گوناگون

پایان سلطه جهانی دلار نزدیک است؟

پایان سلطه جهانی دلار نزدیک است؟

پارسینه: دلار به زودی به عنوان یک ارز جهانی جایگاهش را از دست نخواهد داد اما همزمان، اقدامات ابتدائی که کشور‌ها برای کاهش وابستگیشان به دلار دنبال می‌کنند نشان می‌دهد که آن‌ها پیش بینی می‌کنند یک عصر پساآمریکایی در حال شکل گیری است.

پایان سلطه جهانی دلار نزدیک است؟

به گزارش خبرنگار «پارسینه»، پایگاه خبری «هیل» آمریکا در گزارشی به افول سلطه دلار آمریکا و افزایش اقبال به دیگر ارز‌ها پرداخت.

هیل به گزارشی از موسسه مالی «جی پی مورگان» اشاره می‌کند که اخیرا نوشته بود «ما باور داریم دلار می‌تواند موقعیتش به عنوان ارز مسلط جهان را به دلایل ساختاری همچون موانع دوره‌ای از دست بدهد.»

مارک کارنی، رئیس «بنک آو انگلند» هم پیش از این ادعا کرده بود که موقعیت دلار به عنوان یک هژمون، اقتصاد جهانی را در محدودیت فزاینده‌ای قرار داده و نیاز است که پایان یابد.

هیل می‌نویسد در شرایط بحرانی حاضر که سیاست‌های کنونی و آتی ایالات متحده مبهم است و متحدان و دشمنان آمریکا باید ببینند در توییتر رئیس جمهور این کشور چه می‌گذرد، زیر سوال رفتن دلار تعجب آور نیست.

برتری نسبی دلار رو به افول گذاشته و تردید‌های فزاینده‌ای وجود دارد که آیا آمریکا می‌تواند از نظام بین المللی که تا اندازه زیادی خودش ساخته و به آن شکل داده حمایت کند. قدرت آمریکا به طور نسبی تضعیف شده، اما این کشور همچنان نسبت به پروژه‌ها و کشور‌های سراسر جهان حساس است.

با توجه به نقش موسسات مالی، مقامات و دلار ایالات متحده در سیستم پرداخت بین المللی موسوم به «سوئیفت»، بازرگانان غیرآمریکایی نگرانند که به خاطر وجود مدرکی کوچک که آن‌ها را به یک کشور یا شرکت تحریم شده مرتبط کند، میلیارد‌ها دلار جریمه شوند. به همین دلیل بسیاری از دولت‌ها به دنبال راه‌هایی هستند تا اتکای آن‌ها را به دلار و به طور کلی ایالات متحده، کاهش دهد.

از زمان پایان جنگ جهانی دوم و شکل گیری نظام برتون وودز، آمریکا به سمت هژمون شدن حرکت کرد، اما همزمان بسیاری از منتقدان به این کشور تاخته اند که از جمله آن‌ها می‌توان به مارشال دوگل، رئیس جمهور فرانسه در اوایل دهه ۱۹۶۰ اشاره کرد. گاه و بیگاه تلاش‌هایی هم صورت گرفت تا سلطه دلار تضعیف شود، اما بیشتر آن‌ها ناموفق بودند.

با این وجود، تغییرات به سمتی می‌رود که نشان می‌دهد کشور‌ها می‌خواهند کمتر به دلار وابسته باشند. چین که در سال ۲۰۱۱ نزدیک به ۱۴ درصد اوراق دولتی آمریکا را در اختیار داشت، اکنون ۷ درصد آن را دارد. از نگاهی وسیعتر روشن است که ذخایر دلار در بانک‌های مرکزی دیگر کشور‌ها نقشی کمتر پیدا کرده است.

سال ۲۰۰۰ نزدیک به ۷۰ درصد ذخایر بانک‌های مرکزی از دلار تشکیل شده بود، اما این میزان اکنون به ۶۰ درصد رسیده است. همچنین شاهد ابتکار‌های سیاسی توسط کشور‌هایی هستیم که تلاش می‌کنند خودشان را از نظام مالی آمریکا و دلار دور نگه دارند.

اروپا می‌خواهد با ایران از سازوکار موسوم به «اینستکس» برای تجارت استفاده کند و ابتکار‌های بیشتر و بیشتری وجود دارند که هدفشان اطمینان از این است که کشور‌ها می‌توانند با ارز داخلی خودشان به جای دلار با یکدیگر کار کنند. برای نمونه می‌توان به تجارت انرژی میان روسیه و چین اشاره کرد.

البته رخید و فروش نفت به طور ویژه نشان می‌دهد که هژمونی دلار تا چه اندازه همچنان مستحکم است. هشتاد درصد تجارت جهانی نفت به دلار پرداخت می‌شود. داده‌های دیگری هم در این رابطه وجود دارند:

  • دلار در ۸۰ تا ۹۰ درصد کل تراکنش‌های مالی توسط طرف‌های درگیر استفاده می‌شود.
  • دلار ۶۲ درصد کل زخایر جهانی را به خودش اختصاص داده است، در حالی که یورو با ۲۰ درصد در جایگاه دوم قرار دارد.
  • ۶۰ درصد بدهی‌های معوقه بین المللی به دلار محاسبه می‌شود.

یک نمونه دیگر این که برزیل و هند ۸۰ درصد وارداتشان را با دلار پرداخت می‌کنند، در حالی که تنها بخشی از این واردات به خود آمریکا مربوط است.

تاریخ نشان می‌دهد که یک قدرت می‌تواند حتی پس از افول تا مدت‌ها مزایا و منابع قدرت خاصی را حفظ کند. از دهه ۱۸۷۰ به بعد آمریکا قدرت اقتصادی بزرگتری نسبت به بریتانیا بود، اما پوند تا چند دهه بعد هم به عنوان مهمترین ارز جهان مطرح بود.

دلار به زودی به عنوان یک ارز جهانی جایگاهش را از دست نخواهد داد اما همزمان، اقدامات ابتدائی که کشور‌ها برای کاهش وابستگیشان به دلار دنبال می‌کنند نشان می‌دهد که آن‌ها پیش بینی می‌کنند یک عصر پساآمریکایی در حال شکل گیری است. این روند اکنون با توجه به این که آمریکا به شکلی فزاینده به عنوان یک رقیب دمدمی مزاج و یک متحد غیرقابل پیش بینی نگریسته می‌شود، تشدید هم شده است.

ارسال نظر

  • شیرین صفوی

    لابد با حذف صفر ما !!!

  • giddy

    اینها همه تبلغات بی پایه و اساس ، بغیر از دلار با کدام پول می توان معاملات جهانی انجام داد؟
    ریال از هم پاشیده ایران؟
    یوآن چین؟
    روپیه هند یا پاکستان ؟
    یا افغانی افغانستان؟

  • ببر مازندران

    اگر فروش نفت به دلار انجام نشه دخل دلار میاد

اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    اخبار از پلیکان

    نمای روز

    اخبار از پلیکان

    داغ

    حواشی پلاس

    صفحه خبر - وب گردی

    آخرین اخبار