خواص درمانی مارچوبه، گیاهی گران قیمت
پارسینه: مارچوبه دارای خواص و فواید بی نظیری میباشد و همچنین برای سلامتی مفید است، مارچوبه، نوعی سبزی خوراکیه که به صورت خام یا پخته مصرف میشود.
مارچوبه از زمانهای قدیم مورد استفاده بشر بوده است. در اهرام ثلاثه مصر نقاشیهایی وجود دارد که در آنها این گیاه دیده شده. رشد این گیاه بیشتر در مناطق اروپایی و آفریقای شمالی است. از سال ۲۰۰۷ میلادی کشور پرو بزرگترین صادر کننده مارچوبه در جهان بشمار میرود، بعد از این کشور، کشورهای چین و مکزیک صادرات قویی در زمینه گیاه مارچوبه دارند.
مارچوبه یکی از سبزیهایی است که در تمام دنیا در فصل بهار برداشت میشود. البته زمان برداشت آن در مناطق آب و هوایی مختلف، متفاوت است. در برخی از مناطق دنیا در ماه فوریه معادل با بهمن و در برخی نقاط دیگر در جولای معادل با تیرماه برداشت میشود؛ اما اوج برداشت آن در اکثر نقاط جهان، در فصول فروردین و اردیبهشتماه میباشد.
چرا مارچوبه گران است؟
مارچوبه یکی از سبزیهایی است که در تمام دنیا در فصل بهار برداشت میشود. البته زمان برداشت آن در مناطق آب و هوایی مختلف، متفاوت است. در برخی از مناطق دنیا در ماه فوریه معادل با بهمن و در برخی نقاط دیگر در جولای معادل با تیرماه برداشت میشود؛ اما اوج برداشت آن در اکثر نقاط جهان، در فصول فروردین و اردیبهشتماه میباشد.
چرا مارچوبه گران است؟
کشت کم این محصول در ایران باعث شده که نوعی خوراکی گران قیمت به حساب بیاد. این گیاه نسبت به سبزیهای هم خانواده خود به علت کم یاب بودن قیمت بالایی دارد.
کلیات گیاه شناسی مارچوبه:
مارچوبه گیاهی است علفی و چند ساله که ارتفاع آن تا چند متر میرسد و دارای شاخههای نسبتا چوبی و صاف میباشد.
مارچوبه بصورت وحشی در اکثر نقاط دنیا میروید برگهای آن فلسی شکل بوده که از کنار آنها شاخههایی باریک و دراز و سبز رنگ بصورت دستههای ۳ تا ۸ تائی خارج میشود. بعلت زیبا بودن این گیاه را بصورت تزئینی در باغچهها میکارند مار چوبه را در اوائل پائیز میچینند.
این گیاه از قدیم الایام مورد استفاده بشر بوده است و حتی در اهرام ثلاثه مصر نقاشیهایی وجود دارد که مارچوبه را نشان میدهد.
مارچوبه را میتوان بصورت مختلف مصرف کرد. باید مارچوبه را با کمی آب و حرارات کم در ظرفهای ضد زنگ پخت و تقریبا نیمه خام آنرا برداشت. آب مارچوبه را دور نریزید و از آن برای سوپ استفاده کنید زیرا دارای ویتامین و املاح میباشد. وقتیکه مارچوبه میخرید دقت کنید تازه باشد. شاخههای مارچوبه تازه راست و نرم بوده و نوک آن نباید باز شده باشد و اگر فلسهای نوک آن باز باشد نشانه این است که گیاه مدت زیادی مانده و کهنه شده است.
ترکیبات شیمیایی مارچوبه:
مارچوبه دارای آسپاراژین ف. کونی فرین، اینوزیت، تانن، اسدی گالیک، آسپاراگوز، و اسید سوکسی نیک میباشد دانه آن دارای ۱۵ درصد مواد روغنی میباشد این روغن زرد مایل به قرمز است.
درصد مواد موجود در مارچوبه بصورت زیر است:
آب ۹۰ گرم
پروتئین ۲/۵ گرم
چربی ۰/۲ گرم
مواد نشاستهای ۴/۲ گرم
کلسیم ۲۲ میلی گرم
فسفر ۶۰ میلی گرم
آهن ۱/۱ میلی گرم
سدیم ۲ میلی گرم
پتاسیم ۲۷۵ میلی گرم
ویتامین آ. ۹۰۰ واحد
ویتامین ب. ۱، ۰/۲ میلی گرم
ویتامین ب. ۲، ۰/۲ میلی گرم
ویتامین ب. ۳، ۱/۵ میلی گرم
ویتامین ث. ۳۵ میلی گرم
خواص مارچوبه:
مارچوبه گیاهی سرشار از اینولین، پورین، ویتامین C، بتاکاروتن، ویتامین E، روی، منیزیم، سلنیوم، آسپاراژین، آسپاراژیناز، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، پانتوتنیک اسید، پیریدوکسین، اسیدفولیک، کولین و ... است.
گنجینههای معدنی که در مارچوبه ذخیره شده اند عبارتند از: آهن، کلسیم، فسفر، منیزیم، منگنز، روی، سلنیوم و پتاسیم. مارچوبه حاوی مقادیر بسیار کمی کالری بدون کلسترول و همچنین سدیم پایین است. علاوه بر این، منبعی غنی از فیبر میباشد که برای بدن ضروری است.
از نظرطب قدیم ایران مارچوبه گرم و خشک است بنابراین آنهایی که سرد مزاج هستند باید آنرا با عسل بخورند و آنهایی که گرم مزاج هستند باید آنرا با سرکه بخورند. مارچوبه گیاهی است ادرار آور و دارای خواص زیادی است.
۱) خوردن مارچوبه دید چشم را تقویت میکند
۲) مارچوبه برای تقویت نیروی جنسی مفید است
۳) مارچوبه ضعف مثانه را برطرف میکند
۴) برای تقویت قلب مارچوبه مفید است
۵) مارچوبه ملین است و یبوست را برطرف میکند
۶) مارچوبه تب بر است
۷) مارچوبه بعلت داشتن کلروفیل خونساز است و کسانیکه کم خون هستند باید از آن استفاده کنند.
۸) مارچوبه به ساختن گلبولهای قرمز خون کمک میکند
۹) وجود مواد مغذی در مارچوبه، به مبارزه با افسردگی، خستگی و کاهش درد قاعدگی کمک میکند.
۱۰) مارچوبه برای زنان باردار مفید است
۱۱) با مارچوبه میتوان روماتیسم مفصلی درمان کرد
۱۲) رفع سندرم پیش از قاعدگی
۱۳) برای مهار دیابت میتوان از مارچوبه استفاده کرد
۱۴) مارچوبه به درمان سرع کمک میکند
۱۵) مارچوبه باعف کاهش فشارخون میشود
۱۶) یکی دیگر از مزایای استفاده از مارچوبه در رژیم غذایی شما این است که لکههای پوستی مانند آثار آکنه، جوشها و علایم دیگر را کاهش میدهد
۱۷) مارچوبه یک سبزی کم کالری است و به دلیل مقادیر بالای فیبر دارد که با کاهش اشتها و جلوگیری از پرخوری باعث لاغری و کاهش وزن افراد میشود.
۱۸) برای پیشگیری و درمان انواع سرطان مغز استخوان، پستان، روده بزرگ، حنجره و سرطان ریه مصرف مارچوبه بسیار مفید میباشد.
۱۹) مارچوبه خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش دهد.
خرید مارچوبه:
به هنگام خرید بدنبال ساقههای سبز روشن باشید، شاخههای مارچوبه تازه صاف و نرم بوده و جوانههای آن نباید باز شده باشد، اگر فلسهای نوک آن باز باشد نشانهی این است که گیاه مدت زیادی مانده و کهنه شده است.
نگهداری مارچوبه:
برای نگهدری مارچوبه آن را در پارچهای مرطوب بپیچید و در یک کیسهی پلاستیکی قرار داده و در یخچال نگهداری کنید، گرما و خشکی مارچوبه را از بین میبرد، نگهداری مارچوبه به این ترتیب علاوه بر حفظ ویتامینهای موجود در آن به حفظ حالت تردی آن نیز کمک میکند.
طرز استفاده از مارچوبه:
مارچوبه دارای طعمی خوشمزه است و میتواند به صورت خام، کباب شده و یا برشته مصرف شود. مارچوبه میتواند به ترشی ها، سالادها و سوپها اضافه شود. جوانههای این گیاه به عنوان پیش غذا بسیار لذیذ هستند و به روشهای مختلف در سراسر جهان آماده میشوند. مارچوبه نیاز به پخت کمی دارد.
پیشنهادهایی برای گنجاندن مارچوبه در رژیم غذایی به روشهای زیر:
۱. استفاده از مارچوبه تازه در سالاد سبزیجات
۲. مارچوبه پخته در پاستا، ماکارونی، لازانیا، پیتزا و...
۳. اضافه کردن مارچوبه به املت، کوکو سبزی، خوراک مرغ و ...
۴. اضافه کردن به انواع سوپهای سفید، سوپ سبزیجات و...
دم کرده مارچوبه:
چند شاخه مارچوبه را در داخل یک لیتر آبجوش بریزید و مقدری هم رازیانه و جعفری به آن اضافه کنید و بگذارید مدت پنج دقیقه دم بکشد. از این دم کرده بمقدر دو تا سه فنجان در روز برای تسکین و آرامش قلب استفاده کنید.
تداخل دارویی
مارچوبه به دلیل مقادیر بالای ویتامین K. که دارد ممکن است با برخی داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین تداخل داشته باشد.
اثرات جانبی و عوارض مارچوبه که باید از آنها آگاه باشید:
- خشکی دهان
- تحرک رودهای
- بوی بد مدفوع از اثرات مارچوبه
- التهاب چشمها
- التهاب بینی با خارش
- قرمزی، و تورم چشمها
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
- خارش و تحریک گلو
- سرفه خشک
- کهیر روی پوست به همراه خارش
- ورم پوست با جوش، قرمزی و خارش
- سختی در تنفس
- تهوع
- سردرد
- سرگیجه
- گیجی
- نفخ شکم
موارد منع استفاده از مارچوبه:
- مارچوبه را نباید آنهایی که مبتلا به ورم مجاری ادرار هستند و یا اشخاص عصبی مصرف کنند.
- مارچوبه همچنین برای مبتلایان به رماتیسم و سنگ کلیه خوب نیست.
- اگر نارسایی کلیه یا اختلالات قلبی شدید دارید به هیچ عنوان از مارچوبه استفاده نکنید.
منبع: بیتوته
ارسال نظر