.svg)
آشنایی با هنر سیاه دوزی سیستان و بلوچستان
پارسینه: این نوع دوخت برای تزئین پیش سینه و سرآستین لباس به کار می‌رود و تنها از نخ سیاه رنگ که معمولا ابریشمی است استفاده می‌کنند.
صنایع دستی همچون آیینه‌ای روح تلاشگر یک قوم و ملت را بازتاب می‌دهد و تلاش برای زندگی سبز با عشق را به منصه ظهور می‌رساند.
سیستان و بلوچستان بخشی از سرزمین کهن و باستانی ایران است که مجموعه‌ای از یادمان‌های تاریخی و فرهنگی این مرز و بوم را از دورترین دوران، قریب به ۱۵۰ هزار سال قبل را در خود حفظ کرده است.
صنایع دستی منحصربه فرد خطه کویری سیستان و بلوچستان نمونه‌ای از آثار بر جای مانده از تمدنی کهن است که هنرمند، نقش جان و دل را بر پارچه و سفال می‌زند.
از دیرباز مردم سیستان و بلوچستان از طریق کشاورزی و دامداری امرار معاش می‌کردند، اما مردان در کنار شغل اصلی خود به بافتن حصیر و سبد، تهیه ابزار و مصالح کار و حتی ساختن سفالهایی، چون کلپورگان مبادرت می‌ورزیدند تا قدری از مایحتاج زندگیشان را تامین کنند.
زنان سیستانی و بلوچ از زمان‌های دور تاکنون دوشادوش مردان خود، با ذوقی سرشار، بیشتر وسایل خانه را به بهترین شکل درست می‌کردند و با نقوش زیبا می‌آراستند.
از تهیه پارچه تا دوخت و تزئین پوشاک و بافت فرش، گلیم و جاجیم با زییاترین نقوش برجای مانده از آبا و اجدادشان که سینه به سینه منتقل شده، از دیرباز بر دوش زنان این دیار بوده است.
رهاورد اهتمام مردان و زنان این دیار برای تامین مایحتاج زندگی خود، هنری ممتاز و ارزنده از سرزمین کهن سیستان و بلوچستان است که پیوند تنگاتنگ این آثار با زندگی روزمره مردم، آن‌ها را از سایر هنر‌های ایرانی متمایز کرده است.
اگر به نقوش به کار رفته در آثار هنری مردم این دیار به دقت بنگری، پیوند عمیق لحظه ها، باور‌ها و قصه‌های مردانگی و غیرتمندی گذشتگان در قرن‌های متمادی در شکل گیری تمدن این منطقه را درک خواهی کرد.
عمده‌ترین هنر‌های سنتی و دستی سیستان و بلوچستان، پشتی، گلیم، قالی، سیاه دوزی، سکه و آیینه دوزی، سوزن دوزی بلوچی، خامه دوزی، پریوار دوزی، حصیربافی، پرده بافی، سیاه چادر بافی، سفالگری، جواهر سازی، آویزدیواری از نوع اسفند، تولید ابزارآلات موسیقی، توتن و لنج سازی است.
نوع دیگر سوزندوزی در سیستان، سیاه دوزی است که در آن از نخ سیاه ابریشم استفاده می‌شود و روی لباس مورد استفاده قرار می‌گیرد.
خامه دوزی و سیاه دوزی تنها جنبه خود مصرفی داشته و فقط بین اهالی سیستان خرید و فروش می‌شود. سیاه دوزی نوعی سوزن دوزی در منطقه سیستان است.
این نوع دوخت برای تزئین پیش سینه و سرآستین لباس به کار می‌رود و تنها از نخ سیاه رنگ که معمولا ابریشمی است استفاده می‌کنند. در سیاه دوزی با دوخت دندان موشی به هم چسبیده نقش‌هایی را به شکل مثلث بر روی لباس می‌دوزند و بین این دندان موشی‌ها گاهی از دوخت زنجیره استفاده می‌شود.
سیاه دوزی در سیستان در گذشته کاربرد فراوانی داشته است و در جامعه سنتی مردان و زنان سیستانی به کار می‌رفته که امروزه در اندک قسمت‌های از سیستان سیستان و بلوچستان دوخته و کارایی دارد. در این هنر نقوش فراوانی به کار می‌رود که بسته به جامه زنان و مردان جداگانه است. این هنر تاریخچه‌ای کهن در تاریخ سرزمین کشورمان دارد.
مواد اولیه مورد مصرف در سوزن دوزی سیستان نخ و پارچه است. این دوخت علاوه بر جامه مردان و زنان سیستانی برای بقچه، جانماز، روطاقچه‌ای و ... استفاده می‌شود.
سیستان و بلوچستان بخشی از سرزمین کهن و باستانی ایران است که مجموعه‌ای از یادمان‌های تاریخی و فرهنگی این مرز و بوم را از دورترین دوران، قریب به ۱۵۰ هزار سال قبل را در خود حفظ کرده است.
صنایع دستی منحصربه فرد خطه کویری سیستان و بلوچستان نمونه‌ای از آثار بر جای مانده از تمدنی کهن است که هنرمند، نقش جان و دل را بر پارچه و سفال می‌زند.
از دیرباز مردم سیستان و بلوچستان از طریق کشاورزی و دامداری امرار معاش می‌کردند، اما مردان در کنار شغل اصلی خود به بافتن حصیر و سبد، تهیه ابزار و مصالح کار و حتی ساختن سفالهایی، چون کلپورگان مبادرت می‌ورزیدند تا قدری از مایحتاج زندگیشان را تامین کنند.
زنان سیستانی و بلوچ از زمان‌های دور تاکنون دوشادوش مردان خود، با ذوقی سرشار، بیشتر وسایل خانه را به بهترین شکل درست می‌کردند و با نقوش زیبا می‌آراستند.
از تهیه پارچه تا دوخت و تزئین پوشاک و بافت فرش، گلیم و جاجیم با زییاترین نقوش برجای مانده از آبا و اجدادشان که سینه به سینه منتقل شده، از دیرباز بر دوش زنان این دیار بوده است.
رهاورد اهتمام مردان و زنان این دیار برای تامین مایحتاج زندگی خود، هنری ممتاز و ارزنده از سرزمین کهن سیستان و بلوچستان است که پیوند تنگاتنگ این آثار با زندگی روزمره مردم، آن‌ها را از سایر هنر‌های ایرانی متمایز کرده است.
اگر به نقوش به کار رفته در آثار هنری مردم این دیار به دقت بنگری، پیوند عمیق لحظه ها، باور‌ها و قصه‌های مردانگی و غیرتمندی گذشتگان در قرن‌های متمادی در شکل گیری تمدن این منطقه را درک خواهی کرد.
عمده‌ترین هنر‌های سنتی و دستی سیستان و بلوچستان، پشتی، گلیم، قالی، سیاه دوزی، سکه و آیینه دوزی، سوزن دوزی بلوچی، خامه دوزی، پریوار دوزی، حصیربافی، پرده بافی، سیاه چادر بافی، سفالگری، جواهر سازی، آویزدیواری از نوع اسفند، تولید ابزارآلات موسیقی، توتن و لنج سازی است.
نوع دیگر سوزندوزی در سیستان، سیاه دوزی است که در آن از نخ سیاه ابریشم استفاده می‌شود و روی لباس مورد استفاده قرار می‌گیرد.
خامه دوزی و سیاه دوزی تنها جنبه خود مصرفی داشته و فقط بین اهالی سیستان خرید و فروش می‌شود. سیاه دوزی نوعی سوزن دوزی در منطقه سیستان است.
این نوع دوخت برای تزئین پیش سینه و سرآستین لباس به کار می‌رود و تنها از نخ سیاه رنگ که معمولا ابریشمی است استفاده می‌کنند. در سیاه دوزی با دوخت دندان موشی به هم چسبیده نقش‌هایی را به شکل مثلث بر روی لباس می‌دوزند و بین این دندان موشی‌ها گاهی از دوخت زنجیره استفاده می‌شود.
سیاه دوزی در سیستان در گذشته کاربرد فراوانی داشته است و در جامعه سنتی مردان و زنان سیستانی به کار می‌رفته که امروزه در اندک قسمت‌های از سیستان سیستان و بلوچستان دوخته و کارایی دارد. در این هنر نقوش فراوانی به کار می‌رود که بسته به جامه زنان و مردان جداگانه است. این هنر تاریخچه‌ای کهن در تاریخ سرزمین کشورمان دارد.
مواد اولیه مورد مصرف در سوزن دوزی سیستان نخ و پارچه است. این دوخت علاوه بر جامه مردان و زنان سیستانی برای بقچه، جانماز، روطاقچه‌ای و ... استفاده می‌شود.
منبع:
خبرگزاری ایرنا
ارسال نظر