کرونا و انقلاب قریبالوقوع «داده-بازار»
پارسینه: «داده-بازار» (data marketplace) مدتی است که بر سر زبانها افتاده اند. در این مدل کسب و کار، دادههای شخصی افراد (اینکه کدام رنگ را ترجیح میدهند، چقدر از سرطان میترسند، امروز چند قدم راه رفته اند و یا کدام نوع موسیقی را ترجیح میدهند) تجمیع شده و در برخی مواقع به فروش میرسند. اکنون و با شیوع بیماری کرونا، اما به نظر میرسد این مدل از بازارها، قابل دسترستر از همیشه شده اند.
ویروس کرونا این روزها با سرعتی بیش از هر تمامی کشورهای جهان، در آمریکا در حال گسترش است. به تازگی، تمام ایالت پرجمعیت و مهم کالیفرنیا نیز به طرح قرنطینه خانگی پیوسته و حالا بسیاری از کارمندان آمریکایی، در خانه مانده اند و دورکاری میکنند.
به گزارش «پارسینه»، دورکاری اجباری از خانه، اما حالا سوالات تازهای را در مورد «داده ها» (data) و نقش آنها در اقتصاد جهانی پیش پای متخصصان گذاشته است. تلفنهای هوشمند ما این روزها میتوانند تعداد قدمهای ما را بشمارند و حتی وضعیت سلامتی ما را کنترل کنند. اما آیا میتوان از دادههایی که این تلفنهای هوشمند جمع آوری میکنند، برای کمک به رفع خطر ویروس کرونا یا حتی زوال عقل و درمان سرطان هم استفاده کرد؟
در سناریویی که تعدادی از کاربران مشخص حاضر باشند دادههای جمع آوری شده از طریق گوشیهای هوشمند و یا گجتهای پوشیدنی (مانند ساعت اپل) را در اختیار پژوهشگران قرار بدهند، این دادهها رمزگذاری میشوند و هویت شخصی از آنها گرفته میشود. به این ترتیب، حریم شخصی افراد هم محترم شمرده میشود.
سپس، با استفاده از قرارداهای هوشمند مبتنی بر فناوری بلاکچین (blockchain smart-contracts) اطمینان حاصل میشود که این دادهها برای اهداف دیگر مورد استفاده قرار نمیگیرند. بر این اساس، به راحتی میتوان سناریویی فرضی را تصور کرد که بر اساس آن، افراد خودشان انتخاب میکنند که کدام یک از دادههای شان برای درمان بیماریهایی خاص به شکل رایگان استفاده شود و کدام یک از دادهها هم در مقابل دریافت پول، در اختیار شرکتها قرار بگیرد.
با تجمیع دادههای جمع آوری شده از سراسر جهان، اکنون فناوریهای مبتنی بر الگوریتمهای یادگیری ماشین (machine learning algorithms) میتوانند روندهایی را که ممکن است دانشمندان توجهی به آنها نکرده باشند، تشخیص دهند. به این ترتیب، دانشمندان هم قادر خواهند بود با بررسی این داده ها، راه حلهایی برای مشکلات پیدا کنند و به عنوان مثال، روند شیوع ویروس کووید-۱۹ در کشورهای مختلف جهان را سرعت ببخشند.
این در حالی است که اگر شرکتی بخواهد از این دادهها برای اهداف تجاری استفاده کند، اپلیکیشن این شرکت، باید مورد تایید قرار بگیرد. (مشابه اتفاقی که در مورد مدل تجاری Apple App Store رخ میدهد.) به این ترتیب، شرکتها نوع دادههایی را که نیاز دارند اعلام میکنند و اشخاص، یا شرکتهای واسطی به نیابت از اشخاص، قیمت دادهها را مشخص میکنند.
«داده-بازار» (data marketplace) شاید بسیار پیش از آنکه تصورش را بکنیم به یک واقعیت بدل شود. بحران ویروس کرونا بسیاری از کسب و کارهای جهان را به سوی وضعیت آنلاین سوق داده است و این در حالی است که کسب و کارهای هوشمندتر، به دلیل همین بحران به آینده این بازار چشم دوخته اند.
منبع: World Economic Forum
ارسال نظر