گوناگون

امروز در تاریخ:‌ ترور قره‌ني؛ هشدار افشاگرانه مسكو در روزهاي حساس

محمدولي قره ني (قرني)
پيش از ظهر سوم ارديبهشت 1358، در حالي كه هنوز تيترهاي اخبار مربوط به هشدار مسكو به تهران، رويدادهاي نقده و اعزام واحدهاي تازه نفس ارتش به آن سوي، ابلاغ مصوبه مهم شوراي انقلاب به دولت كه تنها سه ماه مهلت دارد تكليف مالكيت هاي بزرگ را برپايه تعاليم اسلامي كه نه مشابهت با اقتصاد كمونيستي دارد و نه اقتصاد كاپيتاليستي روشن سازد و آنها را ملي سازد و يا به بنياد مستضعفان و سازمانهاي عام المنفعه بدهد، انتصاب دكتر ابراهيم يزدي به سمت وزير امورخارجه، تعيين سفير تازه آمريكا در ايران، خودداري آمريكا از تحويل چهار كشتي جنگي خريداري شده توسط دولت شاه، اخطار جمهوري اسلامي به دولت مكزيك كه شاه بركنار شده را به كشور خود راه ندهد و ... روي ميز سردبيران روزنامه هاي عصر تهران بود كه كدام را تيتر اول كنند كه خبر رسيد سرلشكر محمد ولي قره ني (قرني) رئيس سابق ستاد ارتش در خانه اش ترور شده است. سرلشكر قره ني نخستين رئيس ستاد ارتش، پس از پيروزي انقلاب، هفتم فروردين از اين سمت كناره گيري كرده و جاي خود را به معاونش، سرلشكر ناصر فربد داده بود. در آن روز گفته شده بود كه علت آن برخي مخالفت ها با سختگيري قره ني درقبال رويدادهاي كردستان و اعزام واحدهاي ضربتي ارتش به اين استان بوده است!. در اين تغييرات «شاد مهر» معاون ديگر قره ني نيز سمت خود را از دست داده بود. دو هفته اول فروردين 1358 گزارشهاي مربوط به رويدادهاي گنبد كاووس (گرگان) و كردستان، ايرانيان را نگران آينده وطن خود كرده بود، مخصوصا كه در خوزستان هم معارضاتي در جريان بود و حرفهايي از بلوچستان به گوش مي رسيد.

سرلشكر قره ني كه پيش از سال 1336 معاون ستاد ارتش و قبل از آن رئيس اطلاعات ارتش (ركن دوم ستاد) بود در آن سال دستگير و پس از يك محاكمه غيرعلني به زندان و اخراج از ارتش محكوم و سه سال بعد از زندان آزاد شده بود. گفته شده بود كه وي در صدد كودتا برضد شاه بود. از آن پس، سرلشكر قره ني در جامعه ايران به عنوان شخصيتي ملّي و ضد سلطنت شناخته مي شد و مورد احترام بود.

عباس اميرانتظام

دو روز پيش از ترور قره ني، عباس امير انتظام معاون نخست وزير و سخنگوي دولت موقت خبر از تصميم به كوچك كردن ارتش داده و گفته بود كه چون ارتش محدود خواهد شد نيازي به خريد اسلحه تازه نيست. در اين ميان گزارش هايي نيز پيرامون احتمال كاهش دوره خدمت وظيفه عمومي به يك سال انتشار يافته بود. خودداري آمريكا از عدم تحويل چهار كشتي جنگي خريداري شده، لغو قرارداد خريد از سوي دولت اعلام شده بود و دولت واشنگتن از سناي آن كشور خواسته بود كه با تحويل اين چهار كشتي به نيروي دريايي آمريكا موافقت كند و گفته بود كه تهران قرارداد را لغو كرده است، همچنين لغو خريد پنج جمبو جت براي هواپيمايي ملي ايران (هما) را. دولت آمريكا كه در آن روزها گرفتار يافتن جايي براي اسكان دادن شاه بود «والتر كاتلر» را نامزد سفارت آن كشور در تهران (به جاي ويليام سوليوان) كرده بود. گزارش ها اشاره به رفتن شاه به مكزيك داشت و دولت مكزيك در پاسخ به اخطار تهران اعلام كرده بود كه شاه به عنوان توريست ويزاي ورود گرفته و با اين ويزا نمي تواند بيش از سه ماه درمكزيك بماند و فعاليت ديگري جز گردشگري داشته باشد. تهران با دريافت اين پاسخ، گذرنامه شاه را لغو كرد. به نظر محافل تهران، دولت واشنگتن مي خواست كه شاه سابق را به عنوان يك اهرم و وسيله فشار به جمهوري اسلامي در دسترس داشته باشد و درنتيجه در يكي از كشورهاي مجاور آمريكا سكني دهد. انتصاب دكتر يزدي معاون نخست وزير دولت موقت در امور انقلاب به سمت وزير امورخارجه از چهارم ارديبهشت عملي شد. دكتر سلامتيان معاون وقت وزير امورخارجه كه از سوي دكتر سنجابي نخستين وزير امور خارجه پس از انقلاب منصوب شده بود همزمان با انتصاب دكتر يزدي، كناره گيري خود را اعلام كرد.

اما هشدار مسكو به تهران. اين هشدار اشاره به آغاز وضعيتي داشت كه عملي شد و هنوز در منطقه ادامه دارد و كانون اخبار بين المللي.

مسكو در هشدار خود آورده بود: دولت آمريكا تحركاتي را كه ازديرباز انتظار مي رفت در منطقه اقيانوس هند و درجهت پيشروي به سوي خليج فارس آغاز كرده است و مي خواهد جاي انگلستان را در شرق آبراه سوئز كه تخليه آن را در سال 1976 تكميل كرده است بگيرد و به دنبال بهانه است و نبايد اين بهانه را به دست آورد. واشنگتن تهران را زير ذره بين قرارداده است تا از كوچكترين حركت، بهانه لازم را بتراشد. ورود آمريكا به خليج فارس باعث بازگشت لندن هم خواهد شد و استقرار اين دو در منطقه، سرآغاز درگيري هايي خواهد شد كه ادامه خواهد داشت زيرا كه پاي منافع دركار است، آن هم منافع اساسي (حياتي).

در هشدار مسكو كه يك سند تاريخي است (و پوتين قطعا از آن آگاه است) چنين آمده بود: سران غرب سال گذشته در نشست خود در «گوادالوپ» اوضاع خاورميانه و وضعيت دولت هاي اين منطقه حساس و نفتخيز را بررسي و در زمينه سياست ها، تحركات و خيزش هاي خود در اين منطقه به توافق هايي دست يافته و دست واشنگتن و لندن را باز گذارده اند. آنها در نشست جاري خود در ژاپن به تكميل آن بررسي ها با توجه به عوامل تازه پرداخته اند و ورود ناو هواپيمابر آمريكايي «ميدوي» به اقيانوس هند در اجراي همين توافق ها است و ....

مسكو ضمن تشريح نقشه هاي آتي آمريكا و غرب براي خاورميانه و به ويژه منطقه مهم خليج فارس تاكيد كرده بود: اين منطقه در همسايگي ما (مسكو) قراردارد، ما در اينجا دوستان و منافع استراتژيك بسيار داريم و لذا مجبوريم كه دقيقا مراقب اوضاع باشيم و نمي خواهيم كه از ناحيه همسايگان بهانه به دست آمريكا داده شود كه مداخله خود را مشروعيت دهد و علني سازد كه استقرار غرب در منطقه خطر درگيري ها را افزايش خواهد داد و ....

ارسال نظر

اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    اخبار از پلیکان

    نمای روز

    اخبار از پلیکان

    داغ

    حواشی پلاس

    صفحه خبر - وب گردی

    آخرین اخبار