.svg)
یک جامعه‌شناس: گرافيتي را مثل موسيقي زيرزميني نكنيد!
مسعود كوثري(جامعه‌شناس) كه پيش‌تر تحقيقات گسترده‌اي بر موسيقي‌هاي زيرزميني در ايران داشته‌است، اين‌بار نتايج 2 سال تحقيقاتش را درمورد گرافيتي در ايران، در قالب كتابي تحت عنوان «گرافيتي؛ رويكردي انتقادي» منتشر كرده‌است.
كوثري در گفتگو با خبرنگار ايلنا، ضمن اعلام اخذ مجوز كتابش طي ايام اخير افزود: گرافيتي يا نقاشي‌هاي ديواري به صورت خرده‌فرهنگ در ميان جوانان مطرح است كه در برخي از كشورها حالتي رسمي و مجاز داشته و در برخي ديگر فعاليتي زيرزميني به شمار مي‌آيد.
وي درمورد پيشينه‌ي گرافيتي در ايران گفت: سابقه‌ي گرافيتي در ايران، نهايتا به 7 يا 8 سال مي‌رسد اما تقريبا از 5 سال پيش نمودهاي بارزي از اين نوع نقاشي‌ها در گوشه‌و كنار شهرهاي كشورمان به چشم آمد. شهرهايي همچون تهران، شيراز، تبريز و مشهد. فعالان گرافيتي؛ اغلب از سبك‌هاي رايج در غرب پيروي مي‌كنند كه برخي از آن‌ها عبارت است از استنسيل، پي اس، تروآپ.
اين جامعه‌شناس درمورد رويكردهاي گرافيتي در ايران و جهان توضيح داد: غالبا اين گرايش به‌عنوان ابزاري براي انتقال اعتراض و انتقاد استفاده مي‌شود اما در ايران، همچنان حالت انتقادي به خود نگرفته است. اگرهم در مواردي انتقادي وجود داشته باشد، انتقاد اجتماعي‌ست تا سياسي و معمولا مضاميني چون تنهايي و فقر را روايت مي‌كند.
وي ضمن بيان اين مطلب كه به احتمال زياد ظرف چند سال آينده گرافيتي در ايران رشد چشمگيري خواهد داشت، اظهار داشت: از آنجايي كه قيمت اسپري‌هاي رنگ مورد نياز براي گرافيتي گران است، درحال حاضر اين گرايش خياباني تنها
ازسوي طبقات بالا و متوسط پيگيري مي‌شود اما به نظر مي‌رسد در آينده‌اي نزديك، نقاشي ديواري از اين دست، بيش از پيش در ميان اقشار پايين‌تر جامعه(از لحاظ توانايي مالي) رسوخ خواهد كرد و گسترش پيدا مي‌كند.
كوثري درمورد نمونه‌هاي ايراني گرافيتي توضيح داد: طي تحقيقاتي كه در اين مورد صورت گرفته‌است، اين نقاشي‌هاي ديواري عمدتا در شهرك‌ها، ديوارانبار‌ها، مناطق كم سكنه و مخروبه‌ها ديده شده است. البته يك نوع «استيكر» نيز در اين قالب وجود دارد كه به صورت برچسبي بر تابلو‌هاي اعلانات و كيوسك‌هاي تلفن نصب مي‌شود.
وي درمورد رنج سني گرافيتي كاران ايران گفت: معمولا جوانان به اين گرايش تمايل دارند و عمدتا سن آن‌ها بين 16 تا بيست و چند سال است. البته رفته رفته به پرورش و ظهور نسل دوم گرافيتيست‌هاي ايراني نزديك مي‌شويم. معمولا علاقه‌مندان براي بدست آوردن مهارت‌هاي نقاشي به وسيله' اسپري و تنظيم كردن سراسپريها براي نقاشي، كار دشواري‌ست و يكي دو سال طول مي‌كشد كه يك نوجوان علاقه‌مند بتواند به خلق اثر بپردازد.
اين جامعه‌شناس ضمن بيان اين مطلب كه ورود پيدا كردن به حيطه‌ي گرافيتي، از ورود به موسيقي‌هاي زيرزميني سخت‌تر است، اظهار داشت: در غرب؛ سه عنصر موسيقي، گرافيتي و برك دانس جزو فرهنگ هيپ هاپ هستند. در ايران نيز اين تلاقي حداقل ميان گرافيتي و موسيقي زيرزميني وجود دارد و داد و ستد‌هايي بين آن دو ديده مي‌شود و مي‌توان گفت گرافيتي هم مثل بخشي از موسيقي زيرزميني، ميل دارد كه روزميني شده و به صورت مجاز دنبال شود و در نقاشي‌هاي شهري و گرافيك‌هاي محيطي مورد استفاده قرار بگيرد.
وي با اشاره به رويكرد نيروهاي انتظامي با اين پديده‌ي جديد در ايران گفت: هنوز نهادهاي انتظامي و همچنين مسوولان شهرداري مردد هستند كه با اين آثار و خالقان آن بايد چه برخوردي داشته باشند. به نظر من؛ پيش از اينكه همان مواضعي كه باعث زيرزميني شدن سبك‌هاي موسيقايي جديد در ايران شدند تكرار شود، مي‌بايست تمهيدات خردمندانه‌اي را در مواجهه با اين جريان نوپا اتخاذ كرد تا مانند موسيقي؛ منزوي و زيرزميني نشوند.
كوثري درمورد «گرافيتي؛ رويكردي انتقادي» خاطرنشان كرد: اين كتاب نزديك به 200 صفحه است كه به صورت خشتي منتشر شد. 76 صفحه از آن به تحليل گرافيتي در ايران و جهان اختصاص يافته و در 120 صفحه‌ي ديگر؛ آثاري از گرافيتي در جهان، ايران و گرافيتي‌هاي تازه‌اي در ميدان التحرير مصر روي بركژگه‌هاي گلاسه منتشر شده‌اند.
وي درمورد جايگاه گرافيتي در ايران توضيح داد: اگرچه عمر گرافيتي در ايران به يك دهه نيز نمي‌رسد اما گرافيتي در ايران به مراتب از لحاظ سبك
و اجرا قدرتمند‌تر از گرافيتي در منطقه‌ي خاورميانه است. ضمنان تحقيقات نشان داده كه تقريبا 15 الي 20 نفر در ايران دستي در گرافيتي دارند.
اين محقق اجتماعي درمورد شيوه‌هاي آموزشي مرسوم در ميان اين نقاشان خياباني گفت: آموزش گرافيتي در ايران به صورت كارگاهي و درحين انجام كار، به علاقه‌مندان داده مي‌شود. به عبارت ديگر گرافيتي‌كاراني كه چندان سن‌شان بيشتر از هنرآموزان نيست، سعي مي‌كنند مهارت كار كردن با اسپري و سراسپريها را در يك فرايند يكي دو ساله به هنرآموزان خود بياموزند.
كوثري در پايان راجع‌به كتابش اظهار داشت: اين كتاب چندي پيش مجوز نشر گرفته و زير چاپ رفته است اما هنوز مراحل توزيع در بازار كتاب را پشت‌سر نگذاشته و پيش‌بيني مي‌شود ظرف يكي دو هفته‌ي آينده به كتابفروشي‌ها بيايد.
كوثري در گفتگو با خبرنگار ايلنا، ضمن اعلام اخذ مجوز كتابش طي ايام اخير افزود: گرافيتي يا نقاشي‌هاي ديواري به صورت خرده‌فرهنگ در ميان جوانان مطرح است كه در برخي از كشورها حالتي رسمي و مجاز داشته و در برخي ديگر فعاليتي زيرزميني به شمار مي‌آيد.وي درمورد پيشينه‌ي گرافيتي در ايران گفت: سابقه‌ي گرافيتي در ايران، نهايتا به 7 يا 8 سال مي‌رسد اما تقريبا از 5 سال پيش نمودهاي بارزي از اين نوع نقاشي‌ها در گوشه‌و كنار شهرهاي كشورمان به چشم آمد. شهرهايي همچون تهران، شيراز، تبريز و مشهد. فعالان گرافيتي؛ اغلب از سبك‌هاي رايج در غرب پيروي مي‌كنند كه برخي از آن‌ها عبارت است از استنسيل، پي اس، تروآپ.
اين جامعه‌شناس درمورد رويكردهاي گرافيتي در ايران و جهان توضيح داد: غالبا اين گرايش به‌عنوان ابزاري براي انتقال اعتراض و انتقاد استفاده مي‌شود اما در ايران، همچنان حالت انتقادي به خود نگرفته است. اگرهم در مواردي انتقادي وجود داشته باشد، انتقاد اجتماعي‌ست تا سياسي و معمولا مضاميني چون تنهايي و فقر را روايت مي‌كند.
وي ضمن بيان اين مطلب كه به احتمال زياد ظرف چند سال آينده گرافيتي در ايران رشد چشمگيري خواهد داشت، اظهار داشت: از آنجايي كه قيمت اسپري‌هاي رنگ مورد نياز براي گرافيتي گران است، درحال حاضر اين گرايش خياباني تنها
ازسوي طبقات بالا و متوسط پيگيري مي‌شود اما به نظر مي‌رسد در آينده‌اي نزديك، نقاشي ديواري از اين دست، بيش از پيش در ميان اقشار پايين‌تر جامعه(از لحاظ توانايي مالي) رسوخ خواهد كرد و گسترش پيدا مي‌كند.كوثري درمورد نمونه‌هاي ايراني گرافيتي توضيح داد: طي تحقيقاتي كه در اين مورد صورت گرفته‌است، اين نقاشي‌هاي ديواري عمدتا در شهرك‌ها، ديوارانبار‌ها، مناطق كم سكنه و مخروبه‌ها ديده شده است. البته يك نوع «استيكر» نيز در اين قالب وجود دارد كه به صورت برچسبي بر تابلو‌هاي اعلانات و كيوسك‌هاي تلفن نصب مي‌شود.
وي درمورد رنج سني گرافيتي كاران ايران گفت: معمولا جوانان به اين گرايش تمايل دارند و عمدتا سن آن‌ها بين 16 تا بيست و چند سال است. البته رفته رفته به پرورش و ظهور نسل دوم گرافيتيست‌هاي ايراني نزديك مي‌شويم. معمولا علاقه‌مندان براي بدست آوردن مهارت‌هاي نقاشي به وسيله' اسپري و تنظيم كردن سراسپريها براي نقاشي، كار دشواري‌ست و يكي دو سال طول مي‌كشد كه يك نوجوان علاقه‌مند بتواند به خلق اثر بپردازد.
اين جامعه‌شناس ضمن بيان اين مطلب كه ورود پيدا كردن به حيطه‌ي گرافيتي، از ورود به موسيقي‌هاي زيرزميني سخت‌تر است، اظهار داشت: در غرب؛ سه عنصر موسيقي، گرافيتي و برك دانس جزو فرهنگ هيپ هاپ هستند. در ايران نيز اين تلاقي حداقل ميان گرافيتي و موسيقي زيرزميني وجود دارد و داد و ستد‌هايي بين آن دو ديده مي‌شود و مي‌توان گفت گرافيتي هم مثل بخشي از موسيقي زيرزميني، ميل دارد كه روزميني شده و به صورت مجاز دنبال شود و در نقاشي‌هاي شهري و گرافيك‌هاي محيطي مورد استفاده قرار بگيرد.
وي با اشاره به رويكرد نيروهاي انتظامي با اين پديده‌ي جديد در ايران گفت: هنوز نهادهاي انتظامي و همچنين مسوولان شهرداري مردد هستند كه با اين آثار و خالقان آن بايد چه برخوردي داشته باشند. به نظر من؛ پيش از اينكه همان مواضعي كه باعث زيرزميني شدن سبك‌هاي موسيقايي جديد در ايران شدند تكرار شود، مي‌بايست تمهيدات خردمندانه‌اي را در مواجهه با اين جريان نوپا اتخاذ كرد تا مانند موسيقي؛ منزوي و زيرزميني نشوند.
كوثري درمورد «گرافيتي؛ رويكردي انتقادي» خاطرنشان كرد: اين كتاب نزديك به 200 صفحه است كه به صورت خشتي منتشر شد. 76 صفحه از آن به تحليل گرافيتي در ايران و جهان اختصاص يافته و در 120 صفحه‌ي ديگر؛ آثاري از گرافيتي در جهان، ايران و گرافيتي‌هاي تازه‌اي در ميدان التحرير مصر روي بركژگه‌هاي گلاسه منتشر شده‌اند.
وي درمورد جايگاه گرافيتي در ايران توضيح داد: اگرچه عمر گرافيتي در ايران به يك دهه نيز نمي‌رسد اما گرافيتي در ايران به مراتب از لحاظ سبك
و اجرا قدرتمند‌تر از گرافيتي در منطقه‌ي خاورميانه است. ضمنان تحقيقات نشان داده كه تقريبا 15 الي 20 نفر در ايران دستي در گرافيتي دارند.اين محقق اجتماعي درمورد شيوه‌هاي آموزشي مرسوم در ميان اين نقاشان خياباني گفت: آموزش گرافيتي در ايران به صورت كارگاهي و درحين انجام كار، به علاقه‌مندان داده مي‌شود. به عبارت ديگر گرافيتي‌كاراني كه چندان سن‌شان بيشتر از هنرآموزان نيست، سعي مي‌كنند مهارت كار كردن با اسپري و سراسپريها را در يك فرايند يكي دو ساله به هنرآموزان خود بياموزند.
كوثري در پايان راجع‌به كتابش اظهار داشت: اين كتاب چندي پيش مجوز نشر گرفته و زير چاپ رفته است اما هنوز مراحل توزيع در بازار كتاب را پشت‌سر نگذاشته و پيش‌بيني مي‌شود ظرف يكي دو هفته‌ي آينده به كتابفروشي‌ها بيايد.
سلام
یک سوال دارم. میخواهم بدانم که آیا در ایران گرافیتی فقط به شکل نقاشی وجود دارد یا شامل متنها و نوشته ها هم میشود؟
متشکرم