آرام کردن معده درد با راهکارهای سریع
پارسینه: یکی از مشکلات رایجی که برای افراد در سنین مختلف ممکن است اتفاق بیافتد، معده درد است. این درد میتواند ناشی از شرایط متفاوتی باشد. البته یکی از علتهای اصلی این مسئله عفونت، التهاب و یا وجود اختلالاتی در معده است.
یکی از مشکلات رایجی که برای افراد در سنین مختلف ممکن است اتفاق بیافتد، معده درد است. این درد میتواند ناشی از شرایط متفاوتی باشد. البته یکی از علتهای اصلی این مسئله عفونت، التهاب و یا وجود اختلالاتی در معده است.
شکم به چهار قسمت تقسیم میشود: ربع بالا در سمت راست، ربع بالا در سمت چپ و ربعهای پایین در سمت راست و چپ. بسیار مهم است که محل دقیق درد را بدایند، زیرا به محدود کردن علل احتمالی کمک فراوانی میکند.
انواع یبماریهای معده
معده ۱۲ مزاج دارد، اما دو مورد از آنها جزء اصلیترین مزاجهای معده هستند؛ مزاج سرد وتر و مزاج خشک و گرم. وقتی مزاج سرد وتر باشد فرد دچار مشکلاتی ازقبیل: نفخ، ترش کردن معده، عدم هضم و ... میشود.
با این حال از روی علائمی مثل نفخ، گاز معده، بادگلو، قلنج (روده یا بعضی از قسمتهای بدن)، تنگینفس و... میتوان متوجه شد که معده دچار مشکلاتی شده که از دسته سرد مزاج هاست.
اما در دسته خشک و گرم میتوان به بیماریهای معدوی ازجمله زخم معده، سوزش معده و بیماریهای دیگر اشاره کرد که معمولا این مشکلات با علائمی مثل سوزش معده، دردهای خنجری (بهخصوص هنگام شب)، مدفوع سیاه و ... همراه هستند.
با این حال بهتر است بدانید که فرد ممکن است دچار هر دو مشکل در مزاجها شود، مثلا هم معده اش ترش کند و هم زخم اثنیعشر داشته باشد. با این حال با رعایت برخی نکات تغذیهای میتوان این مشکل را تا حدودی درمان کرد.
همان طور که اشاره شد معده ممکن است منشا مشکلات مختلفی باشد که شایعترین آنها عبارتند است از سو هاضمه، اولسر پپتیک، ریفلاکس، سرطان معده، خونریزی معده آلودگی به هلیکوباکتر پیلوری، مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروییدی (NSAIDs) و بسیاری موارد دیگر.
به عنوان نمونه ریفلاکس معده عبارت است از بازگشت غذای خورده شده به همراه اسید معده از کاردیا (ابتدای معده) یا خود معده یا دوازدهه (انتهای معده) به ابتدای مری و حتی در مواقعی به دهان که حال ناخوشایندی به فرد میدهد و ترش مزه است.
چرا ریفلاکس رخ میدهد؟ ریفلاکس معده وقتی رخ میدهد که دریچه ابتدایی معده (کاردیا) شل شده باشد.
دریچه کاردیا چگونه شل میشود و راه درمان آن چیست؟ عللهای مختلفی برای شل شدن دریچه کاردیا وجود دارد و یکی از مهمترین این عوامل نوشیدن هر نوشیدنی هنگام صرف غذاست و راه درمان آن هم در اکثر افراد رعایت چند نکته است:
• یک ساعت قبل و بعد از صرف غذا هیچ نوشیدنی صرف نشود مگر با تجویز پزشک (اعم از خوردن دارو)
• تا یک ساعت بعد از غذا به هیچ وجه نباید دراز کشید. (در اینصورت غذا راه مری تا معده را به راحتی طی نمیکند)
• وعدههای غذاییتان را تنظیم کنید و سر وقت آن را صرف کنید (در صورت امکان با مشورت پزشک)
• پرخوری نکنید (سعی کنید قبل از سیر شدن از غذا خوردن دست بکشید، مگر با تجویز پزشک)
• بلافاصله بعد از صرف شام به رختخواب نروید چراکه وقتی شما خواب هستید اعضای داخلی بدن بعد از ۲ ساعت شروع به استراحت میکنند و اگر شما بلافاصله بعد از صرف شام خواب رفتید معده شما زمانی برای استراحت ندارد چرا که در حال هضم شام است و به همین دلیل به معده فشار آمده و به مرور زمان بافت معده تخریب میشود.
در حقیقت، علتهای مختلفی برای وجود درد در بخشهایی از شکم وجود دارند. به عنوان مثال، درد در قسمت بالایی شکم ممکن است مربوط به کبد، کلیه راست، بخشهایی از روده بزرگ، طحال و یا پانکراس معده باشد.
درد در قسمت چپ بالای شکم میتواند ناشی از نارسایی دفعی، عفونت کلیه، حمله قلبی و یا سرطان باشد؛ و یا از سوی دیگر درد در سمت راست بالا شکم ممکن است به علت آپاندیسیت، پنومونی و یا هپاتیت باشد.
دردهای قسمت بالایی شکم میتوانند علتهای متفاوتی داشته باشند و اگر درد شدید و مزمن باشد، توجه فوری پزشک مورد نیاز است.
درمانهای ساده خانگی برای تسکین معده درد
هنگامی که علت درد شناخته شود، مطمئنا درمان بسیار آسانتر خواهد بود. برای زمانی که درد کم است میتوانید از درمانهای ساده خانگی برای تسکین دادن، استفاده کنید.
۱ - آب بنوشید
در هنگامی که دردها ناشی از پنومونی یا عفونت کلیه هستند میتوانید با افزایش میزان مصرف آب، به مراحل بهبودی خود سرعت ببخشید. این عمل به خروج عفونتها از بدن کمک فراوانی میکند.
مصرف آب همچنین برای دستگاه گوارش بسیار مهم است.
• روزانه مقدار زیادی آب بنوشید و بدن خود را هیدراته کنید.
• همچنین میتوانید با اضافه کردن آب لیمو، آب نارگیل، آب میوهها و سبزیجات تازه به نگه داشتن آب در بدن کمک کنید.
از نوشیدن، نوشیدنیهای کافئین دار در زمانی که از وجود درد معده رنج میبرید، اجتناب کنید.
۲ - کمپرس آب گرم
کیسه آب گرم یکی دیگر از داروهایی است به سرعت در تسکین درد شکم، اثر میگذارد. گرما سبب میشود که ماهیچههای شکم شل شوند و در نتیجه درد کاهش یابد.
کیسه آبگرم در کاهش التهاب نیز موثر است.
• یک کیسه آبگرم را به همراه یک حوله به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در محل درد قرار دهید. در صورت نیاز این کار را تکرار کنید.
• یک دوش آبگرم به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه نیز میتواند به کاهش درد کمک چشمگیری کند.
احتیاط: هنگام استفاده از کیسه آبگرم، مراقب خطرات سوختگی باشید.
۳ - سرکه سیب
سرکه سیب به درمان درد شکم کمک میکند و حتی عمل هضم را نیز بهبود میبخشد. سرکه سیب سطوح مناسب PH را در بدن حفظ میکند که برای عملکرد مناسب دستگاههای مختلف بدن بسیار مهم است.
علاوه بر خواص بالا، دارای ویژگیهای ضد التهابی و باکتریایی است.
• یک قاشق غذاخوری سرکه سیب خام را به همراه آب در یک فنجان مخلوط کنید.
• یک قاشق چای خور عسل اضافه کنید.
نوشیدن این نوشیدنی دو بار در روز میتواند درد معده را برطرف کند.
۴ - روغن کرچک
اگر علت درد ناشی از آپاندیسیت باشد، روغن کرچک یک درمان موثر خانگی برای درد شکم است. این روغن در کاهش انسداد و التهاب بسیار موثر عمل میکند.
همچنین برای دستگاه گوارش مفید است و طریق استفاده از آن عبارت است از:
• دو قاشق غذاخوری از روغن کرچک را داخلی پلاستیکی بریزید.
• سپس یک حوله قدیمی را دور بسته قرار دهید و بسته را بر روی شکم بگذارید.
• یک کیسه آبگرم را نیز به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه روی حولهای که حاوی بسته است، قرار دهید.
• بسته را بردارید و سپس قسمتی را که روغنی شده است را با آب گرم بشویید.
• این درمان را میتوانید ۳ بار در هفته برای ۲ تا ۳ بار انجام دهید.
احتیاط: اگر در دوران بارداری و یا قاعدگی هستید، از این درمان به هیچ عنوان استفاده نکنید.
۵ - زنجبیل
یکی دیگر از درمانهای خانگی فوق العاده برای معده درد، زنجبیل است. زنجبیل دارای خواص ضد التهابی است، این خاصیت میتواند به کاهش التهابات معده کمک کند.
خوردن چای گرم به همراه زنجبیل، درد را کاهش میدهد. تکههایی از زنجبیل را در یک فنجان آب گرم بگذارید و در حالی که همچنان گرم است، بنوشید.
۶ - زرد چوبه
این ادویه گرم دارای ترکیب کورکومین است که در کاهش التهابات معده تاثیر گذار است. زرد چوبه، معده را جهت تولید اسید تحریک میکند و PH معده را نیز حفظ میکند. در حقیقت این ماده خوراکی برای سلامت سیستم گوارش بسیار مفید است.
هضم موثر و درمان مسائل گوارشی میتواند باعث جلوگیری از گسترش درد شود.
یک قاشق چایخوری زرد چوبه را در لیوان شیر مخلوط کنید و سپس روزانه آن را دوبار مصرف کنید.
۷ - شیرین بیان
شیرین بیان یک گیاه قوی است که در درمان تعدادی از بیماریهای معده، استفاده میشود.
شیرین بیان، پوشش مخاط روی معده و دیگر قسمتهایی از دستگاه گوارش را افزایش میدهد، و همچنین از تحریک بافتهای داخلی جلوگیری میکند.
علاوه بر اینها، در تنظیم حرکات روده نقش مهمی دارد.
یک قاشق چایخوری از آن را به یک فنجان آب گرم اضافه کنید. این چای را ۲ تا ۳ بار در روز به مدت یک هفته بنوشید.
۸ - رازیانه
برای دردهایی که در قسمت بالایی شکم اتفاق میافتند، رازیانه بسیار موثر است. دانههای رازیانه دارای ویژگیهای مهار کننده، ضد میکروبی هستند.
یک قاشق چای خوری از دانههای رازیانه خرد شده را به یک فنجان آبگرم اضافه کنید و سپس کمی عسل خام به آن اضافه کنید و آن را به آرامی بنوشید. روزانه ۲ تا ۳ فنجان چای رازیانه بنوشید.
۹- نعناع
نعناع دارای اثر آرام بخش است.
مونول موجود در آن به عنوان یک ضد درد طبیعی عمل میکند و دارای اثر ضد اسپاسم است که به نوبه خود در کاهش درد معده بسیار تاثیر گذار است. علاوه بر اینها، نعناع فرآیند هضم را نیز بهبود میبخشد.
یک قاشق غذاخوری از برگهای نعناع را به یک فنجان آبگرم اضافه کنید. این چای را میتوانید یا ۲ بار در روز و یا چند بار در هفته مصرف کنید.
چند نکته مهم
شکم به چهار قسمت تقسیم میشود: ربع بالا در سمت راست، ربع بالا در سمت چپ و ربعهای پایین در سمت راست و چپ. بسیار مهم است که محل دقیق درد را بدایند، زیرا به محدود کردن علل احتمالی کمک فراوانی میکند.
انواع یبماریهای معده
معده ۱۲ مزاج دارد، اما دو مورد از آنها جزء اصلیترین مزاجهای معده هستند؛ مزاج سرد وتر و مزاج خشک و گرم. وقتی مزاج سرد وتر باشد فرد دچار مشکلاتی ازقبیل: نفخ، ترش کردن معده، عدم هضم و ... میشود.
با این حال از روی علائمی مثل نفخ، گاز معده، بادگلو، قلنج (روده یا بعضی از قسمتهای بدن)، تنگینفس و... میتوان متوجه شد که معده دچار مشکلاتی شده که از دسته سرد مزاج هاست.
اما در دسته خشک و گرم میتوان به بیماریهای معدوی ازجمله زخم معده، سوزش معده و بیماریهای دیگر اشاره کرد که معمولا این مشکلات با علائمی مثل سوزش معده، دردهای خنجری (بهخصوص هنگام شب)، مدفوع سیاه و ... همراه هستند.
با این حال بهتر است بدانید که فرد ممکن است دچار هر دو مشکل در مزاجها شود، مثلا هم معده اش ترش کند و هم زخم اثنیعشر داشته باشد. با این حال با رعایت برخی نکات تغذیهای میتوان این مشکل را تا حدودی درمان کرد.
همان طور که اشاره شد معده ممکن است منشا مشکلات مختلفی باشد که شایعترین آنها عبارتند است از سو هاضمه، اولسر پپتیک، ریفلاکس، سرطان معده، خونریزی معده آلودگی به هلیکوباکتر پیلوری، مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروییدی (NSAIDs) و بسیاری موارد دیگر.
به عنوان نمونه ریفلاکس معده عبارت است از بازگشت غذای خورده شده به همراه اسید معده از کاردیا (ابتدای معده) یا خود معده یا دوازدهه (انتهای معده) به ابتدای مری و حتی در مواقعی به دهان که حال ناخوشایندی به فرد میدهد و ترش مزه است.
چرا ریفلاکس رخ میدهد؟ ریفلاکس معده وقتی رخ میدهد که دریچه ابتدایی معده (کاردیا) شل شده باشد.
دریچه کاردیا چگونه شل میشود و راه درمان آن چیست؟ عللهای مختلفی برای شل شدن دریچه کاردیا وجود دارد و یکی از مهمترین این عوامل نوشیدن هر نوشیدنی هنگام صرف غذاست و راه درمان آن هم در اکثر افراد رعایت چند نکته است:
• یک ساعت قبل و بعد از صرف غذا هیچ نوشیدنی صرف نشود مگر با تجویز پزشک (اعم از خوردن دارو)
• تا یک ساعت بعد از غذا به هیچ وجه نباید دراز کشید. (در اینصورت غذا راه مری تا معده را به راحتی طی نمیکند)
• وعدههای غذاییتان را تنظیم کنید و سر وقت آن را صرف کنید (در صورت امکان با مشورت پزشک)
• پرخوری نکنید (سعی کنید قبل از سیر شدن از غذا خوردن دست بکشید، مگر با تجویز پزشک)
• بلافاصله بعد از صرف شام به رختخواب نروید چراکه وقتی شما خواب هستید اعضای داخلی بدن بعد از ۲ ساعت شروع به استراحت میکنند و اگر شما بلافاصله بعد از صرف شام خواب رفتید معده شما زمانی برای استراحت ندارد چرا که در حال هضم شام است و به همین دلیل به معده فشار آمده و به مرور زمان بافت معده تخریب میشود.
در حقیقت، علتهای مختلفی برای وجود درد در بخشهایی از شکم وجود دارند. به عنوان مثال، درد در قسمت بالایی شکم ممکن است مربوط به کبد، کلیه راست، بخشهایی از روده بزرگ، طحال و یا پانکراس معده باشد.
درد در قسمت چپ بالای شکم میتواند ناشی از نارسایی دفعی، عفونت کلیه، حمله قلبی و یا سرطان باشد؛ و یا از سوی دیگر درد در سمت راست بالا شکم ممکن است به علت آپاندیسیت، پنومونی و یا هپاتیت باشد.
دردهای قسمت بالایی شکم میتوانند علتهای متفاوتی داشته باشند و اگر درد شدید و مزمن باشد، توجه فوری پزشک مورد نیاز است.
درمانهای ساده خانگی برای تسکین معده درد
هنگامی که علت درد شناخته شود، مطمئنا درمان بسیار آسانتر خواهد بود. برای زمانی که درد کم است میتوانید از درمانهای ساده خانگی برای تسکین دادن، استفاده کنید.
۱ - آب بنوشید
در هنگامی که دردها ناشی از پنومونی یا عفونت کلیه هستند میتوانید با افزایش میزان مصرف آب، به مراحل بهبودی خود سرعت ببخشید. این عمل به خروج عفونتها از بدن کمک فراوانی میکند.
مصرف آب همچنین برای دستگاه گوارش بسیار مهم است.
• روزانه مقدار زیادی آب بنوشید و بدن خود را هیدراته کنید.
• همچنین میتوانید با اضافه کردن آب لیمو، آب نارگیل، آب میوهها و سبزیجات تازه به نگه داشتن آب در بدن کمک کنید.
از نوشیدن، نوشیدنیهای کافئین دار در زمانی که از وجود درد معده رنج میبرید، اجتناب کنید.
۲ - کمپرس آب گرم
کیسه آب گرم یکی دیگر از داروهایی است به سرعت در تسکین درد شکم، اثر میگذارد. گرما سبب میشود که ماهیچههای شکم شل شوند و در نتیجه درد کاهش یابد.
کیسه آبگرم در کاهش التهاب نیز موثر است.
• یک کیسه آبگرم را به همراه یک حوله به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در محل درد قرار دهید. در صورت نیاز این کار را تکرار کنید.
• یک دوش آبگرم به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه نیز میتواند به کاهش درد کمک چشمگیری کند.
احتیاط: هنگام استفاده از کیسه آبگرم، مراقب خطرات سوختگی باشید.
۳ - سرکه سیب
سرکه سیب به درمان درد شکم کمک میکند و حتی عمل هضم را نیز بهبود میبخشد. سرکه سیب سطوح مناسب PH را در بدن حفظ میکند که برای عملکرد مناسب دستگاههای مختلف بدن بسیار مهم است.
علاوه بر خواص بالا، دارای ویژگیهای ضد التهابی و باکتریایی است.
• یک قاشق غذاخوری سرکه سیب خام را به همراه آب در یک فنجان مخلوط کنید.
• یک قاشق چای خور عسل اضافه کنید.
نوشیدن این نوشیدنی دو بار در روز میتواند درد معده را برطرف کند.
۴ - روغن کرچک
اگر علت درد ناشی از آپاندیسیت باشد، روغن کرچک یک درمان موثر خانگی برای درد شکم است. این روغن در کاهش انسداد و التهاب بسیار موثر عمل میکند.
همچنین برای دستگاه گوارش مفید است و طریق استفاده از آن عبارت است از:
• دو قاشق غذاخوری از روغن کرچک را داخلی پلاستیکی بریزید.
• سپس یک حوله قدیمی را دور بسته قرار دهید و بسته را بر روی شکم بگذارید.
• یک کیسه آبگرم را نیز به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه روی حولهای که حاوی بسته است، قرار دهید.
• بسته را بردارید و سپس قسمتی را که روغنی شده است را با آب گرم بشویید.
• این درمان را میتوانید ۳ بار در هفته برای ۲ تا ۳ بار انجام دهید.
احتیاط: اگر در دوران بارداری و یا قاعدگی هستید، از این درمان به هیچ عنوان استفاده نکنید.
۵ - زنجبیل
یکی دیگر از درمانهای خانگی فوق العاده برای معده درد، زنجبیل است. زنجبیل دارای خواص ضد التهابی است، این خاصیت میتواند به کاهش التهابات معده کمک کند.
خوردن چای گرم به همراه زنجبیل، درد را کاهش میدهد. تکههایی از زنجبیل را در یک فنجان آب گرم بگذارید و در حالی که همچنان گرم است، بنوشید.
۶ - زرد چوبه
این ادویه گرم دارای ترکیب کورکومین است که در کاهش التهابات معده تاثیر گذار است. زرد چوبه، معده را جهت تولید اسید تحریک میکند و PH معده را نیز حفظ میکند. در حقیقت این ماده خوراکی برای سلامت سیستم گوارش بسیار مفید است.
هضم موثر و درمان مسائل گوارشی میتواند باعث جلوگیری از گسترش درد شود.
یک قاشق چایخوری زرد چوبه را در لیوان شیر مخلوط کنید و سپس روزانه آن را دوبار مصرف کنید.
۷ - شیرین بیان
شیرین بیان یک گیاه قوی است که در درمان تعدادی از بیماریهای معده، استفاده میشود.
شیرین بیان، پوشش مخاط روی معده و دیگر قسمتهایی از دستگاه گوارش را افزایش میدهد، و همچنین از تحریک بافتهای داخلی جلوگیری میکند.
علاوه بر اینها، در تنظیم حرکات روده نقش مهمی دارد.
یک قاشق چایخوری از آن را به یک فنجان آب گرم اضافه کنید. این چای را ۲ تا ۳ بار در روز به مدت یک هفته بنوشید.
۸ - رازیانه
برای دردهایی که در قسمت بالایی شکم اتفاق میافتند، رازیانه بسیار موثر است. دانههای رازیانه دارای ویژگیهای مهار کننده، ضد میکروبی هستند.
یک قاشق چای خوری از دانههای رازیانه خرد شده را به یک فنجان آبگرم اضافه کنید و سپس کمی عسل خام به آن اضافه کنید و آن را به آرامی بنوشید. روزانه ۲ تا ۳ فنجان چای رازیانه بنوشید.
۹- نعناع
نعناع دارای اثر آرام بخش است.
مونول موجود در آن به عنوان یک ضد درد طبیعی عمل میکند و دارای اثر ضد اسپاسم است که به نوبه خود در کاهش درد معده بسیار تاثیر گذار است. علاوه بر اینها، نعناع فرآیند هضم را نیز بهبود میبخشد.
یک قاشق غذاخوری از برگهای نعناع را به یک فنجان آبگرم اضافه کنید. این چای را میتوانید یا ۲ بار در روز و یا چند بار در هفته مصرف کنید.
چند نکته مهم
۱- سر وقت غذا بخورید
نکته مهمی که باید رعایت کنید زمان خوردن وعدههای غذایی است. صبحانه باید اول صبح خورده شود و برای خوردن ناهار باید یک ساعت مشخصی را مدنظر قرار دهید. همچنین برای صرف شام باید اول شب غذا بخورید.
خیلی از افرادی که مشکل معدوی دارند توجه زیادی به زمان خوردن غذا ندارند و اغلب وعدههای غذایی بهخصوص شام را دیروقت میخورند و بلافاصله بعد از غذا دراز میکشند. درصورتی که توصیه میشود از این کار خودداری کنند و بعد از غذا حتی کمی راه بروند و فعالیت داشته باشند تا غذا راحتتر هضم شود.
۲- میوه درمانی کنید
سیب رسیده شیرین یک میوه بسیار مفید برای افرادی است که مشکل معدوی دارند. بعد از وعده غذایی توصیه میشود سیب میل کنید. یکی دیگر از میوههایی که برای این مشکل مفید است میوه به است.
البته توصیه میشود میوه به را به ۴ قسمت تقسیم کنید و روی حرارت قرار دهید تا بهصورت کبابی شود؛ بعد از اینکه غذایتان را میل کردید یک تکه از این میوه را هم بخورید. انار هم جزء میوههای مفیدی است که توصیه میشود کسانی که از این مشکل رنج میبرند، میل کنند. میوه زالزالک هم برای افرادی که مشکل هضم دارند، بسیار مفید است.
۳- با دمنوش دردها را تسکین دهید
بابونه شیرازی یکی از موثرترین دمنوشهای گیاهی است که برای دردهای عصبی معده میتواند مفید باشد. فقط کافی است ۴ قاشق مرباخوری بابونه شیرازی را با یک لیوان آب دم کنید. این دمنوش را باید صبحها ناشتا بنوشید. نیم ساعت بعد از نوشیدن این دمنوش توصیه میشود حتما صبحانه بخورید.
۴- دم کردهای برای ریفلاکسیها
کسانی که مشکل ریفلاکس دارند یا معدهشان ترش میکند، میتوانند گیاه نعناع فلفلی را از عطاریها تهیه کنند. یک قاشق غذاخوری از این گیاه را با یک لیوان آب به مدت ۱۰دقیقه دم کنید. توصیه میشود این دم کرده را به مقدار نصف لیوان قبل از وعده ناهار و شام بنوشید. بهجای گیاه نعناع فلفلی میتوان از گیاه سوسن عنبر هم استفاده کرد.
خوراکیهای ممنوع!
۱- سرخ کردنیها
۲- غذاهای چرب (مثل ته دیگ، کوکو و کتلتهایی که با روغن فراوان پخته میشوند)
۳- گوشت قرمز مثل گوشت گاو
۴- شیرینی خامهای
۵- قهوه، نوشابه، چای، نسکافه
۶- شکلات
۷- زیاد بهدنبال خوراکیهای مایع نباشید
چه وقت به پزشک مراجعه کنیم
بروز هر گونه درد در ناحیه زیر سینه تا پایین شکم به عنوان درد معده در نظر گرفته میشود. معمولا درد معده، مشکل جدی نیست و قابل تشخیص و درمان میباشد، اما گاهی اوقات ممکن است بیماری خطرناکی در پس معده درد نهفته باشد که باید جدی گرفته شود، در واقع هرگاه یکی از علائم ذیل اتفاق افتاد سریعاً به پزشک مراجعه کنید
۱- درد شکم ناگهانی و شدید است.
۲- درد بیش از چهار روز طول کشیده است.
۳- خونریزی مقعد یا کاهش وزن وجود دارد.
۴- اسهال و درد شکم بهطور مکرر روی میدهد.
درمان دارویی معده درد
همان طور که بیان شد مشکلات معده ممکن است شامل زخم معده، سوزش معده، رفلاکس معده، درد معده و یا نفخ معده میباشد که هر کدام درمان دارویی خاص خود را دارد. معمولا زمانیکه معده به تولید اسید اضافی بپردازد این مشکلات ایجاد میشوند. داروهای مختلفی به منظور کاهش اسید معده تولید شدهاند که کمک شایانی در رفع این مشکلات و بیماریهای گوارشی میکنند. در ادامه به معرفی برخی از انواع قرص معده و عوارض مصرف آنها میپردازیم، اما توصیه میکنیم بدون دستور پزشک و به طور خودسرانه این داروها را مصرف نکنید.
۱- قرص سیزاپراید
قرص سیزاپراید (Cisapride) از داروهایی است که به منظور درمان مشکلات گوارشی مثل ترش کردن یا سوزش معده و همچنین درمان رفلاکس معده تجویز میشود. خطر بروز آریتمی قلبی از جدیترین عوارض مصرف این دارو است. این دارو موجب افزایش حرکات مری، معده و روده در حین هضم غذا شده و در بیماریهایی با علایم بازگشت غذا به مری (رفلاکس) از قبیل: دیس پپسی، ترش کردن و پس زدن غذا مفید است. توجه داشته باشید که در صورت بروز خونریزی معده و روده، انسداد روده و یا سوراخ شدن روده این دارو نباید مصرف شود.
عوارض قرص سیزاپراید شامل آریتمی قلبی، یبوست، اسهال، نفخ شکم، افزایش تولید گاز در رودهها، تهوع، سردرد، آبریزش بینی، درد شکم، گیجی، سینوزیت، بیخوابی و تشنج میباشد.
درصورتیکه قصد مصرف این دارو به عنوان قرص معده را دارید بهتر است درباره آن اطلاعات بیشتری داشته باشید. لینک زیر به معرفی این قرص و نکاتی که طی مصرف آن باید بدانید اختصاص دارد.
۲- قرص موتیدون
قرص موتیدون (Motidon) در مواردی که معده اسید زیادی ترشح کند به عنوان یک کاهنده اسید معده و به منظور درمان زخم معده و رفلاکس معده تحت عنوان قرص معده تجویز میشود. این دارو عوارض نسبتا کمی دارد. تهوع و سوزش معده برخی از عوارض قرص موتیدون میباشد. درواقع این دارو در شرایطی که معده اسید خیلی زیادی ترشح میکند به کار میرود و میزان این اسید را کاهش میدهد.
عوارض قرص موتیدون شامل سوزش معده و یا استفراغ، سردرد، ضربان سریع قلب، افزایش ادرار، عصبانیت، لرزش و اشکال در به خواب رفتن میباشد.
درصورتیکه قصد مصرف این دارو را دارید بهتر است درباره آن اطلاعات بیشتری داشته باشید. لینک زیر به معرفی این قرص و نکاتی که طی مصرف آن باید بدانید اختصاص دارد.
۳- قرص امپرازول
قرص امپرازول (Omeperazole) برای جلوگیری از زخم معده، رفلاکس معده و سوزش سردل تجویز میشود. اسهال، سردرد و تهوع از عوارض قرص امپرازول میباشد. در واقع امپرازول در مواردی که اسید معده سرکش شده و بیش از حد تولید میشود کاربرد دارد. همچنین از این دارو برای رفع رفلکس معده و درمان هلیکوباکتر و یا برای کاهش عوارض گوارشی سایر داروها استفاده میشود.
عوارض قرص امپرازول تهوع، سردرد، ناراحتی معده، اسهال، شکستگی لگن، ستون فقرات و یا مچ دست (به ندرت)، کدر شدن ادرار، خستگی یا ضعف غیر عادی، واکنشهای پوستی میباشد.
درصورتیکه قصد مصرف این دارو به عنوان قرص معده را دارید بهتر است درباره آن اطلاعات بیشتری داشته باشید. لینک زیر به معرفی این قرص و نکاتی که طی مصرف آن باید بدانید اختصاص دارد.
سوزش معده
علائم سوزش معده حس سوزش در قسمت پایین سینه است که درد ناخوشایندی است و بر اثر بازگشت اسید معده به سمت بالا و وارد شدن به مری این حس سوزش بوجود میآید که منجر به دردهای شدید میشود.
عوامل اصلی که منجر به سوزش دل میشوند چیست؟
۱- کافئین : اگردرحال فکرکردن هستید "خوب من قهوه نمینوشم بنابراین، نمیتواند عامل سوزش دل باشد" میتوانید مرتکب اشتباه بزرگ شوید، اتفاقا هنوز در حال مصرف مقدار زیادی کافئین در رژیم غذایی خود هستید! مثل نوشیدن ملایم کولا، خوردن شکلاتها و حتی چای عادی. کافئین باعث میشود ماهیچههای حلقوی مری شل شوند؛ بنابراین مواد شیمیایی اسیدی از معده بالا وبه سمت گلو میرود. دراین مورد بهترین درمان برای سوزش دل کاهش مصرف کافتین تا جائیکه امکان دارد است.
۲- غذاهای چرب وروغنی: غذاهای چرب ۳ الی ۵ برابربیشتراز غذاهای سالم زمان برای هضم شدن نیاز دارد. مشکلی که غذاهای دیرهضم ایجاد میکند این است که غذاها درداخل معده شروع به مخلوط شدن میکنند وبا عث افزایش فشار به ماهیچههای حلقوی مری میشوند که دربازگشت باعث میشود مواد شیمیایی آنزیمی غذا به گلوی شما برگردد ومری شمارا بسوزاند. بهترین درمان برای سوزش دل دراین مورد حذف غذاهای ناسالم از رژیم غذایی خود تا حد ممکن است. اگر رژیم غذایی علت سوزش دل شماست، رژیم غذایی خاصی وجود دارد که به طور قطعی این سوزش را کاهش میدهد. تغییرات دررژیم غذایی بهترین درمان برای بیمار است،
۳- سیر: سیر و گوجه فرنگی محصولات اساسی اند که موجب بازگشت اسید میشوند. این نوع غذاها همچنین ماهیچههای حلقوی مری را شل میکنند.
۴- سیگار کشیدن: مواد شیمیایی خطرناکی که از دود سیگار بوجود میآید موجب ضعیف شدن ماهیچه حلقوی پایین مری میشود. این مسئله خود باعث بروز عوارض سوزش دل خواهد شد. اگرنمیتوانید سیگاررا ترک کنید نگران نباشید. نکات دیگری در کتاب پیان سوزش معده وجود دارد که سایر درمانها راتوضیح خواهد داد.
۵- مصرف زیاد الکل باعث شل شدن ماهیچههای حلقوی مری میشود بنابراین با دریافت بهترین درمان هنوز میتوانید مقدار متوسطی الکل بدون حس سوزش درمعده خود مصرف کنید.
در برخی از بدترین موارد سوزش معده، این درد همراه با استفراغ است که شدید میباشد. اگر در استفراغ خود خون مشاهده کردید هرچه زودتر باید باپزشک تماس بگیرید. یکی دیگر از خطراتی که بسیار معمولی به نظر میرسد استفاده از برخی داروها است.
خوردن داروهایی مثل آنتی هیستامین، ایبوبروفن، ناپروکسن، آسپرین و برخی از داروهای ضد التهاب همگی میتوانند ایجاد سوزش معده کنند.
رهایی از سوزش معده
۱- سعی کنید وعدههای غذای شما مختصرباشد. از خوردن غذاهای سرپایی درآخر شب صرف نظر کنید.
۲- بعد از خوردرن غذا درحدود ۲ الی ۳ دقیقه دراز نکشید.
۳- ازخوردن غذاهای تند و ادویه دار خودداری نمایید.
۴-سیگاررا ترک کنید.
۵- سالاد زیاد بخورید.
۶-خوردن غذاهایی مثل شکلات، غذاهای چرب، سرخ کردنی، قهوه، نوشیدنیهای کافئین دار، الکل دار و گازدار را کاهش دهید.
۷- کمربند شل ببندید یا شلوارهایی بپوشید که کمر محکمی داشته باشد. (نیاز به بستن کمر بند نداشته باشید)
انواع زخمهای گوارشی، دلایل و علایم زخم معده (Gastric ulcers)
زخمهای گوارشی (Peptic ulcers) زخمهایی هستند، که بر روی مخاط و زیرمخاط مری، معده و بخشهای بالایی روده کوچک در نتیجه فرسایش این بافتها توسط اسید معده رخ میدهند. زخمهای گوارشی از جمله زخم معده جزء بیماریهای شایع بوده و تخمین زده میشود حدود ۲۰ میلیون آمریکایی در طول عمر خود به این بیماری مبتلا میشوند. در مورد این زخمها باید اشاره کرد که امروزه ثابت شده استرس و ادویه جات تاثیری بر این بیماری نداشته و نوعی عفونت باکتریایی و بعضی از انواع داروها عامل این بیماری میباشند.
انواع زخمهای گوارشی
زخم معده (gastric ulcers)، این نوع زخمهای گوارشی زخمهایی هستند که درون معده ایجاد میشوند.
زخم مری (esophageal ulcers)، این نوع زخمهای گوارشی زخمهایی هستند که درون مری (لولهای که غذا را از دهان به معده منتقل میکند) ایجاد میشوند.
زخم دوازده یا اثنی عشر (Duodenal ulcers)، این نوع زخمهای گوارشی زخمهایی هستند که در قسمت بالایی روده کوچک (دوازدهه، اثنی عشر و یا duodenum) ایجاد میشوند.
علایم و نشانههای زخمهای گوارشی و زخم معده
شایعترین علامت زخم دستگاه گوارشی سوزش در نواحی بین بالای ناف تا زیر قفسه سینه و در شدتهای متفاوت میباشد، در بعضی از موارد درد و سوزش زخمهای گوارشی میتواند باعث بیدار کردن شما در شب شود. در بعضی از موارد زخمهای کوچک گوارشی نشانهای ندارند. سایر علایم درد ناشی از زخمهای گوارشی شامل:
درد شدید بخصوص هنگام خالی بودن معده
درد در شب و خواب
دردیکه قطع شده و دوباره بعد از چند روز بر میگردد
دردیکه با خوردن بعضی از خوراکیهای خاص آرام میشود
درد در نواحی بالای ناف تا زیر قفسه سینه
سوزش معده (Heartburn)
دلایل زخمهای گوارشی و زخم معده
زخمهای گوارشی زمانی رخ میدهند که مخاط روی معده، مری و دوازده توسط اسید معده از بین میرود. عوامل مختلف میتواند باعث بوجود آمدن این مشکل در مخاط معده، مری و اثنی عشر شود. این موارد شامل:
هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) - این باکتری میتواند باعث عفونت و التهاب معده گردد.
داروهای خاص - مصرف مداوم داروهای آرام بخش همچون آسپرین، بروفن، ناپروکسن، کتوپروفن و سایر داروهای آرامبخش میتواند باعث تحریک و یا التهاب دستگاه گوارشی شود. زخمهای گوارشی در افراد مسن که این داروها را دریافت میکنند و همچنین در افراد مبتلا به آرتروز که بطور مداوم از این داروها استفاده میکنند، معمولتر میباشد.
همچنین داروهایی که برای درمان پوکی استخوان استفاده میشوند، نیز میتوانند باعث ابتلا به زخم معده شوند. بعلاوه استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و کورتیکواستروئیدها خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهند. عواملی دیگر - سیگار کشیدن، مصرف الکل، رادیوتراپی و سرطان معده نیز از سایر عوامل ابتلا به این مشکل میباشند.
افراد سیگاری در خطر بیشتری برای ابتلا به زخم معده در افراد آلوده به هلیکوباکتر پیلوری میباشد. همچنین الکل بدلیل ملتهب کردن و خوردن مخاط دستگاه گوارش خطر ابتلا به زخمهای گوارشی را افزایش میدهد. بعلاوه استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و کورتیکواستروئیدها خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهند.
منبع: بهداشت نیوز
ارسال نظر