.svg)
راه مقابله با حمله پهپادها و موشک‌های کروز چیست؟
پارسینه: حمله با پهپاد‌های ارتفاع پایین و موشک‌های کروز دقیقا موضوعی است که ایالات متحده پس از سال‌ها تمرکز بر تهدیدات دور برد، در آن ضعف دارد و اکنون به دنبال جبران آن است.
به گزارش «پارسینه»، ده روز پس از حمله به تاسیسات نفتی آرامکوی عربستان، همچنان بحث درباره ناکامی پدافند هوایی ساخت آمریکا که در اطراف پالایشگاه‌های خریص و بقیق مستقر بوده داغ است و اتهامات مطرح شده درباره نقش ایران در این حمله هم چیزی از فاجعه کم نمی‌کند.
هر دو پالایشگاه زیر چتر دفاعی «پاتریوت پک ۲» قرار داشتند که آمریکا برای انهدام پرنده‌ها و موشک‌های تا فاصله ۱۰۰ مایلی به عربستان سعودی فروخته است. در حالی که این سامانه برای مقابله با تهدیداتی مشابه آنچه جمعه هفته گذشته رخ داد طراحی شده است، حمله با پهپاد‌های ارتفاع پایین و موشک‌های کروز دقیقا موضوعی است که ایالات متحده پس از سال‌ها تمرکز بر تهدیدات دور برد، در آن ضعف دارد.
پس از فروپاشی شوروی، ارتش آمریکا به سرعت توانایی‌های ضدهوایی ارتفاع پایین خود را کاهش داد. آمریکایی‌ها اطمینان داشتند که جت‌های جنگنده می‌توانند بیشتر هواپیما‌های دشمن را پیش از آن که تبدیل به مشکل شوند، خنثی کنند. دو تهدیدی که این روز‌ها به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده اند، یعنی پهپادها و موشک‌های کروز نزدیک به سطح، در آن زمان اندک بودند. پهپاد‌های مسلح بسیار نادر و گران بودند و شوروی تنها دشمنی بود که موشک‌های کروز برای حمله زمینی داشت و انتظار نمی‌رفت دیگر کشور‌ها به توسعه آن بپردازند.
امکان شناسایی پهپادها و موشک‌ها توسط رادار وجود دارد، اما اثر آن‌ها در رادار اندک است و می‌توانند نزدیک به زمین پرواز کنند که میزان بُرد شناسایی و فرصت شلیک به آن‌ها از راه دور را بسیار کاهش می‌دهد. مانور دادن این ابزار‌ها هم ساده است و می‌توانند از فاصله پوششی میان رادار‌ها و آتشبار پاتریوت ضربه بزنند. ضمن این که موشک‌های کروز و پهپادها بسیار ارزانتر از موشک‌های ۲ یا ۳ میلیون دلاری پاتریوت هستند و تدارکات پاتریوت با یک حمله دسته‌ای پهپادی به سرعت تمام می‌شود.
به همین دلیل است که استفاده از پدافند کوتاه برد برای مقابله با اهدافی که در میدان دید قرار دارند بسیار مهم است: برخی از اهداف بعید است که از فاصله خیلی دور شناسایی شوند، و موشک‌های دوربرد برای استفاده علیه تهدیدات ارزان قیمت اما پرشمار، بسیار پرهزینه‌اند.
در حال حاضر سامانه‌هایی برای مقابله با چنین تهدیداتی وجود دارند، اما فناوری بیشتر آن‌ها به دوران جنگ سرد بر می‌گردد که برای سرنگون کردن هواپیما‌ها و بالگرد‌ها طراحی شده بودند. تاسیسات نفتی بقیق عربستان با شش سامانه موشکی کوتاه برد «شاهین» و توپ‌های ضدهوایی حفاظت می‌شد، اما از آنجا که این سامانه‌ها قدیمی هستند، در مقابل پهپادها و موشک‌ها کار چندانی انجام ندادند.
ارتش آمریکا با درک آسیب پذیری‌های تازه خود، توسعه توانایی دفاع هوایی سطح پایین را در سال‌های اخیر در میان یکی از شش اولویت نوسازی قرار داده است. همزمان، پنتاگون برای جبران این ضعف، در سال ۲۰۱۹ طرحی را اعلام کرد که طی آن گامی کم سابقه برای خرید تسلیحاتی که کاملا آمریکایی نیست، برداشته شد. ارتش آمریکا دو آتشبار «گنبد آهنین» از اسرائیل خرید که با کمک آمریکایی ها برای مقابله با راکت‌های غیرهدایت شونده فلسطینی‌ها طراحی شده است. البته هر یک از موشک‌های این سامانه هم نزدیک به ۴۰ هزار دلار قیمت دارد، در حالی که پهپاد‌های غیرنظامی خیلی ارزانتر هستند؛ بنابراین شمار زیادی پهپاد می‌توانند پدافند‌های موجود را سردرگم کنند.
گزینه دیگر که توسط چین، روسیه و آمریکا توسعه داده شده است استفاده از تسلیحات لیزری است که می‌توانند پهپادها و موشک‌ها را در آسمان با یک «شلیک» که عملا هزینه‌ای ندارد، بسوزانند؛ هرچند خود این سلاح‌ها ارزان نیستند. واکنش لیزر بسیار سریع است و دقت بالایی هم دارد. در مقابل، لیزر انرژی جنبشی لازم را ندارد تا در صورتی که از کنار موشک رد شد، دست کم مسیر آن را منحرف کند، در شرایط ابری کارکرد مناسبی ندارد، و برای عملکرد در فواصل زیاد نیاز به توان زیادی دارد.
توسعه سامانه‌های جنگ الکترونیکی که بتوانند در مسیر ارتباطی میان پهپاد و اپراتور‌ها اختلال ایجاد کنند یا پهپاد را بربایند، رویکرد دیگری است در میدان نبرد توسط روسیه و آمریکا با موفقیت عملیاتی شده است. نیروی دریایی آمریکا اخیرا با استفاده از یک سامانه اخلال کننده برای نشاندن یک پهپاد ایرانی استفاده کرد.
هر دو پالایشگاه زیر چتر دفاعی «پاتریوت پک ۲» قرار داشتند که آمریکا برای انهدام پرنده‌ها و موشک‌های تا فاصله ۱۰۰ مایلی به عربستان سعودی فروخته است. در حالی که این سامانه برای مقابله با تهدیداتی مشابه آنچه جمعه هفته گذشته رخ داد طراحی شده است، حمله با پهپاد‌های ارتفاع پایین و موشک‌های کروز دقیقا موضوعی است که ایالات متحده پس از سال‌ها تمرکز بر تهدیدات دور برد، در آن ضعف دارد.
پس از فروپاشی شوروی، ارتش آمریکا به سرعت توانایی‌های ضدهوایی ارتفاع پایین خود را کاهش داد. آمریکایی‌ها اطمینان داشتند که جت‌های جنگنده می‌توانند بیشتر هواپیما‌های دشمن را پیش از آن که تبدیل به مشکل شوند، خنثی کنند. دو تهدیدی که این روز‌ها به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده اند، یعنی پهپادها و موشک‌های کروز نزدیک به سطح، در آن زمان اندک بودند. پهپاد‌های مسلح بسیار نادر و گران بودند و شوروی تنها دشمنی بود که موشک‌های کروز برای حمله زمینی داشت و انتظار نمی‌رفت دیگر کشور‌ها به توسعه آن بپردازند.
امکان شناسایی پهپادها و موشک‌ها توسط رادار وجود دارد، اما اثر آن‌ها در رادار اندک است و می‌توانند نزدیک به زمین پرواز کنند که میزان بُرد شناسایی و فرصت شلیک به آن‌ها از راه دور را بسیار کاهش می‌دهد. مانور دادن این ابزار‌ها هم ساده است و می‌توانند از فاصله پوششی میان رادار‌ها و آتشبار پاتریوت ضربه بزنند. ضمن این که موشک‌های کروز و پهپادها بسیار ارزانتر از موشک‌های ۲ یا ۳ میلیون دلاری پاتریوت هستند و تدارکات پاتریوت با یک حمله دسته‌ای پهپادی به سرعت تمام می‌شود.
به همین دلیل است که استفاده از پدافند کوتاه برد برای مقابله با اهدافی که در میدان دید قرار دارند بسیار مهم است: برخی از اهداف بعید است که از فاصله خیلی دور شناسایی شوند، و موشک‌های دوربرد برای استفاده علیه تهدیدات ارزان قیمت اما پرشمار، بسیار پرهزینه‌اند.
در حال حاضر سامانه‌هایی برای مقابله با چنین تهدیداتی وجود دارند، اما فناوری بیشتر آن‌ها به دوران جنگ سرد بر می‌گردد که برای سرنگون کردن هواپیما‌ها و بالگرد‌ها طراحی شده بودند. تاسیسات نفتی بقیق عربستان با شش سامانه موشکی کوتاه برد «شاهین» و توپ‌های ضدهوایی حفاظت می‌شد، اما از آنجا که این سامانه‌ها قدیمی هستند، در مقابل پهپادها و موشک‌ها کار چندانی انجام ندادند.
ارتش آمریکا با درک آسیب پذیری‌های تازه خود، توسعه توانایی دفاع هوایی سطح پایین را در سال‌های اخیر در میان یکی از شش اولویت نوسازی قرار داده است. همزمان، پنتاگون برای جبران این ضعف، در سال ۲۰۱۹ طرحی را اعلام کرد که طی آن گامی کم سابقه برای خرید تسلیحاتی که کاملا آمریکایی نیست، برداشته شد. ارتش آمریکا دو آتشبار «گنبد آهنین» از اسرائیل خرید که با کمک آمریکایی ها برای مقابله با راکت‌های غیرهدایت شونده فلسطینی‌ها طراحی شده است. البته هر یک از موشک‌های این سامانه هم نزدیک به ۴۰ هزار دلار قیمت دارد، در حالی که پهپاد‌های غیرنظامی خیلی ارزانتر هستند؛ بنابراین شمار زیادی پهپاد می‌توانند پدافند‌های موجود را سردرگم کنند.
گزینه دیگر که توسط چین، روسیه و آمریکا توسعه داده شده است استفاده از تسلیحات لیزری است که می‌توانند پهپادها و موشک‌ها را در آسمان با یک «شلیک» که عملا هزینه‌ای ندارد، بسوزانند؛ هرچند خود این سلاح‌ها ارزان نیستند. واکنش لیزر بسیار سریع است و دقت بالایی هم دارد. در مقابل، لیزر انرژی جنبشی لازم را ندارد تا در صورتی که از کنار موشک رد شد، دست کم مسیر آن را منحرف کند، در شرایط ابری کارکرد مناسبی ندارد، و برای عملکرد در فواصل زیاد نیاز به توان زیادی دارد.
توسعه سامانه‌های جنگ الکترونیکی که بتوانند در مسیر ارتباطی میان پهپاد و اپراتور‌ها اختلال ایجاد کنند یا پهپاد را بربایند، رویکرد دیگری است در میدان نبرد توسط روسیه و آمریکا با موفقیت عملیاتی شده است. نیروی دریایی آمریکا اخیرا با استفاده از یک سامانه اخلال کننده برای نشاندن یک پهپاد ایرانی استفاده کرد.
منبع: ان بی سی نیوز
ارسال نظر