آقایونی که بیشتر در معرض یائسگی مردانه هستند
پارسینه: افزایش سن و کاهش میزان ترشح هورمون تستسترون در مردان علت اصلی بروز یائسگی مردان یا آندروپوز است.
یائسگی زنان، پایان دوره چرخه تولید مثل آنها است، اما با این حال، مردان با افزایش سن طیف گستردهای از علائم و تغییرات را تجربه می کنند که برخی از افراد آن را با اثرات یائسگی در زنان مقایسه می کنند. این وضعیت معمولا با نامهای مختلفی شناخته می شود و علائم، دلایل و معالجه مشخصی برای آن وجود ندارد.
یائسگی مردان از اواخر دهه ۱۹۳۰ تا اواسط دهه ۱۹۵۰ موضوعی مورد بحث برای بسیاری از محققان بود، اما محققان مدرن بر این باورند که این امر بدون داشتن اطلاعات دقیق قابل استناد نخواهد بود. با این حال افزایش سن در مردان با تغییرات مختلفی همراه است، از جمله کاهش تدریجی سطح هورمون تستوسترون. در این قسمت از نمناک به توضیح درباره اثرات افزایش سن در هورمونهای بدن آقایان و عوامل کنترل کننده و کند کننده این اثرات خواهیم پرداخت.
آیا یائسگی مردان حقیقت دارد؟
اگرچه افزایش سن تاثیرات مختلفی بر هورمونهای مردانه می گذارد، اما با این حال این وضعیت مشابه روند یائسگی خانمها نیست. برخی محققان علائم این وضعیت را با وضعیتی به نام کاهش آندروژن در مردان مسن یا هیپوگنادیسم دیررس مرتبط می دانند. این امر که غدهها و ارگانهایی که سلولهای جنسی را تولید می کنند با افزایش سن دچار تضعیف عملکرد میشوند، امری کاملا طبیعی است.
این بیماری تنها ۲% از مردان را تحت تاثیر قرار می دهد، در حالی که یائسگی بخشی طبیعی از رشد جنسی زنان است. در صورتی که بدن یک مرد دارای ۳ مورد از علائم جنسی و همچنین میزان آندروژن پایینتر از ۱۱ نانومول در هر لیتر باشد، تشخیص پزشک مبنی بر کمبود هیپوگنادیسم دیررس خواهد بود.
علائم
یائسگی در زنان نشان دهنده افت شدید هورمون استروژن و پروژسترون است که این هورمون ها، هورمونهای اصلی تولید مثل در زنان می باشند که با افزایش سن در یک دوره نسبتا کوتاه کاهش چشم گیری خواهند یافت. اگر میزان غلظت تستوسترون خون در افراد مسن، کمتر از میزان حداقل در افراد جوان باشد، آنرا اصطلاحاً یائسگی مردانه یا کم کاری غدد جنسی (بیضه ها) مینامند. علائم و شرایطی که برخی افراد آن را مربوط به یائسگی مردان می دانند در برخی موارد کندتر و در برخی موارد شدیدتر از علائم یائسگی زنان است. کاهش سطح هورمون مردانه یا تستوسترون نسبت به افت سطح هورمونهای زنانه در طول یائسگی، شدیدتر است.
علائم و نشانههای مختلفی که برخی از افراد آن را به یائسگی مردان مرتبط میدانند، عبارتند از:
گر گرفتگی
بد خلقی و تحریک پذیری
ایجاد چربی در اطراف شکم و سینه
از دست دادن تودههای عضلانی
ضعف جسمانی
خشکی و نازک شدن پوست
تعرق مفرط
کاهش انگیزه
کاهش اعتماد به نفس
مشکلات خواب
کاهش تراکم استخوان
ناباروری
کاهش میل جنسی
-اختلالات نعوظ (به ویژه در هنگام صبح)
کاهش اندازه بیضهها
ریزش موهای بدن
ترمیم دیررس زخمها
توانایی کمتر برای فعالیت جسمی
احساس چاقی یا اضافه وزن
فراموشکاری یا از دست دادن حافظه
از دست دادن اعتماد به نفس
احساس لذت
التهاب پروستات
بزرگ شدن خوش خیم پروستات
سرطان پروستات
مشکل در خواب
افزایش سطح هورمون تستوسترون در افراد نوجوان نیز با علائم خاصی همراه است، از قیبل:
رشد توده عضلانی
رشد موهای بدن
تغییر در عملکرد جنسی (افزایش میل جنسی)
بم شدن صدا
علائم دیگر ذکر شده در مطالعات، مبنی بر یائسگی مردان شامل از دست دادن انرژی، عدم توانایی در پیاده روی بیش از ۱ کیلومتر و مشکل بودن انجام فعالیتهای بدنی شدید مانند دویدن و یا بلند کردن اجسام سنگین است. همچنین چنانچه در نمناک گفته ایم ممکن است برای این افراد خم شدن و زانو زدن دشوار باشد.
افسردگی و خستگی نیز ممکن است در نتیجه بروز تغییر در سطح هورمون مردانه ایجاد شود.
سن آغاز یائسگی مردان
زنان در سنین بین ۴۵ تا ۶۵ سالگی یائسه میشوند، اما مردان از سن ۳۵ سالگی به بعد، ممکن است یائسه شوند، اما معمولا سن یائسگی در مردان بین سنین ۴۰ تا ۵۵ سالگی است و ممکن است تا ۶۵ سالگی نیز به تاخیر بیافتد. یائسگی در مردان تدریجیتر از یائسگی در زنان است.
کاهش میزان تستوسترون خون در مردان از حدود ۳۰ سالگی شروع میشود و هر سال یک درصد از از میزان تستوسترون خون کاهش مییابد. میزان تستوسترون خون مردان ۶۰-۴۰ ساله، هفت درصد و مردان ۷۹-۷۰ ساله، ۷۰ درصد کمتر از افراد جوان است. مردان میانسالی که میزان تستسترون آنها کم است ممکن است بیشتر از سایرین به تصلب شرائین که علت سکتة قلبی و مغزی است، دچار شوند. سوء مصرف الکل، چاقی، بیماری قند، و مصرف بعضی از داروها در کاهش میزان تستوسترون خون تاثیرگذار هستند.
علل
بعد از گذشت ۳۰ سالگی، سطح هورمون تستوسترون در آقایان به تدریج افت می کند و هر سال به طور متوسط یک درصد کاهش می باید، اما با این حال، پزشکان معتقد نیستند که کاهش سطح تستوسترون به دلیل افزایش سن در مرکز علائم یائسگی مردان است؛ چرا که همه آقایان با افزایش سن، کاهش میزان تستوسترون را تجربه می کنند، در حالی که همه آنها دچار علائم یائسگی نمی شوند.
این وضعیت پیچیده است و می تواند علائم مختلفی را در افراد مختلف ایجاد کند. اگرچه این علائم اغلب در افراد مسن و با کاهش سطح تستوسترون رخ می دهد، با این حال مردان مسن با بیماری قلبی، چاقی مفرط، فشار خون بالا و دیابت نوع ۲، بیشتر در معرض ابتلا به علائم یائسگی هستند.
این امر نشان می دهد که تغییر در سطح هورمونهای مردانه تنها عامل این بیماری نیست.
مردانی که بیشتر در معرض ابتلا به یائسگی هستند
سایر عوامل خطر زا ناشی از مشکلات بهداشتی شامل موارد زیر است:
ورزش نکردن
استعمال دخانیات و مصرف مواد مخدر
استرس و اضطراب
کمبود خواب
اختلال در نعوظ ممکن است نتیجه تغییر در رگهای خونی و یا مشکلات عصبی باشد.
برخی از مردان، تاثیر روانشناختی " بحران میان دوره ای" را تجربه می کنند که در آن نگران نقاط عطف حرفهای و شخصی خود هستند که این دوره می تواند باعث بروز افسردگی در آنها و درنتیجه افزایش احتمال ابتلا به یائسگی در آنها شود.
هیپوگنادیسم، شرایطی است که در آن بیضهها هورمون کافی تولید نمی کنند و در مردان جوان تر، این موضوع می تواند منجر به تاخیر افتادن بلوغ شود. بروز این وضعیت در سنین بالاتر، احتمالا منجر به چاقی و یا دیابت نوع ۲ و در نهایت یائسگی می شود.
تشخیص
پزشک احتمالا علائم ذکر شده را تحت عنوان یائسگی مردانه تشخیص نخواهد داد، زیرا بر سر این موضوع اختلاف نظرهای مختلفی وجود دارد. این علائم به دلیل طیف وسیعی از عوامل شیوه زندگی و یا سابقه بیماریهای دیگر ایجاد می شود.
درمان
مردی که از آندروپاز رنج میبرد، باید توسط دکتر معاینه شود، زیرا از علل ایجاد علائم آندروپاز ابتلا به دیابت نوع ۲ و سخت شدن شریانها است.
از آن جایی که این بیماری تعریف مشخصی ندارد، مردانی که این تغییرات جسمی را تجربه می کنند، طبق همین علائم تحت درمان قرارخواهند گرفت. برای مثال برای فردی که از اضافه وزن رنج می برد، انجام ورزش منظم و پیروی از رژیم غذایی سالم و متعادل توصیه می شود و کنترل سطح قند خون به کاهش علائم دیابت و بیماریهای قلبی و عروقی کمک زیادی خواهد کرد. پزشکان برای تشخیص بیماری قلبی عروقی از آزمایشهای مختلف مانند ازمایش خون و اسکن استفاده می کنند و بررسیهای دقیقی در مورد علائم کشف شده مانند اختلال نعوظ و خستگی انجام می دهند.
پزشکان همچنین بیماران دارای علائم افسردگی و اضطراب را به روانشناس و روانپزشک ارجاع می دهند تا با تجویز داروهای ضد افسردگی و همچنین انجام روان درمانی به بهبود آنها کمک کنند.
پزشک همچنین ممکن است تستوسترون درمانی را توصیه کند، اما اثر این روش درمانی مشخص نیست. تستوسترون درمانی ممکن است خطرات انسداد مجاری ادراری و سرطان پروستات را افزایش دهد و همچنین ممکن است بیماریهای قلبی، صرع و آپنه خواب را نیز تشدید کند.
با مراجعه به پزشک همچنین میتوانید در زمینه علائم افزایش سن و بیماریهای مربوط به آن، اطلاعات لازم را دریافت کنید.
مراجعه به دکتر
تجویز تستسترون
پزشک برای برای تعیین سطح هورمون تستوسترون در بدن مجموعهای از آزمایشهای خون را تجویز میکند. اگر سطح این هورمون در بدن پایین باشد راههای درمانی مختلفی وجود دارد. برای درمان با تستسترون باید تشخیص بیماری با اندازه گیری سطح دقیق سرومی تستوسترون قطعی شود. علایم و مشکلاتی مانند چاقی مفرط، آنومی یا کم خونی، افسردگی، پوکی استخوان و اختلالات جنسی با تجویز این دارو، بهبود مییابد.
تجویز تستوسترون برای افراد مبتلا به سرطان پروستات، غلظت خون، نارسایی قلبی، بزرگی خوش خیم پروستات همراه با علایم شدید، مناسب نیست. قبل از تجویز تستسترون برای بیمار پزشک باید آزمایشات لازم را از بیمار بگیرد تا او دچار این امراض نباشد.
منبع:نمناک
ارسال نظر