.svg)
دیپلماسی فعال تهران در جنوب و جنوب شرق آسیا
پارسینه: با توجه به جایگاه جنوب و جنوب شرقی آسیا در رشد و توسعه اقصادی و جایگاه برتر ایران در غرب آسیا و جهان اسلام، توسعه مناسبات دیپلماتیک با کشورهای این منطقه به نفع طرفین است.
«محمد جواد ظریف»، وزیر امور خارجه کشورمان پس از سفر به بنگلادش و اندونزی و نیز شرکت در کنفرانس مجمع کشورهای حاشیه اقیانوس هند، به ایران بازگشت.. ظریف، در حالی هفته گذشته به جنوب و جنوب شرق آسیا سفر کرد که آمریکا می‌کوشد با فشار حداکثری، تحریم و تروریسم اقتصادی، ایران را به چالش بکشد و همزمان بتواند برخی از کشورهای منطقه را با راهبرد ساختگی حراست از نفتکش‌ها در خلیج فارس و تنگه هرمز با خود همراه کند.
وزیر امور خارجه کشورمان هفته گذشته در سفری ۴ روزه به جنوب و جنوب شرق آسیا سفر کرد ابتدا وارد داکا پایتخت بنگلادش شد و بعد از دیدار با مقامات بنگلادش عازم جاکارتا شد. ظریف در بنگلادش و اندونزی با مقام‌های این کشورها درباره روابط دوجانبه، مسایل مهم منطقه‌ای و بین المللی رایزنی کرد.
با توجه به اهمیت سفر ظریف، پژوهشگر ایرنا با «نوذر شفیعی» کارشناس مسائل بین الملل و شرق آسیا به گفتگو پرداخت.
**توجه سیاست خارجی از حوزه غرب به شرق
شفیعی در ابتدای این گفتگو اظهار داشت: سفر ظریف به حوزه جنوب و جنوب شرق آسیا نشان از دیپلماسی فعال ایران و تحول در سیاست خارجی کشورمان است. در دنیای امروز محدود کردن دیپلماسی به یک کشور یا بخشی از کشورهای اقدام شایسته‌ای نیست. کشورها برای تامین منافع خود باید دیپلماسی همه سوی را در پیش گیرند، یعنی با همه کشورها و سازمان‌های بین المللی به توسعه مناسبات بپردازد. این اقدام ابتکار عمل کشور را بالا می‌برد.
تغییر رفتار سیاسی جمهوری اسلامی از حوزه غرب به شرق و کشورهای آسیایی نشان می‌دهد که اگر در گذشته غرب مورد توجه بود، اما در مقطع کنونی ایران به این نتیجه رسیده است که کشورهای آسیایی می‌توانند تکیه گاه محکمی برای سیاست خارجی کشورمان باشد. البته این یک نگاه استرتژیک است. احتمالا سیاست‌های تاکتیکی نیز در پشت این سفر‌ها وجود دارد. یکی از اهداف یا نتایج این گونه سفر‌ها بی توجهی به تحریم‌های آمریکا، در باره تحریم شخص ظریف است. این اقدام نشان می‌دهد که جامعه بین المللی چندان به تحریم‌های آمریکا در مورد ظریف پایبند نیستند. پذیرش تحریم‌های یک جانبه آمریکا علیه کشورمان از سوی بقیه کشورها، از طریق اجبار صورت می‌گیرد. اکثریت کشورها تحریم‌های اعمال شده علیه کشورمان را از لحاظ اخلاقی وحقوقی غیر قابل قبول می‌دانند.
شفیعی در مورد توجه سیاست خارجی کشورمان به آسیا گفت: قاره آسیا با رشد سریع خود به مرکز ثقل سیاست بین الملل تبدیل می‌شود و تمام کشورهای جهان سعی می‌کنند که محور آسیا را در دستور کار خود قرار دهند. به نظر می‌رسد ایران هم در سیاست خارجی خود به این محور توجه کرده و این مسیر را دنبال می‌کند.
** توسعه مناسبات اقتصادی با کشورهای آسیایی
به گفته شفیعی، ابعاد سفر ظریف به جنوب شرق آسیا، برای ایران مهم است. به نظر می‌رسد سیاست خارجی کشورمان سیاسی - امنیتی شده است و این فی النفسه یک آسیب جدی در حوزه سیاست خارجی محسوب می‌شود. امروزه کشورها با هدف رسیدن به سیاست و امنیت، دیپلماسی اقتصادی را در دستور کار خود قرار می‌دهند، یعنی در طول تاریخ هر کشور قدرتمندی در پرتوی اقتصاد قوی، قدرتمند شده است. شرایط کنونی وزارت امور خارجه ایران اقتضا می‌کند که بیشتر به دنبال دیپلماسی اقتصادی باشد، دیپلماسی اقتصادی یعنی استفاده از ابزار سیاسی خارجی در جهت تامین منابع اقتصادی و پیشرفت کشور.
برای توسعه مناسبات و پیشرفت کشور تنها وزارت امور خارجه نمی‌تواند تعیین کننده باشددر واقع ساختار کلی نظام سیاسی باید به این نتیجه برسد که در پرتو یک اقتصاد قدرتمند می‌توان نفوذ امنیتی، سیاسی، فرهنگی و معنوی در جهان داشته باشیم در غیر این صورت کار توسعه به سختی پیش خواهد رفت.
**نقش ایران در اتحادیه همکاری‌های آسیایی
این کارشناس مسایل بین الملل گفت: اتحادیه همکاری اقیانوس هند حوزه هویت است. با قرار گرفتن کشورمان در این اتحادیه هویتی شکل می‌گیرد و در پرتو این نقش، حقوق و تکالیفی را عهده دار می‌شود. حقوقی که ایران در پرتوعضویت این اتحادیه کسب می‌کند برای کشورمان سودمند است. هر اندازه کشور ما در این اتحادیه‌ها حضور داشته باشد رقبای ما احتمالا حضورشان کمتر خواهد بود و یا از آزادی عمل رقبای ما در این بخش از جامعه بین الملل کاهش می‌یابد؛ بنابراین حضور ظریف در این این اجلاس ابتکار عمل دیپلماسی ما می‌باشد و در نتیجه تاثیر گذار بر بخشی از کشورهای جهان خواهد بود.
وی همچنین گفت: رشد اقتصادی قاره آسیا شتابان است. چهار قدرت آسیایی ژاپن، هند، چین و روسیه در جایگاه برتر قدرت‌های جهانی قرار گرفته اند برخی از اتحادیه‌های اقتصادی آسیا به لحاظ قدرت و قطب سازمانی در جایگاه خوبی قرار دارند. بسیاری از سازمان‌های قدرتمند در این قاره شکل گرفته اند. اتحادیه کشورهای جنوب شرقی آسیا «آسه آن»، سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-پاسفیک (APEC) اپک، سازمان همکاری شانگ‌های و سازمان همکاری جنوب آسیا «سارک» سازمان‌های مهمی هستند و در آینده می‌توانند در عرصه بین الملل تاثیر گذار باشند. سازمان همکاری‌های اقتصادی «اکو» بخشی مهمی از کشورهای آسیایی را در درون خود جا داده است. ابتکار کشور چین نیز در طرح «یک کمربند- یک جاده» حداقل بخش وسیعی از جهان را به آسیا پیوند می‌دهد. وجود این سازمان‌ها نشان می‌دهد آسیا در حال رشد است.
اکنون توجه تمام جهان به سمت آسیا است. آسیا منبع انرژی، تولید، صادرات، واردات است و در حوزه نظامی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی هم پیشنه خوبی دارد. چشم انداز سال ۲۰۵۰ نشان می‌دهد که آسیا قطب و محور برتر قدرت در صحنه جهانی خواهد شد. با توجه به این چشم انداز ایران می‌تواند همگام با رشد و توسعه این قاره جهت توسعه خود اقدام کند و با این راهکار چشم انداز موفقی در پیش روی آینده کشورمان بوجود آورد.
وزیر امور خارجه کشورمان هفته گذشته در سفری ۴ روزه به جنوب و جنوب شرق آسیا سفر کرد ابتدا وارد داکا پایتخت بنگلادش شد و بعد از دیدار با مقامات بنگلادش عازم جاکارتا شد. ظریف در بنگلادش و اندونزی با مقام‌های این کشورها درباره روابط دوجانبه، مسایل مهم منطقه‌ای و بین المللی رایزنی کرد.
با توجه به اهمیت سفر ظریف، پژوهشگر ایرنا با «نوذر شفیعی» کارشناس مسائل بین الملل و شرق آسیا به گفتگو پرداخت.
**توجه سیاست خارجی از حوزه غرب به شرق
شفیعی در ابتدای این گفتگو اظهار داشت: سفر ظریف به حوزه جنوب و جنوب شرق آسیا نشان از دیپلماسی فعال ایران و تحول در سیاست خارجی کشورمان است. در دنیای امروز محدود کردن دیپلماسی به یک کشور یا بخشی از کشورهای اقدام شایسته‌ای نیست. کشورها برای تامین منافع خود باید دیپلماسی همه سوی را در پیش گیرند، یعنی با همه کشورها و سازمان‌های بین المللی به توسعه مناسبات بپردازد. این اقدام ابتکار عمل کشور را بالا می‌برد.
تغییر رفتار سیاسی جمهوری اسلامی از حوزه غرب به شرق و کشورهای آسیایی نشان می‌دهد که اگر در گذشته غرب مورد توجه بود، اما در مقطع کنونی ایران به این نتیجه رسیده است که کشورهای آسیایی می‌توانند تکیه گاه محکمی برای سیاست خارجی کشورمان باشد. البته این یک نگاه استرتژیک است. احتمالا سیاست‌های تاکتیکی نیز در پشت این سفر‌ها وجود دارد. یکی از اهداف یا نتایج این گونه سفر‌ها بی توجهی به تحریم‌های آمریکا، در باره تحریم شخص ظریف است. این اقدام نشان می‌دهد که جامعه بین المللی چندان به تحریم‌های آمریکا در مورد ظریف پایبند نیستند. پذیرش تحریم‌های یک جانبه آمریکا علیه کشورمان از سوی بقیه کشورها، از طریق اجبار صورت می‌گیرد. اکثریت کشورها تحریم‌های اعمال شده علیه کشورمان را از لحاظ اخلاقی وحقوقی غیر قابل قبول می‌دانند.
شفیعی در مورد توجه سیاست خارجی کشورمان به آسیا گفت: قاره آسیا با رشد سریع خود به مرکز ثقل سیاست بین الملل تبدیل می‌شود و تمام کشورهای جهان سعی می‌کنند که محور آسیا را در دستور کار خود قرار دهند. به نظر می‌رسد ایران هم در سیاست خارجی خود به این محور توجه کرده و این مسیر را دنبال می‌کند.
** توسعه مناسبات اقتصادی با کشورهای آسیایی
به گفته شفیعی، ابعاد سفر ظریف به جنوب شرق آسیا، برای ایران مهم است. به نظر می‌رسد سیاست خارجی کشورمان سیاسی - امنیتی شده است و این فی النفسه یک آسیب جدی در حوزه سیاست خارجی محسوب می‌شود. امروزه کشورها با هدف رسیدن به سیاست و امنیت، دیپلماسی اقتصادی را در دستور کار خود قرار می‌دهند، یعنی در طول تاریخ هر کشور قدرتمندی در پرتوی اقتصاد قوی، قدرتمند شده است. شرایط کنونی وزارت امور خارجه ایران اقتضا می‌کند که بیشتر به دنبال دیپلماسی اقتصادی باشد، دیپلماسی اقتصادی یعنی استفاده از ابزار سیاسی خارجی در جهت تامین منابع اقتصادی و پیشرفت کشور.
برای توسعه مناسبات و پیشرفت کشور تنها وزارت امور خارجه نمی‌تواند تعیین کننده باشددر واقع ساختار کلی نظام سیاسی باید به این نتیجه برسد که در پرتو یک اقتصاد قدرتمند می‌توان نفوذ امنیتی، سیاسی، فرهنگی و معنوی در جهان داشته باشیم در غیر این صورت کار توسعه به سختی پیش خواهد رفت.
**نقش ایران در اتحادیه همکاری‌های آسیایی
این کارشناس مسایل بین الملل گفت: اتحادیه همکاری اقیانوس هند حوزه هویت است. با قرار گرفتن کشورمان در این اتحادیه هویتی شکل می‌گیرد و در پرتو این نقش، حقوق و تکالیفی را عهده دار می‌شود. حقوقی که ایران در پرتوعضویت این اتحادیه کسب می‌کند برای کشورمان سودمند است. هر اندازه کشور ما در این اتحادیه‌ها حضور داشته باشد رقبای ما احتمالا حضورشان کمتر خواهد بود و یا از آزادی عمل رقبای ما در این بخش از جامعه بین الملل کاهش می‌یابد؛ بنابراین حضور ظریف در این این اجلاس ابتکار عمل دیپلماسی ما می‌باشد و در نتیجه تاثیر گذار بر بخشی از کشورهای جهان خواهد بود.
وی همچنین گفت: رشد اقتصادی قاره آسیا شتابان است. چهار قدرت آسیایی ژاپن، هند، چین و روسیه در جایگاه برتر قدرت‌های جهانی قرار گرفته اند برخی از اتحادیه‌های اقتصادی آسیا به لحاظ قدرت و قطب سازمانی در جایگاه خوبی قرار دارند. بسیاری از سازمان‌های قدرتمند در این قاره شکل گرفته اند. اتحادیه کشورهای جنوب شرقی آسیا «آسه آن»، سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-پاسفیک (APEC) اپک، سازمان همکاری شانگ‌های و سازمان همکاری جنوب آسیا «سارک» سازمان‌های مهمی هستند و در آینده می‌توانند در عرصه بین الملل تاثیر گذار باشند. سازمان همکاری‌های اقتصادی «اکو» بخشی مهمی از کشورهای آسیایی را در درون خود جا داده است. ابتکار کشور چین نیز در طرح «یک کمربند- یک جاده» حداقل بخش وسیعی از جهان را به آسیا پیوند می‌دهد. وجود این سازمان‌ها نشان می‌دهد آسیا در حال رشد است.
اکنون توجه تمام جهان به سمت آسیا است. آسیا منبع انرژی، تولید، صادرات، واردات است و در حوزه نظامی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی هم پیشنه خوبی دارد. چشم انداز سال ۲۰۵۰ نشان می‌دهد که آسیا قطب و محور برتر قدرت در صحنه جهانی خواهد شد. با توجه به این چشم انداز ایران می‌تواند همگام با رشد و توسعه این قاره جهت توسعه خود اقدام کند و با این راهکار چشم انداز موفقی در پیش روی آینده کشورمان بوجود آورد.
منبع:
خبرگزاری ایرنا
ارسال نظر