بهترین زمان و روش دادن قطره آهن به نوزاد
پارسینه: کودکان تمام مواد مورد نیاز خورد را نمیتوانند با شیر مادر تامین کنند و در این موارد برای نوزادان قطره از مکملهای ویتامینی مهم است.
شش ماه اول بعد از تولد، شیر مادر میتوان میزان آهن مورد نیاز کودک را تامین کند. بعد از پایان شش ماهگی به بدلیل نیاز بیشتر بدن، لازم است کودک با نظر پزشک از مکملهای غذایی حاوی آهن که معمولا بصورت قطره تجویز میشوند، استفاده کند. البته در برخی از کودکان، قطره آهن از پنج ماهگی تجویز میشود.
آهن با توجه به رشد کودک در افزایش حجم گلبولهای قرمز خون و رشد مغز تاثیر زیادی دارد. کم خونی به دلی کمبود بیش از اندازه آهن در خون به وجود میآید. در نتیجه با کاهش تولید خون، اشتها کودک کم میشود.
یبوست یکی از مشکلات شایع در کودکان شیرخوار است، با توجه به اهمیت مصرف قطره آهن، نباید یبوست دلیلی برای قطع مصرف آن باشد. برای کودکان شیرخوار از ۶ تا ۲۴ ماهه، قطره آهن باید همزمان با شروع تغذیه تکمیلی داده شود. مصرف قطره آهن ارتباطی به تغذیه کودک با شیر مادر و یا شیر خشک ندارد. بدن کودکان در این سنین به طور فیزیولوژیک دچار کم خونی میشوند و برای رفع این مشکل، نیاز به مصرف قطره آهن است.
درصورت ابتلا کودکان شیرخوار به یبوست، میتوان از شربتهای ملین مخصوص شیرخواران به تجویز پزشک متخصص در این سن استفاده کرد. به هیچ عنوان نباید در مصرف آهن در کودکان کوتاهی کرد، زیرا آهن تاثیر زیادی در رشد جسمانی و مغزی کودک دارد و کمبود آن منجر به رشد کم بدن و مشکلات ذهنی میشود، همانطور که دادن قطره AD و مولتی ویتامین به شیرخواران الزامی است و عدم استفاده از آنها منجر بروز نرمی استخوان میشود، مصرف قطره آهن نیز ضرورت داد.
کنترل کم خونی
سازمان یونیسف و سازمان جهانی بهداشت هم برای پیشگیری از کمبود آهن و کنترل کم خونی فقرآهن مصرف قطره آهن در شیرخواران را توصیه میکند. یکی از علل مهم خودداری مادران از دادن قطره آهن به کودکان، سیاه شدن و پوسیدگی دندان ها، استفراغ در کودکان و یبوست است. درحالی که قطره آهن تنها موجب تیره شدن دندان کودک میشود نه پوسیدگی آنها. در حقیقت جنس دندانها در پوسیدگی آن موثر است و در صورتمشاهده پوسیدگی باید به دندانپزشک مراجعه کرد.
اگر کودکان پس از مصرف قطره آهن دچار استفراغ شوند میتوان با یک راه حل ساده این مشکل را رفع کرد مثلا تغییر قطره آهن با نوع خارجی و یا مشابه، ولی طعم دار. ریختن قطره آهن در آب میوه طبیعی نیز روش دیگر است، مقداری از شربت را در یک قاشق ریخته و قطره آهن را به آن اضافه کنید. آب پرتقال طبیعی و آب لیموشیرین میزان جذب آهن را افزایش میدهد.
مزایای مصرف قطره آهن با آب میوه
۱. کاهش تغییر رنگ دندان
۲. کمتر احساس شدن طعم تلخ آن
۳. افزایش جذب آهن توسط ویتامین C. موجود درآب میوه
مصرف قطره آهن در کودکانی که با شیرخشک تغذیه میشوند:
شیر خشک یک غذای غنی شده است و به اندازه کافی دارای آهن، ویتامین دی و سایر مواد مغذی دیگر است. پزشک کودک میزان دقیق مصرف شیر خشک و تعداد دفعات آن در شبانه روز توسط نوزاد را تعیین میکند و همچنین در مورد تغییر اندازه آن، هنگام آغاز تغذیه کودک با غذاهای جامد بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید.
نحوه مصرف قطره آهن
نوزادانی که پس از ۳۸ هفته بارداری متولد میشوند، میزان ذخیره آهن آنها در بدنشان تا پایان چهارماهگی کافی است. همچنین شیر مادر دارای مقداری آهن است و کودکانی که با شیر مادر تغذیه میشوند، پس از چهار ماهگی در معرض خطر کمبود آهن قرار دارند؛ بنابراین بعد از این مدت، پزشکان میزان ۱ میلی گرم بر کیلوگرم در روز از مکمل آهن مایع را برای نوزاد توصیه میکنند. این روند تا سن شش ماهگی نوزاد و شروع غذای کمکی ادامه دارد. پس از پایان شش ماهگی و شروع تغذیه با غذای مکمل، پزشک میزان مورد نیاز آهن را تجویز میکند.
در نوزادانی که علاوه بر شیر مادر از شیرخشک نیز تغذیه میکنند، اگر میزان مصرف شیر مادر از شیرخشک غنی شده از آهن بیشتر باشد، باید طبق دستورالعمل داده شده برای نوزادانی که تنها از شیر مادر تغذیه میکنند رفتار کنید.
در نوزادانی که تنها با شیرخشک تغذیه میشوند میبایست از زمان تولد تا یکسالگی از شیرخشک غنی شده با آهن، دارای ۴ تا ۱۲ میلی گرم آهن، استفاده کنید.
و، اما در نوزادان نارس که دارای ذخیره آهن کمتری هستند و، چون نیاز به آهن بیشتری برای شد دارند باید پزشک با توجه به شرایط جسمی نوزاد، میزان آهن مورد نیاز را تجویز کند.
برخی از کودکان از خوردن قطره آهن سرباز میزنند و در این مواقع مادرها احساس نگرانی میکنند. اغلب این قطرهها، طعم دار هستند و کودکان مشکلی با خوردن آن ندارند؛ بنابراین با آرامش کامل باید هرروز این قطرهها را به نوزاد بدهید زمان مصرف مکمل قطره آهن برای کودکان باید با زمان شیر دادن به نوزاد تداخل نکند به طور مثال یک ساعت بعد از شیر دادن به نوزاد و یک ساعت قبل از آن به نوزاد قطره آهن بدهید. هرگز قطره آهن را با شیر مخلوط نکنید، زیرا شیر از جذب آهن جلوگیری میکند.
جلوگیری از سیاه شدن دندانها
در پاسخ به سوال پرتکرار شما کاربران از بخش بارداری و نوزاد نمناک باید بگوییم که قطره آهن باعث پوسیدگی دندان در کودکان نمیشود و تنها موجب تغییر رنگ و سیاه شدن دندانها میشود؛ بنابراین با رعایت اصول بهداشتی مانند استفاده از مسواک انگشتی و یا پارچه نخی برای تمیز کردن دندانها میتوان از تغییر رنگ دندانها پیشگیری کرد. همچنین میتوانید قطره را در انتهای دهان نوزاد ریخته و سپس کمی به او آب دهید. بعد از اتمام دوره مصرف قطره آهن، سیاهی دندانها معمولا برطرف میشود.
انواع قطره آهن
دو نوع قطره آهن وجود دارد. نوع قطره آهن تفاوتی در زمان مصرف یا مقدار مصرف یا موارد دیگر ایجاد نمیکند. تنها تفاوت آنها به دلیل نوع داخلی یا خارجی آنها میباشد. برخی از افراد معتقدند که نوع خارجی قطره آهن، کیفیت بیشتری دارد که باور غلطی است چرا که قطره آهن ایرانی تمام مقدار آهن مورد نیاز کودک را تامین میکند.
در برخی موارد میتوان به جای قطره آهن و مولتی ویتامین، از قطره خارجی مولتی ویتامین+آهن+زینک نیز استفاده نمود. فقط باید تقریبا حاوی ۱۵۰۰ واحد ویتامین A, حدود ۴۰۰ واحد ویتامین D. و حداقل ۱۰ میلی گرم آهن باشد.
همچنین در صورت استفاده از ترکیب قطره مولتی ویتامین-آهن، قطره MIM در یک شربت و یا شربت فروگلبولین دیگر نیازی به مصرف قطره آهن بصورت جداگانه وجود ندارد. قطره آهن، رنگ مدفوع کودک را به طور طبیعی تیره میکند.
نکات مهم:
تا دو ساعت پس از زمان مصرف قطره آهن نباید به کودک شربت آنتی اسید، شیر یا نوشیدنیهای کافئین دار دهید. زیرا این مایعات جذب آهن را متوقف میکنند.
ممکن است مصرف قطره آهن، باعث سوزش سر دل، حالت تهوع، اسهال، یبوست و دل درد شود؛ بنابراین باید کودک مایعات زیادی را بنوشد و میوهها و سبزیجات کافی برای تغذیه او باید استفاده نمود.
برای جلوگیری از کم خونی و تقویت ذخیره آهن در بدن کودک باید چندین ماه متوالی به مدت ۳ تا ۶ ماه مکمل آهن مصرف کند.
برای پیشگیری از دل درد در برخی از کودکان، قطره آهن را همراه با غذا به آنها بدهید.
منبع:نمناک
ارسال نظر