از غذا‌های گوشتی ایران عصر ساسانی چه می‌دانید؟

در ایران عصر ساسانی، به خوراک و چگونه خوردن آن، توجه بسیار می‌شد. از جمله خوراکی‌های محبوب آن دوران، غذا‌های گوشتی سرد بود که «اَفسَرد» نامیده می‌شد.

رسالۀ «خسرو و ریدگ» که متنی به زبان فارسی میانه است، گوشت گاو، گوزن، بچه شتر، گوساله یک ساله، گاومیش و گورِ خانگی را مناسب برای تهیه انواع اَفسرَد معرفی می‌کند؛ اما گوشت گورِ نَری را که با یونجه و جو پرورده شده است و پیه نداشته باشد، بهترین نوع گوشت برای تهیه این نوع غذا می‌داند که باید بر آن سرکه ترش مالید و طبق قاعده، چاشنی اضافه کرد. این نوع خاص از افسرد، «هَلام» نام داشت.

نوع دیگری از غذا‌های گوشتی سرد را «خامیز» می‌نامیدند و از آن به عنوان خوراک اشتهاآور استفاده می‌کردند. بنابر توصیف نویسندگان دوران اسلامی، این غذا را که از برش‌های نازک گوشت تهیه می‌شد، به صورت خام در سرکه می‌انداختند و گاهی هم اندک حرارتی به آن می‌دادند.

متن «خسرو و ریدگ»، خامیزی را که از گوشت خرگوش تهیه شود، لطیف‌تر از بقیه خامیز‌ها معرفی می‌کند. خامیز گوشت باقرقره را خوشبوتر و خوشمزه‌تر می‌داند و خامیزگوشت تذرو را، خوشگوارتر توصیف می‌کند؛ اما هیچ کدام را، با خامیزی که از گوشت آهوی مادۀ سترون (یعنی آهویی که بره نیاورده باشد) بدون پیه تهیه شود، برابر نمی‌داند.

منبع: روزنامه خراسان