آیا در طوفان حضرت نوح (ع) آب از تنور فوران کرد

کلمه «تنور» از لغات مشترک فارسى و عربى است، احتمال هم دارد که در اصل فارسى بوده و در عربی مورد استعمال قرار گرفته باشد. تنور (با تشدیدن نون) همانطور که همه می‌دانیم به معناى محلى است که نان (خمیر) در آن پخت و پز می‌شود؛ و فوران تنور به معناى جوشیدن آب از داخل تنور و سرازیر شدن از تنور است. در روایات نیز آمده که در ماجراى طوفان نوح اولین نقطه ‏اى که آب از آن فوران کرد یک تنور بود و بنا بر این روایت، الف. و لامى که در آیه شریفه بر سر کلمه تنور آمده الف. و لام عهد خواهد بود یعنى آن تنور معهود در خطاب، فوران کرد [۱]. در اینکه جوشیدن آب از تنور چه تناسبى با مساله نزدیک‏ شدن طوفان دارد مفسران در آن گفتگو بسیار کرده‏ اند:

۱. بعضى گفته ‏اند جوشیدن آب از درون تنور یک نشانه الهى بوده است براى نوح، تا او متوجه جریان شود و خود و یارانش با وسائل و اسباب لازم بر کشتى سوار شوند.

۲. گروهى دیگر احتمال داده ‏اند که تنور در اینجا در معنى مجازى و کنایى استعمال شده، اشاره به اینکه تنور خشم و غضب پروردگار فوران پیدا کرد و شعله ‏ور شد، و این به معنى نزدیک شدن عذاب کوبنده الهى است، این تعبیر در فارسى و هم در زبان عربى آمده است که شدت غضب را تشبیه به فوران آتش مى‏ کنند.

۳. ولى این احتمال قوى ‏تر به نظر مى‏ رسد که تنور به معنى حقیقى و معروف آن باشد و منظور از آن، تنور خاصى هم نباشد بلکه منظور بیان این نکته است هنگامى که آب از درون تنور که معمولا مرکز آتش است جوشیدن گرفت نوح و یارانش متوجه شدند اوضاع به زودى دگرگون مى‏ شود و انقلاب و تحول نزدیک است؛ آب کجا و آتش کجا؟! به تعبیر دیگر هنگامى که دیدند سطح آب زیرزمینى چنان بالا آمده است که از درون تنور که معمولا در جاى خشک و محفوظى ساخته مى‏ شود جوشیدن گرفته، فهمیدند موضوع مهمى در پیش است و حادثه نو ظهورى در شرف تکوین است.

پی نوشت:

[۱]مجمع البیان، ج. ۵، ص. ۱۶۳؛ به نقل المیزان.
ترجمه تفسیر المیزان، ج‏۱۰، ص. ۳۴۰. تفسیر نمونه، ج‏۹، ص. ۹۷

منبع:انوارطاها