یا سوء تغذیه قبل از تولد، به ویژه در سه ماهه اول و دوم، خطر ابتلا به اسکیزوفرنی را افزایش می‌دهد. تحقیقات اخیر همچنین حاکی از ارتباط بین اختلالات خود ایمنی و پیشرفت روانپزشکی است.

شیمی مغز: مشکلات با برخی مواد شیمیایی مغز، از جمله انتقال دهنده‌های عصبی به نام‌های دوپامین و گلوتامات، ممکن است در اسکیزوفرنی نقش داشته باشد. انتقال دهنده‌های عصبی به سلول‌های مغز اجازه می‌دهند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. شبکه‌های عصبی نیز احتمالاً درگیر هستند.

استفاده از مواد: برخی مطالعات نشان داده اند که مصرف دارو‌های تقویت کننده ذهن در دوران نوجوانی و بزرگسالی جوان می‌تواند خطر ابتلا به اسکیزوفرنی را افزایش دهد. شواهد در حال رشد نشان می‌دهد که سیگار کشیدن ماری جوانا خطر بروز حوادث روانی و خطر تجربیات روانی را افزایش می‌دهد. هرچه مصرف جوان‌تر و بیشتر باشد، خطر بیشتر است.

تشخیص اسکیزوفرنی

تشخیص اسکیزوفرنی آسان نیست. بعضی اوقات استفاده از دارو‌هایی مانند متامفتامین یا LSD می‌تواند باعث شود فرد دارای علائمی مانند اسکیزوفرنی باشد. مشکل تشخیص این بیماری با این واقعیت پیچیده است که بسیاری از افرادی که تشخیص داده می‌شوند، اعتقاد ندارند که آن را داشته باشند. فقدان آگاهی یک علامت شایع در افرادی است که به اسکیزوفرنی مبتلا هستند و درمان را بسیار پیچیده می‌کند.


در حالی که هیچ آزمایش فیزیکی یا آزمایشگاهی منفردی وجود ندارد که بتواند اسکیزوفرنی را تشخیص دهد، یک ارائه دهنده خدمات درمانی که علائم و روند بیماری یک فرد را بیش از شش ماه ارزیابی می‌کند می‌تواند به اطمینان از تشخیص صحیح کمک کند. ارائه دهنده خدمات بهداشتی باید از عوامل دیگری مانند تومور مغزی، شرایط پزشکی احتمالی و سایر تشخیص‌های روانپزشکی مانند اختلال دو قطبی استفاده کند. برای تشخیص بیماری اسکیزوفرنی، فرد باید دو یا چند مورد از علائم زیر را که در زمینه کاهش عملکرد مداوم اتفاق می‌افتد، داشته باشد:

هذیان
توهم
رفتار بی نظم یا کاتاتونیک
علائم منفی

هذیان یا توهمات به تنهایی غالباً می‌توانند برای تشخیص اسکیزوفرنی کافی باشند. شناسایی هرچه سریع‌تر شانس فرد در مدیریت بیماری، کاهش قسمت‌های روانی و بهبودی را تا حد زیادی بهبود می‌بخشد. افرادی که مراقبت‌های خوبی را در اولین قسمت روانپزشکی خود دریافت می‌کنند، کمتر در بیمارستان بستری می‌شوند و ممکن است نسبت به افرادی که کمک فوری دریافت نمی‌کنند، زمان کمتری برای کنترل علائم داشته باشند. نقش دارو‌ها در مراحل اولیه پرنگ است، اما روان درمانی نیز لازم است.

درمان اسکیزوفرنی

درمانی برای اسکیزوفرنی وجود ندارد، اما از چند طریق قابل درمان و مدیریت است.

دارو‌های ضد روان پریشی

روان درمانی، مانند درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر جامعه و درمان حمایتی

استراتژی‌های خودمدیریتی و آموزش

افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است بیماری‌های دیگری نیز داشته باشند. این‌ها شامل موارد زیر است:

اختلالات در استفاده از مواد / تشخیص دوگانه
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
اختلال وسواسی و اجباری (OCD)
اختلال افسردگی اساسی

درمان موفقیت آمیز اسکیزوپرنی تقریباً همیشه این بیماری‌های مرتبط را بهبود می‌بخشد؛ و درمان موفقیت آمیز سوء مصرف مواد، PTSD یا OCD معمولاً علائم اسکیزوفرنی را بهبود می‌بخشد.

روان درمانی

درمان شناختی رفتاری (CBT) درمانی مؤثر برای برخی از افراد مبتلا به اختلالات عاطفی است. با شرایط جدی تر، از جمله بیماران روانی، درمان شناختی اضافی به CBT اساسی (CBTp) اضافه می‌شود. CBTp به افراد کمک می‌کند استراتژی‌های مقابله‌ای را برای علائم پایدار که به دارو پاسخ نمی‌دهند، توسعه دهند. روان درمانی حمایتی برای کمک به فرد در پردازش تجربه خود و حمایت از وی در کنار آمدن در هنگام زندگی با اسکیزوفرنی استفاده می‌شود. این برنامه برای کشف تجربیات دوران کودکی یا فعال کردن تجربیات آسیب زا طراحی نشده است، بلکه بیشتر به اینجا و اکنون متمرکز می‌شود.

درمان تقویت شناختی CET)) برای ارتقاء عملکرد شناختی و اعتماد به نفس در توانایی شناختی فرد کار می‌کند. CET شامل ترکیبی از آموزش‌های مغزی مبتنی بر رایانه و جلسات گروهی است. این منطقه فعلاً فعال در زمینه تحقیق است. افرادی که درگیر مداخلات درمانی هستند، اغلب شاهد بهبود هستند و ثبات روانی بیشتری را تجربه می‌کنند.

درمان‌های روانشناختی به افراد این امکان را می‌دهد که موانع ناشی از اسکیزوفرنی خود را جبران یا از بین ببرند و یاد بگیرند که با موفقیت زندگی کنند. اگر فردی در توان بخشی روانپزشکی شرکت کند، به احتمال زیاد همچنان به مصرف دارو‌های خود ادامه می‌دهد و احتمال عود آن کمتر است. برخی از درمان‌های روانی اجتماعی متداول شامل موارد زیر است:

درمان جامع جامعه ACT)) برای افرادی که دارای بیماری‌های روانی جدی مانند اسکیزوفرنی هستند، درمان جامع را ارائه می‌دهد. بر خلاف سایر برنامه‌های مبتنی بر جامعه که افراد را با سلامت روان یا سایر خدمات مرتبط می‌کند، ACT خدمات کاملاً فردی به طور مستقیم به افراد مبتلا به بیماری روانی ارائه می‌دهد. متخصصان با افراد مبتلا به اسکیزوفرنی همکاری می‌کنند و به آن‌ها در رفع چالش‌های زندگی روزمره کمک می‌کنند. متخصصان ACT همچنین مشکلات پیشگیرانه را برطرف می‌کنند، از بروز بحران‌ها جلوگیری می‌کنند و از مصرف دارو‌ها اطمینان می‌دهند.

گروه‌های پشتیبانی با کمک به آن‌ها برای کار در زمینه مهارت‌های اجتماعی با دیگران، مشارکت افراد را در بهبود آن‌ها ترغیب می‌کنند.

منبع:نمکستان