چگونه ورم معده را از نفخ تشخیص دهیم؟
پارسینه: درمان این نوع اختلال کمی مشکل است. به افراد مبتلا به این بیماری رژیمهای غذایی خاصی توصیه میشود که براساس پاسخ گویی به درمان، مدت اتخاذ رژیم غذایی و درمانهای غیراختصاصی تغییر میکند.
امروزه با توجه به تغییر رژیم غذایی و گسترش زندگی ماشینی، مشکلات گوارشی شیوع گستردهای یافته است و از جمله مشکلات گوارشی نفخ و احساس پری در معده و روده است که گاهی با ورم معده و روده اشتباه گرفته میشود.
تشخیص ورم معده وروده با پزشک است
این بیماری ممکن است در کوتاه مدت بروز کند یا در طولانی مدت علایم آن آشکار شود. تشخیص این بیماری برعهده پزشک معالج است تا با نمونه برداری و دیگر روشهای تشخیصی التهاب معده و روده را شناسایی کند. از جمله عوامل بروز این بیماری ترشح بیش از حد اسید معده، کشیدن سیگار، مصرف غذاهای داغ و پر ادویه و استفاده از داروهای مسکن است.
دکتر محمدجواد احسانی اردکانی، فوق تخصص گوارش و کبد از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به این که معمولا ورم معده همراه با احساس تورم، پری و سنگینی در قسمت فوقانی دستگاه گوارش است، میافزاید: در زبان عامیانه به این حالت ورم معده میگویند که در پزشکی به سوء هاضمه تعبیر میشود. ورم معده علتهای مختلفی دارد؛ این اختلال که باعث ایجاد درد میشود، گاه با زخم معده یا دوازدهه (اثنی عشر) و یا بیماریهای دیگری همراه است. معمولا به هنگام تخلیه سریع معده یا ورود موادغذایی به آن ویا به دلیل حساس بودن اعصاب معده، به وجود میآید.
باید گفت: علت زخم معده یا دوازدهه، وجود میکروب هلیکوباکتریاپیلوری یا مصرف قرصهای مسکن است که با درمانهای مناسب برطرف میشود و علایم ورم بیمار بهبود مییابد. در مواردی ورم همراه با زخم نیست که از آن به سوء هاضمه غیرزخمی تعبیر میشود که این عارضه شایعتر است. از جمله علل بروز این عارضه اختلال حرکتی دستگاه گوارش یا حساس شدن گیرندههای حسی معده به هنگام کشش و اتساع معده پس از صرف غذاست.
وی میافزاید: درمان این نوع اختلال کمی مشکل است. به افراد مبتلا به این بیماری رژیمهای غذایی خاصی توصیه میشود که براساس پاسخ گویی به درمان، مدت اتخاذ رژیم غذایی و درمانهای غیراختصاصی تغییر میکند.
ورم روده
این فوق تخصص گوارش با تاکید بر این که تشخیص ورم معده و روده بر عهده پزشک متخصص است، افزود: برای شناسایی باید نمونه برداری و آسیب شناسی بافت معده و روده انجام شود که در صورت مشاهده التهاب در معده و روده، این بیماری تایید میشود.
وی درباره مشخصات بیماری ورم روده افزود: احساس تورم، نفخ و سنگینی در قسمت تحتانی که با تشخیص التهاب بافت روده همراه باشد، از علایم ورم روده است و تنها احساس درد و سنگینی دستگاه گوارش که توسط بیمار گزارش میشود، برای تشخیص بیماری کافی نیست.
این فوق تخصص گوارش با بیان این که اگر بیماری زمینهای وجود داشته باشد ممکن است سوء هاضمه عوارض خطرناکی داشته باشد، میافزاید: همچنین اگر زخم معده یا دوازدهه درمان نشود عوارضی از قبیل: خون ریزی به همراه دارد. در مواردی هم که ورم غیرزخمی است، اگر چه عوارض خطرناکی ندارد، اما بیمار در طول زندگی خود همواره احساس ناراحتی معده خواهد کرد.
وی با اشاره به این که گاهی علایم روده تحریک پذیر نیز همراه با تورم و احساس سنگینی در قسمت تحتانی شکم است که با دفع، وضعیت بیمار بهتر میشود افزود: در هر صورت تشخیص التهاب بر عهده پزشک معالج است و صرفا از طریق علایم نمیتوان به بیماری پی برد.
مصرف لبنیات در برخی موارد باعث ورم معده میشود
بعضی افراد به دلیل کمبود آنزیم لاکتاز پس از مصرف لبنیات دچار تورم و نفخ میشوند. در واقع این افراد آنزیمی را که قند شیر را بشکند، ندارند و شیر در روده باریک جذب نمیشود و پس از واردشدن به روده بزرگ از طریق باکتریهای موجود در روده تخمیر میشود و گاز تولید میکند. این افراد پس از مصرف شیر یا فرآوردههای شیری مانند بستنی، خامه و ... دچار نفخ شکم میشوند. به این افراد توصیه میشود از شیر کم لاکتوز و یا ماست، دوغ که قند آن تخمیر شده است استفاده کنند. البته میتوان از قرصهای جایگزین آنزیم لاکتوز قبل از مصرف لبنیات، استفاده کرد.
ورم معده و روده بر جذب و هضم غذا تاثیری ندارد
همان طور که گفتیم بعضی افراد تنها احساس نفخ میکنند که با ورم معده و روده اشتباه گرفته میشود، در این موارد نفخ و ورم بر جذب و هضم غذا تاثیری ندارد و فقط باید با رعایت نکات تغذیهای از بروز نفخ پیشگیری کرد. در موارد نادری فرد بیماری زمینهای دارد که باعث میشود جذب و هضم موادغذایی به خوبی انجام نشود. این افراد با مصرف بعضی از موادغذایی دچار احساس نفخ و سنگینی شکم میشوند.
اما اگر فردی بیماری زمینهای و علایم خاصی نداشته باشد سوء هاضمه در وی به شکل نفخ و احساس پری شکم ظاهر میشود که بر جذب و هضم غذا تاثیری ندارد.
نیاز به جراحی
وی با اشاره به این که در موارد خاص بیمار نیاز به جراحی پیدا میکند، میافزاید: اگر بیمار زخمی دارد که با درمانهای طبی بهبود نیافته است و یا اختلالات گوارشی وی به انسداد روده یا بیماری دیگری منجر شود که با دارو رفع نشود، نیاز به جراحی پیدا میکند. در غیر این صورت مشکلات بیمار با درمانهای طبی برطرف میشود و نیاز به جراحی پیدا نمیکند.
پیشگیری
وی برای پیشگیری از سوء هاضمه این پیشنهادها را ارائه میدهد: اتخاذ رژیم غذایی سالم، رعایت بهداشت غذایی، فعالیت فیزیکی مناسب و پرهیز از پرخوری و خوردن مواد مختلف باهم و استفاده از سبزیجات و میوه به میزان کافی.
پرهیز غذایی
اردکانی میافزاید: مصرف میوه و سبزیجات تازه برای دستگاه گوارش مفید است و مشکلی ایجاد نمیکند. موادغذایی باعث زخم معده یا روده نمیشود بلکه نفخ و پری شکم، باعث رنج بیمار میشود. بهترین رژیم را خود بیمار تشخیص میدهد. در صورتی که با مصرف میوه یا موادغذایی مشکلی ایجاد شود میتوان برای مدت کوتاهی میزان مصرف آن را کم کرد و به تدریج افزایش داد.
علایم حاد
اگرچه افراد زیادی سالهای سال با علایم سوء هاضمه زندگی میکنند، اما اگر عوارض پیش رونده باشد باید این بیماری را جدی گرفت. اگر بیمار دچار کاهش وزن شود، بی اشتها باشد یا احساس کند غذا در قسمتی از مری یا معده گیر کرده است یا بیمار دچار کم خونی شود، سابقه فامیلی بیماریهای گوارشی را داشته باشد یا خون ریزی معده داشته باشد وسن او نیز بالای ۴۵سال باشد، باید سوء هاضمه را جدی بگیرد.
تشخیص ورم معده وروده با پزشک است
این بیماری ممکن است در کوتاه مدت بروز کند یا در طولانی مدت علایم آن آشکار شود. تشخیص این بیماری برعهده پزشک معالج است تا با نمونه برداری و دیگر روشهای تشخیصی التهاب معده و روده را شناسایی کند. از جمله عوامل بروز این بیماری ترشح بیش از حد اسید معده، کشیدن سیگار، مصرف غذاهای داغ و پر ادویه و استفاده از داروهای مسکن است.
دکتر محمدجواد احسانی اردکانی، فوق تخصص گوارش و کبد از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به این که معمولا ورم معده همراه با احساس تورم، پری و سنگینی در قسمت فوقانی دستگاه گوارش است، میافزاید: در زبان عامیانه به این حالت ورم معده میگویند که در پزشکی به سوء هاضمه تعبیر میشود. ورم معده علتهای مختلفی دارد؛ این اختلال که باعث ایجاد درد میشود، گاه با زخم معده یا دوازدهه (اثنی عشر) و یا بیماریهای دیگری همراه است. معمولا به هنگام تخلیه سریع معده یا ورود موادغذایی به آن ویا به دلیل حساس بودن اعصاب معده، به وجود میآید.
باید گفت: علت زخم معده یا دوازدهه، وجود میکروب هلیکوباکتریاپیلوری یا مصرف قرصهای مسکن است که با درمانهای مناسب برطرف میشود و علایم ورم بیمار بهبود مییابد. در مواردی ورم همراه با زخم نیست که از آن به سوء هاضمه غیرزخمی تعبیر میشود که این عارضه شایعتر است. از جمله علل بروز این عارضه اختلال حرکتی دستگاه گوارش یا حساس شدن گیرندههای حسی معده به هنگام کشش و اتساع معده پس از صرف غذاست.
وی میافزاید: درمان این نوع اختلال کمی مشکل است. به افراد مبتلا به این بیماری رژیمهای غذایی خاصی توصیه میشود که براساس پاسخ گویی به درمان، مدت اتخاذ رژیم غذایی و درمانهای غیراختصاصی تغییر میکند.
ورم روده
این فوق تخصص گوارش با تاکید بر این که تشخیص ورم معده و روده بر عهده پزشک متخصص است، افزود: برای شناسایی باید نمونه برداری و آسیب شناسی بافت معده و روده انجام شود که در صورت مشاهده التهاب در معده و روده، این بیماری تایید میشود.
وی درباره مشخصات بیماری ورم روده افزود: احساس تورم، نفخ و سنگینی در قسمت تحتانی که با تشخیص التهاب بافت روده همراه باشد، از علایم ورم روده است و تنها احساس درد و سنگینی دستگاه گوارش که توسط بیمار گزارش میشود، برای تشخیص بیماری کافی نیست.
این فوق تخصص گوارش با بیان این که اگر بیماری زمینهای وجود داشته باشد ممکن است سوء هاضمه عوارض خطرناکی داشته باشد، میافزاید: همچنین اگر زخم معده یا دوازدهه درمان نشود عوارضی از قبیل: خون ریزی به همراه دارد. در مواردی هم که ورم غیرزخمی است، اگر چه عوارض خطرناکی ندارد، اما بیمار در طول زندگی خود همواره احساس ناراحتی معده خواهد کرد.
وی با اشاره به این که گاهی علایم روده تحریک پذیر نیز همراه با تورم و احساس سنگینی در قسمت تحتانی شکم است که با دفع، وضعیت بیمار بهتر میشود افزود: در هر صورت تشخیص التهاب بر عهده پزشک معالج است و صرفا از طریق علایم نمیتوان به بیماری پی برد.
مصرف لبنیات در برخی موارد باعث ورم معده میشود
بعضی افراد به دلیل کمبود آنزیم لاکتاز پس از مصرف لبنیات دچار تورم و نفخ میشوند. در واقع این افراد آنزیمی را که قند شیر را بشکند، ندارند و شیر در روده باریک جذب نمیشود و پس از واردشدن به روده بزرگ از طریق باکتریهای موجود در روده تخمیر میشود و گاز تولید میکند. این افراد پس از مصرف شیر یا فرآوردههای شیری مانند بستنی، خامه و ... دچار نفخ شکم میشوند. به این افراد توصیه میشود از شیر کم لاکتوز و یا ماست، دوغ که قند آن تخمیر شده است استفاده کنند. البته میتوان از قرصهای جایگزین آنزیم لاکتوز قبل از مصرف لبنیات، استفاده کرد.
ورم معده و روده بر جذب و هضم غذا تاثیری ندارد
همان طور که گفتیم بعضی افراد تنها احساس نفخ میکنند که با ورم معده و روده اشتباه گرفته میشود، در این موارد نفخ و ورم بر جذب و هضم غذا تاثیری ندارد و فقط باید با رعایت نکات تغذیهای از بروز نفخ پیشگیری کرد. در موارد نادری فرد بیماری زمینهای دارد که باعث میشود جذب و هضم موادغذایی به خوبی انجام نشود. این افراد با مصرف بعضی از موادغذایی دچار احساس نفخ و سنگینی شکم میشوند.
اما اگر فردی بیماری زمینهای و علایم خاصی نداشته باشد سوء هاضمه در وی به شکل نفخ و احساس پری شکم ظاهر میشود که بر جذب و هضم غذا تاثیری ندارد.
نیاز به جراحی
وی با اشاره به این که در موارد خاص بیمار نیاز به جراحی پیدا میکند، میافزاید: اگر بیمار زخمی دارد که با درمانهای طبی بهبود نیافته است و یا اختلالات گوارشی وی به انسداد روده یا بیماری دیگری منجر شود که با دارو رفع نشود، نیاز به جراحی پیدا میکند. در غیر این صورت مشکلات بیمار با درمانهای طبی برطرف میشود و نیاز به جراحی پیدا نمیکند.
پیشگیری
وی برای پیشگیری از سوء هاضمه این پیشنهادها را ارائه میدهد: اتخاذ رژیم غذایی سالم، رعایت بهداشت غذایی، فعالیت فیزیکی مناسب و پرهیز از پرخوری و خوردن مواد مختلف باهم و استفاده از سبزیجات و میوه به میزان کافی.
پرهیز غذایی
اردکانی میافزاید: مصرف میوه و سبزیجات تازه برای دستگاه گوارش مفید است و مشکلی ایجاد نمیکند. موادغذایی باعث زخم معده یا روده نمیشود بلکه نفخ و پری شکم، باعث رنج بیمار میشود. بهترین رژیم را خود بیمار تشخیص میدهد. در صورتی که با مصرف میوه یا موادغذایی مشکلی ایجاد شود میتوان برای مدت کوتاهی میزان مصرف آن را کم کرد و به تدریج افزایش داد.
علایم حاد
اگرچه افراد زیادی سالهای سال با علایم سوء هاضمه زندگی میکنند، اما اگر عوارض پیش رونده باشد باید این بیماری را جدی گرفت. اگر بیمار دچار کاهش وزن شود، بی اشتها باشد یا احساس کند غذا در قسمتی از مری یا معده گیر کرده است یا بیمار دچار کم خونی شود، سابقه فامیلی بیماریهای گوارشی را داشته باشد یا خون ریزی معده داشته باشد وسن او نیز بالای ۴۵سال باشد، باید سوء هاضمه را جدی بگیرد.
منبع:بهداشت نیوز
ارسال نظر