پرواز نسخه‌های بیماران فصلی!

به طور حتم این روز‌ها سری به داروخانه زده اید. زمانی که فیش نسخه را به دستتان می‌دهند شاید چندین بار سعی می‌کنید مبلغ روی کاغذ را بخوانید؛ رقمی که باورش سخت است، به چشمان خود اعتماد نمی‌کنیم و شاید اشتباه می‌بینید؛ صفر‌هایی که قرار بود از پول ملی کسر شود و حالا می‌بینیم که به فیش نسخه بیماران افزوده شده است!

علت را که جویا می‌شویم گفته می‌شود دارو‌های شما هیچکدام تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی نیست! متعجب‌تر دارو‌ها را می‌نگریم که شاید پزشک معالج داروی زیبایی برایمان تجویز کرده چرا که تا پیش از این‌ها نسخه‌های زیبایی در پوشش تعهدات بیمه نبود، در کمال ناباوری اقلام دارویی که مختص بیماری‌های فصل سرماست و همه از تولیدات داخلی است با قیمت‌های گزاف پیش چشمانمان خودنمایی می‌کند و چاره‌ای جز خرید آن‌ها نداریم.

صباحی پیش تحت پوشش قرار گرفتن خدمات دندانپزشکی را در سر می‌پروراندیم و مسرور از اینکه با این اقدام بهداشت دهان و دندان در کشور ارتقا می‌یابد در حالی که به گفته داروخانه داران، فقط در سال گذشته ۹۹ قلم داروی پرکاربرد از لیست بیمه خارج شده است!

بر اساس اعلام سازمان‌های بیمه گر دارو‌های اُ. تی. سی (دارو‌های ارزان و پرکاربرد) که تصور می‌شد تاثیر چندانی در هزینه خانواده‌ها ندارند از لیست بیمه حذف شده تا فضا را برای افزایش تعهدات بیمه دارو‌های گزاف و بیماری‌های صعب العلاج باز کند و در مقایسه نادرستی اعلام شده است: تقریبا در هیچ کشوری از دنیا دارو‌های OTC که شامل دارو‌هایی مانند استامینوفن ها، قرص‌های سرماخوردگی سبک و برخی از شربت‌های ارزان قیمت و ... می‌شود، در تعهدات بیمه نیستند.

جالب است شورای عالی بیمه که البته نیتش خیر بوده، دهک‌های جمعیتی که زیر خط فقر زندگی می‌کنند و در وضعیت کنونی بیش از نیمی از جمعیت جامعه را شامل می‌شود و گاهی توانایی خرید همین دارو‌های به باور غلط ارزان را ندارند، نادیده گرفته است و نکته مهم اینکه زمانی که فرد حق بیمه پرداخت می‌کند باید از حقوق خود بهره‌مند شود، در غیر این صورت دفترچه‌های بیمه رفته رفته جنبه فرمایشی و نمایشی به خود می‌گیرند.

از سوی دیگر در پی اصلاح قیمت دارو‌ها بر اساس تغییر نرخ ارز (اعم از داخلی و خارجی) یا به عبارت ساده‌تر افزایش نرخ دارو‌ها بصورت سالانه و ماهانه و گاه روز به روز، سبب شده بسیاری از بیماران دچار دغدغه شده و داروی گران به دست آن‌ها برسد، به همه این‌ها حذف پوشش بیمه‌ای دارو‌های OTC را هم اضافه کنید که به طور قطع بیماران را با مشکلاتی مواجه می‌سازد.

البته چنان چه گفته می‌شود دارو کالایی اقتصادی است و باید به نحوی قیمت گذاری شود که برای تولید کننده و تامین کننده زیان آور نباشد، در غیر این صورت تولید متوقف می‌گردد و ناگزیر به واردات دارو می‌شویم؛ این هم برای سازمان بیمه گر و اقتصاد سلامت کشور قابل تحمل نیست و نیز از بعد اقتصادی با رونق تولید در مغایرت است.

از سوی دیگر در صورت توقف تولید، مصرف کننده ناچار به تهیه دارو‌های مورد نیاز خارجی خود با ۱۰ تا ۱۵ برابر قیمت می‌گردد. حال باید اندیشید سیراب کردن بیمه‌ها و بالا بردن سقف تعهدات بیمه چگونه می‌تواند بار سنگین چنین هزینه‌های اجتناب ناپذیری را از شانه‌های شکننده آحاد جامعه بردارد؟

دلمان را خوش می‌کنیم به یارانه‌ای که نصیب اقشار کم درآمد می‌شود و ذوق زده می‌شویم از سبد معیشتی که در اختیارشان قرار می‌گیرد و البته باید دست به دعا شویم که بیماری ساده‌ای نیز نگیرند چرا که دیگر نه سبد معیشتی و نه یارانه‌ای برایشان باقی می‌ماند و چه بسا مقروض شوند.

در سیاست اصلاح نرخ بنزین بهتر به نظر می‌آمد اهل فن برای سرمایه کلانی که از این گذرگاه عاید دولت می‌شود، برنامه جامع و سازنده تری طرح می‌کردند و این سود کلان به خرده پولی تبدیل نمی‌گشت که نه چاره دردی شود و نه سبب رشد و اعتلایی. بهداشت و آموزش رایگان و رشد یافته از حقوق اولیه هر شهروندی محسوب می‌شود و پرواضح است با چنین سرمایه کلانی می‌شد گام‌های بلندی در راستای برطرف ساختن خلا‌های موجود برداشت.

* مهدیه ملک شیخی، تحلیلگر اجتماعی