.svg)
بختک نه، اختلال خواب
پارسینه: پدیده فلج در خواب که در فرهنگ عامه از آن به عنوان «بختک» یاد می‌شود، به نوعی اختلال در خواب است و فرد مبتلا در نتیجه برهم خوردن ساعات خواب و یا داشتن اضطراب و استرس و یا افسردگی به آن گرفتار می‌شود.
یک رواندرمانگر با بیان اینکه پدیده فلج در خواب می‌تواند کاملا ارثی باشد و با این حال امکان رخ دادن آن برای هر کسی وجود دارد، افزود: فاکتور‌هایی نظیر بیخوابی، برهم خوردن ساعات خواب در نتیجه سفر به مناطق دور دست و تغییر ساعات کاری احتمال تجربه این امر را در افراد افزایش می‌دهد.
سمیرا یزدانی نژاد گفت: احتمال آنکه فردی در طول زندگی فلج خواب را تجربه کرده باشد ۲۵ تا ۵۰ درصد است و در این حالت فرد به اشکال مختلف در انجام حرکات ارادی ناتوان به نظر می‌آید. برای نمونه ناتوانی در صحبت کردن، حرکت دادن بدن، دست و پا و یا عدم توانایی در گشودن پلک، از علایم گرفتار شدن به پدیده اختلال خواب است.
وی با بیان اینکه حالت فلج در خواب ممکن است چند ثانیه حتی تا چند دقیقه بطول بیانجامد، افزود: این پدیده به عواملی نظیر تنش، آشوب‌های درونی و حمله در خواب مرتبط است و در جریان آن افراد توانایی خود برای تنظیم چرخه‌های خواب را از دست می‌دهند و به صورت تصادفی و غیرمنتظره به خواب می‌روند.
یزدانی نژاد گفت: این وضعیت ممکن است حین به خواب رفتن یا پس از بیدار شدن از خواب اتفاق افتد و از این رو علائمی از جمله استرس، اضطراب و افسردگی می‌تواند باعث بروز این اختلال شود. با این وجود نمی‌توان بطور دقیق چنین فاکتور‌هایی را تحت کنترل درآورد.
این روانپزشک افزود: فلج خواب می‌تواند یکی از علائم چهارگانه اختلال خواب آلودگی شدید روزانه توام با توهمات خواب همراه باشد. گاهی وجود توهمات شنیداری، دیداری، لامسه، احساس خفگی و سنگینی روی قفسه سینه و ترس، مسئول ایجاد این تجربه وحشتناک در بیمار است که مورد حمله قرار است.
وی اظهارداشت: خواب نامنظم و محرومیت از خواب، افزایش استرس و اضطراب، کار شیفتی، تغییرات ناگهانی در سبک یا محیط زندگی، مصرف قرص‌های خواب آور و آنتی هیستامین‌ها می‌تواند احتمال بروز آن را بیشتر کند.
اقدامات درمانی
این روادرمانگر افزود: بهداشت خواب و خواب کافی، تلاش در جهت کنترل اضطراب و پرهیز از مصرف خودسرانه دارو‌های خواب آور در این میان بسیار حائز اهمیت است. اگر فرد حرکات سریع چشمی انجام دهد و به دنبال آن پلک‌ها و سر خود و یا انگشتان دست و پایش را تکان دهد و یا فرد دیگری او را صدا زند یا بدنش را لمس کند، حمله خاتمه می‌یابد.
وی گفت: جلوگیری از خوابیدن به پشت تا حدودی از بروز فلج در خواب جلوگیری خواهد کرد. تحقیقات نشان داده که احتمال بروز این پدیده در افرادی که به صورت تاق باز می‌خوابند سه تا چهار برابر بیشتر از سایرین است.
یزدانی نژاد تصریح کرد: اگر فرد درگیر با فلج خواب از خواب بیدار شد و متوجه شد که نمی‌تواند حرکت کند، کل انرژی خود را بر روی تکان دادن انگشتان پا قرار دهد. زمانی که یکی از ماهیچه‌های خود را حرکت داد بلافاصله فلج خواب از بین می‌رود.
سمیرا یزدانی نژاد گفت: احتمال آنکه فردی در طول زندگی فلج خواب را تجربه کرده باشد ۲۵ تا ۵۰ درصد است و در این حالت فرد به اشکال مختلف در انجام حرکات ارادی ناتوان به نظر می‌آید. برای نمونه ناتوانی در صحبت کردن، حرکت دادن بدن، دست و پا و یا عدم توانایی در گشودن پلک، از علایم گرفتار شدن به پدیده اختلال خواب است.
وی با بیان اینکه حالت فلج در خواب ممکن است چند ثانیه حتی تا چند دقیقه بطول بیانجامد، افزود: این پدیده به عواملی نظیر تنش، آشوب‌های درونی و حمله در خواب مرتبط است و در جریان آن افراد توانایی خود برای تنظیم چرخه‌های خواب را از دست می‌دهند و به صورت تصادفی و غیرمنتظره به خواب می‌روند.
یزدانی نژاد گفت: این وضعیت ممکن است حین به خواب رفتن یا پس از بیدار شدن از خواب اتفاق افتد و از این رو علائمی از جمله استرس، اضطراب و افسردگی می‌تواند باعث بروز این اختلال شود. با این وجود نمی‌توان بطور دقیق چنین فاکتور‌هایی را تحت کنترل درآورد.
این روانپزشک افزود: فلج خواب می‌تواند یکی از علائم چهارگانه اختلال خواب آلودگی شدید روزانه توام با توهمات خواب همراه باشد. گاهی وجود توهمات شنیداری، دیداری، لامسه، احساس خفگی و سنگینی روی قفسه سینه و ترس، مسئول ایجاد این تجربه وحشتناک در بیمار است که مورد حمله قرار است.
وی اظهارداشت: خواب نامنظم و محرومیت از خواب، افزایش استرس و اضطراب، کار شیفتی، تغییرات ناگهانی در سبک یا محیط زندگی، مصرف قرص‌های خواب آور و آنتی هیستامین‌ها می‌تواند احتمال بروز آن را بیشتر کند.
اقدامات درمانی
این روادرمانگر افزود: بهداشت خواب و خواب کافی، تلاش در جهت کنترل اضطراب و پرهیز از مصرف خودسرانه دارو‌های خواب آور در این میان بسیار حائز اهمیت است. اگر فرد حرکات سریع چشمی انجام دهد و به دنبال آن پلک‌ها و سر خود و یا انگشتان دست و پایش را تکان دهد و یا فرد دیگری او را صدا زند یا بدنش را لمس کند، حمله خاتمه می‌یابد.
وی گفت: جلوگیری از خوابیدن به پشت تا حدودی از بروز فلج در خواب جلوگیری خواهد کرد. تحقیقات نشان داده که احتمال بروز این پدیده در افرادی که به صورت تاق باز می‌خوابند سه تا چهار برابر بیشتر از سایرین است.
یزدانی نژاد تصریح کرد: اگر فرد درگیر با فلج خواب از خواب بیدار شد و متوجه شد که نمی‌تواند حرکت کند، کل انرژی خود را بر روی تکان دادن انگشتان پا قرار دهد. زمانی که یکی از ماهیچه‌های خود را حرکت داد بلافاصله فلج خواب از بین می‌رود.
ارسال نظر