ترکیه با مخمصه خودساخته در ادلب چه خواهد کرد؟

به گزارش خبرنگار «پارسینه»، به دنبال پیشروی‌های گسترده ارتش سوریه در هفته‌های اخیر که منجر به آزادی کامل شهر حلب و دستاورد‌های چشمگیری در استان ادلب، آخرین سنگر تروریست‌ها و مخالفان مسلح بشار اسد شد، ارتش ترکیه با تقویت مواضع خود و شبه نظامیان تحت حمایتش به دمشق هشدار داده است که تا پایان ماه فوریه باید پیشروی خود را متوقف کند.

تحولات در ادلب با درگیری‌های مستقیم میان نیرو‌های سوریه و ترکیه هم همراه بوده است. از طرف دیگر ترکیه که نمی‌خواهد روابطش با روسیه را به خطر بیاندازد، گزینه‌های اندکی در رابطه با رخداد‌های ادلب دارد. «الجزیره» نگاهی داشته به سه سناریوی محتمل برای نبرد ادلب که در ادامه می خوانید.

نخستین و مطلوب‌ترین سناریو برای ترکیه این است که روسیه از توافق منطقه کاهش تنش در ادلب حمایت کرده و به نیرو‌های سوریه دستور بدهد به مواضعی برگردند که پیش از حمله اخیر در اختیار داشتند. این وضعیت می‌تواند با احیای فرآیند سیاسی و از سرگیری نشست‌های کمیته قانون اساسی همراه شود.

اگرچه ترکیه تلاش کرده است با تهدید به اقدام نظامی برای رسیدن به چنین مصالحه‌ای فشار بیاورد، اما احتمال رخ دادن آن بسیار ضعیف است.

سناریوی دوم این است که ترکیه واقعیت‌های میدانی تازه را بپذیرد اجازه بدهد سوریه بزرگراه‌های «ام ۴» و «ام ۵» که شرق و غرب و شمال و جنوب سوریه به هم متصل می کند را کنترل کند، اما با استفاده از زور از پیشروی‌های بیشتر سوریه جلوگیری کند. در این وضعیت می‌تواند با برپا کردن مواضع دفاعی مستحکم در طول خط مقدم نبرد و تامین سلاح‌های سنگین، به ویژه موشک‌های ضدهوایی برای مخالفان اسد، خواهان ایجاد یک «منطقه امن» در ادلب شود. با توجه به سرنگونی دو بالگرد ارتش سوریه در ادلب به وسیله ضدهوایی به نظر می‌رسد آنکارا همین حالا هم چنین سیاستی را پیش گرفته است.

سومین سناریو و چیزی که ترکیه می‌خواهد از آن دوری کند، تشدید تنش‌ها با روسیه است. حضور تسلیحات ضدهوایی در میدان، خطر سرنگون کردن هواپیما‌های روسی را افزایش داده است. ارتش ترکیه احتمالا برای پیشگیری از چنین رخداد خطرناکی پیش بینی‌های احتیاطی را انجام داده است، اما با توجه به استقرار گسترده نیرو‌ها در میدان، چنین وضعیتی پس از حادثه مشابه سال ۲۰۱۵ که بمب افکن روسیه توسط جنگنده ترکیه سرنگون شد، احتمال زیادی دارد.

در حالی که ترکیه با احتیاط به دنبال کردن مسئله ادلب ادامه می‌دهد، آنچه پس از این رخ دهد تا اندازه زیادی به تصمیم آمریکا بستگی دارد. تا کنون واشنگتن پیام‌های متفاوتی را به آنکارا فرستاده است. مایک پومپئو، وزیر خارجه، حمایت خودش از ترکیه را اعلام کرد و جیمز جفری، نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه هم موضع مشابه داشت. با این وجود، واکنش پنتاگون این بوده است که هیچ توافقی درباره برداشتن گام‌های مستحکمتر در ادلب حاصل نشده است.

البته همانطور که روسیه تلاش کرده است ترکیه و متحدانش در ناتو را از هم دور کند، آمریکا هم ممکن است از فرصت پیش آمده با حمایت از عملیات ترکیه در ادلب، کاری مشابه را در مورد رابطه ترکیه و روسیه انجام دهد.

در هر حال، در هفته‌های پیش رو تصمیمات مهم باید در آنکارا، مسکو و واشنگتن اتخاذ شوند که می تواند مشخص کننده مرحله بعدی جنگ داخلی سوریه باشد.